શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 823

ਚਿਤਾ ਜੈਸੇ ਚੀਰ ਚਪਲਾ ਸੀ ਚਿਤਵਨ ਲਾਗੈ ਚੀਰਬੇ ਸੀ ਚੌਪਖਾ ਸੁਹਾਤੁ ਨ ਰੁਚੈਲ ਸੀ ॥

chitaa jaise cheer chapalaa see chitavan laagai cheerabe see chauapakhaa suhaat na ruchail see |

'હું પથારીને એક અંતિમ સંસ્કારની ચિતા તરીકે અનુભવું છું, તમારો મોહ વીજળીની જેમ પ્રહાર કરે છે અને 1 મારા ગળામાં મોતી પૂજવા સક્ષમ નથી.

ਚੰਗੁਲ ਸੀ ਚੌਪ ਸਰ ਚਾਪ ਜੈਸੋ ਚਾਮੀਕਰ ਚੋਟ ਸੀ ਚਿਨੌਤ ਲਾਗੈ ਸੀਰੀ ਲਾਗੈ ਸੈਲ ਸੀ ॥

changul see chauap sar chaap jaiso chaameekar chott see chinauat laagai seeree laagai sail see |

'વૈભવ ફાંસી જેવો લાગે છે, મોહ મને થપ્પડ મારી રહ્યો છે અને મીઠી વાંદડીઓ પથ્થર જેવી લાગે છે.

ਚਟਕ ਚੁਪੇਟ ਸੀ ਲਗਤ ਬਿਨਾ ਚਿੰਤਾਮਨਿ ਚਾਬੁਕ ਸੇ ਚੌਰ ਲਾਗੈ ਚਾਦਨੀ ਚੁਰੈਲ ਸੀ ॥੧੭॥

chattak chupett see lagat binaa chintaaman chaabuk se chauar laagai chaadanee churail see |17|

'હે મારા મનમોહક કૃષ્ણ, તારા વિના ચંદ્રની રાત મને ખીજાવી રહી છે, ફ્લાય-વ્હીસ્ક એક ચાબુક જેવું લાગે છે, અને ચંદ્ર જાદુઈ વાતાવરણ રજૂ કરે છે.' (17)

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહીરા

ਪੜਿ ਪਤਿਯਾ ਤਾ ਕੀ ਤੁਰਤੁ ਰੀਝਿ ਗਏ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ॥

parr patiyaa taa kee turat reejh ge brijanaath |

તેણીનો પત્ર વાંચીને, શ્રી કૃષ્ણ ખુશ થયા અને પોતાની ગોઠવણ કરી

ਸਖੀ ਏਕ ਪਠਾਵਤ ਭਏ ਮੈਨਪ੍ਰਭਾ ਕੇ ਸਾਥ ॥੧੮॥

sakhee ek patthaavat bhe mainaprabhaa ke saath |18|

રાધાના મિત્રની સાથે દાસી.(18)

ਰਾਧਾ ਸੌ ਮਿਲਨੋ ਬਦ੍ਯੋ ਜਲ ਜਮੁਨਾ ਮੈ ਜਾਇ ॥

raadhaa sau milano badayo jal jamunaa mai jaae |

રાધાને જોવા માટે જમુના નદી પર સભાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું,

ਸਖੀ ਪਠੀ ਤਾ ਕੋ ਤਬੈ ਤਿਹ ਮੁਹਿ ਆਨਿ ਮਿਲਾਇ ॥੧੯॥

sakhee patthee taa ko tabai tih muhi aan milaae |19|

અને એક નોકરાણીને તરત જ જઈને વ્યવસ્થા કરવા માટે સોંપવામાં આવી હતી.(19)

ਸਖੀ ਤੁਰਤ ਤਹ ਕੌ ਚਲੀ ਸ੍ਰੀ ਜਦੁਪਤਿ ਕੇ ਹੇਤ ॥

sakhee turat tah kau chalee sree jadupat ke het |

શ્રી કૃષ્ણનો આદેશ સાંભળીને,

ਜੈਸੇ ਪਵਨ ਪ੍ਰਚੰਡ ਕੌ ਤਨ ਨ ਦਿਖਾਈ ਦੇਤ ॥੨੦॥

jaise pavan prachandd kau tan na dikhaaee det |20|

દાસી ઉડતા ઘોડાની જેમ તે દિશામાં ઉડી ગઈ.(20)

ਤੜਿਤਾ ਕ੍ਰਿਤ ਜਾ ਕੌ ਸਖੀ ਚਤੁਰਿ ਕਹਤ ਤ੍ਰਿਯ ਆਇ ॥

tarritaa krit jaa kau sakhee chatur kahat triy aae |

દાસી, જે આકાશમાં વિજળી જેવી ઝડપી માનવામાં આવતી હતી,

ਸੋ ਹਰਿ ਰਾਧਾ ਪ੍ਰਤਿ ਪਠੀ ਭੇਦ ਸਕਲ ਸਮਝਾਇ ॥੨੧॥

so har raadhaa prat patthee bhed sakal samajhaae |21|

શ્રી કૃષ્ણ દ્વારા રાધાના દર્શન કરવા માટે સોંપવામાં આવ્યું હતું.(21)

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સવૈયા

ਫੂਲ ਫੁਲੇਲ ਲਗਾਇ ਕੈ ਚੰਦਨ ਬੈਠਿ ਰਹੀ ਕਰਿ ਭੋਜਨ ਭਾਮਨਿ ॥

fool fulel lagaae kai chandan baitth rahee kar bhojan bhaaman |

તેણીનું ભોજન કર્યા પછી, ફૂલોના અત્તરથી પોતાને ભેળવીને, તે ત્યાં આકસ્મિક રીતે બેઠી હતી.

ਬੇਗ ਬੁਲਾਵਤ ਹੈ ਬਡ ਡ੍ਰਯਾਛ ਕਰੋ ਨ ਬਿਲੰਬ ਚਲੋ ਗਜ ਗਾਮਿਨਿ ॥

beg bulaavat hai badd ddrayaachh karo na bilanb chalo gaj gaamin |

દાસી અંદર આવી અને તેને કહ્યું, 'તમે જેને (શ્રી કૃષ્ણ) વ્યાપક દ્રષ્ટિથી વહાલ કરો છો, જલદી આવ તે તમારા માટે આકાંક્ષા ધરાવે છે.

ਆਜ ਮਿਲੋ ਘਨ ਸੇ ਤਨ ਕੋ ਘਹਰੈ ਘਨ ਮੈ ਜੈਸੇ ਕੌਧਤ ਦਾਮਿਨਿ ॥

aaj milo ghan se tan ko ghaharai ghan mai jaise kauadhat daamin |

'જાઓ અને તેને મળો જેમ જેમ વીજળી વાદળોમાં ડૂબી જાય છે.

ਮਾਨਤ ਬਾਤ ਨ ਜਾਨਤ ਤੈ ਸਖੀ ਜਾਤ ਬਿਹਾਤ ਇਤੈ ਬਹੁ ਜਾਮਿਨਿ ॥੨੨॥

maanat baat na jaanat tai sakhee jaat bihaat itai bahu jaamin |22|

'રાત વીતી રહી છે અને તમે મને સાંભળતા નથી.(22)

ਗੋਪ ਕੋ ਭੇਖ ਕਬੈ ਧਰਿ ਹੈ ਹਰਿ ਕੁੰਜ ਗਰੀ ਕਬ ਆਨਿ ਬਸੈ ਹੈ ॥

gop ko bhekh kabai dhar hai har kunj garee kab aan basai hai |

'તમે મને કહ્યું હતું કે તે ઘણીવાર ગોવાળિયાના વેશમાં શેરીઓમાંથી પસાર થતો હતો.

ਮੋਰ ਪਖਊਅਨ ਕੌ ਧਰਿ ਹੈ ਕਬ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਕੈ ਗ੍ਰਿਹ ਗੋਰਸ ਖੈ ਹੈ ॥

mor pkhaooan kau dhar hai kab gvaaran kai grih goras khai hai |

'ક્યારેક તે મોરનાં પીંછાં પહેરીને દૂધનો આનંદ માણવા માટે દૂધવાળાઓના ઘરે જતો.

ਬੰਸੀ ਬਜੈ ਹੈ ਕਬੈ ਜਮੁਨਾ ਤਟ ਤੋਹਿ ਬੁਲਾਵਨ ਮੋਹਿ ਪਠੈ ਹੈ ॥

bansee bajai hai kabai jamunaa tatt tohi bulaavan mohi patthai hai |

'હવે, મારા મિત્ર! તે જમુના કિનારે વાંસળી વગાડી રહ્યો છે અને તેણે મને તમારા માટે મોકલ્યો છે.

ਮਾਨ ਕਹਿਯੋ ਹਮਰੋ ਹਰਿ ਪੈ ਚਲੁ ਰੀ ਬਹੁਰੋ ਹਰਿਹੂੰ ਨ ਬੁਲੈ ਹੈ ॥੨੩॥

maan kahiyo hamaro har pai chal ree bahuro harihoon na bulai hai |23|

'આવો, મારી વાત સાંભળો અને આવો, શ્રી કૃષ્ણ તમને બોલાવે છે.'(23)

ਤੇਰੀ ਸਰਾਹ ਸਦੈਵ ਕਰੈ ਤ੍ਰਿਯ ਤੇਰੀ ਕਥਾ ਪਿਯ ਗਾਵਤ ਹੈ ॥

teree saraah sadaiv karai triy teree kathaa piy gaavat hai |

'તે હંમેશા તમારા વખાણ કરે છે, અને તમારું ધ્યાન ખેંચવા માટે તે વાંસળી વગાડે છે,

ਹਿਤ ਤੇਰੇ ਸਿੰਗਾਰ ਸਜੈ ਸਜਨੀ ਹਿਤ ਤੇਰੇ ਹੀ ਬੈਨ ਸਜਾਵਤ ਹੈ ॥

hit tere singaar sajai sajanee hit tere hee bain sajaavat hai |

અને, તમારા ખાતર, તે પોતાની જાતને સુશોભિત કરી રહ્યો છે અને તેના શરીરને ચંદનની ક્રીમ સાથે ભેળવી રહ્યો છે.'

ਹਿਤ ਤੇਰੇ ਹੀ ਚੰਦਨ ਗੌ ਘਨਸਾਰ ਦੋਊ ਘਸਿ ਅੰਗ ਲਗਾਵਤ ਹੈ ॥

hit tere hee chandan gau ghanasaar doaoo ghas ang lagaavat hai |

શ્રી કૃષ્ણનો આત્મા બ્રિખભાનની પુત્રી રાધા દ્વારા ભરાયો હતો.

ਹਰਿ ਕੋ ਮਨੁ ਸ੍ਰੀ ਬ੍ਰਿਖਭਾਨ ਕੁਮਾਰਿ ਹਰਿਯੋ ਕਹੂੰ ਜਾਨ ਨ ਪਾਵਤ ਹੈ ॥੨੪॥

har ko man sree brikhabhaan kumaar hariyo kahoon jaan na paavat hai |24|

પરંતુ અન્ય કોઈ વ્યક્તિ આ ધારણાનો અનુભવ કરી શક્યું નથી.(24)

ਮੋਰ ਪਖਾ ਕੀ ਛਟਾ ਮਧੁ ਮੂਰਤਿ ਸੋਭਿਤ ਹੈ ਜਮੁਨਾ ਕੇ ਕਿਨਾਰੈ ॥

mor pakhaa kee chhattaa madh moorat sobhit hai jamunaa ke kinaarai |

મોરના પીંછા જેવા ઉત્કૃષ્ટ કિરણો નીકળતા શ્રી કૃષ્ણ જમુનાના કિનારે બિરાજ્યા હતા.

ਬੂਝਤ ਬਾਤ ਬਿਹਾਲ ਭੇ ਬਲਭ ਬਾਲ ਚਲੋ ਜਹਾ ਲਾਲ ਬਿਹਾਰੈ ॥

boojhat baat bihaal bhe balabh baal chalo jahaa laal bihaarai |

શ્રી કૃષ્ણ વિશે સાંભળીને ગોવાળિયાઓ અધીરા થઈ ગયા અને સ્થળ તરફ આગળ વધ્યા.

ਰਾਧਿਕਾ ਮਾਧਵ ਕੀ ਬਤਿਯਾ ਸੁਨਿ ਕੈ ਅਕੁਲਾਇ ਉਠੀ ਡਰ ਡਾਰੈ ॥

raadhikaa maadhav kee batiyaa sun kai akulaae utthee ddar ddaarai |

અને, શ્રી કૃષ્ણ વિશે બધું જાણીને, રાધાએ પોતાની જાતને તૈયાર કરી, અને, બધા ડરથી છૂટકારો મેળવીને, તે પણ, ઝડપથી સાથે ચાલી ગઈ.

ਯੌ ਸੁਨਿ ਬੈਨ ਚਲੀ ਤਜਿ ਐਨ ਰਹਿਯੋ ਨਹਿ ਮਾਨ ਮਨੋਜ ਕੇ ਮਾਰੈ ॥੨੫॥

yau sun bain chalee taj aain rahiyo neh maan manoj ke maarai |25|

શ્રી કૃષ્ણને સમજીને, તેણીએ પોતાનું ઘર છોડી દીધું હતું, અને, જુસ્સાના પગલે, તેણીનું ગૌરવ ભૂલી ગઈ હતી.(25)

ਮੋਤੀ ਕੇ ਅੰਗ ਬਿਰਾਜਤ ਭੂਖਨ ਮੋਤੀ ਕੇ ਬੇਸਰ ਕੀ ਛਬ ਬਾਢੀ ॥

motee ke ang biraajat bhookhan motee ke besar kee chhab baadtee |

મોતીનાં આભૂષણો અને નાક-સંવર્ધનથી તેણીની શારીરિક કૃપા વધારતી હતી.

ਮੋਤੀ ਕੇ ਚੌਸਰ ਹਾਰ ਫਬੈ ਦੁਤਿ ਮੋਤਿਨ ਕੇ ਗਜਰਾਨ ਕੀ ਗਾਢੀ ॥

motee ke chauasar haar fabai dut motin ke gajaraan kee gaadtee |

મોતીના હાર અને બંગડીઓ વશીકરણ વધારી રહ્યા હતા, અને કમળના ફૂલોને પકડીને તે શ્રી કૃષ્ણની રાહ જોતી હતી.

ਰਾਧਿਕਾ ਮਾਧਵ ਕੌ ਜਮੁਨਾ ਤਟ ਕੰਜ ਗਹੇ ਕਰਿ ਜੋਵਤਿ ਠਾਢੀ ॥

raadhikaa maadhav kau jamunaa tatt kanj gahe kar jovat tthaadtee |

તે ના શરીરમાંથી નીકળતી ચોખા-ખીર જેવી દેખાતી હતી

ਛੀਰ ਕੇ ਸਾਗਰ ਕੋ ਮਥਿ ਕੈ ਮਨੌ ਚੰਦ ਕੋ ਚੀਰ ਸਭੈ ਤਨ ਕਾਢੀ ॥੨੬॥

chheer ke saagar ko math kai manau chand ko cheer sabhai tan kaadtee |26|

ચંદ્ર જે (ચંદ્ર) સમુદ્રમાંથી મંથન કરવામાં આવ્યો હતો.(26)

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચોપાઈ

ਨ੍ਰਹਾਵਤ ਜਹਾ ਆਪੁ ਹਰਿ ਠਾਢੇ ॥

nrahaavat jahaa aap har tthaadte |

શ્રી કૃષ્ણ જ્યાં સ્નાન કરી રહ્યા હતા તે સ્થાનની આસપાસના દરેક હૃદયમાં આનંદ પ્રસરી રહ્યો હતો.

ਅਧਿਕ ਹ੍ਰਿਦੈ ਮੈ ਆਨੰਦ ਬਾਢੇ ॥

adhik hridai mai aanand baadte |

તેઓ વધુ આનંદ સાથે સ્નાન કરવા ઉભા થયા.

ਵਾਰ ਗੁਪਾਲ ਪਾਰ ਬ੍ਰਿਜ ਨਾਰੀ ॥

vaar gupaal paar brij naaree |

એક બાજુ ગોપાલ, શ્રી કૃષ્ણ અને બીજી બાજુ હતા

ਗਾਵਤ ਗੀਤ ਬਜਾਵਤ ਤਾਰੀ ॥੨੭॥

gaavat geet bajaavat taaree |27|

જેઓ ગાતા હતા, હસતા હતા અને તાળીઓ પાડતા હતા.(27)

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સવૈયા

ਕ੍ਰੀੜਤ ਹੈ ਜਹਾ ਕਾਨ੍ਰਹ ਕੁਮਾਰ ਬਡੇ ਰਸ ਸਾਥ ਬਡੇ ਜਲ ਮਾਹੀ ॥

kreerrat hai jahaa kaanrah kumaar badde ras saath badde jal maahee |

ઉલ્લાસમાં શ્રી કૃષ્ણ ઊંડા પાણીમાં સ્નાન કરી રહ્યા હતા.

ਵਾਰ ਤ੍ਰਿਯਾ ਉਹਿ ਪਾਰ ਗੁਪਾਲ ਬਿਰਾਜਤ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਕੇ ਦਲ ਮਾਹੀ ॥

vaar triyaa uhi paar gupaal biraajat gvaaran ke dal maahee |

એક તરફ મહિલાઓ અને બીજી બાજુ શ્રી કૃષ્ણ બેઠા હતા.

ਲੈ ਡੁਬਕੀ ਦੋਊ ਆਪਸ ਮੈ ਰਤਿ ਮਾਨਿ ਉਠੈ ਦ੍ਰਿੜ ਜਾਇ ਤਹਾ ਹੀ ॥

lai ddubakee doaoo aapas mai rat maan utthai drirr jaae tahaa hee |

(ટૂંક સમયમાં) બંને (શ્રી કૃષ્ણ અને રાધા) સાથે હતા. તેઓ ડૂબકી મારતા હતા અને એકબીજાને પ્રેમ કરતા હતા,

ਯੌ ਰੁਚਿ ਮਾਨਿ ਰਮੈ ਰਸ ਸੋਂ ਮਨੋ ਦੂਰਿ ਰਹੇ ਕੋਊ ਜਾਨਤ ਨਾਹੀ ॥੨੮॥

yau ruch maan ramai ras son mano door rahe koaoo jaanat naahee |28|

એવું વિચારીને કે બાકીના બધા દૂર હતા અને કોઈએ તેમની તરફ જોવાની કાળજી લીધી ન હતી.(28)

ਖੇਲਤੀ ਲਾਲ ਸੋ ਬਾਲ ਭਲੀ ਬਿਧਿ ਕਾਹੂੰ ਸੋ ਬਾਤ ਨ ਭਾਖਤ ਜੀ ਕੀ ॥

khelatee laal so baal bhalee bidh kaahoon so baat na bhaakhat jee kee |

શ્રી કૃષ્ણ સાથેના ગાઢ પ્રેમમાં, રાધાએ અન્ય પ્રતિબિંબોને સમજવાની કાળજી લીધી ન હતી.

ਨੇਹ ਜਗਿਯੋ ਨਵ ਜੋਬਨ ਕੋ ਉਰ ਬੀਚ ਰਹੀ ਗਡਿ ਮੂਰਤਿ ਪੀ ਕੀ ॥

neh jagiyo nav joban ko ur beech rahee gadd moorat pee kee |

યુવાનીના પગલે, તે જુસ્સાથી ભરપૂર હતી, અને તેના પ્રેમીની છબી તેના હૃદયમાં કોતરાઈ રહી હતી.

ਬਾਰਿ ਬਿਹਾਰ ਮੈ ਨੰਦ ਕੁਮਾਰ ਸੋ ਕ੍ਰੀੜਤ ਹੈ ਕਰਿ ਲਾਜ ਸਖੀ ਕੀ ॥

baar bihaar mai nand kumaar so kreerrat hai kar laaj sakhee kee |

શરમ ન અનુભવવા માટે, તેણીના મિત્રોની હાજરીમાં, તે પાણીની અંદર રહીને શ્રી કૃષ્ણને પ્રેમ કરતી રહી.

ਜਾਇ ਉਠੈ ਬਲ ਤੌਨਹਿ ਤੇ ਰਤਿ ਮਾਨ ਦੋਊ ਮਨ ਮਾਨਤ ਜੀ ਕੀ ॥੨੯॥

jaae utthai bal tauaneh te rat maan doaoo man maanat jee kee |29|

અને પ્રેમની તીવ્રતામાં તેણી ત્યાં સંપૂર્ણ રીતે સમાઈ ગઈ.(29)

ਸੋਰਠਾ ॥

soratthaa |

સોરઠ

ਜੋ ਨਿਜੁ ਤ੍ਰਿਯ ਕੋ ਦੇਤ ਪੁਰਖ ਭੇਦ ਕਛੁ ਆਪਨੋ ॥

jo nij triy ko det purakh bhed kachh aapano |

જે મનુષ્ય તેના જીવનસાથીને તેના રહસ્યનો થોડોક પણ ખુલાસો કરે છે,

સૂચિ (1 - 1428)

જાપ પાન: 1 - 10

અਕਾਲ ઉસ્તਤ પાન: 11 - 38

બચિત્તર નાટક પાન: 39 - 73

ચાંદી ચરિત્તર ઉકાત બિલાસ પાન: 74 - 99

ચાંદી ચરિત્તર પાન: 100 - 118

વાર શ્રી ભૌગૌતિ જી કી પાન: 119 - 126

જ્ઞાન પ્રબોધ પાન: 127 - 154

ચૌબીસ અવતાર પાન: 155 - 610

બ્રહ્મ અવતાર પાન: 611 - 634

રુદ્ર અવતાર પાન: 635 - 708

શબ્દ હજારે પાન: 709 - 712

૩૩ સ્વૈયાય પાન: 712 - 716

ખાલસા મહિમા પાન: 716 - 716

શસ્ત્ર નામ માળા પાન: 717 - 808

ચરિત્રોપાખ્યાણ પાન: 809 - 1388

જફરનામા પાન: 1389 - 1394

હિકાયત પાન: 1394 - 1428