श्री दशम ग्रंथ
पृष्ठ - 691
ਸੋ ਭਸਮ ਹੋਵਤ ਜਾਨੁ ॥
सो भसम होवत जानु ॥
ਬਿਨੁ ਪ੍ਰੀਤਿ ਭਗਤ ਨ ਮਾਨੁ ॥੧੫੨॥
बिनु प्रीति भगत न मानु ॥१५२॥
ਜਬ ਭਏ ਪੁਤ੍ਰਾ ਭਸਮ ॥
जब भए पुत्रा भसम ॥
ਜਨ ਅੰਧਤਾ ਰਵਿ ਰਸਮ ॥
जन अंधता रवि रसम ॥
ਪੁਨਿ ਪੂਛੀਆ ਤਿਹਾ ਜਾਇ ॥
पुनि पूछीआ तिहा जाइ ॥
ਮੁਨਿ ਰਾਜ ਭੇਦ ਬਤਾਇ ॥੧੫੩॥
मुनि राज भेद बताइ ॥१५३॥
ਨਰਾਜ ਛੰਦ ॥
नराज छंद ॥
ਕਉਨ ਭੂਪ ਭੂਮਿ ਮੈ ਬਤਾਇ ਮੋਹਿ ਦੀਜੀਯੈ ॥
कउन भूप भूमि मै बताइ मोहि दीजीयै ॥
ਜੋ ਮੋਹਿ ਤ੍ਰਾਸਿ ਨ ਤ੍ਰਸ੍ਰਯੋ ਕ੍ਰਿਪਾ ਰਿਖੀਸ ਕੀਜੀਯੈ ॥
जो मोहि त्रासि न त्रस्रयो क्रिपा रिखीस कीजीयै ॥
ਸੁ ਅਉਰ ਕਉਨ ਹੈ ਹਠੀ ਸੁ ਜਉਨ ਮੋ ਨ ਜੀਤਿਯੋ ॥
सु अउर कउन है हठी सु जउन मो न जीतियो ॥
ਅਤ੍ਰਾਸ ਕਉਨ ਠਉਰ ਹੈ ਜਹਾ ਨ ਮੋਹ ਬੀਤਿਯੋ ॥੧੫੪॥
अत्रास कउन ठउर है जहा न मोह बीतियो ॥१५४॥
ਨ ਸੰਕ ਚਿਤ ਆਨੀਯੈ ਨਿਸੰਕ ਭਾਖ ਦੀਜੀਯੈ ॥
न संक चित आनीयै निसंक भाख दीजीयै ॥
ਸੁ ਕੋ ਅਜੀਤ ਹੈ ਰਹਾ ਉਚਾਰ ਤਾਸੁ ਕੀਜੀਯੈ ॥
सु को अजीत है रहा उचार तासु कीजीयै ॥
ਨਰੇਸ ਦੇਸ ਦੇਸ ਕੇ ਅਸੇਸ ਜੀਤ ਮੈ ਲੀਏ ॥
नरेस देस देस के असेस जीत मै लीए ॥
ਛਿਤੇਸ ਭੇਸ ਭੇਸ ਕੇ ਗੁਲਾਮ ਆਨਿ ਹੂਐ ਰਹੇ ॥੧੫੫॥
छितेस भेस भेस के गुलाम आनि हूऐ रहे ॥१५५॥
ਅਸੇਖ ਰਾਜ ਕਾਜ ਮੋ ਲਗਾਇ ਕੈ ਦੀਏ ॥
असेख राज काज मो लगाइ कै दीए ॥
ਅਨੰਤ ਤੀਰਥ ਨਾਤਿ ਕੈ ਅਛਿਨ ਪੁੰਨ ਮੈ ਕੀਏ ॥
अनंत तीरथ नाति कै अछिन पुंन मै कीए ॥
ਅਨੰਤ ਛਤ੍ਰੀਆਨ ਛੈ ਦੁਰੰਤ ਰਾਜ ਮੈ ਕਰੋ ॥
अनंत छत्रीआन छै दुरंत राज मै करो ॥
ਸੋ ਕੋ ਤਿਹੁੰ ਜਹਾਨ ਮੈ ਸਮਾਜ ਜਉਨ ਤੇ ਟਰੋ ॥੧੫੬॥
सो को तिहुं जहान मै समाज जउन ते टरो ॥१५६॥
ਅਨੰਗ ਰੰਗ ਰੰਗ ਕੇ ਸੁਰੰਗ ਬਾਜ ਮੈ ਹਰੇ ॥
अनंग रंग रंग के सुरंग बाज मै हरे ॥
ਬਸੇਖ ਰਾਜਸੂਇ ਜਗ ਬਾਜਮੇਧ ਮੈ ਕਰੇ ॥
बसेख राजसूइ जग बाजमेध मै करे ॥
ਨ ਭੂਮਿ ਐਸ ਕੋ ਰਹੀ ਨ ਜਗ ਖੰਭ ਜਾਨੀਯੈ ॥
न भूमि ऐस को रही न जग खंभ जानीयै ॥
ਜਗਤ੍ਰ ਕਰਣ ਕਾਰਣ ਕਰਿ ਦੁਤੀਯ ਮੋਹਿ ਮਾਨੀਯੈ ॥੧੫੭॥
जगत्र करण कारण करि दुतीय मोहि मानीयै ॥१५७॥
ਸੁ ਅਤ੍ਰ ਛਤ੍ਰ ਜੇ ਧਰੇ ਸੁ ਛਤ੍ਰ ਸੂਰ ਸੇਵਹੀ ॥
सु अत्र छत्र जे धरे सु छत्र सूर सेवही ॥
ਅਦੰਡ ਖੰਡ ਖੰਡ ਕੇ ਸੁਦੰਡ ਮੋਹਿ ਦੇਵਹੀ ॥
अदंड खंड खंड के सुदंड मोहि देवही ॥
ਸੁ ਐਸ ਅਉਰ ਕੌਨ ਹੈ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ ਜਾਨੀਐ ॥
सु ऐस अउर कौन है प्रतापवान जानीऐ ॥
ਤ੍ਰਿਲੋਕ ਆਜ ਕੇ ਬਿਖੈ ਜੋਗਿੰਦਰ ਮੋਹਿ ਮਾਨੀਐ ॥੧੫੮॥
त्रिलोक आज के बिखै जोगिंदर मोहि मानीऐ ॥१५८॥
ਮਛਿੰਦ੍ਰ ਬਾਚ ਪਾਰਸਨਾਥ ਸੋ ॥
मछिंद्र बाच पारसनाथ सो ॥
ਸਵੈਯਾ ॥
सवैया ॥
ਕਹਾ ਭਯੋ ਜੋ ਸਭ ਹੀ ਜਗ ਜੀਤਿ ਸੁ ਲੋਗਨ ਕੋ ਬਹੁ ਤ੍ਰਾਸ ਦਿਖਾਯੋ ॥
कहा भयो जो सभ ही जग जीति सु लोगन को बहु त्रास दिखायो ॥
ਅਉਰ ਕਹਾ ਜੁ ਪੈ ਦੇਸ ਬਿਦੇਸਨ ਮਾਹਿ ਭਲੇ ਗਜ ਗਾਹਿ ਬਧਾਯੋ ॥
अउर कहा जु पै देस बिदेसन माहि भले गज गाहि बधायो ॥
ਜੋ ਮਨੁ ਜੀਤਤ ਹੈ ਸਭ ਦੇਸ ਵਹੈ ਤੁਮਰੈ ਨ੍ਰਿਪ ਹਾਥਿ ਨ ਆਯੋ ॥
जो मनु जीतत है सभ देस वहै तुमरै न्रिप हाथि न आयो ॥
ਲਾਜ ਗਈ ਕਛੁ ਕਾਜ ਸਰ੍ਯੋ ਨਹੀ ਲੋਕ ਗਯੋ ਪਰਲੋਕ ਨ ਪਾਯੋ ॥੧੫੯॥
लाज गई कछु काज सर्यो नही लोक गयो परलोक न पायो ॥१५९॥
ਭੂਮਿ ਕੋ ਕਉਨ ਗੁਮਾਨ ਹੈ ਭੂਪਤਿ ਸੋ ਨਹੀ ਕਾਹੂੰ ਕੇ ਸੰਗ ਚਲੈ ਹੈ ॥
भूमि को कउन गुमान है भूपति सो नही काहूं के संग चलै है ॥
ਹੈ ਛਲਵੰਤ ਬਡੀ ਬਸੁਧਾ ਯਹਿ ਕਾਹੂੰ ਕੀ ਹੈ ਨਹ ਕਾਹੂੰ ਹੁਐ ਹੈ ॥
है छलवंत बडी बसुधा यहि काहूं की है नह काहूं हुऐ है ॥
ਭਉਨ ਭੰਡਾਰ ਸਬੈ ਬਰ ਨਾਰਿ ਸੁ ਅੰਤਿ ਤੁਝੈ ਕੋਊ ਸਾਥ ਨ ਦੈ ਹੈ ॥
भउन भंडार सबै बर नारि सु अंति तुझै कोऊ साथ न दै है ॥
ਆਨ ਕੀ ਬਾਤ ਚਲਾਤ ਹੋ ਕਾਹੇ ਕਉ ਸੰਗਿ ਕੀ ਦੇਹ ਨ ਸੰਗਿ ਸਿਧੈ ਹੈ ॥੧੬੦॥
आन की बात चलात हो काहे कउ संगि की देह न संगि सिधै है ॥१६०॥
ਰਾਜ ਕੇ ਸਾਜ ਕੋ ਕਉਨ ਗੁਮਾਨ ਨਿਦਾਨ ਜੁ ਆਪਨ ਸੰਗ ਨ ਜੈ ਹੈ ॥
राज के साज को कउन गुमान निदान जु आपन संग न जै है ॥
ਭਉਨ ਭੰਡਾਰ ਭਰੇ ਘਰ ਬਾਰ ਸੁ ਏਕ ਹੀ ਬਾਰ ਬਿਗਾਨ ਕਹੈ ਹੈ ॥
भउन भंडार भरे घर बार सु एक ही बार बिगान कहै है ॥
ਪੁਤ੍ਰ ਕਲਤ੍ਰ ਸੁ ਮਿਤ੍ਰ ਸਖਾ ਕੋਈ ਅੰਤਿ ਸਮੈ ਤੁਹਿ ਸਾਥ ਨ ਦੈ ਹੈ ॥
पुत्र कलत्र सु मित्र सखा कोई अंति समै तुहि साथ न दै है ॥
ਚੇਤ ਰੇ ਚੇਤ ਅਚੇਤ ਮਹਾ ਪਸੁ ਸੰਗ ਬੀਯੋ ਸੋ ਭੀ ਸੰਗ ਨ ਜੈ ਹੈ ॥੧੬੧॥
चेत रे चेत अचेत महा पसु संग बीयो सो भी संग न जै है ॥१६१॥
ਕਉਨ ਭਰੋਸ ਭਟਾਨ ਕੋ ਭੂਪਤਿ ਭਾਰ ਪਰੇ ਜਿਨਿ ਭਾਰ ਸਹੈਂਗੇ ॥
कउन भरोस भटान को भूपति भार परे जिनि भार सहैंगे ॥
ਭਾਜ ਹੈ ਭੀਰ ਭਯਾਨਕ ਹੁਐ ਕਰ ਭਾਰਥ ਸੋ ਨਹੀ ਭੇਰ ਚਹੈਂਗੇ ॥
भाज है भीर भयानक हुऐ कर भारथ सो नही भेर चहैंगे ॥
ਏਕ ਉਪਚਾਰ ਨ ਚਾਲ ਹੈ ਰਾਜਨ ਮਿਤ੍ਰ ਸਬੈ ਮ੍ਰਿਤ ਨੀਰ ਬਹੈਂਗੇ ॥
एक उपचार न चाल है राजन मित्र सबै म्रित नीर बहैंगे ॥
ਪੁਤ੍ਰ ਕਲਤ੍ਰ ਸਭੈ ਤੁਮਰੇ ਨ੍ਰਿਪ ਛੂਟਤ ਪ੍ਰਾਨ ਮਸਾਨ ਕਹੈਂਗੇ ॥੧੬੨॥
पुत्र कलत्र सभै तुमरे न्रिप छूटत प्रान मसान कहैंगे ॥१६२॥
ਪਾਰਸਨਾਥ ਬਾਚ ਮਛਿੰਦ੍ਰ ਸੋ ॥
पारसनाथ बाच मछिंद्र सो ॥
ਤੋਮਰ ਛੰਦ ॥
तोमर छंद ॥
ਮੁਨਿ ਕਉਨ ਹੈ ਵਹ ਰਾਉ ॥
मुनि कउन है वह राउ ॥
ਤਿਹ ਆਜ ਮੋਹਿ ਬਤਾਉ ॥
तिह आज मोहि बताउ ॥
ਤਿਹ ਜੀਤ ਹੋ ਜਬ ਜਾਇ ॥
तिह जीत हो जब जाइ ॥
ਤਬ ਭਾਖੀਅਉ ਮੁਹਿ ਰਾਇ ॥੧੬੩॥
तब भाखीअउ मुहि राइ ॥१६३॥
ਮਛਿੰਦ੍ਰ ਬਾਚ ਪਾਰਸਨਾਥ ਸੋ ॥
मछिंद्र बाच पारसनाथ सो ॥
ਤੋਮਰ ਛੰਦ ॥
तोमर छंद ॥
ਸੁਨ ਰਾਜ ਰਾਜਨ ਹੰਸ ॥
सुन राज राजन हंस ॥
ਭਵ ਭੂਮਿ ਕੇ ਅਵਤੰਸ ॥
भव भूमि के अवतंस ॥
ਤੁਹਿ ਜੀਤਏ ਸਬ ਰਾਇ ॥
तुहि जीतए सब राइ ॥
ਪਰ ਸੋ ਨ ਜੀਤਯੋ ਜਾਇ ॥੧੬੪॥
पर सो न जीतयो जाइ ॥१६४॥
ਅਬਿਬੇਕ ਹੈ ਤਿਹ ਨਾਉ ॥
अबिबेक है तिह नाउ ॥
ਤਵ ਹੀਯ ਮੈ ਤਿਹ ਠਾਉ ॥
तव हीय मै तिह ठाउ ॥
ਤਿਹ ਜੀਤ ਕਹੀ ਨ ਭੂਪ ॥
तिह जीत कही न भूप ॥
ਵਹ ਹੈ ਸਰੂਪ ਅਨੂਪ ॥੧੬੫॥
वह है सरूप अनूप ॥१६५॥
ਛਪੈ ਛੰਦ ॥
छपै छंद ॥
ਬਲਿ ਮਹੀਪ ਜਿਨ ਛਲ੍ਯੋ ਬ੍ਰਹਮ ਬਾਵਨ ਬਸ ਕਿਨੋ ॥
बलि महीप जिन छल्यो ब्रहम बावन बस किनो ॥
ਕਿਸਨ ਬਿਸਨ ਜਿਨ ਹਰੇ ਦੰਡ ਰਘੁਪਤਿ ਤੇ ਲਿਨੋ ॥
किसन बिसन जिन हरे दंड रघुपति ते लिनो ॥
ਦਸ ਗ੍ਰੀਵਹਿ ਜਿਨਿ ਹਰਾ ਸੁਭਟ ਸੁੰਭਾਸੁਰ ਖੰਡ੍ਯੋ ॥
दस ग्रीवहि जिनि हरा सुभट सुंभासुर खंड्यो ॥
ਮਹਖਾਸੁਰ ਮਰਦੀਆ ਮਾਨ ਮਧੁ ਕੀਟ ਬਿਹੰਡ੍ਰਯੋ ॥
महखासुर मरदीआ मान मधु कीट बिहंड्रयो ॥
ਸੋਊ ਮਦਨ ਰਾਜ ਰਾਜਾ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਨ੍ਰਿਪ ਅਬਿਬੇਕ ਮੰਤ੍ਰੀ ਕੀਯੋ ॥
सोऊ मदन राज राजा न्रिपति न्रिप अबिबेक मंत्री कीयो ॥
ਜਿਹ ਦੇਵ ਦਈਤ ਗੰਧ੍ਰਬ ਮੁਨਿ ਜੀਤਿ ਅਡੰਡ ਡੰਡਹਿ ਲੀਯੋ ॥੧੬੬॥
जिह देव दईत गंध्रब मुनि जीति अडंड डंडहि लीयो ॥१६६॥
ਜਵਨ ਕ੍ਰੁਧ ਜੁਧ ਕਰਣ ਕੈਰਵ ਰਣ ਘਾਏ ॥
जवन क्रुध जुध करण कैरव रण घाए ॥
ਜਾਸੁ ਕੋਪ ਕੇ ਕੀਨ ਸੀਸ ਦਸ ਸੀਸ ਗਵਾਏ ॥
जासु कोप के कीन सीस दस सीस गवाए ॥
ਜਉਨ ਕ੍ਰੁਧ ਕੇ ਕੀਏ ਦੇਵ ਦਾਨਵ ਰਣਿ ਲੁਝੇ ॥
जउन क्रुध के कीए देव दानव रणि लुझे ॥
ਜਾਸੁ ਕ੍ਰੋਧ ਕੇ ਕੀਨ ਖਸਟ ਕੁਲ ਜਾਦਵ ਜੁਝੇ ॥
जासु क्रोध के कीन खसट कुल जादव जुझे ॥
सूचकांक (1 - 1428)
जापु पृष्ठ: 1 - 10
अकाल उसतत पृष्ठ: 11 - 38
बचित्र नाटक पृष्ठ: 39 - 73
चंडी चरित्र उक्ति बिलास पृष्ठ: 74 - 99
चंडी चरित्र पृष्ठ: 100 - 118
वार श्री भगउती जी की पृष्ठ: 119 - 126
ज्ञान प्रबोध पृष्ठ: 127 - 154
चौबीस अवतार पृष्ठ: 155 - 610
ब्रह्मा अवतार पृष्ठ: 611 - 634
रूद्र अवतार पृष्ठ: 635 - 708
शब्द हज़ारे पा:10 पृष्ठ: 709 - 712
३३ सवइये पृष्ठ: 712 - 716
खालसा महिमा पृष्ठ: 716 - 716
शस्त्र नाम माला पृष्ठ: 717 - 808
चरित्रोपख्यान पृष्ठ: 809 - 1388
ज़फरनामा पृष्ठ: 1389 - 1394
हिकायत पृष्ठ: 1394 - 1428