શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 456


ਪਉਰਖ ਏਕ ਨਿਹਾਰ ਕੈ ਭੂਪ ਕੋ ਬੀਰ ਅਯੋਧਨ ਮੈ ਠਟਕਾਰੇ ॥੧੫੮੮॥
paurakh ek nihaar kai bhoop ko beer ayodhan mai tthattakaare |1588|

કેટલાક યોદ્ધાઓ તેમની તલવારો અને ઢાલ લઈને આગળ દોડ્યા, પરંતુ રાજા ખડગ સિંહની બહાદુરી જોઈને તેઓ અચકાયા.1588.

ਏਕ ਸਤਿਕ੍ਰਿਤ ਕੋ ਗਜ ਦੀਰਘ ਕ੍ਰੁਧਤ ਹੋਇ ਨ੍ਰਿਪੁ ਊਪਰਿ ਧਾਯੋ ॥
ek satikrit ko gaj deeragh krudhat hoe nrip aoopar dhaayo |

ઇન્દ્રનો જગદિરાગ નામનો હાથી ક્રોધમાં રાજા પર પડ્યો

ਆਵਤ ਹੀ ਘਨ ਜਿਉ ਗਰਜਿਓ ਅਪੁਨੋ ਰਨ ਨੈ ਅਤਿ ਓਜ ਜਨਾਯੋ ॥
aavat hee ghan jiau garajio apuno ran nai at oj janaayo |

આવીને, વાદળની જેમ ગર્જના કરીને, તેની બહાદુરીનું પ્રદર્શન કર્યું

ਭੂਪ ਨਿਹਾਰਿ ਲਯੋ ਅਸਿ ਹਾਥਿ ਕਟਿਓ ਕਰਿ ਤਾਹਿ ਤਬੈ ਸੁ ਪਰਾਯੋ ॥
bhoop nihaar layo as haath kattio kar taeh tabai su paraayo |

તેને જોઈને રાજાએ તેની તલવાર હાથમાં લીધી અને હાથીને કાપી નાખ્યો

ਇਉ ਉਪਮਾ ਉਪਜੀ ਮਨ ਮੈ ਗਜ ਸੁੰਡ ਮਨੋ ਘਰਿ ਹੀ ਧਰਿ ਆਯੋ ॥੧੫੮੯॥
eiau upamaa upajee man mai gaj sundd mano ghar hee dhar aayo |1589|

તે ભાગી ગયો અને એવું લાગ્યું કે તે તેની થડ ઘરે ભૂલી ગયો છે અને તેને લાવવા જઈ રહ્યો છે.1589.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહરા

ਜੁਧ ਇਤੋ ਇਤ ਹੋਤ ਭਯੋ ਉਤ ਹਰਿ ਹੇਤ ਸਹਾਇ ॥
judh ito it hot bhayo ut har het sahaae |

(કવિ) શ્યામ કહે છે, યુદ્ધ આમ જ ચાલતું હતું,

ਪਾਚੋ ਪਾਡਵ ਸ੍ਯਾਮ ਭਨਿ ਤਿਹ ਠਾ ਪਹੁਚੇ ਆਇ ॥੧੫੯੦॥
paacho paaddav sayaam bhan tih tthaa pahuche aae |1590|

આ બાજુ યુદ્ધ ચાલુ છે અને તે બાજુ પાંચ પાંડવો કૃષ્ણની મદદ માટે પહોંચ્યા.1590.

ਬਹੁਤ ਛੋਹਨੀ ਦਲੁ ਲੀਏ ਰਥ ਪੈਦਲ ਗਜ ਬਾਜ ॥
bahut chhohanee dal lee rath paidal gaj baaj |

તેમની સાથે રથો, પગપાળા સૈનિકો, હાથી અને ઘોડાઓ સાથે અનેક અત્યંત મોટા લશ્કરી એકમો હતા.

ਆਵਤ ਹੈ ਤਹ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹਿ ਜਦੁਪਤਿ ਹਿਤ ਕੇ ਕਾਜ ॥੧੫੯੧॥
aavat hai tah sayaam keh jadupat hit ke kaaj |1591|

તેઓ બધા કૃષ્ણના સમર્થન માટે ત્યાં આવ્યા હતા.1591.

ਛੋਹਣ ਦੋਇ ਮਲੇਛ ਹੈ ਤਿਹ ਸੈਨਾ ਕੇ ਸੰਗਿ ॥
chhohan doe malechh hai tih sainaa ke sang |

તે સૈન્યની સાથે બે અસ્પૃશ્ય છે,

ਕਵਚੀ ਖੜਗੀ ਸਕਤਿ ਧਰਿ ਕਟਿ ਮਧਿ ਕਸੇ ਨਿਖੰਗਿ ॥੧੫੯੨॥
kavachee kharragee sakat dhar katt madh kase nikhang |1592|

તેમની સાથે મલેછાના બે અત્યંત મોટા સૈન્ય એકમો હતા જે બખ્તર, ખંજર અને શક્તિ (લાન્સ)થી સજ્જ હતા.1592.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

સ્વય્યા

ਮੀਰ ਅਉ ਸਯਦ ਸੇਖ ਪਠਾਨ ਸਬੈ ਤਿਹ ਭੂਪ ਕੇ ਊਪਰਿ ਧਾਏ ॥
meer aau sayad sekh patthaan sabai tih bhoop ke aoopar dhaae |

મીર, સૈયદ, શેખ અને પઠાણો બધા રાજા પર પડ્યા

ਕਉਚ ਨਿਖੰਗ ਕਸੇ ਕਟਿ ਮੈ ਸਬ ਆਯੁਧ ਲੈ ਕਰਿ ਕੋਪ ਬਢਾਏ ॥
kauch nikhang kase katt mai sab aayudh lai kar kop badtaae |

તેઓ ખૂબ જ ગુસ્સે થયા હતા અને બખ્તરો પહેર્યા હતા અને તેમની કમરની આસપાસ કવર્સ બાંધેલા હતા,

ਨੈਨ ਨਚਾਇ ਦੋਊ ਰਦਨ ਛਦ ਪੀਸ ਕੈ ਭਉਹ ਸੋ ਭਉਹ ਚਢਾਏ ॥
nain nachaae doaoo radan chhad pees kai bhauh so bhauh chadtaae |

તેઓ નૃત્ય કરતી આંખો, દાંત પીસતા અને ભમર ખેંચીને રાજા પર પડ્યા

ਆਇ ਹਕਾਰ ਪਰੇ ਚਹੂੰ ਓਰ ਤੇ ਵਾ ਨ੍ਰਿਪ ਕਉ ਬਹੁ ਘਾਇ ਲਗਾਏ ॥੧੫੯੩॥
aae hakaar pare chahoon or te vaa nrip kau bahu ghaae lagaae |1593|

તેઓ તેને પડકારી રહ્યા હતા અને (તેમના હથિયારો વડે) તેમને ઘણા ઘા કર્યા હતા.1593.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહરા

ਸਕਲ ਘਾਇ ਸਹਿ ਕੈ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਅਤਿ ਚਿਤ ਕੋਪ ਬਢਾਇ ॥
sakal ghaae seh kai nripat at chit kop badtaae |

(તેમના) બધાના ઘા સહન કર્યા પછી, રાજા તેના હૃદયમાં ખૂબ ગુસ્સે થયો

ਧਨੁਖ ਬਾਨ ਗਹਿ ਜਮ ਸਦਨਿ ਬਹੁ ਅਰਿ ਦਏ ਪਠਾਇ ॥੧੫੯੪॥
dhanukh baan geh jam sadan bahu ar de patthaae |1594|

બધા ઘાની પીડા સહન કરીને, અત્યંત ક્રોધમાં, રાજાએ, ધનુષ અને બાણ પકડીને ઘણા શત્રુઓને યમના ધામમાં મોકલ્યા.1594.

ਕਬਿਤੁ ॥
kabit |

કબિટ

ਸੇਰ ਖਾਨ ਮਾਰਿਓ ਸੀਸ ਸੈਦ ਖਾ ਕੋ ਕਾਟਿ ਡਾਰਿਯੋ ਐਸੋ ਰਨ ਪਾਰਿਓ ਪਰਿਓ ਸੈਦਨ ਮੈ ਧਾਇ ਕੈ ॥
ser khaan maario sees said khaa ko kaatt ddaariyo aaiso ran paario pario saidan mai dhaae kai |

શેરખાનને માર્યા પછી, રાજાએ સૈયદ ખાનનું માથું કાપી નાખ્યું અને આવું યુદ્ધ કરીને તે સૈયદની વચ્ચે કૂદી પડ્યો.

ਸੈਦ ਮੀਰੁ ਮਾਰਿਓ ਸੈਦ ਨਾਹਰਿ ਸੰਘਾਰ ਡਾਰਿਓ ਸੇਖਨ ਕੀ ਫਉਜਨ ਕਉ ਦੀਨੋ ਬਿਚਲਾਇ ਕੈ ॥
said meer maario said naahar sanghaar ddaario sekhan kee faujan kau deeno bichalaae kai |

સૈયદ મીર અને સૈયદ નાહરને માર્યા પછી, રાજાએ શેખની સેનાને નુકસાન પહોંચાડ્યું

ਸਾਦਿਕ ਫਰੀਦ ਸੇਖ ਭਲੇ ਬਿਧਿ ਜੁਝ ਕੀਨੋ ਭੂਪ ਤਨ ਘਾਇ ਗਿਰਿਓ ਆਪ ਘਾਇ ਖਾਇ ਕੈ ॥
saadik fareed sekh bhale bidh jujh keeno bhoop tan ghaae girio aap ghaae khaae kai |

શેખ સાદી ફરીદ સરસ રીતે લડ્યા