શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 525

ਦਾਮਿਨੀ ਸੀ ਦਮਕ ਦਿਖਾਇ ਨਿਜ ਕਾਇ ਆਇ ਬੂਝੈ ਮਾਤ ਭ੍ਰਾਤ ਕੀ ਨ ਸੰਕਾ ਕੋ ਕਰਤ ਹੈ ॥

daaminee see damak dikhaae nij kaae aae boojhai maat bhraat kee na sankaa ko karat hai |

તેઓ વીજળીની જેમ ચમકતા હતા અને તેમના માતાપિતા અને ભાઈઓના સંકોચને છોડી દેતા હતા,

ਦੀਜੈ ਘਨ ਸ੍ਯਾਮ ਕੀ ਬਤਾਇ ਸੁਧਿ ਹਾਇ ਹਮੈ ਸ੍ਯਾਮ ਬਲਿਰਾਮ ਹਾ ਹਾ ਪਾਇਨ ਪਰਤ ਹੈ ॥੨੨੫੪॥

deejai ghan sayaam kee bataae sudh haae hamai sayaam baliraam haa haa paaein parat hai |2254|

તેઓ બલરામના ચરણોમાં પડ્યા અને બોલ્યા, “હે બલરામ! અમે તમારા પગે પડીએ છીએ, અમને કૃષ્ણ વિશે કંઈક કહો.”2254.

ਕਬਿਯੋ ਬਾਚ ॥

kabiyo baach |

કવિનું વક્તવ્ય:

ਸੋਰਠਾ ॥

soratthaa |

સોર્થા

ਹਲੀ ਕੀਯੋ ਸਨਮਾਨ ਸਭ ਗੁਆਰਿਨ ਕੋ ਤਿਹ ਸਮੈ ॥

halee keeyo sanamaan sabh guaarin ko tih samai |

બલરામે તે સમયે તમામ ગોપીઓનું સન્માન કર્યું હતું.

ਹਉ ਕਹਿ ਹਉ ਸੁ ਬਖਾਨਿ ਜਿਉ ਕਥ ਆਗੇ ਹੋਇ ਹੈ ॥੨੨੫੫॥

hau keh hau su bakhaan jiau kath aage hoe hai |2255|

બલરામે બધી ગોપીઓને યોગ્ય માન આપ્યું અને હું આગળ આગળ વધેલી વાર્તા સંભળાવું છું, 2255

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਏਕ ਸਮੈ ਮੁਸਲੀਧਰ ਤਾਹੀ ਮੈ ਆਨੰਦ ਸੋ ਇਕ ਖੇਲੁ ਮਚਾਯੋ ॥

ek samai musaleedhar taahee mai aanand so ik khel machaayo |

એકવાર બલરામે એક નાટક કર્યું

ਯਾਹੀ ਕੇ ਪੀਵਨ ਕੋ ਮਦਰਾ ਹਿਤ ਸ੍ਯਾਮ ਜਲਾਧਿਪ ਦੈ ਕੈ ਪਠਾਯੋ ॥

yaahee ke peevan ko madaraa hit sayaam jalaadhip dai kai patthaayo |

વરુણે તેના પીવા માટે વાઇન મોકલ્યો,

ਪੀਵਤ ਭਯੋ ਤਬ ਸੋ ਮੁਸਲੀ ਮਦਿ ਮਤਿ ਭਯੋ ਮਨ ਮੈ ਸੁਖ ਪਾਯੋ ॥

peevat bhayo tab so musalee mad mat bhayo man mai sukh paayo |

જેને પીવાથી તે નશો કરી ગયો હતો

ਨੀਰ ਚਹਿਯੋ ਜਮੁਨਾ ਕੀਯੋ ਮਾਨੁ ਸੁ ਐਚ ਲਈ ਹਲ ਸਿਉ ਕਬਿ ਗਾਯੋ ॥੨੨੫੬॥

neer chahiyo jamunaa keeyo maan su aaich lee hal siau kab gaayo |2256|

યમુનાએ તેની આગળ થોડું ગૌરવ દર્શાવ્યું, તેણે તેના હળ વડે યમુનાનું પાણી ખેંચ્યું. 2256

ਜਮੁਨਾ ਬਾਚ ਹਲੀ ਸੋ ॥

jamunaa baach halee so |

બલરામને સંબોધિત યમુનાનું ભાષણઃ

ਸੋਰਠਾ ॥

soratthaa |

સોર્થા

ਲੇਹੁ ਹਲੀ ਤੁਮ ਨੀਰੁ ਬਿਨੁ ਦੀਜੈ ਨਹ ਦੋਸ ਦੁਖ ॥

lehu halee tum neer bin deejai nah dos dukh |

“હે બલરામ! પાણી લો, આમ કરવામાં મને કોઈ દોષ કે દુઃખ દેખાતું નથી

ਸੁਨਹੁ ਬਾਤ ਰਨਧੀਰ ਹਉ ਚੇਰੀ ਜਦੁਰਾਇ ਕੀ ॥੨੨੫੭॥

sunahu baat ranadheer hau cheree jaduraae kee |2257|

પણ હે યુદ્ધભૂમિના વિજેતા! તમે મને સાંભળો, હું માત્ર કૃષ્ણની દાસી છું.” 2257.

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਦੁਇ ਹੀ ਸੁ ਮਾਸ ਰਹੇ ਤਿਹ ਠਾ ਫਿਰਿ ਲੈਨ ਬਿਦਾ ਚਲਿ ਨੰਦ ਪੈ ਆਏ ॥

due hee su maas rahe tih tthaa fir lain bidaa chal nand pai aae |

બલરામ ત્યાં બે મહિના રહ્યા અને નંદ અને યશોદાના ધામમાં ગયા

ਫੇਰਿ ਗਏ ਜਸੋਧਾ ਹੂ ਕੇ ਮੰਦਿਰ ਤਾ ਪਗ ਪੈ ਇਹ ਮਾਥ ਛੁਹਾਏ ॥

fer ge jasodhaa hoo ke mandir taa pag pai ih maath chhuhaae |

તેણે વિદાય આપવા માટે તેમના પગ પર માથું મૂક્યું,

ਮਾਗਤ ਭਯੋ ਜਬ ਹੀ ਸੁ ਬਿਦਾ ਤਬ ਸੋਕ ਕੀਯੋ ਦੁਹ ਨੈਨ ਬਹਾਏ ॥

maagat bhayo jab hee su bidaa tab sok keeyo duh nain bahaae |

જલદી તેણે તેણીને વિદાય આપવાનું શરૂ કર્યું, (જસોધા) શોક કરી અને (તેમની) બે આંખોમાંથી આંસુ પડ્યા.

ਕੀਨੋ ਬਿਦਾ ਫਿਰਿ ਯੌ ਕਹਿ ਕੈ ਤੁਮ ਯੌ ਕਹੀਯੋ ਹਰਿ ਕਿਉ ਨਹੀ ਆਏ ॥੨੨੫੮॥

keeno bidaa fir yau keh kai tum yau kaheeyo har kiau nahee aae |2258|

અને પાછા ફરવાની અનુમતિ માંગી, પછી બંને જણા દુઃખમાં આંસુઓથી ભરાઈ ગયા અને તેમને વિદાય આપતાં કહ્યું, “કૃષ્ણને પૂછ, તે પોતે કેમ નથી આવ્યા?” 2258.

ਨੰਦ ਤੇ ਲੈ ਜਸੁਧਾ ਤੇ ਬਿਦਾ ਚੜਿ ਸ੍ਯੰਦਨ ਪੈ ਬਲਭਦ੍ਰ ਸਿਧਾਯੋ ॥

nand te lai jasudhaa te bidaa charr sayandan pai balabhadr sidhaayo |

બલરામે નંદ અને જસોધાની વિદાય લીધી અને રથ પર ચઢ્યા.

ਲਾਘਤ ਲਾਘਤ ਦੇਸ ਕਈ ਨਗ ਅਉਰ ਨਦੀ ਪੁਰ ਕੇ ਨਿਜਕਾਯੋ ॥

laaghat laaghat des kee nag aaur nadee pur ke nijakaayo |

નંદ અને યશોદાને વિદાય આપીને બલરામ પોતાના રથ પર બેસીને અનેક દેશોમાંથી પસાર થઈને નદીઓ અને પર્વતોને પાર કરીને પોતાના શહેરમાં પહોંચ્યા.

ਆ ਪਹੁਚਿਯੋ ਨ੍ਰਿਪ ਕੇ ਪੁਰ ਕੇ ਜਨ ਕਾਹੂ ਤੇ ਯੌ ਹਰਿ ਜੂ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥

aa pahuchiyo nrip ke pur ke jan kaahoo te yau har joo sun paayo |

(બલરામ) રાજા (ઉગ્રસેન) ના નગરમાં પહોંચ્યા અને શ્રી કૃષ્ણએ કોઈની પાસેથી આ સાંભળ્યું.

ਆਪ ਹੂੰ ਸ੍ਯੰਦਨ ਪੈ ਚੜ ਕੈ ਅਤਿ ਭ੍ਰਾਤ ਸੋ ਹੇਤ ਕੈ ਆਗੇ ਹੀ ਆਯੋ ॥੨੨੫੯॥

aap hoon sayandan pai charr kai at bhraat so het kai aage hee aayo |2259|

જ્યારે કૃષ્ણને તેમના આગમનની જાણ થઈ, ત્યારે તેઓ તેમના રથ પર બેસીને તેમનું સ્વાગત કરવા આવ્યા.2259.

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહરા

ਅੰਕ ਭ੍ਰਾਤ ਦੋਊ ਮਿਲੇ ਅਤਿ ਪਾਯੋ ਸੁਖ ਚੈਨ ॥

ank bhraat doaoo mile at paayo sukh chain |

બંને ભાઈઓ એક આલિંગનમાં મળ્યા અને ખૂબ જ સુખ અને શાંતિ મળી.

ਮਦਰਾ ਪੀਵਤ ਅਤਿ ਹਸਤਿ ਆਏ ਅਪੁਨੇ ਐਨ ॥੨੨੬੦॥

madaraa peevat at hasat aae apune aain |2260|

બંને ભાઈઓ ખૂબ આનંદથી એકબીજાને મળ્યા અને વાઇન પીતા અને હસતા હસતા તેમના ઘરે આવ્યા.2260.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਬਲਿਭਦ੍ਰ ਗੋਕੁਲ ਬਿਖੈ ਜਾਇ ਬਹੁਰ ਆਵਤ ਭਏ ॥

eit sree bachitr naattak granthe balibhadr gokul bikhai jaae bahur aavat bhe |

બલરામના ગોકુળમાં આવવાનું અને બચિત્તર નાટકમાં તેમના પાછા ફરવાના વર્ણનનો અંત.

ਅਥ ਸਿਰਗਾਲ ਕੋ ਦੂਤ ਭੇਜਬੋ ਜੁ ਹਉ ਕ੍ਰਿਸਨ ਹੌ ਕਥਨੰ ॥

ath siragaal ko doot bhejabo ju hau krisan hau kathanan |

હવે શ્રાગલ દ્વારા મોકલવામાં આવેલા આ સંદેશનું વર્ણન શરૂ થાય છે: “હું કૃષ્ણ છું”

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહરા

ਦੋਊ ਭ੍ਰਾਤ ਅਤਿ ਸੁਖੁ ਕਰਤ ਨਿਜ ਗ੍ਰਿਹਿ ਪਹੁਚੇ ਆਇ ॥

doaoo bhraat at sukh karat nij grihi pahuche aae |

બંને ભાઈઓ આનંદમાં તેમના ઘરે પહોંચ્યા.

ਪਉਡਰੀਕ ਕੀ ਇਕ ਕਥਾ ਸੋ ਮੈ ਕਹਤ ਸੁਨਾਇ ॥੨੨੬੧॥

pauddareek kee ik kathaa so mai kahat sunaae |2261|

બંને ભાઈઓ ખુશીથી તેમના ઘરે પહોંચ્યા અને હવે હું પુંડરીક, 2261ની કથાનું વર્ણન કરું છું.

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਦੂਤ ਸ੍ਰਿਗਾਲ ਪਠਿਯੋ ਹਰਿ ਕੋ ਕਹਿ ਹਉ ਹਰਿ ਹਉ ਤੁਹਿ ਕਿਉ ਕਹਵਾਯੋ ॥

doot srigaal patthiyo har ko keh hau har hau tuhi kiau kahavaayo |

(રાજા) શ્રીગલે શ્રી કૃષ્ણ પાસે દૂત મોકલીને કહ્યું કે 'હું કૃષ્ણ છું', તમે (તમારી જાતને કૃષ્ણ) કેમ કહ્યા?

ਭੇਖ ਸੋਊ ਕਰਿ ਦੂਰ ਸਬੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਅਬੈ ਜੋ ਤੈ ਭੇਖ ਬਨਾਯੋ ॥

bhekh soaoo kar door sabai kab sayaam abai jo tai bhekh banaayo |

શ્રાગલે કૃષ્ણ પાસે એક સંદેશવાહક મોકલ્યો કે તે પોતે જ કૃષ્ણ છે અને તેણે પોતાને (વાસુદેવ) કૃષ્ણ કેમ કહ્યા? તેણે જે પણ વેશ અપનાવ્યો હતો, તેનો ત્યાગ કરવો જોઈએ