શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1098


ਛਾਡਿ ਕੈ ਸੋਕ ਤ੍ਰਿਲੋਕੀ ਕੇ ਲੋਕ ਬਿਲੋਕਿ ਪ੍ਰਭਾ ਸਭ ਹੀ ਬਲਿ ਜਾਵੈ ॥੭॥
chhaadd kai sok trilokee ke lok bilok prabhaa sabh hee bal jaavai |7|

ત્રણેય પ્રજાના લોકો તેમના દુઃખોથી દૂર થઈ ગયા અને (તેમની) સુંદરતા જોઈને અભિભૂત થઈ ગયા. ॥7॥

ਕੋਕ ਕੀ ਰੀਤਿ ਸੋ ਪ੍ਰੀਤਿ ਕਰੈ ਸੁਭ ਕਾਮ ਕਲੋਲ ਅਮੋਲ ਕਮਾਵੈ ॥
kok kee reet so preet karai subh kaam kalol amol kamaavai |

(તે) કોક શાસ્ત્રની પદ્ધતિ અનુસાર પ્રેમ કરતા હતા અને અનેક પ્રકારના સત્કર્મો કરતા હતા.

ਬਾਰਹਿ ਬਾਰ ਰਮੈ ਰੁਚਿ ਸੋ ਦੋਊ ਹੇਰਿ ਪ੍ਰਭਾ ਤਨ ਕੀ ਬਲਿ ਜਾਵੈ ॥
baareh baar ramai ruch so doaoo her prabhaa tan kee bal jaavai |

બંને ફરી ફરીને રમણને માણતા. તેમના શરીરનું સૌંદર્ય વિસ્મયકારક હતું.

ਬੀਰੀ ਚਬਾਇ ਸਿੰਗਾਰ ਬਨਾਇ ਸੁ ਨੈਨ ਨਚਾਇ ਮਿਲੈ ਮੁਸਕਾਵੈ ॥
beeree chabaae singaar banaae su nain nachaae milai musakaavai |

તેઓ મળ્યા અને પાન ચાવવા, માવજત કરીને અને આંખો ફેરવીને હસ્યા.

ਮਾਨਹੁ ਬੀਰ ਜੁਟੇ ਰਨ ਮੈ ਸਿਤ ਤਾਨਿ ਕਮਾਨਨ ਬਾਨ ਚਲਾਵੈ ॥੮॥
maanahu beer jutte ran mai sit taan kamaanan baan chalaavai |8|

(એવું લાગતું હતું કે) જાણે બે યોદ્ધાઓ યુદ્ધમાં રોકાયેલા હોય અને તેમના ધનુષમાંથી તીક્ષ્ણ તીર છોડતા હોય.8.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਐਸੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਦੁਹੁਨ ਮੈ ਭਈ ॥
aaisee preet duhun mai bhee |

બંને વચ્ચે એવો પ્રેમ હતો

ਬਿਸਰਿ ਲੋਕ ਕੀ ਲਜਾ ਗਈ ॥
bisar lok kee lajaa gee |

તે (તેઓ) લોકોની લોજ પણ ભૂલી ગયા.

ਨੋਖੋ ਨੇਹ ਨਿਗੋਡੋ ਲਾਗੋ ॥
nokho neh nigoddo laago |

તે આવા ખરાબ, અનન્ય પ્રેમ જેવું લાગ્યું

ਜਾ ਤੇ ਨੀਂਦ ਭੂਖਿ ਦੋਊ ਭਾਗੋ ॥੯॥
jaa te neend bhookh doaoo bhaago |9|

જેના કારણે નિંદ્રાધીન અને ભૂખ્યા બંને ભાગી ગયા હતા. 9.

ਏਕ ਦਿਵਸ ਤ੍ਰਿਯ ਮੀਤ ਬੁਲਾਯੋ ॥
ek divas triy meet bulaayo |

એક દિવસ સ્ત્રીએ એક મિત્રને ફોન કર્યો.

ਸੋਤ ਸੰਗਿ ਸਵਤਨਿਨ ਤਕਾਯੋ ॥
sot sang savatanin takaayo |

સ્લીપર્સે તેણીને (તેની સાથે) સૂતી જોઈ.

ਭੇਵ ਰਛਪਾਲਨ ਕੋ ਦੀਨੋ ॥
bhev rachhapaalan ko deeno |

(તેઓએ આ આપ્યું) રક્ષકોને ગુપ્ત.

ਤਿਨ ਕੋ ਕੋਪ ਆਤਮਾ ਕੀਨੋ ॥੧੦॥
tin ko kop aatamaa keeno |10|

તેણે મનમાં ઘણો ગુસ્સો ઉભો કર્યો. 10.

ਰਛਪਾਲ ਕ੍ਰੁਧਿਤ ਅਤਿ ਭਏ ॥
rachhapaal krudhit at bhe |

રક્ષકો ખૂબ ગુસ્સે થયા

ਰਾਨੀ ਹੁਤੀ ਤਹੀ ਤੇ ਗਏ ॥
raanee hutee tahee te ge |

અને જ્યાં રાણી હતી ત્યાં ગયો.

ਜਾਰ ਸਹਿਤ ਤਾ ਕੋ ਲਹਿ ਲੀਨੋ ॥
jaar sahit taa ko leh leeno |

તેને મિત્ર સાથે પકડ્યો.

ਬਿਵਤ ਹਨਨ ਦੁਹੂੰਅਨ ਕੌ ਕੀਨੋ ॥੧੧॥
bivat hanan duhoonan kau keeno |11|

બંનેને મારી નાખવાની યોજના બનાવી હતી. 11.

ਤਬ ਰਾਨੀ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰੀ ॥
tab raanee ih bhaat uchaaree |

ત્યારે રાણીએ આમ કહ્યું,

ਸੁਨੋ ਰਛਕੋ ਬਾਤ ਹਮਾਰੀ ॥
suno rachhako baat hamaaree |

ઓ ચોકીદાર! મને સાંભળો.

ਮੀਤ ਮਰੇ ਨ੍ਰਿਪ ਤ੍ਰਿਯ ਮਰਿ ਜੈ ਹੈ ॥
meet mare nrip triy mar jai hai |

મિત્રના મૃત્યુ સાથે, રાણીનું પણ મૃત્યુ થશે

ਤ੍ਰਿਯਾ ਮਰੈ ਰਾਜਾ ਕੋ ਛੈ ਹੈ ॥੧੨॥
triyaa marai raajaa ko chhai hai |12|

અને રાણીના મૃત્યુ સાથે રાજાનું પણ મૃત્યુ થશે. 12.

ਦੋ ਕੁਕਟ ਕੁਕਟੀ ਮੰਗਵਾਈ ॥
do kukatt kukattee mangavaaee |

(તેણે) બે કૂકડા અને મરઘીઓને બોલાવ્યા

ਸਖਿਯਹਿ ਬੋਲ ਤਿਨੈ ਬਿਖੁ ਖ੍ਵਾਈ ॥
sakhiyeh bol tinai bikh khvaaee |

અને તેના મિત્રોને કહેતાં તેણે ઝેર પી લીધું હતું.

ਨਿਕਟ ਆਪਨੈ ਦੁਹੁਅਨ ਆਨੋ ॥
nikatt aapanai duhuan aano |

તેણે બંનેને પોતાની પાસે બોલાવ્યા.

ਮੂੜ ਰਛਕਨ ਚਰਿਤ ਨ ਜਾਨੋ ॥੧੩॥
moorr rachhakan charit na jaano |13|

પરંતુ મૂર્ખ રક્ષક પાત્રને સમજી શક્યો નહીં. 13.

ਪ੍ਰਥਮ ਮਾਰਿ ਕੁਕਟ ਕੋ ਦਯੋ ॥
pratham maar kukatt ko dayo |

પહેલા કૂકડાને માર્યો.

ਕੁਕਟੀ ਕੋ ਬਿਨੁ ਬਧ ਬਧ ਭਯੋ ॥
kukattee ko bin badh badh bhayo |

મરઘી માર્યા વિના મરી ગઈ.

ਬਹੁਰਿ ਨਾਸ ਕੁਕਟੀ ਕੋ ਭਯੋ ॥
bahur naas kukattee ko bhayo |

પછી ચિકન મરી ગયો

ਪਲਕ ਬਿਖੈ ਕੁਕਟੋ ਮਰਿ ਗਯੋ ॥੧੪॥
palak bikhai kukatto mar gayo |14|

અને કૂકડો પણ પળવારમાં મરી ગયો. 14.

ਰਾਨੀ ਬਾਚ ॥
raanee baach |

રાનીએ કહ્યું:

ਸਨਹੁ ਲੋਗ ਮੈ ਤੁਮੈ ਸੁਨਾਊ ॥
sanahu log mai tumai sunaaoo |

હે લોકો! સાંભળો, હું તમને કહું છું.

ਮਿਤ੍ਰ ਮਰੇ ਮੈ ਪ੍ਰਾਨ ਗਵਾਊ ॥
mitr mare mai praan gavaaoo |

મિત્રના મૃત્યુ સાથે, હું જીવનનો ત્યાગ કરીશ.

ਮੋਹਿ ਮਰੇ ਰਾਜਾ ਮਰਿ ਜੈ ਹੈ ॥
mohi mare raajaa mar jai hai |

મારા મૃત્યુથી રાજા મરી જશે.

ਤੁਮਰੇ ਕਹੋ ਹਾਥ ਕਾ ਐ ਹੈ ॥੧੫॥
tumare kaho haath kaa aai hai |15|

(સારું બતાવો) તમારા હાથમાં શું આવશે. 15.

ਹੋ ਰਾਜਾ ਜੌ ਜਿਯਤ ਉਬਰਿ ਹੈ ॥
ho raajaa jau jiyat ubar hai |

જો રાજા જીવે

ਤੁਮਰੀ ਸਦਾ ਪਾਲਨਾ ਕਰਿ ਹੈ ॥
tumaree sadaa paalanaa kar hai |

તે તમને કાયમ અનુસરશે.

ਜੋ ਨ੍ਰਿਪ ਤ੍ਰਿਯ ਜੁਤ ਸ੍ਵਰਗ ਸਿਧੈ ਹੈ ॥
jo nrip triy jut svarag sidhai hai |

જો રાજા તેની પત્ની સાથે મૃત્યુ પામશે

ਤੁਮ ਧਨ ਤੇ ਵੈ ਜਿਯਤੇ ਜੈ ਹੈ ॥੧੬॥
tum dhan te vai jiyate jai hai |16|

તો પછી તમે પણ જીવતી વખતે એ સંપત્તિથી વંચિત રહી જશો. 16.

ਤਾ ਤੇ ਕ੍ਯੋਨ ਨ ਦਰਬੁ ਅਤਿ ਲੀਜੈ ॥
taa te kayon na darab at leejai |

તો તમે વધુ પૈસા કેમ નથી લેતા

ਤਿਹੂੰ ਜਿਯਨ ਕੀ ਰਛਾ ਕੀਜੈ ॥
tihoon jiyan kee rachhaa keejai |

અને ત્રણે જીવોની રક્ષા કરો.

ਜੜਨ ਕੁਕਟ ਕੋ ਚਰਿਤ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥
jarran kukatt ko charit nihaariyo |

(તે) મૂર્ખોએ કૂકડાનું પાત્ર જોયું

ਜਾਰ ਸਹਿਤ ਰਾਨੀਯਹਿ ਨ ਮਾਰਿਯੋ ॥੧੭॥
jaar sahit raaneeyeh na maariyo |17|

અને મિત્રો સાથે રાણીની હત્યા કરી ન હતી. 17.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਇਸਕਮਤੀ ਇਹ ਛਲ ਭਏ ਕੁਕਟ ਕੁਕਟਿਯਹਿ ਘਾਇ ॥
eisakamatee ih chhal bhe kukatt kukattiyeh ghaae |

ઈશ્ક માટીએ આ પાત્રને કૂકડા અને મરઘીને મારીને બતાવ્યું

ਪ੍ਰਾਨ ਉਬਾਰਿਯੋ ਪ੍ਰਿਯ ਸਹਿਤ ਨ੍ਰਿਪ ਡਰ ਜੜਨ ਦਿਖਾਇ ॥੧੮॥
praan ubaariyo priy sahit nrip ddar jarran dikhaae |18|

અને તે મૂર્ખ લોકોને (રાજાના મૃત્યુનો) ડર બતાવીને, તેઓએ તેમના પ્રિયજનો સાથે તેમનો જીવ બચાવ્યો. 18.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਤਿਨ ਇਹ ਭਾਤਿ ਬਿਚਾਰ ਬਿਚਾਰੇ ॥
tin ih bhaat bichaar bichaare |

તેઓએ (રક્ષકો) આવું વિચાર્યું