શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 192


ਬਚਨ ਸੁਨਤ ਸੁਰਪੁਰਿ ਥਰਹਰਾ ॥੪॥
bachan sunat surapur tharaharaa |4|

પછી તમારે યજ્ઞની શરૂઆત કરવી જોઈએ, અને તે સાંભળીને, દેવતાઓના પ્રદેશના લોકો ભયભીત થઈ ગયા.4.

ਬਿਸਨੁ ਬੋਲ ਕਰਿ ਕਰੋ ਬਿਚਾਰਾ ॥
bisan bol kar karo bichaaraa |

વિષ્ણુએ (બધા દેવતાઓને) બોલાવ્યા અને તેમને ધ્યાન કરવા કહ્યું.

ਅਬ ਕਛੁ ਕਰੋ ਮੰਤ੍ਰ ਅਸੁਰਾਰਾ ॥
ab kachh karo mantr asuraaraa |

બધા દેવતાઓ વિષ્ણુને મળવા ગયા અને કહ્યું, હે રાક્ષસોના સંહારક હવે થોડા પગલાં ભરો.

ਬਿਸਨੁ ਨਵੀਨ ਕਹਿਯੋ ਬਪੁ ਧਰਿਹੋ ॥
bisan naveen kahiyo bap dhariho |

(તમે) કંઈક કરો. (અંતે) વિષ્ણુએ કહ્યું, "હું હવે નવું શરીર ધારણ કરીશ

ਜਗ ਬਿਘਨ ਅਸੁਰਨ ਕੋ ਕਰਿਹੋ ॥੫॥
jag bighan asuran ko kariho |5|

વિષ્ણુએ કહ્યું, હું મારી જાતને નવા શરીરમાં પ્રગટ કરીશ અને રાક્ષસોના યજ્ઞનો નાશ કરીશ.

ਬਿਸਨੁ ਅਧਿਕ ਕੀਨੋ ਇਸਨਾਨਾ ॥
bisan adhik keeno isanaanaa |

વિષ્ણુએ (તીર્થયાત્રીઓનું) ઘણા બધા પ્રસરણ કર્યા.

ਦੀਨੇ ਅਮਿਤ ਦਿਜਨ ਕਹੁ ਦਾਨਾ ॥
deene amit dijan kahu daanaa |

ત્યારબાદ વિષ્ણુએ વિવિધ તીર્થસ્થાનો પર સ્નાન કર્યું અને બ્રાહ્મણોને અમર્યાદિત ભિક્ષાનું વિતરણ કર્યું.

ਮਨ ਮੋ ਕਵਲਾ ਸ੍ਰਿਜੋ ਗ੍ਯਾਨਾ ॥
man mo kavalaa srijo gayaanaa |

પછી જ્ઞાની વિષ્ણુએ મનમાં જ્ઞાનનો વિકાસ કર્યો

ਕਾਲ ਪੁਰਖ ਕੋ ਧਰ੍ਯੋ ਧ੍ਯਾਨਾ ॥੬॥
kaal purakh ko dharayo dhayaanaa |6|

વિષ્ણુના હૃદય-કમળમાંથી જન્મેલા બ્રહ્માએ દૈવી જ્ઞાનનો પ્રચાર કર્યો, અને વિષ્ણુએ અવિશ્વસનીય ભગવાનની મધ્યસ્થી કરી.6.

ਕਾਲ ਪੁਰਖ ਤਬ ਭਏ ਦਇਆਲਾ ॥
kaal purakh tab bhe deaalaa |

પછી 'કાલ-પુરુખ' દયાળુ થયા

ਦਾਸ ਜਾਨ ਕਹ ਬਚਨ ਰਿਸਾਲਾ ॥
daas jaan kah bachan risaalaa |

અવિશ્વસનીય ભગવાન, પછી દયાળુ બન્યા અને તેમના સેવક વિષ્ણુને મીઠા શબ્દોથી સંબોધ્યા,

ਧਰੁ ਅਰਹੰਤ ਦੇਵ ਕੋ ਰੂਪਾ ॥
dhar arahant dev ko roopaa |

(હે વિષ્ણુ!) તમે જાઓ અને અર્હંત દેવનું રૂપ ધારણ કરો

ਨਾਸ ਕਰੋ ਅਸੁਰਨ ਕੇ ਭੂਪਾ ॥੭॥
naas karo asuran ke bhoopaa |7|

હે વિષ્ણુ, અર્હંત સ્વરૂપે પ્રગટ થાઓ અને રાક્ષસોના રાજાઓનો નાશ કરો.

ਬਿਸਨੁ ਦੇਵ ਆਗਿਆ ਜਬ ਪਾਈ ॥
bisan dev aagiaa jab paaee |

જ્યારે વિષ્ણુને પરવાનગી મળી,

ਕਾਲ ਪੁਰਖ ਕੀ ਕਰੀ ਬਡਾਈ ॥
kaal purakh kee karee baddaaee |

વિષ્ણુ, અવિશ્વસનીય ભગવાનનો આદેશ પ્રાપ્ત કર્યા પછી, તેમની પ્રશંસા કરી.

ਭੂ ਅਰਹੰਤ ਦੇਵ ਬਨਿ ਆਯੋ ॥
bhoo arahant dev ban aayo |

(પછી) અર્હંત દેવ તરીકે પૃથ્વી પર આવ્યા

ਆਨਿ ਅਉਰ ਹੀ ਪੰਥ ਚਲਾਯੋ ॥੮॥
aan aaur hee panth chalaayo |8|

તેઓ પૃથ્વી પર અર્હંત દેવ તરીકે પ્રગટ થયા અને નવો ધર્મ શરૂ કર્યો.8.

ਜਬ ਅਸੁਰਨ ਕੋ ਭਯੋ ਗੁਰੁ ਆਈ ॥
jab asuran ko bhayo gur aaee |

જ્યારે (વિષ્ણુ આવ્યા) તે રાક્ષસોના ગુરુ (અર્હંત દેવ) બન્યા,

ਬਹੁਤ ਭਾਤਿ ਨਿਜ ਮਤਹਿ ਚਲਾਈ ॥
bahut bhaat nij mateh chalaaee |

જ્યારે તે રાક્ષસોનો ઉપદેશક બન્યો, ત્યારે તેણે વિવિધ પ્રકારના સંપ્રદાયો શરૂ કર્યા.

ਸ੍ਰਾਵਗ ਮਤ ਉਪਰਾਜਨ ਕੀਆ ॥
sraavag mat uparaajan keea |

(તેમણે) સરવર્યનો પંથ બનાવ્યો

ਸੰਤ ਸਬੂਹਨ ਕੋ ਸੁਖ ਦੀਆ ॥੯॥
sant saboohan ko sukh deea |9|

તેમણે શરૂ કરેલા સંપ્રદાયોમાંનો એક શ્રાવક સંપ્રદાય (જૈન ધર્મ) હતો અને તેણે સંતોને સર્વોચ્ચ આરામ આપ્યો હતો.9.

ਸਬਹੂੰ ਹਾਥਿ ਮੋਚਨਾ ਦੀਏ ॥
sabahoon haath mochanaa dee |

(વાળ ખેંચવાનું) દરેકના હાથમાં આપવામાં આવ્યું હતું

ਸਿਖਾ ਹੀਣ ਦਾਨਵ ਬਹੁ ਕੀਏ ॥
sikhaa heen daanav bahu kee |

તેણે બધાને વાળ તોડવા માટે ફોર્સેપ્સ પકડાવી દીધા અને આ રીતે તેણે ઘણા રાક્ષસોને માથાના મુગટ પરના વાળના તાળાથી મુક્ત કર્યા.

ਸਿਖਾ ਹੀਣ ਕੋਈ ਮੰਤ੍ਰ ਨ ਫੁਰੈ ॥
sikhaa heen koee mantr na furai |

ઉપરથી કોઈ મંત્રનો જાપ થતો નથી

ਜੋ ਕੋਈ ਜਪੈ ਉਲਟ ਤਿਹ ਪਰੈ ॥੧੦॥
jo koee japai ulatt tih parai |10|

વાળ વગરના અથવા માથાના મુગટ પર વાળના તાળા વગરના લોકો કોઈ મંત્ર યાદ રાખી શકતા નથી અને જો કોઈ મંત્રનું પુનરાવર્તન કરે છે, તો તેના પર મંત્રનો નકારાત્મક પ્રભાવ છે.10.

ਬਹੁਰਿ ਜਗ ਕੋ ਕਰਬ ਮਿਟਾਯੋ ॥
bahur jag ko karab mittaayo |

પછી તેણે યજ્ઞ કરવાનું બંધ કરી દીધું અને

ਜੀਅ ਹਿੰਸਾ ਤੇ ਸਬਹੂੰ ਹਟਾਯੋ ॥
jeea hinsaa te sabahoon hattaayo |

પછી તેણે યજ્ઞોના પ્રદર્શનનો અંત લાવ્યો અને જીવો પરની હિંસાના વિચાર પ્રત્યે બધાને ઉદાસીન બનાવી દીધા.

ਬਿਨੁ ਹਿੰਸਾ ਕੀਅ ਜਗ ਨ ਹੋਈ ॥
bin hinsaa keea jag na hoee |

જીવને માર્યા વિના યજ્ઞ થઈ શકતો નથી.

ਤਾ ਤੇ ਜਗ ਕਰੇ ਨ ਕੋਈ ॥੧੧॥
taa te jag kare na koee |11|

જીવો પરની હિંસા વિના કોઈ યજ્ઞ થઈ શકે નહીં, તેથી હવે કોઈએ યજ્ઞ કર્યો નથી.11.

ਯਾ ਤੇ ਭਯੋ ਜਗਨ ਕੋ ਨਾਸਾ ॥
yaa te bhayo jagan ko naasaa |

આમ કરવાથી યજ્ઞોનો નાશ થયો.

ਜੋ ਜੀਯ ਹਨੈ ਹੋਇ ਉਪਹਾਸਾ ॥
jo jeey hanai hoe upahaasaa |

આ રીતે, યજ્ઞો કરવાની પ્રથાનો નાશ થયો અને જે કોઈ માણસોને મારતો, તેની મજાક ઉડાવવામાં આવી.

ਜੀਅ ਮਰੇ ਬਿਨੁ ਜਗ ਨ ਹੋਈ ॥
jeea mare bin jag na hoee |

જીવને માર્યા વિના યજ્ઞ નથી

ਜਗ ਕਰੈ ਪਾਵੈ ਨਹੀ ਕੋਈ ॥੧੨॥
jag karai paavai nahee koee |12|

મનુષ્યોની હત્યા કર્યા વિના કોઈ યજ્ઞ ન હોઈ શકે અને જો કોઈ યજ્ઞ કરે તો તેને કોઈ યોગ્યતા મળી નહીં.12.

ਇਹ ਬਿਧਿ ਦੀਯੋ ਸਭਨ ਉਪਦੇਸਾ ॥
eih bidh deeyo sabhan upadesaa |

આ પ્રકારનું શિક્ષણ બધાને આપવામાં આવ્યું હતું

ਜਗ ਸਕੈ ਕੋ ਕਰ ਨ ਨਰੇਸਾ ॥
jag sakai ko kar na naresaa |

અર્હંત અવતાર, બધી રીતે સૂચના આપે છે કે કોઈ રાજા યજ્ઞ કરી શકે નહીં.

ਅਪੰਥ ਪੰਥ ਸਭ ਲੋਗਨ ਲਾਯਾ ॥
apanth panth sabh logan laayaa |

દરેકને ખોટા માર્ગ પર મૂકો

ਧਰਮ ਕਰਮ ਕੋਊ ਕਰਨ ਨ ਪਾਯਾ ॥੧੩॥
dharam karam koaoo karan na paayaa |13|

દરેકને ખોટા માર્ગે મુકવામાં આવ્યા હતા અને કોઈ પણ ધર્મનું કાર્ય કરી રહ્યું ન હતું.13.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહરા

ਅੰਨਿ ਅੰਨਿ ਤੇ ਹੋਤੁ ਜਿਯੋ ਘਾਸਿ ਘਾਸਿ ਤੇ ਹੋਇ ॥
an an te hot jiyo ghaas ghaas te hoe |

જેમ મકાઈમાંથી મકાઈ, ઘાસમાંથી ઘાસ ઉત્પન્ન થાય છે

ਤੈਸੇ ਮਨੁਛ ਮਨੁਛ ਤੇ ਅਵਰੁ ਨ ਕਰਤਾ ਕੋਇ ॥੧੪॥
taise manuchh manuchh te avar na karataa koe |14|

એવી જ રીતે માણસમાંથી માણસ (આમ કોઈ સર્જક-ઈશ્વર નથી).14.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચૌપાઈ

ਐਸ ਗਿਆਨ ਸਬਹੂਨ ਦ੍ਰਿੜਾਯੋ ॥
aais giaan sabahoon drirraayo |

આવા જ્ઞાને દરેકને (અરહંત) દૃઢ બનાવ્યા

ਧਰਮ ਕਰਮ ਕੋਊ ਕਰਨ ਨ ਪਾਯੋ ॥
dharam karam koaoo karan na paayo |

એવું જ્ઞાન બધાને આપવામાં આવ્યું હતું કે કોઈએ ધર્મનું કાર્ય કર્યું નથી.

ਇਹ ਬ੍ਰਿਤ ਬੀਚ ਸਭੋ ਚਿਤ ਦੀਨਾ ॥
eih brit beech sabho chit deenaa |

આ સ્થિતિમાં બધા ઉત્સાહિત થઈ ગયા.

ਅਸੁਰ ਬੰਸ ਤਾ ਤੇ ਭਯੋ ਛੀਨਾ ॥੧੫॥
asur bans taa te bhayo chheenaa |15|

દરેકનું મન આવી બાબતોમાં લીન થઈ ગયું અને આ રીતે રાક્ષસોનું કુળ નબળું થઈ ગયું.

ਨ੍ਰਹਾਵਨ ਦੈਤ ਨ ਪਾਵੈ ਕੋਈ ॥
nrahaavan dait na paavai koee |

કોઈ વિશાળ સ્નાન નથી;

ਬਿਨੁ ਇਸਨਾਨ ਪਵਿਤ੍ਰ ਨ ਹੋਈ ॥
bin isanaan pavitr na hoee |

એવા નિયમોનો પ્રચાર કરવામાં આવ્યો કે હવે કોઈ રાક્ષસ સ્નાન કરી શકશે નહીં અને સ્નાન કર્યા વિના કોઈ શુદ્ધ થઈ શકશે નહીં.

ਬਿਨੁ ਪਵਿਤ੍ਰ ਕੋਈ ਫੁਰੇ ਨ ਮੰਤ੍ਰਾ ॥
bin pavitr koee fure na mantraa |

શુદ્ધ થયા વિના કોઈ મંત્રનો જાપ થતો નથી;