શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 149


ਰਾਜ ਕਰਨ ਕੀ ਬਿਸਰੀ ਬਾਤਾ ॥੧੨॥੨੪੯॥
raaj karan kee bisaree baataa |12|249|

અને રાજ્ય વિશે બધું ભૂલી ગયા.12.249.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહરા

ਜਿਹ ਚਾਹੇ ਤਾ ਕੋ ਹਨੇ ਜੋ ਬਾਛੈ ਸੋ ਲੇਇ ॥
jih chaahe taa ko hane jo baachhai so lee |

જેને (અજય સિંહ) ઈચ્છે છે તે તેને મારી નાખે છે, જે ઈચ્છે છે તે મળે છે.

ਜਿਹ ਰਾਖੈ ਸੋਈ ਰਹੈ ਜਿਹ ਜਾਨੈ ਤਿਹ ਦੇਇ ॥੧੩॥੨੫੦॥
jih raakhai soee rahai jih jaanai tih dee |13|250|

તે જેની રક્ષા કરે છે, તે સુરક્ષિત રહે છે, અને જેને તે નાયક માને છે, તે તેને ઇચ્છિત પદ આપે છે.13.250.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચૌપી

ਐਸੀ ਭਾਤ ਕੀਨੋ ਇਹ ਜਬ ਹੀ ॥
aaisee bhaat keeno ih jab hee |

જ્યારે તેણે આવી સારવાર શરૂ કરી,

ਪ੍ਰਜਾ ਲੋਕ ਸਭ ਬਸ ਭਏ ਤਬ ਹੀ ॥
prajaa lok sabh bas bhe tab hee |

આ સાથે બધો વિષય તેના વશમાં આવ્યો

ਅਉ ਬਸਿ ਹੋਇ ਗਏ ਨੇਬ ਖਵਾਸਾ ॥
aau bas hoe ge neb khavaasaa |

અને સરદારો અને અન્ય અગ્રણી વ્યક્તિઓ તેના નિયંત્રણ હેઠળ આવ્યા,

ਜੋ ਰਾਖਤ ਥੇ ਨ੍ਰਿਪ ਕੀ ਆਸਾ ॥੧॥੨੫੧॥
jo raakhat the nrip kee aasaa |1|251|

જેમની પાસે અગાઉ રાજા પ્રત્યે વફાદારી હતી.1.251.

ਏਕ ਦਿਵਸ ਤਿਹੂੰ ਭ੍ਰਾਤ ਸੁਜਾਨਾ ॥
ek divas tihoon bhraat sujaanaa |

એક દિવસ ત્રણેય સમજદાર ભાઈઓ,

ਮੰਡਸ ਚੌਪਰ ਖੇਲ ਖਿਲਾਨਾ ॥
manddas chauapar khel khilaanaa |

ચેસ રમવા લાગ્યો.

ਦਾਉ ਸਮੈ ਕਛੁ ਰਿਸਕ ਬਿਚਾਰਿਓ ॥
daau samai kachh risak bichaario |

જ્યારે ડાઇસ ફેંકવામાં આવ્યો, (બે વાસ્તવિક ભાઈઓમાંથી એક) ગુસ્સામાં વિચાર્યું,

ਅਜੈ ਸੁਨਤ ਇਹ ਭਾਤ ਉਚਾਰਿਓ ॥੨॥੨੫੨॥
ajai sunat ih bhaat uchaario |2|252|

અને આ શબ્દો ઉચ્ચાર્યા, જ્યારે અજય સાંભળ્યા.2.252.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહરા

ਕਹਾ ਕਰੈ ਦਾ ਕਹ ਪਰੈ ਕਹ ਯਹ ਬਾਧੈ ਸੂਤ ॥
kahaa karai daa kah parai kah yah baadhai soot |

ચાલો જોઈએ, તે શું કરે છે તે કેવી રીતે પાસા ફેંકે છે તે આચારની યોગ્યતા કેવી રીતે જાળવશે?

ਕਹਾ ਸਤ੍ਰੁ ਯਾ ਤੇ ਮਰੈ ਜੋ ਰਜੀਆ ਕਾ ਪੂਤ ॥੩॥੨੫੩॥
kahaa satru yaa te marai jo rajeea kaa poot |3|253|

તેના દ્વારા દુશ્મનને કેવી રીતે મારવામાં આવશે, જે પોતે નોકર-ચાકરનો પુત્ર છે?3.253.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચૌપી

ਯਹੈ ਆਜ ਹਮ ਖੇਲ ਬਿਚਾਰੀ ॥
yahai aaj ham khel bichaaree |

અમે આજની આ રમત વિશે વિચાર્યું છે.

ਸੋ ਭਾਖਤ ਹੈ ਪ੍ਰਗਟ ਪੁਕਾਰੀ ॥
so bhaakhat hai pragatt pukaaree |

જે આપણે દેખીતી રીતે ઉચ્ચારીએ છીએ.

ਏਕਹਿ ਰਤਨ ਰਾਜ ਧਨੁ ਲੀਨਾ ॥
ekeh ratan raaj dhan leenaa |

તેમાંથી એકે રાજ્યના રત્નો લીધા.

ਦੁਤੀਐ ਅਸ੍ਵ ਉਸਟ ਗਜ ਲੀਨਾ ॥੧॥੨੫੪॥
duteeai asv usatt gaj leenaa |1|254|

બીજાએ ઘોડા, ઊંટ અને હાથી લીધા.1.254.

ਕੁਅਰੈ ਬਾਟ ਸੈਨ ਸਭ ਲੀਆ ॥
kuarai baatt sain sabh leea |

રાજકુમારોએ તમામ દળોની વહેંચણી કરી.

ਤੀਨਹੁ ਬਾਟ ਤੀਨ ਕਰ ਕੀਆ ॥
teenahu baatt teen kar keea |

લશ્કરને ત્રણ ભાગમાં વહેંચી દીધું.

ਪਾਸਾ ਢਾਰ ਧਰੈ ਕਸ ਦਾਵਾ ॥
paasaa dtaar dharai kas daavaa |

તેઓએ વિચાર્યું, કેવી રીતે ડાઇસ નાખવામાં આવે અને રોઝ વગાડવામાં આવે?

ਕਹਾ ਖੇਲ ਧੌ ਕਰੈ ਕਰਾਵਾ ॥੨॥੨੫੫॥
kahaa khel dhau karai karaavaa |2|255|

રમત અને યુક્તિ કેવી રીતે રમી શકાય?2.255.

ਚਉਪਰ ਖੇਲ ਪਰੀ ਤਿਹ ਮਾਹਾ ॥
chaupar khel paree tih maahaa |

નાટક જોવા માટે પાસાની રમત શરૂ થઈ ગઈ હતી.

ਦੇਖਤ ਊਚ ਨੀਚ ਨਰ ਨਾਹਾ ॥
dekhat aooch neech nar naahaa |

ઊંચ-નીચ સૌ નાટક જોવા લાગ્યા

ਜ੍ਵਾਲਾ ਰੂਪ ਸੁਪਰਧਾ ਬਾਢੀ ॥
jvaalaa roop suparadhaa baadtee |

તેઓના હૃદયમાં ઈર્ષ્યાની આગ વધી,

ਭੂਪਨ ਫਿਰਤ ਸੰਘਾਰਤ ਕਾਢੀ ॥੩॥੨੫੬॥
bhoopan firat sanghaarat kaadtee |3|256|

જે રાજાઓનો નાશ કરનાર કહેવાય છે.3.256.

ਤਿਨ ਕੈ ਬੀਚ ਪਰੀ ਅਸ ਖੇਲਾ ॥
tin kai beech paree as khelaa |

આ રમત તેમની વચ્ચે રમાતી હતી,

ਕਟਨ ਸੁ ਹਿਤ ਭਇਉ ਮਿਟਨ ਦੁਹੇਲਾ ॥
kattan su hit bheiau mittan duhelaa |

કે તેઓ એકબીજાને નષ્ટ કરવાના તબક્કે પહોંચી ગયા હતા અને તેમને શાંત પાડવું મુશ્કેલ હતું.

ਪ੍ਰਿਥਮੈ ਰਤਨ ਦ੍ਰਿਬ ਬਹੁ ਲਾਯੋ ॥
prithamai ratan drib bahu laayo |

શરૂઆતમાં રાજકુમારોએ રત્નો અને સંપત્તિ દાવ પર લગાવી

ਬਸਤ੍ਰ ਬਾਜ ਗਜ ਬਹੁਤ ਹਰਾਯੋ ॥੪॥੨੫੭॥
basatr baaj gaj bahut haraayo |4|257|

પછી તેઓએ કપડાં, ઘોડા અને હાથીઓની શરત લગાવી, તેઓ બધા હારી ગયા.4.257.

ਦੁਹੂੰਅਨ ਬੀਚ ਸੁਪਰਧਾ ਬਾਢਾ ॥
duhoonan beech suparadhaa baadtaa |

બંને પક્ષે ઝઘડો વધ્યો.

ਦੁਹ ਦਿਸ ਉਠੇ ਸੁਭਟ ਅਸ ਕਾਢਾ ॥
duh dis utthe subhatt as kaadtaa |

બંને બાજુએ, યોદ્ધાઓએ તેમની તલવારો ખેંચી

ਚਮਕਹਿ ਕਹੂੰ ਅਸਨ ਕੀ ਧਾਰਾ ॥
chamakeh kahoon asan kee dhaaraa |

તલવારોની તીક્ષ્ણ ધાર ચમકી,

ਬਿਛ ਗਈ ਲੋਥ ਅਨੇਕ ਅਪਾਰਾ ॥੫॥੨੫੮॥
bichh gee loth anek apaaraa |5|258|

અને ઘણી લાશો ત્યાં વેરવિખેર પડી હતી.5.258.

ਜੁਗਨ ਦੈਤ ਫਿਰਹਿ ਹਰਿਖਾਨੇ ॥
jugan dait fireh harikhaane |

પિશાચ અને રાક્ષસો આનંદથી ભટકતા હતા

ਗੀਧ ਸਿਵਾ ਬੋਲਹਿ ਅਭਿਮਾਨੇ ॥
geedh sivaa boleh abhimaane |

શિવના ગીધ અને ગણોએ તેમના સમલિંગી અવાજો દ્વારા તેમનું ગૌરવ પ્રગટ કર્યું.

ਭੂਤ ਪ੍ਰੇਤ ਨਾਚਹਿ ਅਰੁ ਗਾਵਹਿ ॥
bhoot pret naacheh ar gaaveh |

ભૂત અને ગોબ્લિન્સ નાચતા અને ગાયા.

ਕਹੂੰ ਕਹੂੰ ਸਬਦ ਬੈਤਾਲ ਸੁਨਾਵਹਿ ॥੬॥੨੫੯॥
kahoon kahoon sabad baitaal sunaaveh |6|259|

ક્યાંક બૈટલોએ અવાજ ઉઠાવ્યો.6.259.

ਚਮਕਤ ਕਹੂੰ ਖਗਨ ਕੀ ਧਾਰਾ ॥
chamakat kahoon khagan kee dhaaraa |

ક્યાંક તલવારોની તીક્ષ્ણ ધાર ચમકતી હતી.

ਬਿਥ ਗਏ ਰੁੰਡ ਭਸੁੰਡ ਅਪਾਰਾ ॥
bith ge rundd bhasundd apaaraa |

યોદ્ધાઓના માથા અને હાથીઓના થડ પૃથ્વી પર વેરવિખેર પડેલા છે.

ਚਿੰਸਤ ਕਹੂੰ ਗਿਰੇ ਗਜ ਮਾਤੇ ॥
chinsat kahoon gire gaj maate |

ક્યાંક નશામાં ધૂત હાથીઓ પડી ગયા પછી રણશિંગડા મારતા હતા.

ਸੋਵਤ ਕਹੂੰ ਸੁਭਟ ਰਣ ਤਾਤੇ ॥੭॥੨੬੦॥
sovat kahoon subhatt ran taate |7|260|

ક્યાંક રણભૂમિમાં ગુસ્સે થયેલા યોદ્ધાઓ નીચે પટકાયા.7.260.

ਹਿੰਸਤ ਕਹੂੰ ਗਿਰੇ ਹੈ ਘਾਏ ॥
hinsat kahoon gire hai ghaae |

ક્યાંક ઘાયલ ઘોડાઓ પડી ગયા છે અને પડોશી રહ્યા છે.

ਸੋਵਤ ਕ੍ਰੂਰ ਸਲੋਕ ਪਠਾਏ ॥
sovat kraoor salok patthaae |

ક્યાંક ભયંકર યોદ્ધાઓ પડ્યા છે તેમને મોકલવામાં આવ્યા છે.

ਕਟਿ ਗਏ ਕਹੂੰ ਕਉਚ ਅਰੁ ਚਰਮਾ ॥
katt ge kahoon kauch ar charamaa |

કોઈનું બખ્તર કાપવામાં આવ્યું અને કોઈનું બખ્તર તૂટી ગયું.