શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1314


ਰਾਜ ਸੁਤਾ ਲਖ ਤਾਹਿ ਲੁਭਾਈ ॥
raaj sutaa lakh taeh lubhaaee |

રાજ કુમારી તેને જોઈને મંત્રમુગ્ધ થઈ ગઈ.

ਗਿਰੀ ਧਰਨਿ ਜਨੁ ਨਾਗ ਚਬਾਈ ॥੮॥
giree dharan jan naag chabaaee |8|

તે આ રીતે જમીન પર પડી, જાણે કોઈ સાપે તેને ડંખ માર્યો હોય. 8.

ਸੁਤਾ ਗਿਰੀ ਮਇਯਾ ਤਹ ਆਈ ॥
sutaa giree meiyaa tah aaee |

પુત્રી નીચે પડી જતાં માતા ત્યાં આવી હતી

ਸੀਚਿ ਬਾਰਿ ਬਹੁ ਚਿਰੈ ਜਗਾਈ ॥
seech baar bahu chirai jagaaee |

અને પાણીનો છંટકાવ કરીને, તેણી લાંબા સમય પછી હોશમાં આવી.

ਜਬ ਤਾ ਕੋ ਬਹੁਰੌ ਸੁਧਿ ਆਈ ॥
jab taa ko bahurau sudh aaee |

જ્યારે તે હોશમાં આવ્યો,

ਉਲਟਿ ਗਿਰੀ ਜਨ ਲਗੀ ਹਵਾਈ ॥੯॥
aulatt giree jan lagee havaaee |9|

પછી જાણે ગોળી વાગી હોય તેમ તે ઊંધો પડ્યો. 9.

ਪਹਰਿਕ ਬਿਤੇ ਬਹੁਰਿ ਸੁਧਿ ਆਈ ॥
paharik bite bahur sudh aaee |

(જ્યારે) એક કલાક વીતી ગયો, (પછી) તેને હોશ આવ્યો.

ਰੋਇ ਮਾਤ ਸੌ ਬਾਤ ਜਨਾਈ ॥
roe maat sau baat janaaee |

તે રડવા લાગી અને તેની માતાને કહ્યું.

ਅਗਨਿ ਜਾਰਿ ਮੁਹਿ ਅਬੈ ਜਰਾਵੌ ॥
agan jaar muhi abai jaraavau |

આગ લગાડો અને હવે મને બાળી નાખો

ਇਹੁ ਕੁਰੂਪ ਕੇ ਧਾਮ ਨ ਦ੍ਰਯਾਵੌ ॥੧੦॥
eihu kuroop ke dhaam na drayaavau |10|

પણ તેને આ નીચ ઘરમાં મોકલશો નહીં. 10.

ਮਾਤਹਿ ਹੁਤੀ ਸੁਤਾ ਅਤਿ ਪ੍ਯਾਰੀ ॥
maateh hutee sutaa at payaaree |

માતા તેના પુત્રને ખૂબ પ્રેમ કરતી હતી.

ਚਿੰਤਾ ਕਰੀ ਚਿਤ ਮਹਿ ਭਾਰੀ ॥
chintaa karee chit meh bhaaree |

તેને મનમાં ઘણી ચિંતા હતી.

ਜਿਨਿ ਇਹ ਰਾਜ ਸੁਤਾ ਮਰਿ ਜਾਇ ॥
jin ih raaj sutaa mar jaae |

જો આ રાજ કુમારી મરી જાય,

ਕਹਾ ਕਰੈ ਤਾ ਕੀ ਤਬ ਮਾਇ ॥੧੧॥
kahaa karai taa kee tab maae |11|

પછી તેની માતા શું કરશે. 11.

ਜਬ ਨ੍ਰਿਪ ਸੁਤਾ ਕਛੂ ਸੁਧਿ ਪਾਈ ॥
jab nrip sutaa kachhoo sudh paaee |

જ્યારે રાજ કુમારીને ફરી હોશ આવી,

ਰੋਇ ਮਾਤ ਸੌ ਬਾਤ ਸੁਨਾਈ ॥
roe maat sau baat sunaaee |

જેથી તેણે રડીને તેની માતાને કહ્યું.

ਧ੍ਰਿਗ ਮੁਹਿ ਰਾਜ ਸੁਤਾ ਕ੍ਯੋ ਭਈ ॥
dhrig muhi raaj sutaa kayo bhee |

હું રાજ કુમારી કેમ બની તેનો અફસોસ છે.

ਕਿਸੀ ਸਾਹ ਕੇ ਧਾਮ ਨ ਗਈ ॥੧੨॥
kisee saah ke dhaam na gee |12|

તેણીનો જન્મ રાજાના ઘરે કેમ ન થયો? 12.

ਮੋਰੋ ਭਾਗ ਲੋਪ ਹ੍ਵੈ ਗਯੋ ॥
moro bhaag lop hvai gayo |

મારા ભાગો ગયા છે,

ਤਾ ਤੇ ਜਨਮ ਭੂਪ ਕੋ ਲਯੋ ॥
taa te janam bhoop ko layo |

ત્યારે જ મારો જન્મ રાજાના ઘરે થયો હતો.

ਅਬ ਐਸੇ ਕੁਰੂਪ ਕੇ ਜੈ ਹੌ ॥
ab aaise kuroop ke jai hau |

હવે હું આવા કદરૂપા ઘરમાં જઈશ

ਰੈਨਿ ਦਿਵਸ ਸਭ ਰੋਤ ਬਿਤੈ ਹੌ ॥੧੩॥
rain divas sabh rot bitai hau |13|

અને હું દિવસ-રાત રડતાં વિતાવીશ. 13.

ਧ੍ਰਿਗ ਮੁਹਿ ਨਾਰਿ ਜੋਨਿ ਕਸ ਧਰੀ ॥
dhrig muhi naar jon kas dharee |

મને અફસોસ છે કે શા માટે (મેં) સ્ત્રીની જૂન ધારણ કરી છે.

ਕ੍ਯੋਨ ਭੂਪਤਿ ਕੇ ਧਾਮੌਤਰੀ ॥
kayon bhoopat ke dhaamauataree |

હું શા માટે રાજાના ઘરે દેખાયો?

ਮਾਗੀ ਦੇਤ ਨ ਮ੍ਰਿਤੁ ਬਿਧਾਤਾ ॥
maagee det na mrit bidhaataa |

કાયદેસર માંગણી પર મૃત્યુ પણ આપતા નથી.

ਅਬ ਹੀ ਕਰੌ ਦੇਹਿ ਕੋ ਘਾਤਾ ॥੧੪॥
ab hee karau dehi ko ghaataa |14|

હું અત્યારે (મારા) શરીરનો નાશ કરીશ. 14.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਮੁਖ ਮਾਗੇ ਜੋ ਪੁਰਖ ਕੋ ਭਲੋ ਬੁਰੋ ਕੁਛ ਹੋਇ ॥
mukh maage jo purakh ko bhalo buro kuchh hoe |

જો કોઈ વ્યક્તિ સારા કે ખરાબ માટે ભીખ માંગે છે,

ਤੌ ਦੁਖਿਯਾ ਇਹ ਜਗਤ ਮੈ ਜਿਯਤ ਨ ਉਬਰੈ ਕੋਇ ॥੧੫॥
tau dukhiyaa ih jagat mai jiyat na ubarai koe |15|

તેથી આ સંસારમાં, કોઈ દુઃખમાં બચશે નહીં. 15.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਅਬ ਮੈ ਮਾਰਿ ਕਟਾਰੀ ਮਰਿਹੌ ॥
ab mai maar kattaaree marihau |

(રાજ કુમારીએ પછી કહ્યું) હવે હું મારી જાતને છરો મારીને મરી જઈશ,

ਨਾਤਰ ਬਸਤ੍ਰ ਭਗੌਹੇ ਧਰਿਹੌ ॥
naatar basatr bhagauahe dharihau |

નહિ તો હું ભગવા ઝભ્ભો પહેરીશ.

ਬਰੌ ਤ ਪੂਤ ਸਾਹ ਕੋ ਬਰੌ ॥
barau ta poot saah ko barau |

જો હું શાહના પુત્ર સાથે લગ્ન કરું,

ਨਾਤਰ ਆਜੁ ਖਾਇ ਬਿਖੁ ਮਰੌ ॥੧੬॥
naatar aaj khaae bikh marau |16|

નહિ તો આજે હું ભૂખે મરી જઈશ. 16.

ਰਾਨੀ ਕੋ ਦੁਹਿਤਾ ਥੀ ਪ੍ਯਾਰੀ ॥
raanee ko duhitaa thee payaaree |

રાની પોતાની દીકરીને ખૂબ પ્રેમ કરતી હતી.

ਸੋਈ ਕਰੀ ਜੁ ਤਾਹਿ ਉਚਾਰੀ ॥
soee karee ju taeh uchaaree |

(તેણે) જે કહ્યું તે કર્યું.

ਚੇਰੀ ਕਾਢਿ ਤਵਨ ਕਹ ਦੀਨੀ ॥
cheree kaadt tavan kah deenee |

તેણીએ (એક) દાસી કાઢી અને તેને (રાજ કુમાર) આપી.

ਭੂਪ ਸੁਤਾ ਕਰਿ ਤਿਨ ਜੜ ਚੀਨੀ ॥੧੭॥
bhoop sutaa kar tin jarr cheenee |17|

તે મૂર્ખ તેને રાજકુમાર માનતો હતો. 17.

ਸਾਹ ਪੁਤ੍ਰ ਕਹ ਦਈ ਕੁਮਾਰੀ ॥
saah putr kah dee kumaaree |

શાહના પુત્રને રાજ કુમારી આપી.

ਦੁਤਿਯ ਪੁਰਖ ਨਹਿ ਕ੍ਰਿਯਾ ਬਿਚਾਰੀ ॥
dutiy purakh neh kriyaa bichaaree |

બીજા કોઈ માણસને આ ક્રિયા વિશે કંઈ સમજાયું નહીં.

ਲੈ ਚੇਰੀ ਵਹੁ ਭੂਪ ਸਿਧਾਯੋ ॥
lai cheree vahu bhoop sidhaayo |

તે રાજા એક દાસી સાથે ચાલ્યો ગયો.

ਜਾਨ੍ਯੋ ਰਾਜ ਸੁਤਾ ਬਰਿ ਲ੍ਯਾਯੋ ॥੧੮॥
jaanayo raaj sutaa bar layaayo |18|

એ જાણીને (તેણે) રાજ કુમારી સાથે લગ્ન કર્યા છે. 18.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਤੀਨ ਸੌ ਤ੍ਰੈਸਠਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੩੬੩॥੬੬੧੪॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade teen sau traisatth charitr samaapatam sat subham sat |363|6614|afajoon|

અહીં શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંબદના 363મા ચરિત્રનો અંત છે, બધું જ શુભ છે. 363.6614. ચાલે છે

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਗਨਪਤਿ ਸਿੰਘ ਏਕ ਰਾਜਾ ਬਰ ॥
ganapat singh ek raajaa bar |

ગણપતિ નામનો એક સારો રાજા હતો.

ਗਨਪਾਵਤੀ ਹੁਤੋ ਜਾ ਕੇ ਘਰ ॥
ganapaavatee huto jaa ke ghar |

તેમનું ઘર ગણપવતી (શહેર)માં હતું.

ਸ੍ਰੀ ਮਹਤਾਬ ਪ੍ਰਭਾ ਤਿਹ ਰਾਨੀ ॥
sree mahataab prabhaa tih raanee |

મહતાબ પ્રભા તેની રાણી હતી,

ਜਾਹਿ ਨਿਰਖਿ ਕਰਿ ਨਾਰਿ ਲਜਾਨੀ ॥੧॥
jaeh nirakh kar naar lajaanee |1|

(ની સુંદરતા) જોઈને સ્ત્રીઓ પણ શરમાઈ જતી. 1.