શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 423


ਅਮਿਟ ਸਿੰਘ ਕੇ ਬਚਨ ਸੁਨਿ ਬੋਲਿਯੋ ਹਰਿ ਕਰਿ ਕੋਪ ॥
amitt singh ke bachan sun boliyo har kar kop |

અમિત સિંહની વાત સાંભળીને શ્રી કૃષ્ણ ગુસ્સાથી બોલ્યા.

ਅਬ ਅਕਾਰ ਤੁਅ ਲੋਪ ਕਰਿ ਅਮਿਟ ਸਿੰਘ ਬਿਨੁ ਓਪ ॥੧੨੫੨॥
ab akaar tua lop kar amitt singh bin op |1252|

અમિત સિંહની વાત સાંભળીને કૃષ્ણ ખૂબ જ ગુસ્સે થયા અને બોલ્યા, ઓ અમિત સિંહ! હવે હું તમારા શરીરનો નાશ કરીશ અને તમને નિર્જીવ બનાવીશ.���1252.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

સ્વય્યા

ਜੁਧੁ ਕਰਿਯੋ ਹਰਿ ਜੂ ਜੁਗ ਜਾਮ ਤਬੈ ਰਿਪੁ ਰੀਝ ਕੈ ਐਸੇ ਪੁਕਾਰਿਓ ॥
judh kariyo har joo jug jaam tabai rip reejh kai aaise pukaario |

કૃષ્ણજી બે કલાક લડ્યા, તે સમયે દુશ્મન ખુશ થઈ ગયો અને આ રીતે કહ્યું,

ਬਾਲਕ ਹੋ ਅਰੁ ਜੁਧ ਪ੍ਰਬੀਨ ਹੋ ਮਾਗੁ ਕਛੂ ਮੁਖਿ ਜੋ ਜੀਯ ਧਾਰਿਓ ॥
baalak ho ar judh prabeen ho maag kachhoo mukh jo jeey dhaario |

જ્યારે કૃષ્ણએ બે પહાડ (લગભગ છ કલાક) લડ્યા ત્યારે દુશ્મન અમિત સિંહ ખુશ થઈ ગયા અને બોલ્યા, હે કૃષ્ણ! જો કે તમે હજી બાળક છો, પરંતુ તમે યુદ્ધમાં કુશળ છો, તમે જે ઇચ્છો તે માંગી શકો છો.

ਆਪੁਨੀ ਪਾਤ ਕੀ ਘਾਤ ਕੀ ਬਾਤ ਕਉ ਦੇਹੁ ਬਤਾਇ ਮੁਰਾਰਿ ਉਚਾਰਿਓ ॥
aapunee paat kee ghaat kee baat kau dehu bataae muraar uchaario |

શ્રી કૃષ્ણએ કહ્યું કે તેના વિનાશની યુક્તિ, તેને જણાવો.

ਸਾਮੁਹੇ ਮੋਹਿ ਨ ਕੋਊ ਹਨੈ ਅਸਿ ਲੈ ਤਬ ਕਾਨ੍ਰਹ ਪਛਾਵਰਿ ਝਾਰਿਓ ॥੧੨੫੩॥
saamuhe mohi na koaoo hanai as lai tab kaanrah pachhaavar jhaario |1253|

કૃષ્ણએ કહ્યું, ‘તમારા મૃત્યુની રીત મને કહો.’ પછી અમિત સિંહે કહ્યું, ‘મને સામેથી કોઈ મારી શકે નહીં.

ਸੀਸ ਕਟਿਓ ਨ ਹਟਿਓ ਤਿਹ ਠਉਰ ਤੇ ਦਉਰ ਕੈ ਆਗੈ ਹੀ ਕੋ ਪਗੁ ਧਾਰਿਓ ॥
sees kattio na hattio tih tthaur te daur kai aagai hee ko pag dhaario |

(અમિત સિંહનું) માથું કપાઈ ગયું, (પરંતુ) તે તે જગ્યાએથી ખસ્યો નહિ, (કારણ કે) તે દોડીને પગ આગળ રાખ્યો.

ਕੁੰਚਰ ਏਕ ਹੁਤੇ ਦਲ ਮੈ ਤਿਹ ਧਾਇ ਕੈ ਜਾਇ ਕੈ ਘਾਇ ਪ੍ਰਹਾਰਿਓ ॥
kunchar ek hute dal mai tih dhaae kai jaae kai ghaae prahaario |

અમિત સિંહનું માથું કાપી નાખવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ તેમ છતાં તે દોડીને આગળ વધ્યો અને તેણે સેનાના હાથી પર ભયાનક ફટકો માર્યો.

ਮਾਰਿ ਕਰੀ ਹਨਿ ਬੀਰ ਚਲਿਓ ਅਸਿ ਲੈ ਕਰਿ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿ ਓਰਿ ਪਧਾਰਿਓ ॥
maar karee han beer chalio as lai kar sree har or padhaario |

હાથી અને ઘણા યોદ્ધાઓને માર્યા પછી, તે કૃષ્ણ તરફ આગળ ધસી ગયો

ਭੂਮਿ ਗਿਰਿਓ ਸਿਰੁ ਸ੍ਰੀ ਸਿਵ ਲੈ ਗੁਹਿ ਮੁੰਡ ਕੀ ਮਾਲ ਕੋ ਮੇਰੁ ਸਵਾਰਿਓ ॥੧੨੫੪॥
bhoom girio sir sree siv lai guhi mundd kee maal ko mer savaario |1254|

તેમનું માથું જમીન પર પડી ગયું, જેને શિવ દ્વારા તેમની ખોપરીના માળામાં મેરુનું સ્થાન આપવામાં આવ્યું હતું.1254.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહરા

ਅਮਿਟ ਸਿੰਘ ਅਤਿ ਹੀ ਬਲੀ ਬਹੁਤੁ ਕਰਿਓ ਸੰਗ੍ਰਾਮ ॥
amitt singh at hee balee bahut kario sangraam |

પરાક્રમી યોદ્ધા અમિત સિંહે ભયંકર યુદ્ધ કર્યું હતું

ਨਿਕਸਿ ਜੋਤਿ ਹਰਿ ਸੋ ਮਿਲੀ ਜਿਉ ਨਿਸ ਕੋ ਕਰਿ ਭਾਨੁ ॥੧੨੫੫॥
nikas jot har so milee jiau nis ko kar bhaan |1255|

જેમ સૂર્ય અને ચંદ્રમાંથી પ્રકાશ નીકળે છે, તેવી જ રીતે તેનો પ્રકાશ, તેના શરીરમાંથી નીકળીને, ભગવાન-ભગવાનમાં ભળી ગયો.1255.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

સ્વય્યા

ਅਉਰ ਜਿਤੀ ਪ੍ਰਿਤਨਾ ਅਰਿ ਕੀ ਤਿਨ ਹੂੰ ਜਦੁਬੀਰ ਸੋ ਜੁਧੁ ਕੀਆ ॥
aaur jitee pritanaa ar kee tin hoon jadubeer so judh keea |

શત્રુની બાકીની સેનાએ કૃષ્ણ સાથે યુદ્ધ કર્યું

ਬਿਨੁ ਭੂਪਤਿ ਆਨਿ ਅਰੇ ਨ ਡਰੇ ਰਿਸ ਕੋ ਕਰਿ ਕੈ ਅਤਿ ਗਾਢੋ ਹੀਆ ॥
bin bhoopat aan are na ddare ris ko kar kai at gaadto heea |

તેઓ તેમના રાજા વિના પણ મક્કમતાથી ઊભા રહ્યા અને તેમના ક્રોધમાં તેઓએ તેમના હૃદયને મજબૂત કર્યું

ਮਿਲ ਧਾਇ ਪਰੇ ਹਰਿ ਪੈ ਭਟ ਯੌ ਕਵਿ ਤਾ ਛਬਿ ਕੋ ਜਸੁ ਮਾਨ ਲੀਆ ॥
mil dhaae pare har pai bhatt yau kav taa chhab ko jas maan leea |

(તે બધા) યોદ્ધાઓ શ્રી કૃષ્ણ પર એકઠા થયા છે, જેમની છબી કવિએ આ રીતે સ્વીકારી છે.

ਮਾਨੋ ਰਾਤਿ ਸਮੈ ਉਡਿ ਕੀਟ ਪਤੰਗ ਜਿਉ ਟੂਟਿ ਪਰੈ ਅਵਿਲੋਕਿ ਦੀਆ ॥੧੨੫੬॥
maano raat samai udd keett patang jiau ttoott parai avilok deea |1256|

સેના ભેગી થઈ અને કૃષ્ણ પર એવી રીતે પડી કે જેમ રાત્રે માટીના દીવાને જોઈને જંતુઓ તેની તરફ આગળ વધે છે અને તેના પર પડે છે.1256.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહરા

ਤਬ ਬ੍ਰਿਜਭੂਖਨ ਖੜਗੁ ਗਹਿ ਅਰਿ ਬਹੁ ਦਏ ਗਿਰਾਇ ॥
tab brijabhookhan kharrag geh ar bahu de giraae |

ત્યારે કૃષ્ણે પોતાની તલવાર હાથમાં લઈને તેના ઘણા શત્રુઓને પછાડી દીધા

ਏਕ ਅਰੇ ਇਕ ਰੁਪਿ ਲਰੇ ਇਕ ਰਨ ਛਾਡਿ ਪਰਾਇ ॥੧੨੫੭॥
ek are ik rup lare ik ran chhaadd paraae |1257|

કોઈ લડ્યું કોઈ મક્કમતાથી ઊભું રહ્યું અને ઘણા ભાગ્યા.1257.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચૌપાઈ

ਅਮਿਟ ਸਿੰਘ ਦਲੁ ਹਰਿ ਜੂ ਹਯੋ ॥
amitt singh dal har joo hayo |

શ્રી કૃષ્ણ દ્વારા અમિત સિંહની સેનાનો નાશ કરવામાં આવ્યો હતો

ਹਾਹਾਕਾਰ ਸਤ੍ਰੁ ਦਲਿ ਪਯੋ ॥
haahaakaar satru dal payo |

કૃષ્ણએ અમિત સિંહની સેનાનો નાશ કર્યો અને દુશ્મનની સેનામાં ભારે શોક છવાઈ ગયો

ਉਤ ਤੇ ਸੂਰ ਅਸਤੁ ਹੋਇ ਗਯੋ ॥
aut te soor asat hoe gayo |

સૂરજ આથમી ગયો

ਪ੍ਰਾਚੀ ਦਿਸ ਤੇ ਸਸਿ ਪ੍ਰਗਟਯੋ ॥੧੨੫੮॥
praachee dis te sas pragattayo |1258|

તે બાજુ સૂર્યાસ્ત થયો અને ચંદ્ર પૂર્વમાં ઉગ્યો.1258.

ਚਾਰ ਜਾਮ ਦਿਨ ਜੁਧ ਸੁ ਕੀਨੋ ॥
chaar jaam din judh su keeno |

દિવસમાં ચાર કલાક વોર્ડ

ਬੀਰਨ ਕੋ ਬਲੁ ਹੁਇ ਗਯੋ ਛੀਨੋ ॥
beeran ko bal hue gayo chheeno |

આખો દિવસ સતત લડાઈને કારણે યોદ્ધાઓ થાકી ગયા હતા અને નબળા પડી ગયા હતા

ਦੋਊ ਦਲ ਆਪ ਆਪ ਮਿਲ ਧਾਏ ॥
doaoo dal aap aap mil dhaae |

બંને પક્ષો પોતપોતાની રીતે સાથે ગયા

ਇਤ ਜਦੁਬੀਰ ਬਸਤ ਗ੍ਰਿਹਿ ਆਏ ॥੧੨੫੯॥
eit jadubeer basat grihi aae |1259|

બંને સેનાઓ પાછા ફરવા લાગ્યા અને આ બાજુ કૃષ્ણ પણ ઘરે પાછા ફર્યા.1259.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰੇ ਜੁਧ ਪ੍ਰਬੰਧੇ ਅਮਿਟ ਸਿੰਘ ਸੈਨ ਸਹਤ ਬਧਹਿ ਧਯਾਇ ਸਮਾਪਤੰ ॥
eit sree bachitr naattak granthe krisanaavataare judh prabandhe amitt singh sain sahat badheh dhayaae samaapatan |

બચિતર નાટકમાં કૃષ્ણાવતારમાં "યુદ્ધમાં તેમની સેના સાથે અમિત સિંહની હત્યા" શીર્ષકવાળા પ્રકરણનો અંત.

ਅਥ ਪੰਚ ਭੂਪ ਜੁਧੁ ਕਥਨੰ ॥
ath panch bhoop judh kathanan |

હવે શરૂ થાય છે પાંચ રાજાઓ સાથેના યુદ્ધનું વર્ણન

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહરા

ਜਰਾ ਸੰਧਿ ਤਬ ਰੈਨਿ ਕਉ ਸਕਲ ਬੁਲਾਏ ਭੂਪ ॥
jaraa sandh tab rain kau sakal bulaae bhoop |

જ્યારે જરાસંધે રાત્રે બધા રાજાઓને બોલાવ્યા.

ਬਲ ਗੁਨ ਬਿਕ੍ਰਮ ਇੰਦ੍ਰ ਸਮ ਸੁੰਦਰ ਕਾਮ ਸਰੂਪ ॥੧੨੬੦॥
bal gun bikram indr sam sundar kaam saroop |1260|

પછી રાત્રે, જરાશંધે બધા રાજાઓને બોલાવ્યા, જેઓ ઇન્દ્રની સમાન શક્તિ અને સુંદરતામાં પ્રેમના દેવ સમાન હતા.1260.

ਭੂਪ ਅਠਾਰਹ ਜੁਧ ਮੈ ਸ੍ਯਾਮਿ ਹਨੇ ਬਲ ਬੀਰ ॥
bhoop atthaarah judh mai sayaam hane bal beer |

કૃષ્ણએ યુદ્ધમાં અઢાર રાજાઓને માર્યા છે

ਪ੍ਰਾਤਿ ਜੁਧ ਵਾ ਸੋ ਕਰੈ ਐਸੋ ਕੋ ਰਨਧੀਰ ॥੧੨੬੧॥
praat judh vaa so karai aaiso ko ranadheer |1261|

શું હવે કોઈ છે, જે જઈને તેની સાથે યુદ્ધ કરે?1261.

ਧੂਮ ਸਿੰਘ ਧੁਜ ਸਿੰਘ ਮਨਿ ਸਿੰਘ ਧਰਾਧਰ ਅਉਰ ॥
dhoom singh dhuj singh man singh dharaadhar aaur |

ધૂમ સિંહ, ધૂજ સિંહ, માન સિંહ, ધરાર સિંહ,

ਧਉਲ ਸਿੰਘ ਪਾਚੋ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਸੂਰਨ ਕੇ ਸਿਰ ਮਉਰ ॥੧੨੬੨॥
dhaul singh paacho nripat sooran ke sir maur |1262|

ધૂમ સિંહ, ધ્વજ સિંહ, માન સિંહ, ધારધર સિંહ અને ધવલ સિંહ નામના પાંચ મુખ્ય રાજાઓ બેઠા હતા.1262.

ਹਾਥ ਜੋਰਿ ਉਠਿ ਸਭਾ ਮਹਿ ਪਾਚਹੁ ਕੀਯੋ ਪ੍ਰਨਾਮ ॥
haath jor utth sabhaa meh paachahu keeyo pranaam |

તેમાંથી પાંચેય (રાજાની) સભામાં ઉભા થયા અને હાથ જોડીને પ્રણામ કર્યા.

ਕਾਲਿ ਭੋਰ ਕੇ ਹੋਤ ਹੀ ਹਨਿ ਹੈ ਬਲ ਦਲ ਸ੍ਯਾਮ ॥੧੨੬੩॥
kaal bhor ke hot hee han hai bal dal sayaam |1263|

બધા ઉભા થયા અને દરબારમાં પ્રણામ કર્યા અને કહ્યું, "દિવસ ઊગતાની સાથે જ અમે બલરામ, કૃષ્ણ અને તેની સેનાને મારી નાખીશું." 1263.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

સ્વય્યા

ਬੋਲਤ ਭੇ ਨ੍ਰਿਪ ਸੋ ਤੇਊ ਯੌ ਜਿਨਿ ਚਿੰਤ ਕਰੋ ਹਮ ਜਾਇ ਲਰੈਂਗੇ ॥
bolat bhe nrip so teaoo yau jin chint karo ham jaae larainge |

રાજાઓએ જરાસંધને કહ્યું, ચિંતા ન કરો, અમે લડવા જઈશું

ਆਇਸ ਹੋਇ ਤੁ ਬਾਧਿ ਲਿਆਵਹਿ ਨਾਤਰ ਬਾਨ ਸੋ ਪ੍ਰਾਨ ਹਰੈਂਗੇ ॥
aaeis hoe tu baadh liaaveh naatar baan so praan harainge |

જો તમે આજ્ઞા કરશો તો અમે તેને બાંધીને અહીં લાવીશું અથવા તો અમે તેને ત્યાં મારી નાખીશું

ਕਾਲਿ ਅਯੋਧਨ ਮੈ ਅਰਿ ਕੈ ਬਲ ਅਉ ਹਰਿ ਜਾਦਵ ਸੋ ਨ ਟਰੈਗੇ ॥
kaal ayodhan mai ar kai bal aau har jaadav so na ttaraige |

અમે બલરામ, કૃષ્ણ અને યાદવો દ્વારા યુદ્ધના મેદાનમાં હટીશું નહીં

ਏਕ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਕੇ ਸੰਗ ਨਿਸੰਗ ਉਨੈ ਬਿਨੁ ਪ੍ਰਾਨ ਕਰੈ ਨ ਡਰੈਗੇ ॥੧੨੬੪॥
ek kripaan ke sang nisang unai bin praan karai na ddaraige |1264|

સહેજ પણ, અમે તેમને તલવારના એક ફટકાથી નિર્ભયતાથી નિર્જીવ બનાવી દઈશું.���1264.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહરા