શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 421

ਸ੍ਯਾਮ ਭਨੇ ਅਮਿਟੇਸ ਕੇ ਸਾਮੁਹੇ ਆਹਵ ਮੈ ਕੋਊ ਨ ਠਹਿਰਾਨੇ ॥

sayaam bhane amittes ke saamuhe aahav mai koaoo na tthahiraane |

અમિત સિંહનો મુકાબલો કોઈ કરી શક્યું નહીં

ਜੇ ਬਰ ਬੀਰ ਕਹਾਵਤ ਹੈ ਬਹੁ ਬਾਰ ਭਿਰੇ ਰਨਿ ਬਾਧਿਤ ਬਾਨੇ ॥

je bar beer kahaavat hai bahu baar bhire ran baadhit baane |

જેઓ બળવાન કહેવાય છે અને જેમણે પોતાની જાતને સશસ્ત્ર બનાવી છે અને યુદ્ધના મેદાનમાં ઘણી વખત લડ્યા છે.

ਸੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਚਲੇ ਭਜਿ ਕੈ ਜਿਮ ਪਉਨ ਬਹੇ ਦ੍ਰੁਮ ਪਾਤ ਉਡਾਨੇ ॥੧੨੩੫॥

so ih bhaat chale bhaj kai jim paun bahe drum paat uddaane |1235|

જેઓ પોતાની જાતને મહાન યોદ્ધાઓ કહેતા હતા, અને ઘણા રાજાઓ શસ્ત્રો લઈને ફરતા હતા, તેઓ યુદ્ધના મેદાનમાંથી પવનના ફટકા પહેલા ઝાડના પાંદડાની જેમ ભાગી ગયા હતા.1235.

ਕੇਤੇ ਰਹੇ ਰਨ ਮੈ ਰੁਪ ਕੈ ਕਿਤਨੇ ਭਜਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕੇ ਤੀਰ ਪੁਕਾਰੇ ॥

kete rahe ran mai rup kai kitane bhaj sayaam ke teer pukaare |

કેટલાક યોદ્ધાઓ યુદ્ધમાં મક્કમતાથી ઊભા હતા અને કેટલાક કૃષ્ણના તીરોથી પ્રસરેલા રડતા રડતા મેદાનમાંથી ઝડપથી દૂર હતા.

ਬੀਰ ਘਨੇ ਨਹੀ ਜਾਤ ਗਨੇ ਅਮਿਟੇਸਿ ਬਲੀ ਰਿਸ ਸਾਥਿ ਸੰਘਾਰੇ ॥

beer ghane nahee jaat gane amittes balee ris saath sanghaare |

અમિત સિંહે ઘણાને માર્યા, તેમની ગણતરી કરી શકાતી નથી

ਬਾਜ ਮਰੇ ਗਜ ਰਾਜ ਪਰੇ ਸੁ ਕਹੂੰ ਰਥ ਕਾਟਿ ਕੈ ਭੂ ਪਰਿ ਡਾਰੇ ॥

baaj mare gaj raaj pare su kahoon rath kaatt kai bhoo par ddaare |

ક્યાંક ઘોડા, ક્યાંક હાથી તો ક્યાંક વિખેરાયેલા રથ જમીન પર પડ્યા હતા.

ਆਵਤ ਕਾ ਤੁਮਰੇ ਮਨ ਮੈ ਕਰਤਾ ਹਰਤਾ ਪ੍ਰਤਿਪਾਲਨਹਾਰੇ ॥੧੨੩੬॥

aavat kaa tumare man mai karataa harataa pratipaalanahaare |1236|

હે પ્રભુ! તમે સર્જક, પાલનહાર અને સંહારક છો, તમારા મનમાં શું છે તે કોઈ સમજી શકતું નથી.1236.

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહરા

ਰਨ ਆਤੁਰ ਹ੍ਵੈ ਸੁਭਟ ਜੋ ਹਰਿ ਸੋ ਬਿਨਤੀ ਕੀਨ ॥

ran aatur hvai subhatt jo har so binatee keen |

સંકટમાં યુદ્ધભૂમિમાંથી આવેલા યોદ્ધાઓએ ભગવાન કૃષ્ણને આજીજી કરી.

ਤਬ ਤਿਨ ਕੋ ਬ੍ਰਿਜਰਾਜ ਜੂ ਇਹ ਬਿਧਿ ਉਤਰ ਦੀਨ ॥੧੨੩੭॥

tab tin ko brijaraaj joo ih bidh utar deen |1237|

જ્યારે યુદ્ધના મેદાનમાં યોદ્ધાઓએ કૃષ્ણને વિનંતી કરી, ખૂબ જ ઉશ્કેરાઈને, કૃષ્ણે તેમને આ રીતે જવાબ આપ્યો, 1237

ਕਾਨ੍ਰਹ ਜੂ ਬਾਚ ॥

kaanrah joo baach |

કૃષ્ણનું ભાષણ:

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਨਿਧਿ ਬਾਰਿ ਬਿਖੈ ਅਤਿ ਹੀ ਹਠ ਕੈ ਬਹੁ ਮਾਸ ਰਹਿਯੋ ਤਪੁ ਜਾਪੁ ਕੀਓ ॥

nidh baar bikhai at hee hatth kai bahu maas rahiyo tap jaap keeo |

અમિત સિંહે સમુદ્રમાં ઘણા મહિનાઓ સુધી સતત તપસ્યા કરી અને ભગવાનના નામનું પુનરાવર્તન કર્યું.

ਬਹੁਰੋ ਤਜਿ ਕੈ ਪਿਤ ਮਾਤ ਸੁ ਭ੍ਰਾਤ ਅਵਾਸ ਤਜਿਯੋ ਬਨਬਾਸ ਲੀਓ ॥

bahuro taj kai pit maat su bhraat avaas tajiyo banabaas leeo |

પછી તેણે તેના માતા-પિતા, ઘર વગેરેનો ત્યાગ કર્યો અને જંગલમાં રહેવા લાગ્યો

ਸਿਵ ਰੀਝਿ ਤਪੋਧਨ ਮੈ ਇਹ ਕੋ ਕਹਿਯੋ ਮਾਗ ਮਹਾ ਬਰੁ ਤੋਹਿ ਦੀਓ ॥

siv reejh tapodhan mai ih ko kahiyo maag mahaa bar tohi deeo |

તે તપથી પ્રસન્ન થઈને શિવે તેને કહ્યું, (વરદાન) મંગ, (હું) તને બહુ મોટું વરદાન આપવા માંગુ છું.

ਮੁਹਿ ਸਾਮੁਹੇ ਕੋਊ ਨ ਸਤ੍ਰ ਰਹੈ ਬਰੁ ਦੇਹੁ ਇਹੈ ਮੁਖਿ ਮਾਗ ਲੀਓ ॥੧੨੩੮॥

muhi saamuhe koaoo na satr rahai bar dehu ihai mukh maag leeo |1238|

ભગવાન શિવ ભગવાન પ્રસન્ન થયા અને તેમને વરદાન માટે વિનંતી કરવા કહ્યું અને તેમણે જે વરદાન માંગ્યું તે એ હતું કે કોઈ દુશ્મન તેમનો સામનો કરી શકે નહીં.1238.

ਸੇਸ ਸੁਰੇਸ ਗਣੇਸ ਨਿਸੇਸ ਦਿਨੇਸ ਹੂੰ ਤੇ ਨਹੀ ਜਾਇ ਸੰਘਾਰਿਓ ॥

ses sures ganes nises dines hoon te nahee jaae sanghaario |

ઇન્દ્ર, શેષનાગ, ગણેશ, ચંદ્ર અને સૂર્ય પણ તેને મારી શકતા નથી

ਸੋ ਬਰ ਪਾਇ ਮਹਾ ਸਿਵ ਤੇ ਅਰਿ ਬ੍ਰਿੰਦ ਨਰਿੰਦ ਇਹੀ ਰਨਿ ਮਾਰਿਓ ॥

so bar paae mahaa siv te ar brind narind ihee ran maario |

શિવ પાસેથી વરદાન મેળવ્યા બાદ તેણે અનેક રાજાઓનો વધ કર્યો છે

ਸੂਰਨ ਸੋ ਬਲਬੀਰ ਤਬੈ ਅਪੁਨੈ ਮੁਖਿ ਤੇ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰਿਓ ॥

sooran so balabeer tabai apunai mukh te ih bhaat uchaario |

તે સમયે શ્રી કૃષ્ણે પોતાના મુખથી યોદ્ધાઓને આ રીતે કહ્યું.

ਹਉ ਤਿਹ ਸੰਗਰ ਕੇ ਸਮੁਹੇ ਮ੍ਰਿਤ ਕੀ ਬਿਧਿ ਪੂਛਿ ਇਹੀ ਜੀਯ ਧਾਰਿਓ ॥੧੨੩੯॥

hau tih sangar ke samuhe mrit kee bidh poochh ihee jeey dhaario |1239|

મને લાગે છે કે મારે તેનો સામનો કરવો જોઈએ અને તેના મૃત્યુની રીત વિશે પૂછવું જોઈએ.1239.

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહરા

ਜਬ ਹਰਿ ਜੂ ਐਸੇ ਕਹਿਯੋ ਤਬ ਮੁਸਲੀ ਸੁਨਿ ਪਾਇ ॥

jab har joo aaise kahiyo tab musalee sun paae |

જ્યારે શ્રી કૃષ્ણએ આ કહ્યું, ત્યારે બલરામે સાંભળ્યું.

ਇਹ ਕੋ ਅਬ ਹੀ ਹਉ ਹਨੋ ਬੋਲਿਯੋ ਬਚਨੁ ਰਿਸਾਇ ॥੧੨੪੦॥

eih ko ab hee hau hano boliyo bachan risaae |1240|

જ્યારે બલરામે કૃષ્ણના આ શબ્દો સાંભળ્યા, ત્યારે તે ગુસ્સામાં બોલ્યા કે તેઓ તરત જ અમિત સિંહને મારી નાખશે.1240.

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਕੋਪ ਹਲੀ ਜਦੁਬੀਰ ਹੀ ਸੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਕਹਿਯੋ ਕਹੋਂ ਜਾਇ ਸੰਘਾਰੋ ॥

kop halee jadubeer hee so ih bhaat kahiyo kahon jaae sanghaaro |

બલરામે ગુસ્સે થઈને શ્રીકૃષ્ણને આ રીતે કહ્યું, (જો) કહો (તો) જાઓ અને તેને મારી નાખો.

ਜਉ ਸਿਵ ਆਇ ਸਹਾਇ ਕਰੈ ਸਿਵ ਕੋ ਰਨ ਮੈ ਤਿਹ ਸੰਗ ਪ੍ਰਹਾਰੋ ॥

jau siv aae sahaae karai siv ko ran mai tih sang prahaaro |

ભારે ક્રોધમાં, શક્તિશાળી બલરામે કૃષ્ણને કહ્યું કે તે અમિત સિંહને મારી નાખશે, અને જો શિવ તેમની મદદે આવશે તો પણ તે અમિત સિંહ સાથે તેમના પર પ્રહાર કરશે:

ਸਾਚ ਕਹੋ ਪ੍ਰਭ ਜੂ ਤੁਮ ਸੋ ਹਨਿ ਹੋ ਅਮਿਟੇਸ ਨਹੀ ਬਲ ਹਾਰੋ ॥

saach kaho prabh joo tum so han ho amittes nahee bal haaro |

હે કૃષ્ણ! હું તમને સત્ય કહું છું કે હું અમિત સિંહને મારી નાખીશ અને જીતીશ નહીં

ਪਉਨ ਸਰੂਪ ਸਹਾਇ ਕਰੋ ਤੁਮ ਪਾਵਕ ਹੁਇ ਰਿਪੁ ਕਾਨਨ ਜਾਰੋ ॥੧੨੪੧॥

paun saroop sahaae karo tum paavak hue rip kaanan jaaro |1241|

તમે મારી મદદે આવો અને તમારી શક્તિની આગથી આ શત્રુઓના જંગલને બાળી નાખો.1241.

ਕ੍ਰਿਸਨ ਬਾਚ ਮੁਸਲੀ ਸੋ ॥

krisan baach musalee so |

બલરામને સંબોધિત કૃષ્ણનું ભાષણ:

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહરા

ਤੁਮ ਸੋ ਤਿਨਿ ਜਬ ਜੁਧ ਕੀਆ ਕਿਉ ਨ ਲਰੇ ਪਗ ਰੋਪਿ ॥

tum so tin jab judh keea kiau na lare pag rop |

જ્યારે તે (અમિત સિંહ) તમારી સાથે લડ્યા ત્યારે તમે તમારા પગથી કેમ ન લડ્યા?

ਅਬ ਹਮ ਆਗੇ ਗਰਬ ਕੋ ਬਚਨ ਉਚਾਰਤ ਕੋਪਿ ॥੧੨੪੨॥

ab ham aage garab ko bachan uchaarat kop |1242|

��જ્યારે એ તમારી સામે લડી રહ્યો છે ત્યારે તમે તેની સાથે મક્કમતાથી કેમ લડ્યા નહીં અને હવે તમે મારી સાથે ગર્વથી વાત કરો છો.1242.

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਜਾਦਵ ਭਾਜਿ ਗਏ ਸਿਗਰੇ ਤੁਮ ਬੋਲਤ ਹੋ ਅਹੰਕਾਰਨਿ ਜਿਉ ॥

jaadav bhaaj ge sigare tum bolat ho ahankaaran jiau |

બધા યાદવો ભાગી ગયા છે અને તમે હજી પણ અહંકારીની જેમ વાત કરો છો

ਅਬ ਆਜ ਹਨੋ ਅਰਿ ਕੋ ਰਨ ਮੈ ਕਸ ਭਾਖਤ ਹੋ ਮਤਵਾਰਿਨ ਜਿਉ ॥

ab aaj hano ar ko ran mai kas bhaakhat ho matavaarin jiau |

તમે નશામાં ધૂત લોકોની જેમ શું વાત કરો છો?

ਤਿਹ ਕੋ ਬਡਵਾਨਲ ਕੇ ਪਰਸੇ ਜਰ ਜੈਹੋ ਤਬੈ ਤ੍ਰਿਨ ਭਾਰਨ ਜਿਉ ॥

tih ko baddavaanal ke parase jar jaiho tabai trin bhaaran jiau |

તે જંગલની આગને સ્પર્શ કરવાથી તમે તરત જ સફરજનની જેમ બળી જશે.

ਜਦੁਬੀਰ ਕਹਿਯੋ ਵਹੁ ਕੇਹਰਿ ਹੈ ਤਿਹ ਤੇ ਭਜਿ ਹੋ ਬਲਿ ਬਾਰੁਨ ਜਿਉ ॥੧੨੪੩॥

jadubeer kahiyo vahu kehar hai tih te bhaj ho bal baarun jiau |1243|

"જે તમે આજે અમિત સિંહને મારી નાખશો, તમે તેની આગ આગળ સ્ટ્રોની જેમ બળી જશો," કૃષ્ણએ કહ્યું, "તે સિંહ છે અને તમે બાળકોની જેમ તેની આગળ દોડશો." 1243.

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહરા

ਬ੍ਰਿਜਭੂਖਨ ਬਲਭਦ੍ਰ ਸੋ ਇਹ ਬਿਧਿ ਕਹੀ ਸੁਨਾਇ ॥

brijabhookhan balabhadr so ih bidh kahee sunaae |

(તે સમયે) કૃષ્ણે બલરામને આ રીતે સંબોધ્યા હતા.

ਹਰੈ ਬੋਲਿ ਬਲਿ ਯੌ ਕਹਿਯੋ ਕਰੋ ਜੁ ਪ੍ਰਭਹਿ ਸੁਹਾਇ ॥੧੨੪੪॥

harai bol bal yau kahiyo karo ju prabheh suhaae |1244|

જ્યારે કૃષ્ણે બલરામને આ શબ્દો કહ્યા ત્યારે તેમણે જવાબ આપ્યો, ‘તમે જે ઈચ્છો તે કરી શકો છો.’ 1244.

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਯੌ ਬਲਿ ਸਿਉ ਕਹਿਯੋ ਰੋਸ ਬਢਾਇ ਚਲਿਯੋ ਹਰਿ ਜੂ ਹਥਿਯਾਰ ਸੰਭਾਰੇ ॥

yau bal siau kahiyo ros badtaae chaliyo har joo hathiyaar sanbhaare |

આમ બલરામ સાથે વાત કરતાં, કૃષ્ણ (પોતે) સશસ્ત્ર અને ગુસ્સે થઈને ચાલ્યા ગયા.

ਕਾਇਰ ਜਾਤ ਕਹਾ ਥਿਰੁ ਹੋਹੁ ਸੁ ਕੇਹਰਿ ਜ੍ਯੋ ਹਰਿ ਜੂ ਭਭਕਾਰੇ ॥

kaaeir jaat kahaa thir hohu su kehar jayo har joo bhabhakaare |

બલરામને આટલું કહીને અને અત્યંત ક્રોધમાં પોતાનાં શસ્ત્રો પકડીને કૃષ્ણ આગળ વધ્યા અને બોલ્યા, "હે કાયર! તમે ક્યાં જાવ છો, થોડુ રોકો.

ਬਾਨ ਅਨੇਕ ਹਨੇ ਉਨ ਹੂੰ ਹਰਿ ਕੋਪ ਹੁਇ ਬਾਨ ਸੋ ਬਾਨ ਨਿਵਾਰੇ ॥

baan anek hane un hoon har kop hue baan so baan nivaare |

અમિત સિંહે ઘણા તીરો વરસાવ્યા, જેને કૃષ્ણના તીરોથી અટકાવવામાં આવ્યા

ਅਪੁਨੇ ਪਾਨਿ ਲਯੋ ਧਨੁ ਤਾਨਿ ਘਨੇ ਸਰ ਲੈ ਅਰਿ ਊਪਰਿ ਡਾਰੇ ॥੧੨੪੫॥

apune paan layo dhan taan ghane sar lai ar aoopar ddaare |1245|

કૃષ્ણે ધનુષ્ય હાથમાં લીધું અને ધનુષ ખેંચીને દુશ્મન પર તીર છોડ્યું.1245.

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહરા

ਬਾਨ ਅਨੇਕ ਚਲਾਇ ਕੈ ਪੁਨਿ ਬੋਲੇ ਹਰਿ ਦੇਵ ॥

baan anek chalaae kai pun bole har dev |

ઘણા તીર માર્યા પછી શ્રી કૃષ્ણ બોલ્યા,

ਅਮਿਟ ਸਿੰਘ ਮਿਟ ਜਾਇਗੋ ਝੂਠੋ ਤੁਯ ਅਹੰਮੇਵ ॥੧੨੪੬॥

amitt singh mitt jaaeigo jhoottho tuy ahamev |1246|

ઘણા તીરો છોડ્યા પછી, કૃષ્ણ ફરી બોલ્યા, ઓ અમિત સિંહ! તમારો ખોટો અહંકાર પ્રભાવિત થશે.��1246.

સૂચિ (1 - 1428)

જાપ પાન: 1 - 10

અਕਾਲ ઉસ્તਤ પાન: 11 - 38

બચિત્તર નાટક પાન: 39 - 73

ચાંદી ચરિત્તર ઉકાત બિલાસ પાન: 74 - 99

ચાંદી ચરિત્તર પાન: 100 - 118

વાર શ્રી ભૌગૌતિ જી કી પાન: 119 - 126

જ્ઞાન પ્રબોધ પાન: 127 - 154

ચૌબીસ અવતાર પાન: 155 - 610

બ્રહ્મ અવતાર પાન: 611 - 634

રુદ્ર અવતાર પાન: 635 - 708

શબ્દ હજારે પાન: 709 - 712

૩૩ સ્વૈયાય પાન: 712 - 716

ખાલસા મહિમા પાન: 716 - 716

શસ્ત્ર નામ માળા પાન: 717 - 808

ચરિત્રોપાખ્યાણ પાન: 809 - 1388

જફરનામા પાન: 1389 - 1394

હિકાયત પાન: 1394 - 1428