श्री दशम ग्रंथ
पृष्ठ - 1002
ਹੋਹੂੰ ਬਿਸਿਖ ਬਗਾਵਨ ਆਯੋ ॥
होहूं बिसिख बगावन आयो ॥
ਚਾਹਤ ਤੁਮੈ ਚਰਿਤ੍ਰ ਦਿਖਾਯੋ ॥੧੭॥
चाहत तुमै चरित्र दिखायो ॥१७॥
ਰਾਜਾ ਕੋ ਮਨ ਭਯੋ ਅਨੰਦੰ ॥
राजा को मन भयो अनंदं ॥
ਬੋਲਤ ਬਚਨ ਕਹਾ ਮਤਿ ਮੰਦੰ ॥
बोलत बचन कहा मति मंदं ॥
ਆਖਿ ਮੂੰਦਿ ਦੋਊ ਬਾਨ ਚਲੈਹੌ ॥
आखि मूंदि दोऊ बान चलैहौ ॥
ਯਾ ਕੀ ਦੋਊ ਤ੍ਰਿਯਾ ਗਹਿ ਲੈ ਹੋ ॥੧੮॥
या की दोऊ त्रिया गहि लै हो ॥१८॥
ਤਾ ਕੀ ਆਂਖਿ ਬਾਧਿ ਦੋਊ ਲਈ ॥
ता की आंखि बाधि दोऊ लई ॥
ਤੀਰ ਕਮਾਨ ਹਾਥ ਮੈ ਦਈ ॥
तीर कमान हाथ मै दई ॥
ਚਾਬੁਕ ਹੈ ਹਨਿ ਬਿਸਿਖ ਬਗਾਯੋ ॥
चाबुक है हनि बिसिख बगायो ॥
ਉਹਾ ਠਾਢਿ ਤ੍ਰਿਯ ਤਾਲ ਬਜਾਯੋ ॥੧੯॥
उहा ठाढि त्रिय ताल बजायो ॥१९॥
ਸਭਨ ਤਰਾਕ ਸਬਦ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥
सभन तराक सबद सुनि पायो ॥
ਜਾਨੁਕਿ ਇਨ ਤਿਹ ਤੀਰ ਲਗਾਯੋ ॥
जानुकि इन तिह तीर लगायो ॥
ਬਾਸ ਉਤਾਰਿ ਬਿਲੋਕਹਿ ਕਹਾ ॥
बास उतारि बिलोकहि कहा ॥
ਬਾਕੋ ਬਾਨ ਬਿਰਾਜਤ ਉਹਾ ॥੨੦॥
बाको बान बिराजत उहा ॥२०॥
ਭੁਜੰਗ ਛੰਦ ॥
भुजंग छंद ॥
ਭਯੋ ਫੂਕ ਰਾਜਾ ਤ੍ਰਿਯੋ ਪਿੰਡ ਹਾਰੀ ॥
भयो फूक राजा त्रियो पिंड हारी ॥
ਮਨੌ ਆਨਿ ਕੈ ਲਾਤ ਸੈਤਾਨ ਮਾਰੀ ॥
मनौ आनि कै लात सैतान मारी ॥
ਰਹਿਯੋ ਮੂੰਡ ਕੌ ਨ੍ਯਾਇ ਬੈਨੇ ਨ ਬੋਲੈ ॥
रहियो मूंड कौ न्याइ बैने न बोलै ॥
ਗਿਰਿਯੋ ਝੂੰਮਿ ਕੈ ਭੂੰਮਿ ਆਖੈਂ ਨ ਖੋਲੈ ॥੨੧॥
गिरियो झूंमि कै भूंमि आखैं न खोलै ॥२१॥
ਘਰੀ ਚਾਰਿ ਬੀਤੇ ਪ੍ਰਭਾ ਨੈਕ ਪਾਈ ॥
घरी चारि बीते प्रभा नैक पाई ॥
ਗਿਰਿਯੋ ਫੇਰਿ ਭੂਮੈ ਕਹੂੰ ਰਾਵ ਜਾਈ ॥
गिरियो फेरि भूमै कहूं राव जाई ॥
ਕਹੂੰ ਪਾਗ ਛੂਟੀ ਕਹੂੰ ਹਾਰ ਟੂਟੇ ॥
कहूं पाग छूटी कहूं हार टूटे ॥
ਗਿਰੈ ਬੀਰ ਜ੍ਯੋ ਘੂੰਮਿ ਪ੍ਰਾਨੈ ਨਿਖੂਟੇ ॥੨੨॥
गिरै बीर ज्यो घूंमि प्रानै निखूटे ॥२२॥
ਸਭੈ ਲੋਕ ਧਾਏ ਲਯੋਠਾਇ ਤਾ ਕੌ ॥
सभै लोक धाए लयोठाइ ता कौ ॥
ਘਨੌ ਸੀਂਚਿ ਕੈ ਬਾਰਿ ਗੁਲਾਬ ਵਾ ਕੌ ॥
घनौ सींचि कै बारि गुलाब वा कौ ॥
ਘਰੀ ਪਾਚ ਪਾਛੈ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਸੁਧਿ ਪਾਈ ॥
घरी पाच पाछै न्रिपति सुधि पाई ॥
ਕਰੀ ਭਾਤਿ ਭ੍ਰਿਤੰ ਅਨੇਕੈ ਬਢਾਈ ॥੨੩॥
करी भाति भ्रितं अनेकै बढाई ॥२३॥
ਡਰੇ ਕਾਜ ਕਾਹੇ ਮਹਾਰਾਜ ਮੇਰੇ ॥
डरे काज काहे महाराज मेरे ॥
ਲਏ ਸੂਰ ਠਾਢੇ ਸਭੈ ਸਸਤ੍ਰ ਤੇਰੇ ॥
लए सूर ठाढे सभै ससत्र तेरे ॥
ਕਹੋ ਮਾਰਿ ਡਾਰੈ ਕਹੋ ਬਾਧਿ ਲ੍ਯਾਵੈ ॥
कहो मारि डारै कहो बाधि ल्यावै ॥
ਕਹੋ ਕਾਟਿ ਕੇ ਨਾਕ ਲੀਕੈ ਲਗਾਵੈ ॥੨੪॥
कहो काटि के नाक लीकै लगावै ॥२४॥
ਸਵੈਯਾ ॥
सवैया ॥
ਹਿੰਮਤ ਸਿੰਘ ਕਹੀ ਹਸਿ ਕੈ ਚਿਤ ਮੈ ਅਤਿ ਰੋਸ ਕੋ ਮਾਰਿ ਮਰੂਰੋ ॥
हिंमत सिंघ कही हसि कै चित मै अति रोस को मारि मरूरो ॥
ਏਕ ਧਨੀ ਨਵ ਜੋਬਨ ਦੂਸਰ ਤੀਸਰੇ ਹੋ ਪੁਰਸੋਤਮ ਪੂਰੋ ॥
एक धनी नव जोबन दूसर तीसरे हो पुरसोतम पूरो ॥
ਆਖਿਨ ਮੂੰਦਿ ਹਨ੍ਯੋ ਕੁਪਿਯਾ ਕਹ ਯਾ ਪਰ ਕੋਪ ਕਿਯੋ ਸਭ ਕੂਰੋ ॥
आखिन मूंदि हन्यो कुपिया कह या पर कोप कियो सभ कूरो ॥
ਕੈਸੇ ਕੈ ਆਜੁ ਹਨੋ ਇਹ ਕੋ ਜੁ ਹੈ ਰਾਵ ਬਡੋ ਅਰੁ ਸੁੰਦਰ ਸੂਰੋ ॥੨੫॥
कैसे कै आजु हनो इह को जु है राव बडो अरु सुंदर सूरो ॥२५॥
ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥
ਕਹਿ ਐਸੀ ਨ੍ਰਿਪ ਸੀਸ ਢੁਰਾਯੋ ॥
कहि ऐसी न्रिप सीस ढुरायो ॥
ਤਾ ਸੁੰਦਰਿ ਪਰ ਕਛੁ ਨ ਬਸਾਯੋ ॥
ता सुंदरि पर कछु न बसायो ॥
ਗ੍ਰਿਹ ਤੇ ਕਾਢਿ ਤ੍ਰਿਯਹਿ ਪੁਨਿ ਦੀਨੀ ॥
ग्रिह ते काढि त्रियहि पुनि दीनी ॥
ਇਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸੇਤੀ ਹਰਿ ਲੀਨੀ ॥੨੬॥
इह चरित्र सेती हरि लीनी ॥२६॥
ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥
ਤਿਹ ਰਾਨੀ ਪਾਵਤ ਭਈ ਐਸੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਬਨਾਇ ॥
तिह रानी पावत भई ऐसो चरित्र बनाइ ॥
ਲੈ ਤਾ ਕੋ ਗ੍ਰਿਹ ਕੋ ਗਯੋ ਅਧਿਕ ਹ੍ਰਿਦੈ ਸੁਖ ਪਾਇ ॥੨੭॥
लै ता को ग्रिह को गयो अधिक ह्रिदै सुख पाइ ॥२७॥
ਸੋਰਠਾ ॥
सोरठा ॥
ਸਕਿਯੋ ਨ ਭੇਦ ਪਛਾਨਿ ਇਹ ਛਲ ਸੋ ਛੈਲੀ ਛਲ੍ਯੋ ॥
सकियो न भेद पछानि इह छल सो छैली छल्यो ॥
ਰਹਿਯੋ ਮੋਨਿ ਮੁਖਿ ਠਾਨਿ ਨਾਰ ਰਹਿਯੋ ਨਿਹੁਰਾਇ ਕੈ ॥੨੮॥
रहियो मोनि मुखि ठानि नार रहियो निहुराइ कै ॥२८॥
ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਤੇਤੀਸਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੩੩॥੨੬੫੨॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इक सौ तेतीसवो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥१३३॥२६५२॥अफजूं॥
ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥
ਸਬਕ ਸਿੰਘ ਰਾਜਾ ਇਕ ਭਾਰੀ ॥
सबक सिंघ राजा इक भारी ॥
ਬਾਜ ਮਤੀ ਤਾ ਕੀ ਬਰ ਨਾਰੀ ॥
बाज मती ता की बर नारी ॥
ਕਾਹੂ ਸੋ ਨਹਿ ਰਾਵ ਲਜਾਵੈ ॥
काहू सो नहि राव लजावै ॥
ਸਭ ਇਸਤ੍ਰਿਨ ਸੋ ਕੇਲ ਕਮਾਵੈ ॥੧॥
सभ इसत्रिन सो केल कमावै ॥१॥
ਜੋ ਇਸਤ੍ਰੀ ਤਿਹ ਕਹੇ ਨ ਆਵੈ ॥
जो इसत्री तिह कहे न आवै ॥
ਤਾ ਕੀ ਖਾਟ ਉਠਾਇ ਮੰਗਾਵੈ ॥
ता की खाट उठाइ मंगावै ॥
ਅਧਿਕ ਭੋਗ ਤਾ ਸੋ ਨ੍ਰਿਪ ਕਰਈ ॥
अधिक भोग ता सो न्रिप करई ॥
ਰਾਨੀ ਤੇ ਜਿਯ ਨੈਕ ਨ ਡਰਈ ॥੨॥
रानी ते जिय नैक न डरई ॥२॥
ਬਾਜ ਮਤੀ ਜਿਯ ਅਧਿਕ ਰਿਸਾਵੈ ॥
बाज मती जिय अधिक रिसावै ॥
ਸਬਕ ਸਿੰਘ ਪਰ ਕਛੁ ਨ ਬਸਾਵੈ ॥
सबक सिंघ पर कछु न बसावै ॥
ਤਬ ਤ੍ਰਿਯ ਏਕ ਚਰਿਤ੍ਰ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥
तब त्रिय एक चरित्र बिचारियो ॥
ਰਾਜਾ ਕੋ ਦੁਰਮਤਿ ਤੇ ਟਾਰਿਯੋ ॥੩॥
राजा को दुरमति ते टारियो ॥३॥
ਰੂਪਵਤੀ ਜੋ ਤ੍ਰਿਯ ਲਖਿ ਪਾਵੈ ॥
रूपवती जो त्रिय लखि पावै ॥
ਸਬਕ ਸਿੰਘ ਸੋ ਜਾਇ ਸੁਨਾਵੈ ॥
सबक सिंघ सो जाइ सुनावै ॥
ਤੁਮ ਰਾਜਾ ਤਿਹ ਤ੍ਰਿਯਾ ਬੁਲਾਵੋ ॥
तुम राजा तिह त्रिया बुलावो ॥
ਕਾਮ ਕੇਲ ਤਿਹ ਸਾਥ ਕਮਾਵੋ ॥੪॥
काम केल तिह साथ कमावो ॥४॥
ਜਬ ਯੌ ਬਚਨ ਰਾਵ ਸੁਨਿ ਪਾਵੈ ॥
जब यौ बचन राव सुनि पावै ॥
ਤੌਨ ਤ੍ਰਿਯਾ ਕੋ ਬੋਲਿ ਪਠਾਵੈ ॥
तौन त्रिया को बोलि पठावै ॥
ਜਾ ਕੀ ਰਾਨੀ ਪ੍ਰਭਾ ਉਚਾਰੈ ॥
जा की रानी प्रभा उचारै ॥
ਤਾ ਕੇ ਰਾਜਾ ਸੰਗ ਬਿਹਾਰੈ ॥੫॥
ता के राजा संग बिहारै ॥५॥
ਯਾ ਮੈ ਕਹੋ ਕਹਾ ਘਟ ਗਈ ॥
या मै कहो कहा घट गई ॥
ਜਾਨੁਕ ਹੋਹੂੰ ਭਿਟੋਅਨਿ ਭਈ ॥
जानुक होहूं भिटोअनि भई ॥
ਜਾ ਤੇ ਮੋਰ ਰਾਵ ਸੁਖ ਪਾਵੈ ॥
जा ते मोर राव सुख पावै ॥
सूचकांक (1 - 1428)
जापु पृष्ठ: 1 - 10
अकाल उसतत पृष्ठ: 11 - 38
बचित्र नाटक पृष्ठ: 39 - 73
चंडी चरित्र उक्ति बिलास पृष्ठ: 74 - 99
चंडी चरित्र पृष्ठ: 100 - 118
वार श्री भगउती जी की पृष्ठ: 119 - 126
ज्ञान प्रबोध पृष्ठ: 127 - 154
चौबीस अवतार पृष्ठ: 155 - 610
ब्रह्मा अवतार पृष्ठ: 611 - 634
रूद्र अवतार पृष्ठ: 635 - 708
शब्द हज़ारे पा:10 पृष्ठ: 709 - 712
३३ सवइये पृष्ठ: 712 - 716
खालसा महिमा पृष्ठ: 716 - 716
शस्त्र नाम माला पृष्ठ: 717 - 808
चरित्रोपख्यान पृष्ठ: 809 - 1388
ज़फरनामा पृष्ठ: 1389 - 1394
हिकायत पृष्ठ: 1394 - 1428