श्री दशम ग्रंथ

पृष्ठ - 1039


ਹੋ ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਬਾਦਿਤ੍ਰ ਅਨੇਕ ਬਜਾਇ ਕੈ ॥੨੧॥
हो भाति भाति बादित्र अनेक बजाइ कै ॥२१॥

ਧਰਿ ਪੁਹਕਰਿ ਕੋ ਰੂਪ ਤਹਾ ਕਲਿਜੁਗ ਗਯੋ ॥
धरि पुहकरि को रूप तहा कलिजुग गयो ॥

ਜਬ ਤਾ ਕੌ ਨਲ ਬ੍ਯਾਹਿ ਸਦਨ ਲ੍ਯਾਵਤ ਭਯੋ ॥
जब ता कौ नल ब्याहि सदन ल्यावत भयो ॥

ਖੇਲਿ ਜੂਪ ਬਹੁ ਭਾਤਿਨ ਤਾਹਿ ਹਰਾਇਯੋ ॥
खेलि जूप बहु भातिन ताहि हराइयो ॥

ਹੋ ਰਾਜ ਪਾਟ ਨਲ ਬਨ ਕੌ ਜੀਤਿ ਪਠਾਇਯੋ ॥੨੨॥
हो राज पाट नल बन कौ जीति पठाइयो ॥२२॥

ਰਾਜ ਪਾਟ ਨਲ ਜਬ ਇਹ ਭਾਤਿ ਹਰਾਇਯੋ ॥
राज पाट नल जब इह भाति हराइयो ॥

ਬਨ ਮੈ ਅਤਿ ਦੁਖੁ ਪਾਇ ਅਜੁਧਿਆ ਆਇਯੋ ॥
बन मै अति दुखु पाइ अजुधिआ आइयो ॥

ਬਿਛਰੇ ਪਤਿ ਕੇ ਭੀਮਸੁਤਾ ਬਿਰਹਿਨ ਭਈ ॥
बिछरे पति के भीमसुता बिरहिन भई ॥

ਜੋ ਜਿਹ ਮਾਰਗ ਗੇ ਨਾਥ ਤਿਸੀ ਮਾਰਗ ਗਈ ॥੨੩॥
जो जिह मारग गे नाथ तिसी मारग गई ॥२३॥

ਭੀਮ ਸੁਤਾ ਬਿਨ ਨਾਥ ਅਧਿਕ ਦੁਖ ਪਾਇਯੋ ॥
भीम सुता बिन नाथ अधिक दुख पाइयो ॥

ਕਹ ਲਗਿ ਕਰੌ ਬਖ੍ਯਾਨ ਨ ਜਾਤ ਬਤਾਇਯੋ ॥
कह लगि करौ बख्यान न जात बताइयो ॥

ਨਲ ਰਾਜ ਕੇ ਬਿਰਹਿ ਬਾਲ ਬਿਰਹਿਨਿ ਭਈ ॥
नल राज के बिरहि बाल बिरहिनि भई ॥

ਹੋ ਸਹਰਿ ਚੰਦੇਰੀ ਮਾਝ ਵਹੈ ਆਵਤ ਭਈ ॥੨੪॥
हो सहरि चंदेरी माझ वहै आवत भई ॥२४॥

ਭੀਮਸੈਨ ਤਿਨ ਹਿਤ ਜਨ ਬਹੁ ਪਠਵਤ ਭਏ ॥
भीमसैन तिन हित जन बहु पठवत भए ॥

ਦਮਵੰਤੀ ਕਹ ਖੋਜਿ ਬਹੁਰਿ ਗ੍ਰਿਹ ਲੈ ਗਏ ॥
दमवंती कह खोजि बहुरि ग्रिह लै गए ॥

ਵਹੈ ਜੁ ਇਹ ਲੈ ਗਯੋ ਦਿਜ ਬਹੁਰਿ ਪਠਾਇਯੋ ॥
वहै जु इह लै गयो दिज बहुरि पठाइयो ॥

ਹੋ ਖੋਜਤ ਖੋਜਤ ਦੇਸ ਅਜੁਧ੍ਰਯਾ ਆਇਯੋ ॥੨੫॥
हो खोजत खोजत देस अजुध्रया आइयो ॥२५॥

ਹੇਰਿ ਹੇਰਿ ਬਹੁ ਲੋਗ ਸੁ ਯਾਹਿ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥
हेरि हेरि बहु लोग सु याहि निहारियो ॥

ਦਮਵੰਤੀ ਕੋ ਮੁਖ ਤੇ ਨਾਮ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥
दमवंती को मुख ते नाम उचारियो ॥

ਕੁਸਲ ਤਾਹਿ ਇਹ ਪੂਛਿਯੋ ਨੈਨਨ ਨੀਰ ਭਰਿ ॥
कुसल ताहि इह पूछियो नैनन नीर भरि ॥

ਹੋ ਤਬ ਦਿਜ ਗਯੋ ਪਛਾਨਿ ਇਹੈ ਨਲ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਬਰ ॥੨੬॥
हो तब दिज गयो पछानि इहै नल न्रिपति बर ॥२६॥

ਜਾਇ ਤਿਨੈ ਸੁਧਿ ਦਈ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਨਲ ਪਾਇਯੋ ॥
जाइ तिनै सुधि दई न्रिपति नल पाइयो ॥

ਤਬ ਦਮਵੰਤੀ ਬਹੁਰਿ ਸੁਯੰਬ੍ਰ ਬਨਾਇਯੋ ॥
तब दमवंती बहुरि सुयंब्र बनाइयो ॥

ਸੁਨਿ ਰਾਜਾ ਏ ਬੈਨ ਸਕਲ ਚਲਿ ਤਹ ਗਏ ॥
सुनि राजा ए बैन सकल चलि तह गए ॥

ਹੋ ਰਥ ਪੈ ਚੜਿ ਨਲ ਰਾਜ ਤਹਾ ਆਵਤ ਭਏ ॥੨੭॥
हो रथ पै चड़ि नल राज तहा आवत भए ॥२७॥

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

ਨ੍ਰਿਪ ਨਲ ਕੌ ਰਥ ਪੈ ਚੜੇ ਸਭ ਜਨ ਗਏ ਪਛਾਨਿ ॥
न्रिप नल कौ रथ पै चड़े सभ जन गए पछानि ॥

ਦਮਵੰਤੀ ਪੁਨਿ ਤਿਹ ਬਰਿਯੋ ਇਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਕਹ ਠਾਨਿ ॥੨੮॥
दमवंती पुनि तिह बरियो इह चरित्र कह ठानि ॥२८॥

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

ਲੈ ਤਾ ਕੋ ਰਾਜਾ ਘਰ ਆਏ ॥
लै ता को राजा घर आए ॥

ਖੇਲਿ ਜੂਪ ਪੁਨਿ ਸਤ੍ਰੁ ਹਰਾਏ ॥
खेलि जूप पुनि सत्रु हराए ॥

ਜੀਤਿ ਰਾਜ ਆਪਨੌ ਪੁਨਿ ਲੀਨੋ ॥
जीति राज आपनौ पुनि लीनो ॥

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਦੁਹੂੰਅਨ ਸੁਖ ਕੀਨੋ ॥੨੯॥
भाति भाति दुहूंअन सुख कीनो ॥२९॥

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

ਮੈ ਜੁ ਕਥਾ ਸੰਛੇਪਤੇ ਯਾ ਕੀ ਕਹੀ ਬਨਾਇ ॥
मै जु कथा संछेपते या की कही बनाइ ॥

ਯਾ ਤੇ ਕਿਯ ਬਿਸਥਾਰ ਨਹਿ ਮਤਿ ਪੁਸਤਕ ਬਢ ਜਾਇ ॥੩੦॥
या ते किय बिसथार नहि मति पुसतक बढ जाइ ॥३०॥

ਦਮਵੰਤੀ ਇਹ ਚਰਿਤ ਸੋ ਪੁਨਿ ਪਤਿ ਬਰਿਯੋ ਬਨਾਇ ॥
दमवंती इह चरित सो पुनि पति बरियो बनाइ ॥

ਸਭ ਤੇ ਜਗ ਜੂਆ ਬੁਰੋ ਕੋਊ ਨ ਖੇਲਹੁ ਰਾਇ ॥੩੧॥
सभ ते जग जूआ बुरो कोऊ न खेलहु राइ ॥३१॥

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਸਤਾਵਨੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੫੭॥੩੧੨੯॥ਅਫਜੂੰ॥
इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप संबादे इक सौ सतावनो चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥१५७॥३१२९॥अफजूं॥

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

ਚੌੜ ਭਰਥ ਸੰਨ੍ਯਾਸੀ ਰਹੈ ॥
चौड़ भरथ संन्यासी रहै ॥

ਰੰਡੀਗਿਰ ਦੁਤਿਯੈ ਜਗ ਕਹੈ ॥
रंडीगिर दुतियै जग कहै ॥

ਬਾਲਕ ਰਾਮ ਏਕ ਬੈਰਾਗੀ ॥
बालक राम एक बैरागी ॥

ਤਿਨ ਸੌ ਰਹੈ ਸਪਰਧਾ ਲਾਗੀ ॥੧॥
तिन सौ रहै सपरधा लागी ॥१॥

ਏਕ ਦਿਵਸ ਤਿਨ ਪਰੀ ਲਰਾਈ ॥
एक दिवस तिन परी लराई ॥

ਕੁਤਕਨ ਸੇਤੀ ਮਾਰਿ ਮਚਾਈ ॥
कुतकन सेती मारि मचाई ॥

ਕੰਠੀ ਕਹੂੰ ਜਟਨ ਕੇ ਜੂਟੇ ॥
कंठी कहूं जटन के जूटे ॥

ਖਪਰ ਸੌ ਖਪਰ ਬਹੁ ਫੂਟੇ ॥੨॥
खपर सौ खपर बहु फूटे ॥२॥

ਗਿਰਿ ਗਿਰਿ ਕਹੂੰ ਟੋਪਿਯੈ ਪਰੀ ॥
गिरि गिरि कहूं टोपियै परी ॥

ਢੇਰ ਜਟਨ ਹ੍ਵੈ ਗਏ ਉਪਰੀ ॥
ढेर जटन ह्वै गए उपरी ॥

ਲਾਤ ਮੁਸਟ ਕੇ ਕਰੈ ਪ੍ਰਹਾਰਾ ॥
लात मुसट के करै प्रहारा ॥

ਜਨ ਕਰਿ ਚੋਟ ਪਰੈ ਘਰਿਯਾਰਾ ॥੩॥
जन करि चोट परै घरियारा ॥३॥

ਦੋਹਰਾ ॥
दोहरा ॥

ਸਭ ਕਾਪੈ ਕੁਤਕਾ ਬਜੈ ਪਨਹੀ ਬਹੈ ਅਨੇਕ ॥
सभ कापै कुतका बजै पनही बहै अनेक ॥

ਸਭ ਹੀ ਕੇ ਫੂਟੇ ਬਦਨ ਸਾਬਤ ਰਹਿਯੋ ਨ ਏਕ ॥੪॥
सभ ही के फूटे बदन साबत रहियो न एक ॥४॥

ਚੌਪਈ ॥
चौपई ॥

ਕੰਠਨ ਕੀ ਕੰਠੀ ਬਹੁ ਟੂਟੀ ॥
कंठन की कंठी बहु टूटी ॥

ਮਾਰੀ ਜਟਾ ਲਾਠਿਯਨ ਛੂਟੀ ॥
मारी जटा लाठियन छूटी ॥

ਕਿਸੀ ਨਖਨ ਕੇ ਘਾਇ ਬਿਰਾਜੈਂ ॥
किसी नखन के घाइ बिराजैं ॥

ਜਨੁ ਕਰਿ ਚੜੇ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਰਾਜੈਂ ॥੫॥
जनु करि चड़े चंद्रमा राजैं ॥५॥

ਕੇਸ ਅਕੇਸ ਹੋਤ ਕਹੀ ਭਏ ॥
केस अकेस होत कही भए ॥

ਕਿਤੇ ਹਨੇ ਨਸਿ ਕਿਨ ਮਰ ਗਏ ॥
किते हने नसि किन मर गए ॥

ਕਾਟਿ ਕਾਟਿ ਦਾਤਨ ਕੋਊ ਖਾਹੀ ॥
काटि काटि दातन कोऊ खाही ॥

ਐਸੋ ਕਹੂੰ ਜੁਧ ਭਯੋ ਨਾਹੀ ॥੬॥
ऐसो कहूं जुध भयो नाही ॥६॥

ਐਸੀ ਮਾਰਿ ਜੂਤਿਯਨ ਪਰੀ ॥
ऐसी मारि जूतियन परी ॥

ਜਟਾ ਨ ਕਿਸਹੂੰ ਸੀਸ ਉਬਰੀ ॥
जटा न किसहूं सीस उबरी ॥

ਕਿਸੂ ਕੰਠ ਕੰਠੀ ਨਹਿ ਰਹੀ ॥
किसू कंठ कंठी नहि रही ॥

ਬਾਲਕ ਰਾਮ ਪਨ੍ਰਹੀ ਤਬ ਗਹੀ ॥੭॥
बालक राम पन्रही तब गही ॥७॥

ਏਕ ਸੰਨ੍ਯਾਸੀ ਕੇ ਸਿਰ ਝਾਰੀ ॥
एक संन्यासी के सिर झारी ॥

ਦੂਜੇ ਕੇ ਮੁਖ ਊਪਰ ਮਾਰੀ ॥
दूजे के मुख ऊपर मारी ॥

ਸ੍ਰੌਨਤ ਬਹਿਯੋ ਬਦਨ ਜਬ ਫੂਟਿਯੋ ॥
स्रौनत बहियो बदन जब फूटियो ॥

ਸਾਵਨ ਜਾਨ ਪਨਾਰੋ ਛੂਟਿਯੋ ॥੮॥
सावन जान पनारो छूटियो ॥८॥


Flag Counter