શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 812


ਜੀਤਿ ਫਿਰੈ ਨਵਖੰਡਨ ਕੌ ਨਹਿ ਬਾਸਵ ਸੋ ਕਬਹੂੰ ਡਰਪਾਨੇ ॥
jeet firai navakhanddan kau neh baasav so kabahoon ddarapaane |

પૃથ્વીના નવ ખંડો, અને દેવ ઈન્દ્રથી ડરતા ન હતા,

ਤੇ ਤੁਮ ਸੌ ਲਰਿ ਕੈ ਮਰਿ ਕੈ ਭਟ ਅੰਤ ਕੋ ਅੰਤ ਕੇ ਧਾਮ ਸਿਧਾਨੇ ॥੩੯॥
te tum sau lar kai mar kai bhatt ant ko ant ke dhaam sidhaane |39|

અંત સુધી લડ્યા અને તેમના સ્વર્ગીય નિવાસ માટે પ્રયાણ કર્યું.(39)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਰਨ ਡਾਕਿਨਿ ਡਹਕਤ ਫਿਰਤ ਕਹਕਤ ਫਿਰਤ ਮਸਾਨ ॥
ran ddaakin ddahakat firat kahakat firat masaan |

ઓડકાર મારતી ડાકણો અને રડતા ભૂત આસપાસ ફરવા લાગ્યા.

ਬਿਨੁ ਸੀਸਨ ਡੋਲਤ ਸੁਭਟ ਗਹਿ ਗਹਿ ਕਰਨ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ॥੪੦॥
bin seesan ddolat subhatt geh geh karan kripaan |40|

શિરચ્છેદ કરાયેલા માથાવાળા નાયકો હાથમાં તલવારો લઈને ખેતરોમાં ફરતા હતા.(40)

ਅਸਿ ਅਨੇਕ ਕਾਢੇ ਕਰਨ ਲਰਹਿ ਸੁਭਟ ਸਮੁਹਾਇ ॥
as anek kaadte karan lareh subhatt samuhaae |

અસંખ્ય તલવારો સાથેના ચેમ્પિયન સામસામે લડી રહ્યા હતા,

ਲਰਿ ਗਿਰਿ ਮਰਿ ਭੂ ਪਰ ਪਰੈ ਬਰੈ ਬਰੰਗਨਿ ਜਾਇ ॥੪੧॥
lar gir mar bhoo par parai barai barangan jaae |41|

હુમલો કરવો અને મૃત્યુ સામે લડવું, અને પરીની દેવીને પ્રાર્થના કરવી, પૃથ્વી પર લપેટાઈ ગઈ.(41)

ਅਨਤਰਯਾ ਜ੍ਯੋ ਸਿੰਧੁ ਕੋ ਚਹਤ ਤਰਨ ਕਰਿ ਜਾਉ ॥
anatarayaa jayo sindh ko chahat taran kar jaau |

જે તરી શકતો ન હતો, તે બોટ વિના કેવી રીતે અને

ਬਿਨੁ ਨੌਕਾ ਕੈਸੇ ਤਰੈ ਲਏ ਤਿਹਾਰੋ ਨਾਉ ॥੪੨॥
bin nauakaa kaise tarai le tihaaro naau |42|

તારા નામનો આધાર, દરિયા પાર તરવું?(42)

ਮੂਕ ਉਚਰੈ ਸਾਸਤ੍ਰ ਖਟ ਪਿੰਗ ਗਿਰਨ ਚੜਿ ਜਾਇ ॥
mook ucharai saasatr khatt ping giran charr jaae |

મૂંગો છ શાસ્ત્રો કેવી રીતે સંભળાવી શકે, લંગડો ચઢી શકે

ਅੰਧ ਲਖੈ ਬਦਰੋ ਸੁਨੈ ਜੋ ਤੁਮ ਕਰੌ ਸਹਾਇ ॥੪੩॥
andh lakhai badaro sunai jo tum karau sahaae |43|

પર્વતો ઉપર, એક આંધળો જોઈ શકતો હતો, અને બહેરો સાંભળી શકતો હતો? (43)

ਅਰਘ ਗਰਭ ਨ੍ਰਿਪ ਤ੍ਰਿਯਨ ਕੋ ਭੇਦ ਨ ਪਾਯੋ ਜਾਇ ॥
aragh garabh nrip triyan ko bhed na paayo jaae |

ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન બાળક, રાજા અને સ્ત્રીના અજાયબીઓ અગમ્ય છે.

ਤਊ ਤਿਹਾਰੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਤੇ ਕਛੁ ਕਛੁ ਕਹੋ ਬਨਾਇ ॥੪੪॥
taoo tihaaree kripaa te kachh kachh kaho banaae |44|

તમારા આશીર્વાદથી મેં આ વાત કહી છે, જોકે થોડી અતિશયોક્તિ સાથે.(44)

ਪ੍ਰਥਮ ਮਾਨਿ ਤੁਮ ਕੋ ਕਹੋ ਜਥਾ ਬੁਧਿ ਬਲੁ ਹੋਇ ॥
pratham maan tum ko kaho jathaa budh bal hoe |

તમે સર્વવ્યાપી છો એમ માનીને, હું કહું છું કે મેં આ પ્રસ્તુત કર્યું છે

ਘਟਿ ਕਬਿਤਾ ਲਖਿ ਕੈ ਕਬਹਿ ਹਾਸ ਨ ਕਰਿਯਹੁ ਕੋਇ ॥੪੫॥
ghatt kabitaa lakh kai kabeh haas na kariyahu koe |45|

મારી મર્યાદિત સમજ સાથે, અને હું તેને હસાવવાનો શિકાર નથી.(45)

ਪ੍ਰਥਮ ਧ੍ਯਾਇ ਸ੍ਰੀ ਭਗਵਤੀ ਬਰਨੌ ਤ੍ਰਿਯਾ ਪ੍ਰਸੰਗ ॥
pratham dhayaae sree bhagavatee baranau triyaa prasang |

આદરણીય ફેકલ્ટી પ્રત્યેની ભક્તિ સાથે શરૂ કરવા માટે, હું સ્ત્રી અજાયબીઓનું વર્ણન કરું છું.

ਮੋ ਘਟ ਮੈ ਤੁਮ ਹ੍ਵੈ ਨਦੀ ਉਪਜਹੁ ਬਾਕ ਤਰੰਗ ॥੪੬॥
mo ghatt mai tum hvai nadee upajahu baak tarang |46|

હે જુસ્સારહિત સાર્વત્રિક પરાક્રમ, મને મારા હૃદય દ્વારા કથાના તરંગો રેન્ડર કરવા સક્ષમ કરો.(46)

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

સવૈયા

ਮੇਰੁ ਕਿਯੋ ਤ੍ਰਿਣ ਤੇ ਮੁਹਿ ਜਾਹਿ ਗਰੀਬ ਨਿਵਾਜ ਨ ਦੂਸਰ ਤੋਸੌ ॥
mer kiyo trin te muhi jaeh gareeb nivaaj na doosar tosau |

સ્ટ્રોમાંથી તમે મારો દરજ્જો સુમેર પર્વતો જેટલો ઊંચો કરી શકો છો અને તમારા જેવો ગરીબો માટે પરોપકારી બીજો કોઈ નથી.

ਭੂਲ ਛਿਮੋ ਹਮਰੀ ਪ੍ਰਭੁ ਆਪੁ ਨ ਭੂਲਨਹਾਰ ਕਹੂੰ ਕੋਊ ਮੋ ਸੌ ॥
bhool chhimo hamaree prabh aap na bhoolanahaar kahoon koaoo mo sau |

તમારા જેવો ક્ષમાપાત્ર બીજો કોઈ નથી.

ਸੇਵ ਕਰੈ ਤੁਮਰੀ ਤਿਨ ਕੇ ਛਿਨ ਮੈ ਧਨ ਲਾਗਤ ਧਾਮ ਭਰੋਸੌ ॥
sev karai tumaree tin ke chhin mai dhan laagat dhaam bharosau |

તમારી થોડી સેવા તરત જ પુષ્કળ વળતર આપે છે.

ਯਾ ਕਲਿ ਮੈ ਸਭਿ ਕਲਿ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਕੀ ਭਾਰੀ ਭੁਜਾਨ ਕੋ ਭਾਰੀ ਭਰੋਸੌ ॥੪੭॥
yaa kal mai sabh kal kripaan kee bhaaree bhujaan ko bhaaree bharosau |47|

કાલ યુગમાં વ્યક્તિ ફક્ત તલવાર, વિદ્યાશાખા અને આત્મનિર્ધારણ પર આધાર રાખે છે.(47)

ਖੰਡਿ ਅਖੰਡਨ ਖੰਡ ਕੈ ਚੰਡਿ ਸੁ ਮੁੰਡ ਰਹੇ ਛਿਤ ਮੰਡਲ ਮਾਹੀ ॥
khandd akhanddan khandd kai chandd su mundd rahe chhit manddal maahee |

અમર નાયકોનો નાશ કરવામાં આવ્યો, અને તેમના ગર્વથી ભરેલા માથા પૃથ્વી પર ફેંકી દેવામાં આવ્યા.

ਦੰਡਿ ਅਦੰਡਨ ਕੋ ਭੁਜਦੰਡਨ ਭਾਰੀ ਘਮੰਡ ਕਿਯੋ ਬਲ ਬਾਹੀ ॥
dandd adanddan ko bhujadanddan bhaaree ghamandd kiyo bal baahee |

અહંકારી, જેમને અન્ય કોઈ સજા આપી શકે તેમ ન હતું, તમે, તમારા જોરદાર હથિયારોથી, અભિમાનને ઓછું કર્યું.

ਥਾਪਿ ਅਖੰਡਲ ਕੌ ਸੁਰ ਮੰਡਲ ਨਾਦ ਸੁਨਿਯੋ ਬ੍ਰਹਮੰਡ ਮਹਾ ਹੀ ॥
thaap akhanddal kau sur manddal naad suniyo brahamandd mahaa hee |

ફરી એકવાર સૃષ્ટિ પર શાસન કરવા માટે ઇન્દ્રની સ્થાપના કરવામાં આવી અને સુખ પ્રાપ્ત થયું.

ਕ੍ਰੂਰ ਕਵੰਡਲ ਕੋ ਰਨ ਮੰਡਲ ਤੋ ਸਮ ਸੂਰ ਕੋਊ ਕਹੂੰ ਨਾਹੀ ॥੪੮॥
kraoor kavanddal ko ran manddal to sam soor koaoo kahoon naahee |48|

તમે ધનુષ્યની પૂજા કરો છો, અને તમારા જેવો મહાન વીર બીજો કોઈ નથી.( 48)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਚੰਡੀ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਪ੍ਰਥਮ ਧ੍ਯਾਇ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧॥੪੮॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane chanddee charitre pratham dhayaae samaapatam sat subham sat |1|48|afajoon|

ચંડી (દેવી) નું આ શુભ ચરિત્ર ચિતરોની પ્રથમ ઉપમાને સમાપ્ત કરે છે. આશીર્વાદ સાથે પૂર્ણ થયું. (1)(48)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਚਿਤ੍ਰਵਤੀ ਨਗਰੀ ਬਿਖੈ ਚਿਤ੍ਰ ਸਿੰਘ ਨ੍ਰਿਪ ਏਕ ॥
chitravatee nagaree bikhai chitr singh nrip ek |

ચિત્રવતી નગરીમાં ચિતરસિંહ નામના રાજા રહેતા હતા.

ਤੇ ਕੇ ਗ੍ਰਿਹ ਸੰਪਤਿ ਘਨੀ ਰਥ ਗਜ ਬਾਜ ਅਨੇਕ ॥੧॥
te ke grih sanpat ghanee rath gaj baaj anek |1|

તેણે પુષ્કળ સંપત્તિનો આનંદ માણ્યો, અને તેની પાસે અસંખ્ય ભૌતિક સામાન, રથ, હાથી અને ઘોડાઓ હતા.(1)

ਤਾ ਕੋ ਰੂਪ ਅਨੂਪ ਅਤਿ ਜੋ ਬਿਧਿ ਧਰਿਯੋ ਸੁਧਾਰਿ ॥
taa ko roop anoop at jo bidh dhariyo sudhaar |

તેને સુંદર શારીરિક સુવિધાઓ આપવામાં આવી હતી

ਸੁਰੀ ਆਸੁਰੀ ਕਿੰਨ੍ਰਨੀ ਰੀਝਿ ਰਹਤ ਪੁਰ ਨਾਰਿ ॥੨॥
suree aasuree kinranee reejh rahat pur naar |2|

દેવતાઓ અને દાનવોની પત્નીઓ, સ્ત્રી સ્ફિન્ક્સ અને નગર પરીઓ, બધા મંત્રમુગ્ધ હતા.(2)

ਏਕ ਅਪਸਰਾ ਇੰਦ੍ਰ ਕੇ ਜਾਤ ਸਿੰਗਾਰ ਬਨਾਇ ॥
ek apasaraa indr ke jaat singaar banaae |

એક પરી, પોતાને પથારીમાં મૂકીને, રાજાઓના આકાશી રાજા ઇન્દ્ર પાસે જવા માટે તૈયાર હતી,

ਨਿਰਖ ਰਾਇ ਅਟਕਤਿ ਭਈ ਕੰਜ ਭਵਰ ਕੇ ਭਾਇ ॥੩॥
nirakh raae attakat bhee kanj bhavar ke bhaae |3|

પરંતુ તે રાજાની દ્રષ્ટિથી સ્તબ્ધ થઈ ગઈ, જેમ કે ફૂલના દર્શન પર પતંગિયું.(3)

ਅੜਿਲ ॥
arril |

એરિલ

ਰਹੀ ਅਪਸਰਾ ਰੀਝਿ ਰੂਪ ਲਖਿ ਰਾਇ ਕੋ ॥
rahee apasaraa reejh roop lakh raae ko |

રાજાને જોઈને પરી મોહિત થઈ ગઈ.

ਪਠੀ ਦੂਤਿਕਾ ਛਲ ਕਰਿ ਮਿਲਨ ਉਪਾਇ ਕੋ ॥
patthee dootikaa chhal kar milan upaae ko |

તેને મળવાની યોજના બનાવી, તેણીએ તેના મેસેન્જરમાં બોલાવ્યો.

ਬਿਨੁ ਪ੍ਰੀਤਮ ਕੇ ਮਿਲੇ ਹਲਾਹਲ ਪੀਵਹੋ ॥
bin preetam ke mile halaahal peevaho |

'મારા પ્રિયને મળ્યા વિના હું ઝેર પી લઈશ,' તેણીએ તેને કહ્યું

ਹੋ ਮਾਰਿ ਕਟਾਰੀ ਮਰਿਹੋ ਘਰੀ ਨ ਜੀਵਹੋ ॥੪॥
ho maar kattaaree mariho gharee na jeevaho |4|

મેસેન્જર, 'અથવા હું મારા દ્વારા ખંજર ધક્કો મારીશ.'(4)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਤਾਹਿ ਦੂਤਿਕਾ ਰਾਇ ਸੋ ਭੇਦ ਕਹ੍ਯੋ ਸਮੁਝਾਇ ॥
taeh dootikaa raae so bhed kahayo samujhaae |

દૂતે રાજાને તેની (પરી) સાથે સહાનુભૂતિ દર્શાવી.

ਬਰੀ ਰਾਇ ਸੁਖ ਪਾਇ ਮਨ ਦੁੰਦਭਿ ਢੋਲ ਬਜਾਇ ॥੫॥
baree raae sukh paae man dundabh dtol bajaae |5|

અને, ડ્રમના ધબકારાથી આનંદિત થઈને, રાજાએ તેણીને પોતાની કન્યા તરીકે લઈ લીધી.(5)

ਏਕ ਪੁਤ੍ਰ ਤਾ ਤੇ ਭਯੋ ਅਮਿਤ ਰੂਪ ਕੀ ਖਾਨਿ ॥
ek putr taa te bhayo amit roop kee khaan |

પરીએ એક સુંદર પુત્રને જન્મ આપ્યો,

ਮਹਾ ਰੁਦ੍ਰ ਹੂੰ ਰਿਸਿ ਕਰੇ ਕਾਮਦੇਵ ਪਹਿਚਾਨਿ ॥੬॥
mahaa rudr hoon ris kare kaamadev pahichaan |6|

જે શિવ જેવા શક્તિશાળી અને કામદેવ જેવા પ્રખર હતા.(6)

ਬਹੁਤ ਬਰਸਿ ਸੰਗ ਅਪਸਰਾ ਭੂਪਤਿ ਮਾਨੇ ਭੋਗ ॥
bahut baras sang apasaraa bhoopat maane bhog |

રાજાને ઘણા વર્ષો સુધી પરી સાથે પ્રેમ કરવાનો આનંદ હતો,

ਬਹੁਰਿ ਅਪਸਰਾ ਇੰਦ੍ਰ ਕੇ ਜਾਤ ਭਈ ਉਡਿ ਲੋਗ ॥੭॥
bahur apasaraa indr ke jaat bhee udd log |7|

પરંતુ એક દિવસ પરી ઈન્દ્રના ક્ષેત્રમાં ઉડી ગઈ.(7)

ਤਿਹ ਬਿਨੁ ਭੂਤਤਿ ਦੁਖਿਤ ਹ੍ਵੈ ਮੰਤ੍ਰੀ ਲਏ ਬੁਲਾਇ ॥
tih bin bhootat dukhit hvai mantree le bulaae |

તેણીની સંગત વિના રાજા અત્યંત પીડિત હતો, અને તેણે તેના મંત્રીઓને બોલાવ્યા.

ਚਿਤ੍ਰ ਚਿਤ੍ਰਿ ਤਾ ਕੋ ਤੁਰਿਤ ਦੇਸਨ ਦਯੋ ਪਠਾਇ ॥੮॥
chitr chitr taa ko turit desan dayo patthaae |8|

તેણે તેણીના ચિત્રો તૈયાર કરાવ્યા અને, તેણીને દેશ-વિદેશમાં શોધી કાઢવા, દરેક જગ્યાએ પ્રદર્શિત કર્યા.(8)