શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 504

ਠਾਈਸ ਦਿਵਸ ਲਉ ਸੇਵ ਕਰੀ ਤਿਹ ਕੀ ਤਿਹ ਕੋ ਅਤਿ ਹੀ ਰਿਝਵਾਯੋ ॥

tthaaees divas lau sev karee tih kee tih ko at hee rijhavaayo |

તેમની પુત્રવધૂને આ રીતે ઉપદેશ આપીને તેઓએ ચંડિકાની પૂજા કરી અને અઠ્ઠાવીસ દિવસ સુધી સતત તેમની સેવા કરીને તેમને પ્રસન્ન કર્યા.

ਰੀਝਿ ਸਿਵਾ ਤਿਨ ਪੈ ਤਬ ਹੀ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਇਹੀ ਬਰੁਦਾਨ ਦਿਵਾਯੋ ॥

reejh sivaa tin pai tab hee kab sayaam ihee barudaan divaayo |

કવિ શ્યામ (કહે છે) ત્યારે દુર્ગા તેમનાથી પ્રસન્ન થઈ અને તેમને આ વરદાન આપ્યું

ਆਇ ਹੈ ਸ੍ਯਾਮ ਨ ਸੋਕ ਕਰੋ ਤਬ ਲਉ ਹਰਿ ਲੀਨੇ ਤ੍ਰੀਆ ਮਨਿ ਆਯੋ ॥੨੦੬੦॥

aae hai sayaam na sok karo tab lau har leene treea man aayo |2060|

ચંડિકા, પ્રસન્ન થઈને દુઃખી ન થવાનું આ વરદાન આપ્યું કારણ કે કૃષ્ણ પાછા આવશે.2060.

ਕਾਨ੍ਰਹ ਕੋ ਹੇਰਿ ਤ੍ਰੀਆ ਮਨਿ ਕੇ ਜੁਤ ਸੋਕ ਕੀ ਬਾਤ ਸਭੈ ਬਿਸਰਾਈ ॥

kaanrah ko her treea man ke jut sok kee baat sabhai bisaraaee |

કૃષ્ણને તેની પત્ની અને મણિ સાથે જોઈને બધા દુઃખ ભૂલી ગયા.

ਡਾਰਿ ਕਮੰਡਲ ਮੈ ਜਲੁ ਸੀਤਲ ਮਾਇ ਪੀਯੋ ਪੁਨਿ ਵਾਰ ਕੈ ਆਈ ॥

ddaar kamanddal mai jal seetal maae peeyo pun vaar kai aaee |

કૃષ્ણને રત્ન સાથે જોઈને, રૂકમણી બીજી બધી બાબતો ભૂલી ગઈ અને ચંડિકાને અર્પણ કરવા માટે પાણી લઈ આવી, તે (મંદિરમાં) પહોંચી.

ਜਾਦਵ ਅਉਰ ਸਭੈ ਹਰਖੈ ਅਰੁ ਬਾਜਤ ਭੀ ਪੁਰ ਬੀਚ ਬਧਾਈ ॥

jaadav aaur sabhai harakhai ar baajat bhee pur beech badhaaee |

બધા યાદવો પ્રસન્ન થયા અને નગરમાં સત્કાર થયો

ਅਉਰ ਕਹੈ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਸਿਵਾ ਸੁ ਸਭੋ ਜਗਮਾਇ ਸਹੀ ਠਹਰਾਈ ॥੨੦੬੧॥

aaur kahai kab sayaam sivaa su sabho jagamaae sahee tthaharaaee |2061|

કવિ કહે છે કે આ રીતે બધાએ જગતની માતાને યોગ્ય ગણી.2061.

ਇਤਿ ਜਾਮਵੰਤ ਕੋ ਜੀਤ ਕੈ ਦੁਹਿਤਾ ਤਿਸ ਕੀ ਮਨਿ ਸਹਿਤ ਲਿਆਵਤ ਭਏ ॥

eit jaamavant ko jeet kai duhitaa tis kee man sahit liaavat bhe |

જામવંતને જીતી લેવા અને તેની પુત્રી સાથે રત્ન લાવવાના વર્ણનનો અંત.

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਹੇਰ ਕੈ ਸ੍ਯਾਮ ਸਤ੍ਰਾਜਿਤ ਕਉ ਮਨਿ ਲੈ ਕਰ ਮੈ ਫੁਨਿ ਤਾ ਸਿਰ ਮਾਰੀ ॥

her kai sayaam satraajit kau man lai kar mai fun taa sir maaree |

શ્રી કૃષ્ણએ સત્રાજીતને જોયો અને મણકો હાથમાં લીધો અને તેના માથા પર માર્યો

ਜਾ ਹਿਤ ਦੋਸ ਦਯੋ ਸੋਈ ਲੈ ਜੜ ਕੋਪ ਭਰੇ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰੀ ॥

jaa hit dos dayo soee lai jarr kop bhare ih bhaat uchaaree |

સત્રાજીતને જાણ્યા પછી, કૃષ્ણે રત્ન હાથમાં લઈને તેની સામે ફેંક્યું અને કહ્યું, “હે મૂર્ખ! તારું રત્ન લઈ લે, જેના માટે તેં મારી નિંદા કરી હતી.

ਚਉਕਿ ਕਹੈ ਸਭ ਜਾਦਵ ਯੌ ਸੁ ਪਿਖੋ ਰਿਸਿ ਕੈਸੀ ਕਰੀ ਗਿਰਧਾਰੀ ॥

chauk kahai sabh jaadav yau su pikho ris kaisee karee giradhaaree |

બધા યાદવો ચોંકી ગયા અને બોલ્યા, જુઓ, કૃષ્ણએ કેવો ક્રોધ કર્યો છે.

ਸੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਕਬਿਤਨ ਬੀਚ ਕਥਾ ਜਗ ਮੈ ਕਬ ਸ੍ਯਾਮ ਬਿਥਾਰੀ ॥੨੦੬੨॥

so ih bhaat kabitan beech kathaa jag mai kab sayaam bithaaree |2062|

કૃષ્ણના આ ક્રોધને જોઈને બધા યાદવો આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયા અને આ જ વાર્તા કવિ શ્યામ દ્વારા તેમના શ્લોકોમાં વર્ણવવામાં આવી છે.2062.

ਹਾਥਿ ਰਹਿਓ ਮਨਿ ਕੋ ਧਰਿ ਕੈ ਤਿਨਿ ਨੈਕੁ ਨ ਕਾਹੂੰ ਕੀ ਓਰਿ ਨਿਹਾਰਿਓ ॥

haath rahio man ko dhar kai tin naik na kaahoon kee or nihaario |

પોતાના હાથમાં માળા પકડીને, તે ઊભો રહ્યો (રક્ષિત) અને કોઈની તરફ જરાપણ જોતો નહોતો.

ਲਜਿਤ ਹ੍ਵੈ ਖਿਸਿਯਾਨੋ ਘਨੋ ਦੁਬਿਧਾ ਕਰਿ ਧਾਮ ਕੀ ਓਰਿ ਸਿਧਾਰਿਓ ॥

lajit hvai khisiyaano ghano dubidhaa kar dhaam kee or sidhaario |

તેણે ઘરેણું હાથમાં લીધું અને કોઈની તરફ જોયા વિના અને શરમ અનુભવ્યા વિના, શરમમાં પોતાના ઘરે જવા નીકળી ગયો.

ਬੈਰ ਪਰਿਯੋ ਹਮਰੋ ਹਰਿ ਸੋ ਰੁ ਕਲੰਕ ਚੜਿਯੋ ਗਯੋ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰ ਮਾਰਿਓ ॥

bair pariyo hamaro har so ru kalank charriyo gayo bhraatr maario |

હવે કૃષ્ણ મારા દુશ્મન બની ગયા છે અને આ મારા માટે દોષ છે, પરંતુ તેની સાથે મારો ભાઈ પણ માર્યો ગયો છે.

ਭੀਰ ਪਰੀ ਤੇ ਅਧੀਰ ਭਯੋ ਦੁਹਿਤਾ ਦੇਉ ਸ੍ਯਾਮ ਇਹੀ ਚਿਤਿ ਧਾਰਿਓ ॥੨੦੬੩॥

bheer paree te adheer bhayo duhitaa deo sayaam ihee chit dhaario |2063|

હું મુશ્કેલ સ્થિતિમાં ફસાઈ ગયો છું, તેથી હવે મારે મારી પુત્રી કૃષ્ણને અર્પણ કરવી જોઈએ.2063.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਦਸਮ ਸਕੰਧੇ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਸਤ੍ਰਾਜਿਤ ਕੋ ਮਣਿ ਦੈਬੋ ਬਰਨਨਣ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤੰ ॥

eit sree dasam sakandhe bachitr naattak krisanaavataare satraajit ko man daibo barananan dhiaae samaapatan |

બચિત્તર નાટકમાં કૃષ્ણાવતાર (દશમ સ્કંધ પુરાણ પર આધારિત) માં સત્રાજીતને રત્ન આપવા વિશેના વર્ણનનો અંત.

ਅਥ ਸਤ੍ਰਾਜਿਤ ਕੀ ਦੁਹਿਤਾ ਕੋ ਬ੍ਯਾਹ ਕਥਨੰ ॥

ath satraajit kee duhitaa ko bayaah kathanan |

હવે સ્ટ્રેજિતની દીકરીના લગ્નની વાત

ਸ੍ਵੈਯਾ ॥

svaiyaa |

સ્વય્યા

ਬੋਲਿ ਦਿਜੋਤਮ ਬੇਦਨ ਕੀ ਬਿਧਿ ਜੈਸ ਕਹੀ ਤਿਸ ਬ੍ਯਾਹ ਰਚਾਯੋ ॥

bol dijotam bedan kee bidh jais kahee tis bayaah rachaayo |

બ્રાહ્મણોને બોલાવીને સત્રાજીતે પોતાની પુત્રીના લગ્ન વૈદિક વિધિ પ્રમાણે કરાવ્યા.

ਸਤਿ ਭਾਮਨਿ ਕੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੈ ਜਿਹ ਕੋ ਸਭ ਲੋਗਨ ਮੈ ਜਸੁ ਛਾਯੋ ॥

sat bhaaman ko kab sayaam bhanai jih ko sabh logan mai jas chhaayo |

તેમની પુત્રીનું નામ સત્યભામા હતું, જેની પ્રશંસા બધા લોકોમાં ફેલાઈ ગઈ હતી

ਪਾਵਤ ਹੈ ਉਪਮਾ ਲਛਮੀ ਕੀ ਨ ਤਾ ਸਮ ਯੌ ਕਹਿਬੋ ਬਨਿ ਆਯੋ ॥

paavat hai upamaa lachhamee kee na taa sam yau kahibo ban aayo |

લક્ષ્મી પણ તેના જેવી ન હતી

ਤਾਹੀ ਕੇ ਬ੍ਯਾਹਨ ਕਾਜ ਸੁ ਦੈ ਮਨਿ ਮਾਨਿ ਭਲੈ ਘਨਿ ਸ੍ਯਾਮ ਬੁਲਾਯੋ ॥੨੦੬੪॥

taahee ke bayaahan kaaj su dai man maan bhalai ghan sayaam bulaayo |2064|

2064 માં લગ્ન કરવા માટે કૃષ્ણાને આદર સાથે આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું હતું.

ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਸੁਨੇ ਬਤੀਯਾ ਸੁਭ ਸਾਜਿ ਜਨੇਤ ਜਹਾ ਕੋ ਸਿਧਾਏ ॥

sree brijanaath sune bateeyaa subh saaj janet jahaa ko sidhaae |

આ નવું પ્રાપ્ત કરીને, કૃષ્ણ લગ્ન પક્ષ સાથે તેની તરફ ગયા

ਆਵਤ ਸੋ ਸੁਨਿ ਕੈ ਪ੍ਰਭੁ ਕੋ ਸਭ ਆਗੇ ਹੀ ਤੇ ਮਿਲਿਬੇ ਕਉ ਧਾਏ ॥

aavat so sun kai prabh ko sabh aage hee te milibe kau dhaae |

ભગવાનના આગમનની જાણ થતાં તમામ લોકો તેમનું સ્વાગત કરવા પહોંચ્યા હતા

ਆਦਰ ਸੰਗ ਲਵਾਇ ਕੈ ਜਾਇ ਬ੍ਯਾਹ ਕੀਯੋ ਦਿਜ ਦਾਨ ਦਿਵਾਏ ॥

aadar sang lavaae kai jaae bayaah keeyo dij daan divaae |

લગ્ન સમારોહ માટે તેમને આદરપૂર્વક લેવામાં આવ્યા હતા

ਐਸੇ ਬਿਵਾਹ ਪ੍ਰਭੂ ਸੁਖੁ ਪਾਇ ਤ੍ਰੀਯਾ ਸੰਗ ਲੈ ਕਰਿ ਧਾਮਹਿ ਆਏ ॥੨੦੬੫॥

aaise bivaah prabhoo sukh paae treeyaa sang lai kar dhaameh aae |2065|

બ્રાહ્મણોને ભેટ આપવામાં આવી, કૃષ્ણ લગ્ન પછી ખુશીથી તેમના ઘરે પાછા ફર્યા.2065.

ਇਤਿ ਬਿਵਾਹ ਸੰਪੂਰਨ ਹੋਤ ਭਯੋ ॥

eit bivaah sanpooran hot bhayo |

લગ્નની વિધિઓની પૂર્ણાહુતિ.

ਲਛੀਆ ਗ੍ਰਿਹ ਪ੍ਰਸੰਗ ॥

lachheea grih prasang |

હવે હાઉસ ઓફ વેક્સના એપિસોડનું વર્ણન શરૂ થાય છે

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਤਉ ਹੀ ਲਉ ਐਸੋ ਸੁਨੀ ਬਤੀਯਾ ਲਛੀਆ ਗ੍ਰਿਹਿ ਮੈ ਸੁਤ ਪੰਡੁ ਕੇ ਆਏ ॥

tau hee lau aaiso sunee bateeyaa lachheea grihi mai sut pandd ke aae |

ત્યાં સુધી આ બધી વાતો સાંભળીને પાંડવો મીણના ઘરમાં આવ્યા

ਗਾਇ ਸਮੇਤ ਸਭੋ ਮਿਲਿ ਕੌਰਨ ਚਿਤ ਬਿਖੈ ਕਰੁਨਾ ਨ ਬਸਾਏ ॥

gaae samet sabho mil kauaran chit bikhai karunaa na basaae |

બધાએ મળીને કૌરવોને વિનંતી કરી, પરંતુ કૌરવોમાં દયાનું સહેજ પણ તત્વ ન હતું.

ਐਸੇ ਬਿਚਾਰ ਕੀਓ ਚਿਤ ਮੈ ਸੁ ਤਹਾ ਕੋ ਚਲੈ ਸਭ ਬਿਸਨੁ ਬੁਲਾਏ ॥

aaise bichaar keeo chit mai su tahaa ko chalai sabh bisan bulaae |

ચિત્માં આવું વિચારીને શ્રીકૃષ્ણે બધાને (યાદવો) બોલાવ્યા અને ત્યાં ગયા.

ਐਸੇ ਬਿਚਾਰ ਸੁ ਸਾਜ ਕੈ ਸ੍ਯੰਦਨ ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਤਹਾ ਕੋ ਸਿਧਾਏ ॥੨੦੬੬॥

aaise bichaar su saaj kai sayandan sree brijanaath tahaa ko sidhaae |2066|

મહાન ચિંતન કર્યા પછી, તેઓએ કૃષ્ણને બોલાવ્યા, જેમણે પોતાનો રથ સુશોભિત કર્યા પછી તે સ્થાન માટે શરૂ કર્યો.2066.

ਕਾਨ੍ਰਹ ਚਲੇ ਉਤ ਕਉ ਜਬ ਹੀ ਬਰਮਾਕ੍ਰਿਤ ਤੋ ਇਤ ਮੰਤ੍ਰ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥

kaanrah chale ut kau jab hee baramaakrit to it mantr bichaariyo |

જ્યારે શ્રી કૃષ્ણ ત્યાં ગયા, ત્યારે બર્મકૃત (કૃતવર્મા) એ આ સલાહ આપી

ਲੈ ਅਕ੍ਰੂਰ ਕਉ ਆਪਨੇ ਸੰਗ ਕਹਿਯੋ ਅਰੇ ਕਾਨ੍ਹ ਕਹੂੰ ਕਉ ਪਧਾਰਿਯੋ ॥

lai akraoor kau aapane sang kahiyo are kaanh kahoon kau padhaariyo |

જ્યારે કૃષ્ણ તે સ્થાન તરફ જવા લાગ્યા, ત્યારે ક્રાતવર્માએ કંઈક વિચાર્યું અને અક્રૂરને પોતાની સાથે લઈ જઈને પૂછ્યું, "કૃષ્ણ ક્યાં ગયા છે?"

ਛੀਨ ਲੈ ਯਾ ਤੇ ਅਰੇ ਮਿਲਿ ਕੈ ਮਨਿ ਐਸੇ ਬਿਚਾਰ ਕੀਯੋ ਤਿਹ ਮਾਰਿਯੋ ॥

chheen lai yaa te are mil kai man aaise bichaar keeyo tih maariyo |

આવો, આપણે સત્રાજીત પાસેથી ઝવેરાત છીનવી લઈએ અને આવું વિચારીને તેઓએ સત્રાજીતની હત્યા કરી નાખી

ਲੈ ਬਰਮਾਕ੍ਰਿਤ ਵਾ ਬਧ ਕੈ ਮਨਿ ਆਪਨੇ ਧਾਮ ਕੀ ਓਰਿ ਸਿਧਾਰਿਯੋ ॥੨੦੬੭॥

lai baramaakrit vaa badh kai man aapane dhaam kee or sidhaariyo |2067|

તેની હત્યા કર્યા પછી ક્રાતવર્મા તેના ઘરે ગયો.2067.

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચૌપાઈ

ਸਤਿ ਧੰਨਾ ਭੀ ਸੰਗਿ ਰਲਾਯੋ ॥

sat dhanaa bhee sang ralaayo |

સતધન્ના (નામના યોદ્ધા) પણ સાથે ગયા

ਜਬ ਸਤ੍ਰਾਜਿਤ ਕੋ ਤਿਨ ਘਾਯੋ ॥

jab satraajit ko tin ghaayo |

જ્યારે તેઓએ સત્રાજિતને મારી નાખ્યો, ત્યારે તેમની સાથે શતધન્વ

ਏ ਤਿਹ ਬਧ ਕੈ ਡੇਰਨ ਆਏ ॥

e tih badh kai dderan aae |

આ ત્રણે (તેમને) મારી નાખ્યા અને (તેમના) છાવણીમાં આવ્યા

ਉਤੈ ਸੰਦੇਸ ਸ੍ਯਾਮ ਸੁਨਿ ਪਾਏ ॥੨੦੬੮॥

autai sandes sayaam sun paae |2068|

આ બાજુ, ત્રણેય પોતપોતાના ઘરે પહોંચ્યા અને તે બાજુ, કૃષ્ણને તેની જાણ થઈ.2068.

ਦੂਤ ਬਾਚ ਕਾਨ੍ਰਹ ਸੋ ॥

doot baach kaanrah so |

કૃષ્ણને સંબોધિત સંદેશવાહકનું ભાષણ:

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચોવીસ:

ਪ੍ਰਭੁ ਸੋ ਦੂਤਨ ਬੈਨ ਉਚਾਰੇ ॥

prabh so dootan bain uchaare |

દૂતોએ શ્રી કૃષ્ણ સાથે વાત કરી

ਸਤ੍ਰਾਜਿਤ ਕ੍ਰਿਤਬਰਮਾ ਮਾਰੇ ॥

satraajit kritabaramaa maare |

દૂતે ભગવાનને કહ્યું, “કૃતવર્માએ સત્રાજીતને મારી નાખ્યો છે

સૂચિ (1 - 1428)

જાપ પાન: 1 - 10

અਕਾਲ ઉસ્તਤ પાન: 11 - 38

બચિત્તર નાટક પાન: 39 - 73

ચાંદી ચરિત્તર ઉકાત બિલાસ પાન: 74 - 99

ચાંદી ચરિત્તર પાન: 100 - 118

વાર શ્રી ભૌગૌતિ જી કી પાન: 119 - 126

જ્ઞાન પ્રબોધ પાન: 127 - 154

ચૌબીસ અવતાર પાન: 155 - 610

બ્રહ્મ અવતાર પાન: 611 - 634

રુદ્ર અવતાર પાન: 635 - 708

શબ્દ હજારે પાન: 709 - 712

૩૩ સ્વૈયાય પાન: 712 - 716

ખાલસા મહિમા પાન: 716 - 716

શસ્ત્ર નામ માળા પાન: 717 - 808

ચરિત્રોપાખ્યાણ પાન: 809 - 1388

જફરનામા પાન: 1389 - 1394

હિકાયત પાન: 1394 - 1428