શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 817


ਹੋ ਖੇਲਿ ਅਖੇਟਕ ਭਵਨ ਤਵਨ ਕੇ ਆਇਯੋ ॥੪॥
ho khel akhettak bhavan tavan ke aaeiyo |4|

શિકારની શોધમાં, તે તેના ઘરે આવ્યો. (4)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਖੇਲਿ ਅਖੇਟਕ ਆਨਿ ਨ੍ਰਿਪ ਰਤਿ ਮਾਨੀ ਤਿਹ ਸੰਗ ॥
khel akhettak aan nrip rat maanee tih sang |

શિકાર કર્યા પછી તેણે તે છોકરી સાથે પ્રેમ કર્યો.

ਇਹੀ ਬੀਚ ਆਵਤ ਭਯੋ ਜਾਟ ਰੀਛ ਕੈ ਸੰਗ ॥੫॥
eihee beech aavat bhayo jaatt reechh kai sang |5|

તે દરમિયાન, ત્યાં એક ખેડૂત આવી પહોંચ્યો જે એક કદરૂપું રીંછ જેવો દેખાતો હતો.(5)

ਜਾਟਾਵਤ ਲਖਿ ਨ੍ਰਿਪ ਡਰਿਯੋ ਕਹਿਯੋ ਨ ਡਰਿ ਬਲਿ ਜਾਉ ॥
jaattaavat lakh nrip ddariyo kahiyo na ddar bal jaau |

ખેડૂતના આગમનથી રાજા ડરી ગયો, પરંતુ સ્ત્રીએ તેને શાંત કર્યો,

ਤਿਹ ਦੇਖਤ ਤੁਹਿ ਕਾਢਿ ਹੌ ਤਾ ਕੇ ਸਿਰ ਧਰਿ ਪਾਉ ॥੬॥
tih dekhat tuhi kaadt hau taa ke sir dhar paau |6|

'ગભરાશો નહિ. જ્યારે ખેડૂત હજી પણ જોઈ રહ્યો છે, હું તને તેના માથા પર પગ મૂકીને પાર કરાવીશ.'(6)

ਅੜਿਲ ॥
arril |

એરિલ

ਏਕ ਕੁਠਰਿਯਾ ਬੀਚ ਰਾਵ ਕੋ ਰਾਖਿਯੋ ॥
ek kutthariyaa beech raav ko raakhiyo |

(તેણે) રાજાને કબાટમાં સંતાડી દીધો

ਰੋਇ ਬਚਨ ਮੂਰਖ ਸੋ ਇਹ ਬਿਧਿ ਭਾਖਿਯੋ ॥
roe bachan moorakh so ih bidh bhaakhiyo |

તેણે રાજાને અંદરના અંધારા ઓરડામાં સંતાડી દીધો અને રડતી રડતી બહાર આવી અને કહ્યું

ਰੈਨ ਸਮੈ ਇਕ ਬੁਰੋ ਸੁਪਨ ਮੁਹਿ ਆਇਯੋ ॥
rain samai ik buro supan muhi aaeiyo |

રાત્રે મને એક દુઃસ્વપ્ન આવ્યું.

ਹੋ ਜਾਨੁਕ ਤੋ ਕਹ ਸ੍ਯਾਮ ਭੁਜੰਗ ਚਬਾਇਯੋ ॥੭॥
ho jaanuk to kah sayaam bhujang chabaaeiyo |7|

તે નિષ્કપટ માટે, 'મને ગઈકાલે રાત્રે એક ખરાબ સ્વપ્ન આવ્યું હતું કે તમને કાળા સરિસૃપ દ્વારા કરડવામાં આવ્યો હતો.(7)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਤਾ ਤੇ ਮੈ ਅਪਨੇ ਸਦਨ ਦਿਜਬਰ ਲਿਯੋ ਬੁਲਾਇ ॥
taa te mai apane sadan dijabar liyo bulaae |

'(એક મારણ શોધવા) મેં એક બ્રાહ્મણને ઘરે બોલાવ્યો,

ਉਨ ਮੋ ਕੋ ਐਸੇ ਕਹਿਯੋ ਭੇਦ ਸਕਲ ਸਮਝਾਇ ॥੮॥
aun mo ko aaise kahiyo bhed sakal samajhaae |8|

'અને બ્રાહ્મણે મને આ સમજાવ્યું.(8)

ਜੋ ਕੋਊ ਨਾਰਿ ਪਤਿਬ੍ਰਤਾ ਜਾਪੁ ਜਪੈ ਹਿਤੁ ਲਾਇ ॥
jo koaoo naar patibrataa jaap japai hit laae |

'રાજા જેવી વ્યક્તિ પ્રગટ થઈ

ਅਕਸ ਮਾਤ੍ਰ ਪ੍ਰਗਟੈ ਪੁਰਖ ਏਕ ਭੂਪ ਕੇ ਭਾਇ ॥੯॥
akas maatr pragattai purakh ek bhoop ke bhaae |9|

જ્યારે પવિત્ર સ્ત્રી ભક્તિ સાથે ધ્યાન કરતી હતી.(9)

ਜੌ ਤੁਮਰੇ ਸਿਰ ਜਾਇ ਧਰਿ ਪੁਰਖ ਪਾਵ ਬਡਭਾਗ ॥
jau tumare sir jaae dhar purakh paav baddabhaag |

'જો તે વ્યક્તિ તમારા માથા પર પગ મૂકીને ચાલ્યો જાય અને કંઈ ન બોલે,

ਜੋ ਤੁਮ ਹੂੰ ਜੀਵਤ ਬਚੋ ਹਮਰੋ ਬਚੈ ਸੁਹਾਗ ॥੧੦॥
jo tum hoon jeevat bacho hamaro bachai suhaag |10|

'તો પછી તમે લાંબુ જીવી શકશો અને મારા લગ્નના સંબંધોને બચાવી શકશો.(10)

ਤਾ ਤੇ ਤਵ ਆਗ੍ਯਾ ਭਏ ਜਾਪੁ ਜਪਤ ਹੌ ਜਾਇ ॥
taa te tav aagayaa bhe jaap japat hau jaae |

'હવે તમારી પરવાનગીથી હું ધ્યાન કરું છું કારણ કે તમારા અવસાન સાથે હું

ਤੁਮਰੇ ਮਰੇ ਮੈ ਜਰਿ ਮਰੋ ਜਿਯੇ ਜਿਵੋ ਸੁਖੁ ਪਾਇ ॥੧੧॥
tumare mare mai jar maro jiye jivo sukh paae |11|

હું મારી જાતને સમર્પિત કરીશ અને તમારા જીવનની સાથે (આગામી) હું શાંતિનો આનંદ માણીશ.'(11)

ਜੌ ਹੌ ਹੋ ਸੁ ਪਤਿਬ੍ਰਤਾ ਜੌ ਮੋ ਮੈ ਸਤ ਆਇ ॥
jau hau ho su patibrataa jau mo mai sat aae |

પછી સ્ત્રીએ મધ્યસ્થી કરી અને વિનંતી કરી, 'જો હું પવિત્ર અને સદાચારી હોઉં,

ਏਕ ਪੁਰਖ ਤਬ ਜਾਇ ਧਰਿ ਯਾ ਕੇ ਸਿਰ ਪਰਿ ਪਾਇ ॥੧੨॥
ek purakh tab jaae dhar yaa ke sir par paae |12|

એક વ્યક્તિત્વ પ્રગટ થવું જોઈએ અને મારા પતિના માથા પર એક પગ મૂકીને ચાલવું જોઈએ.'(l2)

ਸੁਨਤ ਬਚਨ ਰਾਜਾ ਉਠਿਯੋ ਤਾ ਕੇ ਸਿਰ ਪਗ ਠਾਨਿ ॥
sunat bachan raajaa utthiyo taa ke sir pag tthaan |

આ સાંભળીને રાજા ઉભો થયો, માથે પગ મુકીને ચાલવા લાગ્યો

ਗਯੋ ਪ੍ਰਸੰਨ੍ਯ ਮੂਰਖ ਭਯੋ ਤ੍ਰਿਯਾ ਪਤਿਬ੍ਰਤ ਜਾਨਿ ॥੧੩॥
gayo prasanay moorakh bhayo triyaa patibrat jaan |13|

ઉપર. અને તે મૂર્ખ, તેની પત્નીને નિંદાની બહાર માનીને, આનંદિત થયો.( 13)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਖਸਟਮੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੬॥੧੩੩॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade khasattamo charitr samaapatam sat subham sat |6|133|afajoon|

રાજા અને મંત્રીની શુભ ચરિત્રની વાતચીતની છઠ્ઠી ઉપમા, આશીર્વાદ સાથે પૂર્ણ. (6)(133).

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਸਾਹਜਹਾਨਾਬਾਦ ਮੈ ਏਕ ਤੁਰਕ ਕੀ ਨਾਰਿ ॥
saahajahaanaabaad mai ek turak kee naar |

શાહજહાંબાદ શહેરમાં એક મુસ્લિમ મહિલા રહેતી હતી.

ਇਕ ਚਰਿਤ੍ਰ ਅਤਿ ਤਿਨ ਕਿਯੋ ਸੋ ਤੁਹਿ ਕਹੋ ਸੁਧਾਰਿ ॥੧॥
eik charitr at tin kiyo so tuhi kaho sudhaar |1|

હવે, યોગ્ય ફેરફાર સાથે, તેણીએ કરેલા અજાયબીનું હું ફરીથી વર્ણન કરું છું.(l)

ਅਨਿਕ ਪੁਰਖ ਤਾ ਸੋ ਸਦਾ ਨਿਸੁ ਦਿਨ ਕੇਲ ਕਮਾਹਿ ॥
anik purakh taa so sadaa nis din kel kamaeh |

રાત-દિવસ અસંખ્ય વ્યક્તિઓ તેની પાસે આવીને પ્રેમ કરવા લાગ્યા.

ਸ੍ਵਾਨ ਹੇਰਿ ਲਾਜਤ ਤਿਨੈ ਇਕ ਆਵਹਿ ਇਕ ਜਾਹਿ ॥੨॥
svaan her laajat tinai ik aaveh ik jaeh |2|

તેના કૃત્યોથી કૂતરાઓ પણ શરમાયા.(2)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਸੋ ਇਕ ਰਹੈ ਮੁਗਲ ਕੀ ਬਾਮਾ ॥
so ik rahai mugal kee baamaa |

તે મુઘલની પુત્રી હતી અને

ਜੈਨਾਬਾਦੀ ਤਾ ਕੋ ਨਾਮਾ ॥
jainaabaadee taa ko naamaa |

તેનું નામ ઝૈનાબાદી હતું.

ਬਹੁ ਪੁਰਖਨ ਸੋ ਕੇਲ ਕਮਾਵੈ ॥
bahu purakhan so kel kamaavai |

લવમેકિંગમાં વ્યસ્ત રહેવું

ਅਧਿਕ ਢੀਠ ਨਹਿ ਹ੍ਰਿਦੈ ਲਜਾਵੈ ॥੩॥
adhik dteetth neh hridai lajaavai |3|

તે બેશરમ બની ગઈ હતી.(3)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਜਾਹਿਦ ਖਾ ਆਗੇ ਹੁਤੋ ਬੇਗ ਯੂਸਫ ਗਯੋ ਆਇ ॥
jaahid khaa aage huto beg yoosaf gayo aae |

ઝાહિદ ખાન નામનો વ્યક્તિ તેની સાથે હતો જ્યારે યુસફ ખાન નામનો અન્ય વ્યક્તિ પણ આવ્યો હતો.

ਭਰਭਰਾਇ ਉਠ ਠਾਢ ਭੀ ਤਾਹਿ ਬੈਦ ਠਹਰਾਇ ॥੪॥
bharabharaae utth tthaadt bhee taeh baid tthaharaae |4|

તે એકાએક ઉભી થઈ અને ઝાહિદ ખાનને કહ્યું, 'મેં તમારા માટે વૈદ, લે-ડોક્ટરને બોલાવ્યા છે.'(4)

ਅੜਿਲ ॥
arril |

એરિલ

ਟਰਿ ਆਗੇ ਤਿਹ ਲਿਯੋ ਬਚਨ ਯੌ ਭਾਖਿਯੋ ॥
ttar aage tih liyo bachan yau bhaakhiyo |

તેણીએ આગળ આવીને કહ્યું કે તેણીએ વૈદને બોલાવ્યો હતો,

ਤੁਮਰੇ ਅਰਥਹਿ ਬੈਦ ਬੋਲਿ ਮੈ ਰਾਖਿਯੋ ॥
tumare aratheh baid bol mai raakhiyo |

ફક્ત તેના (ઝાહિદ ખાન) માટે.

ਤਾ ਤੇ ਬੇਗਿ ਇਲਾਜ ਬੁਲਾਇ ਕਰਾਇਯੈ ॥
taa te beg ilaaj bulaae karaaeiyai |

તેણીએ તેને આગળ આવવા, તાત્કાલિક સારવાર લેવા માટે ભાર મૂક્યો,

ਹੋ ਹ੍ਵੈ ਕਰਿ ਅਬੈ ਅਰੋਗ ਤੁਰਤ ਘਰ ਜਾਇਯੈ ॥੫॥
ho hvai kar abai arog turat ghar jaaeiyai |5|

અને રોગમુક્ત થયા પછી ઝડપથી પોતાના ઘરે જવા નીકળો.(5)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਦੌਰੇ ਆਵਤ ਹੌਕਨੀ ਸੋਏ ਊਰਧ ਸ੍ਵਾਸ ॥
dauare aavat hauakanee soe aooradh svaas |

'આ ઘર તરફ દોડીને તમે હાંફળા થઈ જાઓ છો, ઊંઘમાં તમે ભેદી રીતે શ્વાસ લો છો અને તમે હંમેશા તમારા ઘૂંટણમાં દુખાવો અનુભવો છો.

ਬਹੁ ਠਾਢੇ ਜਾਨੂੰ ਦੁਖੈ ਯਹੈ ਤ੍ਰਿਦੋਖ ਪ੍ਰਕਾਸ ॥੬॥
bahu tthaadte jaanoo dukhai yahai tridokh prakaas |6|

'તમે ત્રિવિધ રોગથી પીડિત છો,(6)

ਅੜਿਲ ॥
arril |

એરિલ

ਤੁਮਰੋ ਕਰੋ ਇਲਾਜ ਨ ਹਾਸੀ ਜਾਨਿਯੋ ॥
tumaro karo ilaaj na haasee jaaniyo |

'હું તમારી સારવાર કરાવીશ, હસવા જેવું કંઈ નથી.