જ્યારે કંસને ખબર પડી કે ગોકુળમાં પૂતનાનો વધ થયો છે, ત્યારે તેણે ત્રાણવ્રતને કહ્યું, ‘તું ત્યાં જઈને નંદના પુત્રને પથ્થરની જેમ ધક્કો મારીને મારી નાખ.107.
સ્વય્યા
ત્રિનવર્તે કંસને પ્રણામ કર્યા અને ચાલીને ઝડપથી ગોકલ પહોંચ્યા.
કંસ સમક્ષ પ્રણામ કરીને, ત્રાણવ્રત ઝડપથી ગોકુલમાં પહોંચી ગયો અને પોતાની જાતને ધૂળના આંધીમાં ફેરવી નાખી અને ખૂબ જ ઝડપથી ફૂંકવા લાગ્યો.
(ત્રણવર્તનું) આગમન જાણીને કૃષ્ણ ભારે થઈ ગયા અને તેમને જમીન પર પછાડ્યા.
કૃષ્ણ અત્યંત વજનદાર બન્યા અને તેમની સામે ટકરાઈને ત્રાણવ્રત ધરતી પર પડી ગયા, પરંતુ તેમ છતાં જ્યારે લોકોની આંખો ધૂળથી ભરાઈ ગઈ અને બંધ થઈ ગઈ, ત્યારે તે કૃષ્ણને લઈને આકાશમાં ઉડ્યો.108.
જ્યારે તે કૃષ્ણની સાથે આકાશમાં ઉંચાઈ પર પહોંચ્યો ત્યારે કૃષ્ણના મારને કારણે તેની શક્તિ ક્ષીણ થવા લાગી
ભયંકર સ્વરૂપમાં પ્રગટ થતાં કૃષ્ણએ તે રાક્ષસ સાથે યુદ્ધ કર્યું અને તેને ઘાયલ કર્યો
પછી પોતાના હાથે અને દસ નખ વડે તેણે દુશ્મનનું માથું કાપી નાખ્યું
ત્રાણવ્રતનું થડ ઝાડની જેમ પૃથ્વી પર પડ્યું અને તેનું માથું લીંબુની જેમ ખાડીમાંથી નીચે પડ્યું.109.
બચિત્તર નાટકમાં કૃષ્ણ અવતારમાં ત્રાણવ્રતની હત્યાના વર્ણનનો અંત.
સ્વય્યા
ગોકુળના લોકોને કૃષ્ણ વિના અસહાય લાગ્યું, તેઓ એકઠા થયા અને તેમની શોધમાં નીકળ્યા
શોધ દરમિયાન તે બાર કોસ દૂરથી મળી આવ્યો હતો
બધા લોકોએ તેને ગળે લગાડ્યો અને આનંદના ગીતો ગાયા
તે દ્રશ્યનું વર્ણન મહાન કવિ દ્વારા આ રીતે કરવામાં આવ્યું છે, 110
રાક્ષસનું ભયાનક સ્વરૂપ જોઈને બધી ગોપાઓ ગભરાઈ ગઈ
માણસોનું શું કહેવું, દેવોના રાજા ઈન્દ્ર પણ રાક્ષસનું શરીર જોઈને ભયથી ભરાઈ ગયા.
કૃષ્ણે આ ભયંકર રાક્ષસને એક જ ક્ષણમાં મારી નાખ્યો
પછી તે પોતાના ઘરે પાછો ફર્યો અને બધા રહેવાસીઓએ આ બધી ઘટના વિશે પોતાની વચ્ચે વાત કરી.111.
પછી માતા (જસોધા) ઘણા શ્રમણોને ભિક્ષા આપીને પુત્ર સાથે રમવા લાગી.
બ્રાહ્મણોને દાનમાં ઘણી ભેટો આપ્યા પછી, માતા યશોદા ફરીથી તેના બાળક કૃષ્ણ સાથે રમે છે, જે તેના હોઠ પર ઝીણી ઝીણી રાખીને ધીમે ધીમે હળવું સ્મિત કરે છે.
માતા યશોદા ખૂબ આનંદ અનુભવે છે અને તેમની ખુશી વર્ણવી શકાતી નથી
આ દ્રશ્ય કવિના મનને પણ અત્યંત આકર્ષિત કરે છે.112.