શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1332


ਨਿਜੁ ਪ੍ਯਾਰੇ ਬਿਨ ਰਹਿਯੋ ਨ ਗਯੋ ॥
nij payaare bin rahiyo na gayo |

(તે) તેના પ્રિય વિના બાકી ન હતો

ਘਾਲਿ ਸੰਦੂਕਹਿ ਸਾਥ ਚਲਯੋ ॥੮॥
ghaal sandookeh saath chalayo |8|

અને તેને છાતીએ લગાડીને પોતાની સાથે લઈ ગયો. 8.

ਨਿਸੁ ਦਿਨ ਤਾ ਸੌ ਭੋਗ ਕਮਾਵੈ ॥
nis din taa sau bhog kamaavai |

રાત-દિવસ તે તેની સાથે જોડાઈ જતી.

ਸੋਵਤ ਰਹੈ ਨ ਭੂਪਤਿ ਪਾਵੈ ॥
sovat rahai na bhoopat paavai |

રાજા ઊંઘી ગયો હશે અને ભેદ પારખવામાં અસમર્થ હશે.

ਏਕ ਦਿਵਸ ਜਬ ਹੀ ਨ੍ਰਿਪ ਜਾਗਾ ॥
ek divas jab hee nrip jaagaa |

એક દિવસ જ્યારે રાજા જાગ્યો

ਰਨਿਯਹਿ ਛੋਰਿ ਜਾਰ ਉਠਿ ਭਾਗਾ ॥੯॥
raniyeh chhor jaar utth bhaagaa |9|

તેથી માણસે રાણીને છોડીને ભાગી જવું પડ્યું. 9.

ਤ੍ਰਿਯ ਸੌ ਬਚਨ ਕੋਪ ਕਰਿ ਭਾਖਿਯੋ ॥
triy sau bachan kop kar bhaakhiyo |

(રાજા) ગુસ્સે થયા અને રાણીને કહ્યું

ਤੈ ਲੈ ਜਾਰ ਧਾਮ ਕਿਮਿ ਰਾਖਿਯੋ ॥
tai lai jaar dhaam kim raakhiyo |

તમે તમારા મિત્રને ઘરે કેવી રીતે રાખો છો?

ਕੈ ਅਬ ਹੀ ਮੁਹਿ ਬਾਤ ਬਤਾਵੌ ॥
kai ab hee muhi baat bataavau |

કાં તો હવે મને (આખી વાત) કહો,

ਕੈ ਪ੍ਰਾਨਨ ਕੀ ਆਸ ਚੁਕਾਵੌ ॥੧੦॥
kai praanan kee aas chukaavau |10|

નહિંતર, આત્માઓની આશા સમાપ્ત કરો. 10.

ਬਾਤ ਸਤ੍ਯ ਜਾਨੀ ਜਿਯ ਰਾਨੀ ॥
baat satay jaanee jiy raanee |

રાણી તેના હૃદયની સત્યતા જાણતી હતી

ਮੁਝੈ ਨ ਨ੍ਰਿਪ ਛਾਡਤ ਅਭਿਮਾਨੀ ॥
mujhai na nrip chhaaddat abhimaanee |

તે (હવે) અભિમાની રાજા મને છોડશે નહિ.

ਭਾਗ ਘੋਟਨਾ ਹਾਥ ਸੰਭਾਰਾ ॥
bhaag ghottanaa haath sanbhaaraa |

(તેણે) તેના હાથમાં શણ-કચડી લાકડી પકડી હતી

ਫੋਰਿ ਨਰਾਧਿਪ ਕੇ ਸਿਰ ਡਾਰਾ ॥੧੧॥
for naraadhip ke sir ddaaraa |11|

અને રાજાને મારીને તેનું માથું ફાડી નાખ્યું. 11.

ਬਹੁਰਿ ਸਭਨ ਇਹ ਭਾਤਿ ਸੁਨਾਈ ॥
bahur sabhan ih bhaat sunaaee |

(રાણી) પછી સમગ્ર રાષ્ટ્રના લોકોને બોલાવ્યા

ਪ੍ਰਜਾ ਲੋਗ ਜਬ ਲਏ ਬੁਲਾਈ ॥
prajaa log jab le bulaaee |

બધાએ આમ કહ્યું,

ਮਦ ਕਰਿ ਭੂਪ ਭਯੋ ਮਤਵਾਰਾ ॥
mad kar bhoop bhayo matavaaraa |

દારૂ પીને રાજા નશામાં ગરકાવ થઈ ગયો

ਪਹਿਲ ਪੁਤ੍ਰ ਕੋ ਨਾਮ ਉਚਾਰਾ ॥੧੨॥
pahil putr ko naam uchaaraa |12|

અને પહેલા પુત્રનું નામ લેવા લાગ્યા. 12.

ਮ੍ਰਿਤਕ ਪੁਤ੍ਰ ਕੋ ਨਾਮਹਿ ਲਯੋ ॥
mritak putr ko naameh layo |

મૃત પુત્રનું નામ લેવું

ਤਾ ਤੇ ਅਧਿਕ ਦੁਖਾਤੁਰ ਭਯੋ ॥
taa te adhik dukhaatur bhayo |

(તે) બેચેન બની ગયો.

ਸੋਕ ਤਾਪ ਕੋ ਅਧਿਕ ਬਿਚਾਰਾ ॥
sok taap ko adhik bichaaraa |

દુઃખની વેદના પર ચિંતન કરીને

ਮੂੰਡ ਫੋਰਿ ਭੀਤਨ ਸੌ ਡਾਰਾ ॥੧੩॥
moondd for bheetan sau ddaaraa |13|

તેણે તેનું માથું દિવાલો સાથે અથડાવ્યું અને તેને ફાડી નાખ્યું. 13.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਇਹ ਛਲ ਨਿਜੁ ਨਾਯਕ ਹਨਾ ਲੀਨਾ ਮਿਤ੍ਰ ਬਚਾਇ ॥
eih chhal nij naayak hanaa leenaa mitr bachaae |

આ યુક્તિથી તેના પતિની હત્યા કરી અને તેના મિત્રને બચાવ્યો.

ਬਹੁਰਿ ਭੋਗ ਤਾ ਸੌ ਕਰੋ ਕੋ ਨ ਸਕਾ ਛਲ ਪਾਇ ॥੧੪॥
bahur bhog taa sau karo ko na sakaa chhal paae |14|

પછી તેની સાથે મિલન કરાવ્યું, પરંતુ તેની યુક્તિ કોઈ જોઈ શક્યું નહીં. 14.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਤੀਨ ਸੌ ਉਨਾਸੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੩੭੯॥੬੮੩੨॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade teen sau unaasee charitr samaapatam sat subham sat |379|6832|afajoon|

અહીં શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંવાદનો 379મો અધ્યાય સમાપ્ત થાય છે, જે બધા શુભ છે.379.6832. ચાલે છે

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਏਕ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸੈਨ ਰਾਜਾ ਬਰ ॥
ek charitr sain raajaa bar |

ચારિત્ર સેના નામનો એક સારો રાજા હતો.

ਨਾਰਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ਮਤੀ ਤਾ ਕੇ ਘਰ ॥
naar charitr matee taa ke ghar |

તેમના ઘરમાં ચારિત્રમતી નામની રાણી હતી.

ਵਤੀ ਚਰਿਤ੍ਰਾ ਤਾ ਕੀ ਨਗਰੀ ॥
vatee charitraa taa kee nagaree |

તેમનું પાત્ર નાગરી હતું

ਤਿਹੂੰ ਭਵਨ ਕੇ ਬੀਚ ਉਜਗਰੀ ॥੧॥
tihoon bhavan ke beech ujagaree |1|

જે ત્રણ લોકોમાં પ્રખ્યાત હતો. 1.

ਗੋਪੀ ਰਾਇ ਸਾਹ ਸੁਤ ਇਕ ਤਹ ॥
gopee raae saah sut ik tah |

ગોપી રાય શાહને ત્યાં એક પુત્ર હતો

ਜਿਹ ਸਮ ਸੁੰਦਰ ਦੁਤਿਯ ਨ ਜਗ ਮਹ ॥
jih sam sundar dutiy na jag mah |

જેમના જેવું સુંદર વિશ્વમાં બીજું કોઈ નહોતું.

ਤਿਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਦੇ ਨੈਨ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥
tih charitr de nain nihaariyo |

તેમને ચારિત્ર (દેવી)ની આંખોથી જોવામાં આવ્યા હતા.

ਅੰਗ ਅੰਗ ਤਿਹ ਮਦਨ ਪ੍ਰਜਾਰਿਯੋ ॥੨॥
ang ang tih madan prajaariyo |2|

તેથી કામદેવે તેના અંગો બાળી નાખ્યા. 2.

ਜਿਹ ਤਿਹ ਬਿਧਿ ਤਿਹ ਲਯੋ ਬੁਲਾਇ ॥
jih tih bidh tih layo bulaae |

જેમ કે તેને કેવી રીતે બોલાવવામાં આવ્યો

ਉਠਤ ਲਯੋ ਛਤਿਯਾ ਸੌ ਲਾਇ ॥
autthat layo chhatiyaa sau laae |

અને તેને છાતી સુધી ઉઠાવ્યો.

ਕਾਮ ਕੇਲ ਕੀਨੋ ਰੁਚਿ ਠਾਨੀ ॥
kaam kel keeno ruch tthaanee |

તેની સાથે રસપૂર્વક કામ કર્યું

ਕੇਲ ਕਰਤ ਸਭ ਰੈਨਿ ਬਿਹਾਨੀ ॥੩॥
kel karat sabh rain bihaanee |3|

અને આખી રાત રતિ-ક્રીડા કરવામાં વિતાવી હતી. 3.

ਪੋਸਤ ਭਾਗ ਅਫੀਮ ਮੰਗਾਈ ॥
posat bhaag afeem mangaaee |

માંગ માટે ખસખસ, શણ અને અફીણ

ਏਕ ਸੇਜ ਚੜਿ ਦੁਹੂੰ ਚੜਾਈ ॥
ek sej charr duhoon charraaee |

અને એક જ સીજ પર બેસીને બંને ચડી ગયા.

ਭਾਤਿ ਅਨਿਕ ਤਨ ਕਿਯੇ ਬਿਲਾਸਾ ॥
bhaat anik tan kiye bilaasaa |

માતાપિતાનો ડર

ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਕੋ ਮਨ ਨ ਤ੍ਰਾਸਾ ॥੪॥
maat pitaa ko man na traasaa |4|

અનેક રીતે પ્રેરિત. 4.

ਤਬ ਲਗਿ ਆਇ ਗਯੋ ਤਾ ਕੌ ਪਤਿ ॥
tab lag aae gayo taa kau pat |

એટલામાં તેનો પતિ આવી ગયો.

ਡਾਰਿ ਦਯੋ ਸੇਜਾ ਤਰ ਉਪ ਪਤਿ ॥
ddaar dayo sejaa tar up pat |

(સ્ત્રી) પેટા પતિ (એટલે કે પતિ) ને સેજ હેઠળ લાંબો મૂકે છે.

ਦੁਪਟਾ ਡਾਰਿ ਦਯੋ ਤਿਹ ਮੁਖ ਪਰ ॥
dupattaa ddaar dayo tih mukh par |

તેના ચહેરા પર દુપટ્ટો મૂકો,

ਜਾਨ੍ਯੋ ਜਾਇ ਨ ਤਾ ਤੇ ਤ੍ਰਿਯ ਨਰ ॥੫॥
jaanayo jaae na taa te triy nar |5|

(જેના દ્વારા તે) જાણી શકાતું નથી કે તે સ્ત્રી છે કે પુરુષ. 5.

ਸੋਵਤ ਕਵਨ ਸੇਜ ਪਰ ਤੋਰੀ ॥
sovat kavan sej par toree |

(રાજાએ આવીને પૂછ્યું) તમારા પલંગ પર કોણ સૂઈ રહ્યું છે.