ਪੰਜਾਬੀ 
English 
پنجابی 
Español 
Français 
Deutsch 
Português 
Bahasa Indonesia 
Türkçe 
Tiếng Việt 
Filipino 
Svenska हिंदी संस्कृत 
Nederlands 
Română 
Magyar 
Polski 
Čeština 
Afrikaans 
Italiano Català 
Shqip 
Gaeilge Cymraeg 
Slovenčina 
Slovenščina 
Dansk 
Eesti 
Latviešu 
Lietuvių 
Norsk 
Malti 
Íslenska Galego 
Kreyòl Ayisyen 
Latin 
Bahasa Melayu 
Kiswahili 
Hrvatski 
Suomi 
Русский मराठी ગુજરાતી తెలుగు ಕನ್ನಡ தமிழ் മലയാളം 
বাংলা 
Ελληνικά 
日本語 
中文 اردو سنڌي 
فارسی 
العربية 
עברית 
한국어 શ્રી દસમ ગ્રંથ
પાન - 1287
ਬੀਰਮ ਤੀਰ ਵਜੀਰ ਪਠਾਯੋ ॥
beeram teer vajeer patthaayo |રાજાએ બિરમદેવ પાસે વજીર મોકલ્યો.
ਸਾਹ ਕਹਿਯੋ ਤਿਹ ਤਾਹਿ ਸੁਨਾਯੋ ॥
saah kahiyo tih taeh sunaayo |(જે) રાજાએ કહ્યું હતું, (તે જ) વઝીરે તેને સંભળાવ્યું.
ਹਮਰੇ ਦੀਨ ਪ੍ਰਥਮ ਤੁਮ ਆਵਹੁ ॥
hamare deen pratham tum aavahu |પહેલા તમે અમારા ધર્મમાં પ્રવેશ કરો.
ਬਹੁਰਿ ਦਿਲਿਸ ਕੀ ਸੁਤਾ ਬਿਯਾਵਹੁ ॥੧੫॥
bahur dilis kee sutaa biyaavahu |15|પછી દિલ્હીના રાજાની પુત્રી સાથે લગ્ન કરો. 15.
ਬੀਰਮ ਦੇਵ ਕਹਾ ਨਹਿ ਮਾਨਾ ॥
beeram dev kahaa neh maanaa |બિરામ દેવે તેમની વિનંતી સ્વીકારી નહીં
ਕਰਿਯੋ ਆਪਨੇ ਦੇਸ ਪਯਾਨਾ ॥
kariyo aapane des payaanaa |અને પોતાના દેશમાં ગયો.
ਪ੍ਰਾਤੇ ਖਬਰਿ ਦਿਲਿਸ ਜਬ ਪਾਈ ॥
praate khabar dilis jab paaee |સવારે જ્યારે રાજાએ સમાચાર સાંભળ્યા,
ਅਮਿਤਿ ਸੈਨ ਅਰਿ ਗਹਨ ਪਠਾਈ ॥੧੬॥
amit sain ar gahan patthaaee |16|તેથી દુશ્મનને પકડવા માટે મોટી સેના મોકલવામાં આવી. 16.
ਬੀਰਮ ਦੇਵ ਖਬਰਿ ਜਬ ਪਾਈ ॥
beeram dev khabar jab paaee |જ્યારે બિરામ દેવને આ વાતની જાણ થઈ.
ਪਲਟ ਕਰੀ ਤਿਨ ਸਾਥ ਲਰਾਈ ॥
palatt karee tin saath laraaee |તેથી તે પાછો ફર્યો અને તેમની સાથે લડ્યો.
ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਭਾਰੀ ਭਟ ਘਾਏ ॥
bhaat bhaat bhaaree bhatt ghaae |(તેણે) ઘણા મહાન યોદ્ધાઓને મારી નાખ્યા
ਤਹਾ ਨ ਟਿਕੇ ਤਵਨ ਕੇ ਪਾਏ ॥੧੭॥
tahaa na ttike tavan ke paae |17|અને તેઓના પગ ત્યાં ઊભા રહી શકતા ન હતા. 17.
ਕਾਧਲ ਵਤ ਰਾਜਾ ਥੋ ਜਹਾ ॥
kaadhal vat raajaa tho jahaa |જ્યાં કાંધલવત નામનો રાજા રાજ કરતો હતો,
ਬੀਰਮ ਦੇਵ ਜਾਤ ਭਯੋ ਤਹਾ ॥
beeram dev jaat bhayo tahaa |બીરામ દેવ ત્યાં ગયા.
ਕਾਧਲ ਦੇ ਆਗੇ ਜਹਾ ਰਾਨੀ ॥
kaadhal de aage jahaa raanee |પછીના રાજાની કાંધલ (દેઈ) નામની રાણી હતી
ਰੂਪਵਾਨ ਗੁਨਵਾਨ ਸ੍ਯਾਨੀ ॥੧੮॥
roopavaan gunavaan sayaanee |18|જે ખૂબ જ સુંદર, ગુણવાન અને જ્ઞાની હતા. 18.
ਅੜਿਲ ॥
arril |અડગ
ਕਾਧਲ ਦੇ ਰਾਨੀ ਤਿਹ ਰੂਪ ਨਿਹਾਰਿ ਕੈ ॥
kaadhal de raanee tih roop nihaar kai |તેનું રૂપ જોઈને કાંધલ દેઈ રાણી
ਗਿਰੀ ਧਰਨਿ ਕੇ ਭੀਤਰ ਹਿਯੇ ਬਿਚਾਰਿ ਕੈ ॥
giree dharan ke bheetar hiye bichaar kai |તે જમીન પર પડી અને મનમાં વિચારવા લાગી
ਐਸੋ ਇਕ ਪਲ ਕੁਅਰ ਜੁ ਭੇਟਨ ਪਾਈਯੈ ॥
aaiso ik pal kuar ju bhettan paaeeyai |કે આવા રાજકુમાર મળે તો એક ક્ષણ માટે પણ
ਹੋ ਜਨਮ ਪਚਾਸਿਕ ਲੌ ਸਖੀ ਬਲਿ ਬਲਿ ਜਾਈਯੈ ॥੧੯॥
ho janam pachaasik lau sakhee bal bal jaaeeyai |19|તો ઓ સખી! પચાસ જન્મો તેમનાથી દૂર રહીએ. 19.
ਚੌਪਈ ॥
chauapee |ચોવીસ:
ਜਾਇ ਸਖੀ ਬੀਰਮ ਦੇ ਪਾਸਾ ॥
jaae sakhee beeram de paasaa |(તે) સખી બિરમ દેવ પાસે ગયા
ਇਹ ਬਿਧਿ ਸਾਥ ਕਰੀ ਅਰਦਾਸਾ ॥
eih bidh saath karee aradaasaa |અને તેણે આમ આજીજી કરી
ਕੈ ਤੁਮ ਕਾਧਲ ਦੇ ਕੋ ਭਜੋ ॥
kai tum kaadhal de ko bhajo |કે કાં તો તમે કાંધલ દેઈ (રાણી) સાથે જોડો.
ਕੈ ਇਹ ਦੇਸ ਹਮਾਰੋ ਤਜੋ ॥੨੦॥
kai ih des hamaaro tajo |20|અથવા આપણો દેશ છોડી દો. 20.
ਪਾਛੇ ਲਗੀ ਫੌਜ ਤਿਨ ਮਾਨੀ ॥
paachhe lagee fauaj tin maanee |તેણે વિચાર્યું કે (મારી) પાછળ લશ્કર છે.
ਦੁਤਿਯ ਰਹਨ ਕੀ ਠੌਰ ਨ ਜਾਨੀ ॥
dutiy rahan kee tthauar na jaanee |અને રહેવાની બીજી કોઈ જગ્યા નથી.
ਤਾ ਕੋ ਦੇਸ ਤਰੁਨਿ ਨਹਿ ਤਜੋ ॥
taa ko des tarun neh tajo |(તેથી બીરમદેવે સખી દ્વારા મોકલ્યું કે હું) તે સ્ત્રીનો દેશ છોડીશ નહિ
ਕਾਧਲ ਦੇ ਰਾਨੀ ਕਹ ਭਜੋ ॥੨੧॥
kaadhal de raanee kah bhajo |21|અને હું કાંધલ દેઈ રાની સાથે જોડીશ. 21.
ਰਾਨੀ ਰਮੀ ਮਿਤ੍ਰ ਕੇ ਭੋਗਾ ॥
raanee ramee mitr ke bhogaa |રાણી તેના મિત્ર સાથે જોડાઈ
ਚਿਤ ਕੇ ਦਏ ਤ੍ਯਾਗਿ ਸਭ ਸੋਗਾ ॥
chit ke de tayaag sabh sogaa |અને ચિત્તના બધા દુ:ખ દૂર કર્યા.
ਤਬ ਲਗਿ ਲਿਖੋ ਸਾਹ ਕੋ ਆਯੋ ॥
tab lag likho saah ko aayo |ત્યાં સુધીમાં રાજાની લેખિત (પરમીશન) આવી ગઈ
ਬਾਚਿ ਮੰਤ੍ਰਿਯਨ ਭਾਖਿ ਸੁਨਾਯੋ ॥੨੨॥
baach mantriyan bhaakh sunaayo |22|જે મંત્રીઓએ વાંચી સંભળાવી હતી. 22.
ਲਿਖਿ ਸੁ ਲਿਖਾ ਮਹਿ ਯਹੈ ਪਠਾਈ ॥
likh su likhaa meh yahai patthaaee |તે પરમિટમાં પણ એવું જ લખીને મોકલવામાં આવ્યું હતું
ਔਰ ਬਾਤ ਦੂਜੀ ਨ ਜਨਾਈ ॥
aauar baat doojee na janaaee |અને બીજું કશું કહ્યું નહિ.
ਕੈ ਬੀਰਮ ਕਹ ਬਾਧਿ ਪਠਾਵਹੁ ॥
kai beeram kah baadh patthaavahu |કાં તો બિરમદેવને બાંધો અને તેમને (મારી પાસે) મોકલો.
ਕੈ ਮੇਰੇ ਸੰਗ ਜੁਧ ਮਚਾਵਹੁ ॥੨੩॥
kai mere sang judh machaavahu |23|અથવા મારી સાથે યુદ્ધ કરો. 23.
ਰਾਨੀ ਬਾਧਿ ਨ ਬੀਰਮ ਦਯੋ ॥
raanee baadh na beeram dayo |રાણીએ બિરમદેવને બાંધીને મોકલ્યો ન હતો
ਪਹਿਰ ਕੌਚ ਦੁੰਦਭੀ ਬਜਯੋ ॥
pahir kauach dundabhee bajayo |અને બખ્તર પહેરીને ઘંટ વગાડ્યો.
ਨਿਰਭੈ ਚਲੀ ਜੁਧ ਕੇ ਕਾਜਾ ॥
nirabhai chalee judh ke kaajaa |તે ઘોડા, હાથી, રથ, તીર વગેરે છે
ਹੈ ਗੈ ਰਥ ਸਾਜਤ ਸਰ ਸਾਜਾ ॥੨੪॥
hai gai rath saajat sar saajaa |24|બખ્તર પહેરીને, તે નિર્ભયપણે યુદ્ધ માટે ગઈ. 24.
ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥
bhujang prayaat chhand |ભુજંગ પ્રયાત શ્લોક:
ਬਜ੍ਯੋ ਰਾਗ ਮਾਰੂ ਮੰਡੇ ਛਤ੍ਰਧਾਰੀ ॥
bajayo raag maaroo mandde chhatradhaaree |મારુ રાગ વાગ્યો અને છત્રધારીઓ (યુદ્ધમાં યોદ્ધાઓ) મક્કમ ઊભા રહ્યા.
ਬਹੈ ਤੀਰ ਤਰਵਾਰ ਕਾਤੀ ਕਟਾਰੀ ॥
bahai teer taravaar kaatee kattaaree |તીર, તલવાર, ભાલા અને ભાલા ઉડવા લાગ્યા.
ਕਹੂੰ ਕੇਤੁ ਫਾਟੇ ਗਿਰੇ ਛਤ੍ਰ ਟੂਟੇ ॥
kahoon ket faatte gire chhatr ttootte |ક્યાંક ધ્વજ ફાટી ગયા હતા તો ક્યાંક છત્રીઓ તૂટીને પડી હતી.
ਕਹੂੰ ਮਤ ਦੰਤੀ ਫਿਰੈ ਬਾਜ ਛੂਟੈ ॥੨੫॥
kahoon mat dantee firai baaj chhoottai |25|ક્યાંક દારૂના નશામાં હાથી અને ઘોડાઓ મુક્તપણે ફરતા હતા. 25.
ਕਹੂੰ ਬਾਜ ਜੂਝੇ ਪਰੇ ਹੈ ਮਤੰਗੈ ॥
kahoon baaj joojhe pare hai matangai |કેટલાક ઘોડા અને કેટલાક હાથી મરેલા પડ્યા હતા.
ਕਹੂੰ ਨਾਗ ਮਾਰੇ ਬਿਰਾਜੈ ਉਤੰਗੈ ॥
kahoon naag maare biraajai utangai |ક્યાંક ઉંચા મોટા હાથીઓ મરેલા પડ્યા હતા.
ਕਹੂੰ ਬੀਰ ਡਾਰੇ ਪਰੇ ਬਰਮ ਫਾਟੇ ॥
kahoon beer ddaare pare baram faatte |ક્યાંક સૈનિકો ફાટેલા બખ્તર સાથે પડ્યા હતા
ਕਹੂੰ ਖੇਤ ਖਾਡੇ ਲਸੈ ਚਰਮ ਕਾਟੇ ॥੨੬॥
kahoon khet khaadde lasai charam kaatte |26|અને ક્યાંક કાપેલી ઢાલ અને તલવારો (પહેરેલી) ચમકી રહી હતી. 26.
ਗਿਰੇ ਬੀਰ ਮਾਰੇ ਕਾ ਲੌ ਗਨਾਊ ॥
gire beer maare kaa lau ganaaoo |(I) માર્યા ગયા પછી પડી ગયેલા નાયકોની સંખ્યા ગણો.
ਕਹੌ ਜੋ ਸਭੈ ਏਕ ਗ੍ਰੰਥੈ ਬਨਾਊ ॥
kahau jo sabhai ek granthai banaaoo |જો હું તે બધા વિશે વાત કરું તો ચાલો એક જ પુસ્તક બનાવીએ.
ਜਥਾ ਸਕਤਿ ਕੈ ਅਲਪ ਤਾ ਤੇ ਉਚਾਰੋ ॥
jathaa sakat kai alap taa te uchaaro |એટલા માટે યથા શક્તિ થોડા શબ્દો છે.
ਸੁਨੋ ਕਾਨ ਦੈ ਕੈ ਸਭੇ ਹੀ ਪਿਆਰੋ ॥੨੭॥
suno kaan dai kai sabhe hee piaaro |27|હે પ્રિય! બધા કાન વડે સાંભળો. 27.
ਇਤੈ ਖਾਨ ਢੂਕੇ ਉਤੈ ਰਾਜ ਨੀਕੇ ॥
eitai khaan dtooke utai raaj neeke |અહીંથી ખાન ઉતર્યા અને ત્યાંથી સારા રાજાઓ (ઉર્ધ્વગામી) થયા.
ਹਠੀ ਰੋਸ ਬਾਢੇ ਸੁ ਗਾਢੇ ਅਨੀਕੇ ॥
hatthee ros baadte su gaadte aneeke |મજબૂત સેનાના હઠીલા યોદ્ધાઓનો ગુસ્સો વધી ગયો હતો.
ਲਰੇ ਕੋਪ ਕੈ ਕੈ ਸੁ ਏਕੈ ਨ ਭਾਜ੍ਯੋ ॥
lare kop kai kai su ekai na bhaajayo |(તે) ભારે ક્રોધ સાથે લડ્યો અને એક પણ ભાગી ન ગયો.
ਘਰੀ ਚਾਰਿ ਲੌ ਸਾਰ ਸੌ ਸਾਰ ਬਾਜ੍ਯੋ ॥੨੮॥
gharee chaar lau saar sau saar baajayo |28|ચાર કલાક સુધી લોખંડ સાથે અથડામણ થઈ હતી. 28.
ਤਹਾ ਸੰਖ ਭੇਰੀ ਘਨੇ ਨਾਦ ਬਾਜੇ ॥
tahaa sankh bheree ghane naad baaje |ત્યાં સાંખ, ભેરી, મૃદંગ, મુચંગ, ઉપંગ વગેરે
ਮ੍ਰਿਦੰਗੈ ਮੁਚੰਗੈ ਉਪੰਗੈ ਬਿਰਾਜੇ ॥
mridangai muchangai upangai biraaje |ઘણી બધી ઘંટડીઓ વાગવા લાગી.
ਕਹੂੰ ਨਾਇ ਨਾਫੀਰਿਯੈਂ ਔ ਨਗਾਰੇ ॥
kahoon naae naafeeriyain aau nagaare |ક્યાંક શેણાઈ, નફીરી અને નગારે રમતા હતા
ਕਹੂੰ ਝਾਝ ਬੀਨਾ ਬਜੈ ਘੰਟ ਭਾਰੇ ॥੨੯॥
kahoon jhaajh beenaa bajai ghantt bhaare |29|અને ક્યાંક કરતાલ, ઘંટ, ભારે ઘંટ વગેરે વાગી રહ્યા હતા. 29.
ਕਹੂੰ ਟੂਕ ਟੂਕ ਹੈ ਗਿਰੈ ਹੈ ਸਿਪਾਹੀ ॥
kahoon ttook ttook hai girai hai sipaahee |ક્યાંક સૈનિકોના ટુકડા પડ્યા હતા.
ਮਰੇ ਸ੍ਵਾਮਿ ਕੇ ਕਾਜਹੂੰ ਕੋ ਨਿਬਾਹੀ ॥
mare svaam ke kaajahoon ko nibaahee |પ્રભુનું કાર્ય કરતી વખતે મૃત્યુ પામ્યા.
ਤਹਾ ਕੌਚ ਧਾਰੇ ਚੜੇ ਛਤ੍ਰ ਧਾਰੀ ॥
tahaa kauach dhaare charre chhatr dhaaree |બખ્તરધારી અને છત્રધારી યોદ્ધાઓ ત્યાં ચઢી ગયા હતા.
ਮਿਲੈ ਮੇਲ ਮਾਨੋ ਮਦਾਰੈ ਮਦਾਰੀ ॥੩੦॥
milai mel maano madaarai madaaree |30|(એવું લાગે છે) જાણે મદારીને મદારી મળી છે. 30.
ਕਿਤੇ ਭੂਮਿ ਲੋਟੈ ਸੁ ਹਾਥੈ ਉਚਾਏ ॥
kite bhoom lottai su haathai uchaae |ક્યાંક તેઓ હાથ જોડીને જમીન પર સૂતા હતા,
ਡਰੈ ਸੇਖ ਜੈਸੇ ਸਮਾਈ ਸਮਾਏ ॥
ddarai sekh jaise samaaee samaae |જેમ કે શેખ (ફકીરો) સંગીતમાં તલ્લીન હતા અને ડરતા હતા (ધર્મનું ઉલ્લંઘન).
ਜੁਝੈ ਜ੍ਵਾਨ ਜੋਧਾ ਜਗੇ ਜੋਰ ਜੰਗੈ ॥
jujhai jvaan jodhaa jage jor jangai |યુવાન યોદ્ધાઓ ભીષણ યુદ્ધમાં લડી રહ્યા છે.
ਮਨੋ ਪਾਨ ਕੈ ਭੰਗ ਸੋਏ ਮਲੰਗੈ ॥੩੧॥
mano paan kai bhang soe malangai |31|(એવું લાગતું હતું) જાણે ભાંગ પીને મલંગ સૂતો હતો. 31.
ਬਹੈ ਆਨ ਐਸੇ ਬਚੈ ਬੀਰ ਕੌਨੈ ॥
bahai aan aaise bachai beer kauanai |કયો યોદ્ધો આ રીતે ફરતા તીરોથી બચી શકે છે.