શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 958

ਰਾਜ ਕਰੌ ਅਪਨੇ ਤੁਮ ਹੀ ਸੁਖ ਸੋ ਇਨ ਧਾਮਨ ਬੀਚ ਬਿਹਾਰੋ ॥

raaj karau apane tum hee sukh so in dhaaman beech bihaaro |

'તમારા સાર્વભૌમત્વને વહન કરો અને તમારા ઘરમાં ખુશીથી રહો તે વધુ સારું છે.

ਮੈ ਪ੍ਰਗਟਿਯੋ ਜਬ ਤੇ ਤਬ ਤੇ ਤਜਿ ਕਾਨਿ ਤ੍ਰਿਯਾ ਨਹਿ ਆਨ ਨਿਹਾਰੋ ॥

mai pragattiyo jab te tab te taj kaan triyaa neh aan nihaaro |

'મારા જન્મથી, નમ્રતાનો ત્યાગ કરીને, મેં ક્યારેય બીજી સ્ત્રી તરફ જોયું નથી.

ਕ੍ਯਾ ਤੁਮ ਖ੍ਯਾਲ ਪਰੋ ਹਮਰੇ ਮਨ ਧੀਰ ਧਰੋ ਰਘੁਨਾਥ ਉਚਾਰੋ ॥੪੪॥

kayaa tum khayaal paro hamare man dheer dharo raghunaath uchaaro |44|

'તમે ગમે તે વિચારોમાં ડૂબી ગયા હોવ, ધીરજ રાખો અને ઈશ્વરના નામનું ધ્યાન કરો.' (44)

ਕ੍ਰੋਰਿ ਉਪਾਇ ਕਰੋ ਲਲਨਾ ਤੁਮ ਕੇਲ ਕਰੇ ਬਿਨੁ ਮੈ ਨ ਟਰੋਂਗੀ ॥

kror upaae karo lalanaa tum kel kare bin mai na ttarongee |

(રાની) 'ઓહ, મારા પ્રેમ, તું હજારો વખત પ્રયત્ન કરી લે, પણ! મારી સાથે પ્રેમ કર્યા વિના તને જવા નહીં દઉં.

ਭਾਜਿ ਰਹੋਬ ਕਹਾ ਹਮ ਤੇ ਤੁਮ ਭਾਤਿ ਭਲੀ ਤੁਹਿ ਆਜ ਬਰੋਂਗੀ ॥

bhaaj rahob kahaa ham te tum bhaat bhalee tuhi aaj barongee |

'તમે ગમે તે કરો, તમે ભાગી નહીં શકો, મારે આજે તમને પ્રાપ્ત કરવું જ પડશે.

ਜੌ ਨ ਮਿਲੋ ਤੁਮ ਆਜੁ ਹਮੈ ਅਬ ਹੀ ਤਬ ਮੈ ਬਿਖ ਖਾਇ ਮਰੋਂਗੀ ॥

jau na milo tum aaj hamai ab hee tab mai bikh khaae marongee |

જો આજે હું તને ન પામી શકું તો ઝેર પીને આત્મહત્યા કરી લઈશ.

ਪ੍ਰੀਤਮ ਕੇ ਦਰਸੇ ਪਰਸੇ ਬਿਨੁ ਪਾਵਕ ਮੈਨ ਪ੍ਰਵੇਸ ਕਰੋਂਗੀ ॥੪੫॥

preetam ke darase parase bin paavak main praves karongee |45|

'અને, પ્રેમીને મળ્યા વિના, હું જુસ્સાની આગમાં મારી જાતને બાળીશ.' (45)

ਮੋਹਨ ਬਾਚ ॥

mohan baach |

મોહને કહ્યું:

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચોપાઈ

ਰੀਤਿ ਯਹੈ ਕੁਲ ਪਰੀ ਹਮਾਰੇ ॥

reet yahai kul paree hamaare |

આ છે અમારા કુળનો રિવાજ,

ਸੁ ਮੈ ਕਹਤ ਹੋ ਤੀਰ ਤਿਹਾਰੇ ॥

su mai kahat ho teer tihaare |

(ઉર્વસી) 'આ અમારા ઘરની પરંપરા છે, મારે તમને કહેવું જ જોઈએ,

ਚਲ ਕਿਸਹੂੰ ਕੇ ਧਾਮ ਨ ਜਾਹੀ ॥

chal kisahoon ke dhaam na jaahee |

તમે કોઈના ઘરે જશો નહીં

ਚਲਿ ਆਵੈ ਛੋਰੈ ਤਿਹ ਨਾਹੀ ॥੪੬॥

chal aavai chhorai tih naahee |46|

'કોઈ દેહના ઘરે ક્યારેય ન જવું પણ કોઈ આવે તો નિરાશ ન થવું.' (46)

ਜਬ ਯਹ ਬਾਤ ਤ੍ਰਿਯਹਿ ਸੁਨਿ ਪਾਈ ॥

jab yah baat triyeh sun paaee |

જ્યારે મહિલાએ આ સાંભળ્યું

ਨਿਜੁ ਮਤਿ ਬੀਚ ਯਹੈ ਠਹਰਾਈ ॥

nij mat beech yahai tthaharaaee |

જ્યારે મહિલા (રાની)ને આ વાતની જાણ થઈ, ત્યારે તેણે ખાતરી કરી,

ਹੌਂ ਚਲਿ ਧਾਮ ਮੀਤ ਕੇ ਜੈਹੌ ॥

hauan chal dhaam meet ke jaihau |

કે હું મારા મિત્રના ઘરે જઈશ

ਮਨ ਭਾਵਤ ਕੇ ਭੋਗ ਕਮੈਹੌ ॥੪੭॥

man bhaavat ke bhog kamaihau |47|

'હું તેના ઘરે જઈશ અને પ્રેમ કરીને મારી જાતને સંપૂર્ણ રીતે ખુશ કરીશ.(47)

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સવૈયા

ਆਜੁ ਪਯਾਨ ਕਰੋਗੀ ਤਹਾ ਸਖੀ ਭੂਖਨ ਬਸਤ੍ਰ ਅਨੂਪ ਬਨਾਊ ॥

aaj payaan karogee tahaa sakhee bhookhan basatr anoop banaaoo |

'ઓહ, મારા મિત્રો, હું આજે મારા શ્રેષ્ઠ કપડાં પહેરીને ત્યાં જઈશ.

ਮੀਤ ਕੇ ਧਾਮ ਬਦ੍ਯੋ ਮਿਲਿਬੋ ਨਿਸ ਹੋਤ ਨਹੀ ਅਬ ਹੀ ਮਿਲ ਆਊ ॥

meet ke dhaam badayo milibo nis hot nahee ab hee mil aaoo |

'મેં મારા ગુરુને મળવાનું નક્કી કર્યું છે, અને હમણાં જ જવાનો સંકલ્પ કર્યો છે.

ਸਾਵਨ ਮੋ ਮਨ ਭਾਵਨ ਕੇ ਲੀਏ ਸਾਤ ਸਮੁੰਦ੍ਰਨ ਕੇ ਤਰਿ ਜਾਊ ॥

saavan mo man bhaavan ke lee saat samundran ke tar jaaoo |

'મારી જાતને તૃપ્ત કરવા માટે! સાત સમુદ્ર પણ પાર કરી શકે છે.

ਕ੍ਰੋਰਿ ਉਪਾਉ ਕਰੌ ਸਜਨੀ ਪਿਯ ਕੋ ਤਨ ਕੈ ਤਨ ਭੇਟਨ ਪਾਊ ॥੪੮॥

kror upaau karau sajanee piy ko tan kai tan bhettan paaoo |48|

'ઓહ, મારા મિત્રો, હજારો પ્રયત્નોથી, હું શરીરને મળવા માટે ઝંખું છું.(47)

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચોપાઈ

ਜਬ ਤੇ ਮੈ ਭਵ ਮੋ ਭਵ ਲੀਯੋ ॥

jab te mai bhav mo bhav leeyo |

(ઉરબસીનો જવાબ) જ્યારે હું દુનિયામાં દેખાયો,

ਆਨਿ ਤ੍ਰਿਯਾ ਸੌ ਭੋਗ ਨ ਕੀਯੋ ॥

aan triyaa sau bhog na keeyo |

(ઉર્વસી) 'મારા જન્મથી, મેં ઘણી સ્ત્રીઓ સાથે પ્રેમ કર્યો નથી.

ਜੌ ਐਸੋ ਚਿਤ ਰਿਝਿਯੋ ਤਿਹਾਰੋ ॥

jau aaiso chit rijhiyo tihaaro |

જો આ લાગણી તમારા મનમાં ઉદ્ભવી

ਤੌ ਕਹਾ ਬਸਿ ਚਲਤ ਹਮਾਰੋ ॥੪੯॥

tau kahaa bas chalat hamaaro |49|

'પરંતુ જો તમે ઉત્સાહપૂર્વક ઈચ્છો છો, તો હું મારી જાતને રોકીશ નહીં. (49)

ਨ ਪਿਯਾਨ ਧਾਮ ਤਵ ਕਰੋ ॥

n piyaan dhaam tav karo |

(હું) આ માટે તમારા ઘરે આવતો નથી

ਨਰਕ ਪਰਨ ਤੇ ਅਤਿ ਚਿਤ ਡਰੋ ॥

narak paran te at chit ddaro |

'નરકમાં જવાના ડરથી હું તમારા ઘરે નહીં આવી શકું.

ਤੁਮ ਹੀ ਧਾਮ ਹਮਾਰੇ ਐਯਹੁ ॥

tum hee dhaam hamaare aaiyahu |

તમે મારા ઘરે આવો

ਮਨ ਭਾਵਤ ਕੋ ਭੋਗ ਕਮੈਯਹੁ ॥੫੦॥

man bhaavat ko bhog kamaiyahu |50|

'તમે મારા ઘરે આવો અને તમારા સંતોષ માટે લવ મેકિંગનો આનંદ માણો.'(50)

ਬਾਤੇ ਕਰਤ ਨਿਸਾ ਪਰਿ ਗਈ ॥

baate karat nisaa par gee |

વાત કરતા કરતા રાત પડી ગઈ

ਤ੍ਰਿਯ ਕੌ ਕਾਮ ਕਰਾ ਅਤਿ ਭਈ ॥

triy kau kaam karaa at bhee |

વાત કરતા-કરતા સાંજ નજીક આવી અને તેની સેક્સ માટેની ઈચ્છા જાગી.

ਅਧਿਕ ਅਨੂਪਮ ਭੇਸ ਬਨਾਯੋ ॥

adhik anoopam bhes banaayo |

(તેણે) ખૂબ જ સુંદર વેશ બનાવ્યો

ਤਾ ਕੌ ਤਿਹ ਗ੍ਰਿਹ ਓਰ ਪਠਾਯੋ ॥੫੧॥

taa kau tih grih or patthaayo |51|

તેણીએ તેને તેના ઘરે મોકલ્યો અને પોતે સુંદર કપડાં પહેર્યા.'(51)

ਤਬ ਮੋਹਨ ਨਿਜੁ ਗ੍ਰਿਹ ਚਲਿ ਆਯੋ ॥

tab mohan nij grih chal aayo |

પછી મોહન તેના ઘરે ગયો

ਅਧਿਕ ਅਨੂਪਮ ਭੇਸ ਬਨਾਯੋ ॥

adhik anoopam bhes banaayo |

મોહન તેના ઘરે પાછો ફર્યો અને આકર્ષક કપડાં પહેર્યા.

ਟਕਿਯਨ ਕੀ ਚਪਟੀ ਉਰਬਸੀ ॥

ttakiyan kee chapattee urabasee |

ઉર્બસીએ ટિક્કા દી ગુથલીનું નકલી શિશ્ન બનાવ્યું હતું.

ਮੋਮ ਮਾਰਿ ਆਸਨ ਸੌ ਕਸੀ ॥੫੨॥

mom maar aasan sau kasee |52|

તેણીએ તેના ગળામાં સિક્કાઓથી ભરેલી થેલીઓ લટકાવી, અને, મીણથી, તેના આસનને, શરીરનો એક ભાગ બે પગની વચ્ચે ઢાંકી દીધો.(52)

ਬਿਖਿ ਕੋ ਲੇਪ ਤਵਨ ਮੌ ਕੀਯੋ ॥

bikh ko lep tavan mau keeyo |

તેને એક ઇચ્છા લાગુ કરવામાં આવી હતી.

ਸਿਵਹਿ ਰਿਝਾਇ ਮਾਗ ਕਰਿ ਲੀਯੋ ॥

siveh rijhaae maag kar leeyo |

તેના ઉપર તેણીએ ઝેર લગાવ્યું, જે તેણે શિવને પ્રસન્ન કર્યા પછી સરિસૃપમાંથી મેળવ્યું હતું.

ਜਾ ਕੇ ਅੰਗ ਤਵਨ ਸੌ ਲਾਗੈ ॥

jaa ke ang tavan sau laagai |

કે તે તેના શરીર સાથે જોડાયેલ છે

ਤਾ ਕੈ ਲੈ ਪ੍ਰਾਨਨ ਜਮ ਭਾਗੈ ॥੫੩॥

taa kai lai praanan jam bhaagai |53|

જેથી જેમના સંપર્કમાં આવે, તેને ઝેર આપવામાં આવે, જેથી મૃત્યુના દેવ યમ આત્માને દૂર કરી શકે.(53)

ਤਬ ਲੌ ਨਾਰਿ ਗਈ ਵਹੁ ਆਈ ॥

tab lau naar gee vahu aaee |

ત્યાં સુધી તે મહિલા ત્યાં આવી

ਕਾਮਾਤੁਰ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਲਪਟਾਈ ॥

kaamaatur hvai kai lapattaaee |

પછી સ્ત્રી કામદેવના આગ્રહથી અત્યંત લાલચિત થઈને ત્યાં પહોંચી.

ਤਾ ਕੋ ਭੇਦ ਕਛੂ ਨਹਿ ਜਾਨ੍ਯੋ ॥

taa ko bhed kachhoo neh jaanayo |

તેણી તેનું રહસ્ય સમજી શકતી ન હતી

ਉਰਬਸਿ ਕੌ ਕਰਿ ਪੁਰਖ ਪਛਾਨ੍ਯੋ ॥੫੪॥

aurabas kau kar purakh pachhaanayo |54|

તેણીએ સત્યની કલ્પના કરી ન હતી અને ઉર્વસીને એક માણસ તરીકે ખોટો અર્થ કાઢ્યો હતો.(54)

ਤਾ ਸੋ ਭੋਗ ਅਧਿਕ ਜਬ ਕੀਨੋ ॥

taa so bhog adhik jab keeno |

જ્યારે તેણે ઘણું બધું કર્યું

ਮਨ ਮੈ ਮਾਨਿ ਅਧਿਕ ਸੁਖ ਲੀਨੋ ॥

man mai maan adhik sukh leeno |

સંપૂર્ણ સંતોષ સાથે તેણીએ તેની સાથે પ્રેમ કર્યો.

ਬਿਖੁ ਕੇ ਚੜੇ ਮਤ ਤਬ ਭਈ ॥

bikh ke charre mat tab bhee |

ત્યારબાદ ઝેરના કારણે તે બેહોશ થઈ ગઈ હતી

ਜਮ ਕੇ ਧਾਮ ਬਿਖੈ ਚਲਿ ਗਈ ॥੫੫॥

jam ke dhaam bikhai chal gee |55|

જ્યારે, ઝેરની અસરથી, તેણી અત્યંત ઉત્સાહિત થઈ ગઈ, ત્યારે તે યમના ધામ તરફ પ્રયાણ કરી.(55)

ਉਰਬਸਿ ਜਬ ਤਾ ਕੋ ਬਧ ਕੀਯੋ ॥

aurabas jab taa ko badh keeyo |

જ્યારે ઉર્બસીએ તેને મારી નાખ્યો

ਸੁਰ ਪੁਰ ਕੋ ਮਾਰਗ ਤਬ ਲੀਯੋ ॥

sur pur ko maarag tab leeyo |

જ્યારે ઉર્વસીએ તેનો સંહાર કર્યો ત્યારે તે પણ સ્વર્ગ તરફ પ્રયાણ કરી.

ਜਹਾ ਕਾਲ ਸੁਭ ਸਭਾ ਬਨਾਈ ॥

jahaa kaal subh sabhaa banaaee |

જ્યાં કાલે સારી બેઠક યોજી હતી,

ਉਰਬਸਿ ਯੌ ਚਲਿ ਕੈ ਤਹ ਆਈ ॥੫੬॥

aurabas yau chal kai tah aaee |56|

જ્યાં ધરમ રાજાની કાઉન્સિલ સત્રમાં હતી, તે ત્યાં આવી પહોંચી.(56)

ਤਾ ਕੌ ਅਮਿਤ ਦਰਬੁ ਤਿਨ ਦੀਯੋ ॥

taa kau amit darab tin deeyo |

(કોલ) તેને ઘણા પૈસા આપ્યા

ਮੇਰੋ ਬਡੋ ਕਾਮ ਤੁਮ ਕੀਯੋ ॥

mero baddo kaam tum keeyo |

તેણે તેણીનું સન્માન કરતાં કહ્યું, 'તમે મારી ખૂબ જ સેવા કરી છે.

ਨਿਜੁ ਪਤਿ ਕੌ ਜਿਨ ਤ੍ਰਿਯਹਿ ਸੰਘਾਰਿਯੋ ॥

nij pat kau jin triyeh sanghaariyo |

જે મહિલાએ તેના પતિની હત્યા કરી હતી.

ਤਾ ਕੋ ਤੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਪ੍ਰਹਾਰਿਯੋ ॥੫੭॥

taa ko tai ih bhaat prahaariyo |57|

'જે સ્ત્રીએ તેના પતિની હત્યા કરી હતી, તમે તેનું જીવન આ રીતે સમાપ્ત કર્યું છે.' (57)

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહીરા

ਜਾ ਦੁਖ ਤੇ ਜਿਨਿ ਇਸਤ੍ਰਿਯਹਿ ਨਿਜੁ ਪਤਿ ਹਨ੍ਯੋ ਰਿਸਾਇ ॥

jaa dukh te jin isatriyeh nij pat hanayo risaae |

જે યાતના દ્વારા મહિલાએ તેના પતિની હત્યા કરી હતી તે યાતના તેના પર પણ આવી હતી.

ਤਿਸੀ ਦੋਖ ਮਾਰਿਯੋ ਤਿਸੈ ਧੰਨ੍ਯ ਧੰਨ੍ਯ ਜਮ ਰਾਇ ॥੫੮॥

tisee dokh maariyo tisai dhanay dhanay jam raae |58|

યમના રાજા પ્રશંસનીય છે, કારણ કે તેણીને સમાન સારવાર આપવામાં આવી હતી.(58)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਨੌ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੦੯॥੨੦੮੩॥ਅਫਜੂੰ॥

eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade ik sau nau charitr samaapatam sat subham sat |109|2083|afajoon|

રાજા અને મંત્રીની શુભ ચરિત્ર વાર્તાલાપની 109મી ઉપમા, આશીર્વાદ સાથે પૂર્ણ. (109)(2081)

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સવૈયા

ਪੂਰਬ ਦੇਸ ਕੋ ਏਸ ਰੂਪੇਸ੍ਵਰ ਰਾਜਤ ਹੈ ਅਲਕੇਸ੍ਵਰ ਜੈਸੋ ॥

poorab des ko es roopesvar raajat hai alakesvar jaiso |

પશ્ચિમનો રૂપેશ્વર રાજા અલકેશ્વરના રાજા જેટલો જ સારો હતો.

ਰੂਪ ਅਪਾਰ ਕਰਿਯੋ ਕਰਤਾਰ ਕਿਧੌ ਅਸੁਰਾਰਿ ਸੁਰੇਸਨ ਤੈਸੋ ॥

roop apaar kariyo karataar kidhau asuraar suresan taiso |

તે એટલો સુંદર હતો કે, શેતાનનો દુશ્મન ઈન્દ્ર પણ તેની સાથે મેળ ખાતો નહોતો.

ਭਾਰ ਭਰੇ ਭਟ ਭੂਧਰ ਕੀ ਸਮ ਭੀਰ ਪਰੇ ਰਨ ਏਕਲ ਜੈਸੋ ॥

bhaar bhare bhatt bhoodhar kee sam bheer pare ran ekal jaiso |

જો તેના પર યુદ્ધ લાદવામાં આવે, તો તે પર્વતની જેમ લડશે.

ਜੰਗ ਜਗੇ ਅਰਧੰਗ ਕਰੇ ਅਰਿ ਸੁੰਦਰ ਹੈ ਮਕਰਧ੍ਵਜ ਕੈਸੋ ॥੧॥

jang jage aradhang kare ar sundar hai makaradhvaj kaiso |1|

જો બહાદુરોનું એક જૂથ તેને મારવા આવે, તો તે એકલા સો સૈનિકોની જેમ લડશે. (1)

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચોપાઈ

ਤਾ ਕੇ ਪੂਤ ਹੋਤ ਗ੍ਰਿਹਿ ਨਾਹੀ ॥

taa ke poot hot grihi naahee |

તેના ઘરમાં કોઈ દીકરો નહોતો.

ਚਿੰਤ ਯਹੈ ਪ੍ਰਜਾ ਮਨ ਮਾਹੀ ॥

chint yahai prajaa man maahee |

પરંતુ તેમનો વિષય ચિંતિત થઈ રહ્યો હતો કારણ કે તેમને પુત્રનો આશીર્વાદ મળ્યો ન હતો.

ਤਬ ਤਿਹ ਮਾਤ ਅਧਿਕ ਅਕੁਲਾਈ ॥

tab tih maat adhik akulaaee |

પછી તેની માતા ખૂબ જ પરેશાન થઈ ગઈ

સૂચિ (1 - 1428)

જાપ પાન: 1 - 10

અਕਾਲ ઉસ્તਤ પાન: 11 - 38

બચિત્તર નાટક પાન: 39 - 73

ચાંદી ચરિત્તર ઉકાત બિલાસ પાન: 74 - 99

ચાંદી ચરિત્તર પાન: 100 - 118

વાર શ્રી ભૌગૌતિ જી કી પાન: 119 - 126

જ્ઞાન પ્રબોધ પાન: 127 - 154

ચૌબીસ અવતાર પાન: 155 - 610

બ્રહ્મ અવતાર પાન: 611 - 634

રુદ્ર અવતાર પાન: 635 - 708

શબ્દ હજારે પાન: 709 - 712

૩૩ સ્વૈયાય પાન: 712 - 716

ખાલસા મહિમા પાન: 716 - 716

શસ્ત્ર નામ માળા પાન: 717 - 808

ચરિત્રોપાખ્યાણ પાન: 809 - 1388

જફરનામા પાન: 1389 - 1394

હિકાયત પાન: 1394 - 1428