શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1126

ਹਜਰਤਿ ਕੋਪ ਅਧਿਕ ਤਬ ਭਰਿਯੋ ॥

hajarat kop adhik tab bhariyo |

ત્યારે રાજા ગુસ્સાથી ભરાઈ ગયા.

ਵਹੈ ਬ੍ਰਿਛ ਮਹਿ ਗਡਹਾ ਕਰਿਯੋ ॥

vahai brichh meh gaddahaa kariyo |

તે પુલ નીચે ખાડો ખોદવામાં આવ્યો હતો.

ਤਾ ਮੈ ਐਂਚਿ ਤਰੁਨ ਵਹ ਡਾਰੀ ॥

taa mai aainch tarun vah ddaaree |

તેણે તે સ્ત્રીને ખેંચીને તે ખાડામાં નાખી દીધી.

ਮੂਰਖ ਬਾਤ ਨ ਕਛੂ ਬਿਚਾਰੀ ॥੧੫॥

moorakh baat na kachhoo bichaaree |15|

મૂર્ખને કંઈ સમજાયું નહીં. 15.

ਅੜਿਲ ॥

arril |

અડગ

ਤਾਹਿ ਬ੍ਰਿਛ ਮਹਿ ਡਾਰਿ ਆਪੁ ਦਿਲੀ ਗਯੋ ॥

taeh brichh meh ddaar aap dilee gayo |

તેને પુલ પરથી નીચે ફેંકીને રાજા પોતે દિલ્હી ગયો.

ਆਨਿ ਉਕਰਿ ਦ੍ਰੁਮ ਮੀਤ ਕਾਢ ਤਾ ਕੌ ਲਯੋ ॥

aan ukar drum meet kaadt taa kau layo |

મિત્રા આવીને તેને બ્રિચમાંથી ખેંચીને બહાર લઈ ગયા.

ਮਿਲੀ ਤਰੁਨਿ ਪਿਯ ਸਾਥ ਚਰਿਤ੍ਰ ਬਨਾਇ ਬਰਿ ॥

milee tarun piy saath charitr banaae bar |

(આવું) સુંદર પાત્ર બનાવીને

ਹੋ ਅਕਬਰ ਕੇ ਸਿਰ ਮਾਝ ਜੂਤਿਯਨ ਝਾਰਿ ਕਰਿ ॥੧੬॥

ho akabar ke sir maajh jootiyan jhaar kar |16|

અને અકબરના માથા પર ચંપલ મારીને તે સ્ત્રી (તેના) પ્રેમીને મળવા આવી. 16.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਬਾਈਸ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੨੨॥੪੨੪੧॥ਅਫਜੂੰ॥

eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade doe sau baaees charitr samaapatam sat subham sat |222|4241|afajoon|

અહીં શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંવાદના 222મા અધ્યાયનું સમાપન છે, બધું જ શુભ છે. 222.4241. ચાલે છે

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચોવીસ:

ਰਾਧਾਵਤੀ ਨਗਰ ਇਕ ਭਾਰੋ ॥

raadhaavatee nagar ik bhaaro |

રાધાવતી નામનું એક મોટું શહેર હતું.

ਆਪੁ ਹਾਥ ਜਨੁਕੀਸ ਸਵਾਰੋ ॥

aap haath janukees savaaro |

જાણે ભગવાને તેને પોતે બનાવ્યો હોય.

ਕ੍ਰੂਰ ਕੇਤੁ ਰਾਜਾ ਤਹ ਰਹਈ ॥

kraoor ket raajaa tah rahee |

ત્યાં ક્રુર કેતુ નામનો રાજા રહેતો હતો.

ਛਤ੍ਰ ਮਤੀ ਰਾਨੀ ਜਗ ਕਹਈ ॥੧॥

chhatr matee raanee jag kahee |1|

જગત (તેની) રાણીને છત્રમતી કહેતા. 1.

ਤਾ ਕੋ ਅਧਿਕ ਰੂਪ ਉਜਿਯਾਰੋ ॥

taa ko adhik roop ujiyaaro |

તેનું સ્વરૂપ ખૂબ તેજસ્વી હતું,

ਆਪੁ ਬ੍ਰਹਮ ਜਨੁ ਕਰਨ ਸਵਾਰੋ ॥

aap braham jan karan savaaro |

જાણે બ્રહ્માએ પોતાના હાથે બનાવ્યું હોય.

ਤਾ ਸਮ ਤੀਨਿ ਭਵਨ ਤ੍ਰਿਯ ਨਾਹੀ ॥

taa sam teen bhavan triy naahee |

ત્રણ લોકોમાં તેના જેવી (કોઈ) સ્ત્રી નહોતી.

ਦੇਵ ਅਦੇਵ ਕਹੈ ਮਨ ਮਾਹੀ ॥੨॥

dev adev kahai man maahee |2|

દેવો અને દૈત્યો મનમાં આ વાત કહેતા. 2.

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દ્વિ:

ਹੀਰਾ ਮਨਿ ਇਕ ਸਾਹ ਕੋ ਪੂਤ ਹੁਤੋ ਤਿਹ ਠੌਰ ॥

heeraa man ik saah ko poot huto tih tthauar |

હીરા મણિ નામના શાહનો એક પુત્ર હતો.

ਤੀਨਿ ਭਵਨ ਭੀਤਰ ਬਿਖੇ ਤਾ ਸਮ ਹੁਤੋ ਨ ਔਰ ॥੩॥

teen bhavan bheetar bikhe taa sam huto na aauar |3|

ત્રણ લોકોમાં તેમના જેવું બીજું કોઈ નહોતું. 3.

ਛਤ੍ਰ ਮਤੀ ਤਿਹ ਲਖਿ ਛਕੀ ਛੈਲ ਛਰਹਰੋ ਜ੍ਵਾਨ ॥

chhatr matee tih lakh chhakee chhail chharaharo jvaan |

એ રૂપાળા અને રૂપાળા યુવાનને જોઈને છત્રમાતી ખુશ થઈ ગઈ.

ਰੂਪ ਬਿਖੈ ਸਮ ਤਵਨ ਕੀ ਤੀਨਿ ਭਵਨ ਨਹਿ ਆਨ ॥੪॥

roop bikhai sam tavan kee teen bhavan neh aan |4|

તેના જેવા ત્રણ લોકોમાં બીજું કોઈ નહોતું. 4.

ਸੋਰਠਾ ॥

soratthaa |

સોર્થ:

ਤਾ ਕੋ ਲਿਯੋ ਬੁਲਾਇ ਰਾਨੀ ਸਖੀ ਪਠਾਇ ਕੈ ॥

taa ko liyo bulaae raanee sakhee patthaae kai |

રાણીએ દૂત મોકલીને તેને આમંત્રણ આપ્યું

ਕਹਿਯੋ ਮੀਤ ਮੁਸਕਾਇ ਸੰਕ ਤ੍ਯਾਗਿ ਮੋ ਕੌ ਭਜਹੁ ॥੫॥

kahiyo meet musakaae sank tayaag mo kau bhajahu |5|

અને હસતા હસતા કહેવા લાગ્યા કે ઓ મિત્ર! (તમામ પ્રકારના) સંકોચનો ત્યાગ કરો અને મારી સાથે રહો.5.

ਅੜਿਲ ॥

arril |

અડગ

ਜੋ ਰਾਨੀ ਤਿਹ ਕਹਿਯੋ ਨ ਤਿਨ ਬਚ ਮਾਨਿਯੋ ॥

jo raanee tih kahiyo na tin bach maaniyo |

રાણીએ તેને જે કહ્યું તે તેણે સ્વીકાર્યું નહીં.

ਪਾਇ ਰਹੀ ਪਰ ਮੂੜ ਨ ਕਿਛੁ ਕਰਿ ਜਾਨਿਯੋ ॥

paae rahee par moorr na kichh kar jaaniyo |

(તે તેના પગે પડી) પણ તે મૂર્ખને કંઈ સમજાયું નહીં.

ਹਾਇ ਭਾਇ ਬਹੁ ਭਾਤਿ ਰਹੀ ਦਿਖਰਾਇ ਕਰਿ ॥

haae bhaae bahu bhaat rahee dikharaae kar |

(તે સ્ત્રી) અનેક રીતે હાવભાવ બતાવતી રહી

ਹੋ ਰਮਿਯੋ ਨ ਤਾ ਸੋ ਮੂਰਖ ਹਰਖੁਪਜਾਇ ਕਰਿ ॥੬॥

ho ramiyo na taa so moorakh harakhupajaae kar |6|

પરંતુ તે મૂર્ખ તેની સાથે ખુશીથી પ્રેમ કરી શક્યો નહીં. 6.

ਕਰਮ ਕਾਲ ਜੋ ਲਾਖ ਮੁਹਰ ਕਹੂੰ ਪਾਇਯੈ ॥

karam kaal jo laakh muhar kahoon paaeiyai |

જો તકે કોઈને ક્યાંક લાખો સીલ મળે,

ਲੀਜੈ ਹਾਥ ਉਚਾਇ ਤ੍ਯਾਗਿ ਨਹ ਪਾਇਯੈ ॥

leejai haath uchaae tayaag nah paaeiyai |

તેથી હાથ લેવા જોઈએ, છોડવા નહીં.

ਜੋ ਰਾਨੀ ਸੋ ਨੇਹ ਭਯੋ ਲਹਿ ਲੀਜਿਯੈ ॥

jo raanee so neh bhayo leh leejiyai |

જેને રાણી પાસેથી પ્રેમ મળે તેને (તેણે) લેવો જોઈએ.

ਹੋ ਜੋ ਵਹੁ ਕਹੈ ਸੁ ਕਰਿਯੈ ਸੰਕ ਨ ਕੀਜਿਯੈ ॥੭॥

ho jo vahu kahai su kariyai sank na keejiyai |7|

તે જે પણ કહે, તે ખચકાટ વિના કરવું જોઈએ. 7.

ਭਜੁ ਰਾਨੀ ਤਿਹ ਕਹਿਯੋ ਨ ਤਿਹ ਤਾ ਕੌ ਭਜ੍ਯੋ ॥

bhaj raanee tih kahiyo na tih taa kau bhajayo |

રાનીએ તેને લગ્ન માટે કહ્યું, પરંતુ તેણે તેની સાથે લગ્ન ન કર્યા.

ਕਾਮ ਕੇਲ ਹਿਤ ਮਾਨ ਨ ਤਿਹ ਤਾ ਸੋ ਸਜ੍ਰਯੋ ॥

kaam kel hit maan na tih taa so sajrayo |

તે તેની સાથે વાસના માટે એક થયો ન હતો.

ਨਾਹਿ ਨਾਹਿ ਸੋ ਕਰਤ ਨਾਸਿਤਕੀ ਤਹ ਭਯੋ ॥

naeh naeh so karat naasitakee tah bhayo |

તે ત્યાં નાશ પામવા માટે 'ના ના ના' કહેતો રહ્યો.

ਹੋ ਤਬ ਅਬਲਾ ਕੈ ਕੋਪ ਅਧਿਕ ਚਿਤ ਮੈ ਛਯੋ ॥੮॥

ho tab abalaa kai kop adhik chit mai chhayo |8|

પછી સ્ત્રીના મનમાં ઘણો ક્રોધ ભરાઈ ગયો.8.

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચોવીસ:

ਤਰੁਨੀ ਤਬੈ ਅਧਿਕ ਰਿਸਿ ਭਰੀ ॥

tarunee tabai adhik ris bharee |

સ્ત્રી ખૂબ ગુસ્સામાં હતી

ਕਠਿਨ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਹਾਥ ਮੈ ਧਰੀ ॥

katthin kripaan haath mai dharee |

અને હાથમાં કડક કિરપાન પકડી હતી.

ਤਾ ਕੋ ਤਮਕਿ ਤੇਗ ਸੌ ਮਾਰਿਯੋ ॥

taa ko tamak teg sau maariyo |

તેણે ગુસ્સે થઈને તેને તલવાર વડે મારી નાખ્યો

ਕਾਟਿ ਮੂੰਡ ਛਿਤ ਊਪਰ ਡਾਰਿਯੋ ॥੯॥

kaatt moondd chhit aoopar ddaariyo |9|

અને માથું કાપીને જમીન પર ફેંકી દીધું. 9.

ਟੂਕ ਅਨੇਕ ਤਵਨ ਕੌ ਕੀਨੋ ॥

ttook anek tavan kau keeno |

તેના ઘણા તૂટેલા ટુકડા

ਡਾਰਿ ਦੇਗ ਕੇ ਭੀਤਰ ਦੀਨੋ ॥

ddaar deg ke bheetar deeno |

અને તેમને ખાડામાં ફેંકી દીધા.

ਨਿਜੁ ਪਤਿ ਬੋਲਿ ਧਾਮ ਮੈ ਲਯੋ ॥

nij pat bol dhaam mai layo |

(પછી) તેના પતિને ઘરે બોલાવ્યા

ਭਛ ਭਾਖਿ ਆਗੇ ਧਰਿ ਦਯੋ ॥੧੦॥

bhachh bhaakh aage dhar dayo |10|

અને 'ખાવું' કહ્યું અને તેની સામે મૂક્યું. 10.

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દ્વિ:

ਮਦਰਾ ਮਾਝ ਚੁਆਇ ਤਿਹ ਮਦ ਕਰਿ ਪ੍ਰਯਾਯੋ ਪੀਯ ॥

madaraa maajh chuaae tih mad kar prayaayo peey |

(તેનું માંસ) વાઇનમાં નાખો, પછી તે વાઇન પતિને આપ્યો.

ਲਹਿ ਬਾਰੁਨਿ ਮੂਰਖਿ ਪਿਯੋ ਭੇਦ ਨ ਸਮਝ੍ਯੋ ਜੀਯ ॥੧੧॥

leh baarun moorakh piyo bhed na samajhayo jeey |11|

તે મૂર્ખ તેને દારૂ સમજતો હતો અને તે પીતો હતો અને તેના મનમાં ભેદ સમજ્યો નહોતો. 11.

ਹਾਡੀ ਤੁਚਾ ਗਿਲੋਲ ਕੈ ਦੀਨੀ ਡਾਰਿ ਚਲਾਇ ॥

haaddee tuchaa gilol kai deenee ddaar chalaae |

હાડકાં અને હાડકાંને ગોફણમાં નાખવામાં આવ્યાં હતાં

ਰਹਤ ਮਾਸੁ ਦਾਨਾ ਭਏ ਅਸ੍ਵਨ ਦਯੋ ਖਵਾਇ ॥੧੨॥

rahat maas daanaa bhe asvan dayo khavaae |12|

અને બાકીનું માંસ અનાજમાં નાખીને ઘોડાઓને ખવડાવ્યું. 12.

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચોવીસ:

ਤਾ ਸੋ ਰਤਿ ਜਿਨ ਜਾਨਿ ਨ ਕਰੀ ॥

taa so rat jin jaan na karee |

એક વ્યક્તિ જેણે જાણી જોઈને તેની સાથે રમ્યો ન હતો,

ਤਾ ਪਰ ਅਧਿਕ ਕੋਪ ਤ੍ਰਿਯ ਭਰੀ ॥

taa par adhik kop triy bharee |

મહિલા તેના પર ખૂબ ગુસ્સે હતી.

ਹੈ ਨ੍ਰਿਪ ਕੋ ਤਿਹ ਮਾਸ ਖਵਾਯੋ ॥

hai nrip ko tih maas khavaayo |

રાજાના ઘોડાઓને (તેનું) માંસ ખવડાવ્યું,

ਮੂਰਖ ਨਾਹਿ ਨਾਹਿ ਕਛੁ ਪਾਯੋ ॥੧੩॥

moorakh naeh naeh kachh paayo |13|

પણ મૂર્ખ રાજા ('નાહી')ને કંઈ સમજાયું નહિ. 13.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਤੇਈਸ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੨੩॥੪੨੫੪॥ਅਫਜੂੰ॥

eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade doe sau teees charitr samaapatam sat subham sat |223|4254|afajoon|

શ્રી ચરિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંવાદના 223મા અધ્યાયનું અહીં સમાપન છે, બધું જ શુભ છે. 223.4254. ચાલે છે

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દ્વિ:

ਬਿਸਨ ਕੇਤੁ ਰਾਜਾ ਬਡੋ ਜੂਨਾਗੜ ਕੋ ਈਸ ॥

bisan ket raajaa baddo joonaagarr ko ees |

જૂનાગઢના ભગવાન બિસન કેતુ એક મહાન રાજા હતા.

ਇੰਦ੍ਰ ਚੰਦ੍ਰ ਸੌ ਰਾਜ ਧੌ ਅਲਕਿਸ ਕੈ ਜਗਦੀਸ ॥੧॥

eindr chandr sau raaj dhau alakis kai jagadees |1|

તે રાજા ઇન્દ્ર કે ચંદ્ર જેવો હતો અથવા કુબેર જેવો હતો અથવા તે જગતનો સ્વામી હતો. 1.

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચોવીસ:

ਸ੍ਰੀ ਤ੍ਰਿਪਰਾਰਿ ਕਲਾ ਤਾ ਕੀ ਤ੍ਰਿਯ ॥

sree triparaar kalaa taa kee triy |

તેમની પત્ની ત્રિપુરારી કલા હતી

ਮਨ ਕ੍ਰਮ ਬਸਿ ਰਾਖ੍ਯੋ ਜਿਨ ਕਰਿ ਪਿਯ ॥

man kram bas raakhayo jin kar piy |

જેણે મન અને કાર્યથી પતિને જીતી લીધો હતો.

ਅਧਿਕ ਤਰੁਨਿ ਕੋ ਰੂਪ ਬਿਰਾਜੈ ॥

adhik tarun ko roop biraajai |

તે સ્ત્રી ખૂબ સુંદર હતી

ਸ੍ਰੀ ਤ੍ਰਿਪੁਰਾਰਿ ਨਿਰਖਿ ਦੁਤਿ ਲਾਜੈ ॥੨॥

sree tripuraar nirakh dut laajai |2|

જેની છબી જોઈને શિવ ('ત્રિપુરારી') પણ શરમાતા. 2.

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દ્વિ:

ਨਵਲ ਕੁਅਰ ਇਕ ਸਾਹੁ ਕੋ ਪੂਤ ਰਹੈ ਸੁਕੁਮਾਰ ॥

naval kuar ik saahu ko poot rahai sukumaar |

નવલ કુમાર શાહના સૌમ્ય પુત્ર હતા.

ਰੀਝ ਰਹੀ ਤ੍ਰਿਪੁਰਾਰਿ ਕਲਾ ਤਾ ਕੋ ਰੂਪ ਨਿਹਾਰਿ ॥੩॥

reejh rahee tripuraar kalaa taa ko roop nihaar |3|

તેમનું રૂપ જોઈને ત્રિપુરા કલા મંત્રમુગ્ધ થઈ ગઈ. 3.

ਅੜਿਲ ॥

arril |

અડગ

સૂચિ (1 - 1428)

જાપ પાન: 1 - 10

અਕਾਲ ઉસ્તਤ પાન: 11 - 38

બચિત્તર નાટક પાન: 39 - 73

ચાંદી ચરિત્તર ઉકાત બિલાસ પાન: 74 - 99

ચાંદી ચરિત્તર પાન: 100 - 118

વાર શ્રી ભૌગૌતિ જી કી પાન: 119 - 126

જ્ઞાન પ્રબોધ પાન: 127 - 154

ચૌબીસ અવતાર પાન: 155 - 610

બ્રહ્મ અવતાર પાન: 611 - 634

રુદ્ર અવતાર પાન: 635 - 708

શબ્દ હજારે પાન: 709 - 712

૩૩ સ્વૈયાય પાન: 712 - 716

ખાલસા મહિમા પાન: 716 - 716

શસ્ત્ર નામ માળા પાન: 717 - 808

ચરિત્રોપાખ્યાણ પાન: 809 - 1388

જફરનામા પાન: 1389 - 1394

હિકાયત પાન: 1394 - 1428