શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1216


ਤ੍ਰਿਯ ਐਸੀ ਬਿਧਿ ਚਿਤਹਿ ਬਿਚਾਰਾ ॥
triy aaisee bidh chiteh bichaaraa |

રાણીએ ચિત્તમાં આમ વિચાર્યું

ਇਹ ਰਾਜਾ ਕਹ ਚਹਿਯਤ ਮਾਰਾ ॥
eih raajaa kah chahiyat maaraa |

કે આ રાજાને મારી નાખવો જોઈએ.

ਲੈ ਤਿਹ ਰਾਜ ਜੋਗਿਯਹਿ ਦੀਜੈ ॥
lai tih raaj jogiyeh deejai |

તેની પાસેથી રાજ્ય લઈ જોગીને આપવું જોઈએ.

ਕਛੂ ਚਰਿਤ੍ਰ ਐਸਿ ਬਿਧਿ ਕੀਜੈ ॥੫॥
kachhoo charitr aais bidh keejai |5|

આવી પદ્ધતિના કેટલાક પાત્રો કરવા જોઈએ. 5.

ਸੋਵਤ ਸਮੈ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕਹ ਮਾਰਿਯੋ ॥
sovat samai nripat kah maariyo |

(તેણે) સૂતેલા રાજાને મારી નાખ્યો.

ਗਾਡਿ ਤਾਹਿ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥
gaadd taeh ih bhaat uchaariyo |

તે (જમીન પર) પડ્યો અને આમ કહ્યું,

ਰਾਜੈ ਰਾਜ ਜੋਗਿਯਹਿ ਦੀਨਾ ॥
raajai raaj jogiyeh deenaa |

રાજાએ જોગીને રાજ્ય આપ્યું છે

ਆਪਨ ਭੇਸ ਜੋਗ ਕੋ ਲੀਨਾ ॥੬॥
aapan bhes jog ko leenaa |6|

અને તેણે યોગનો વેશ ધારણ કર્યો છે. 6.

ਜੋਗ ਭੇਸ ਧਾਰਤ ਨ੍ਰਿਪ ਭਏ ॥
jog bhes dhaarat nrip bhe |

રાજાએ જોગનો વેશ ધારણ કર્યો છે

ਦੈ ਇਹ ਰਾਜ ਬਨਹਿ ਉਠ ਗਏ ॥
dai ih raaj baneh utth ge |

અને તેને રાજ્ય આપીને, બાન વધ્યો છે.

ਹਮਹੂੰ ਰਾਜ ਜੋਗਿਯਹਿ ਦੈ ਹੈ ॥
hamahoon raaj jogiyeh dai hai |

હું રાજ જોગીને પણ આપું છું

ਨਾਥ ਗਏ ਜਿਤ ਤਹੀ ਸਿਧੈ ਹੈ ॥੭॥
naath ge jit tahee sidhai hai |7|

અને જ્યાં રાજા ગયો છે ત્યાં હું જાઉં છું. 7.

ਸਤਿ ਸਤਿ ਸਭ ਪ੍ਰਜਾ ਬਖਾਨਿਯੋ ॥
sat sat sabh prajaa bakhaaniyo |

(રાણીની વાત સાંભળીને) બધા લોકોએ 'સત શનિ' કહ્યું.

ਜੋ ਨ੍ਰਿਪ ਕਹਿਯੋ ਵਹੈ ਹਮ ਮਾਨਿਯੋ ॥
jo nrip kahiyo vahai ham maaniyo |

અને રાજાએ જે કહ્યું તે અમે સ્વીકાર્યું.

ਸਭਹਿਨ ਰਾਜ ਜੋਗਯਹਿ ਦੀਨਾ ॥
sabhahin raaj jogayeh deenaa |

બધાએ જોગીને રાજ્ય આપ્યું

ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਮੂੜ ਨਹਿ ਚੀਨਾ ॥੮॥
bhed abhed moorr neh cheenaa |8|

અને મૂર્ખ લોકો ભેદ સમજી શક્યા નહીં. 8.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਮਾਰਿ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕਹ ਚੰਚਲੈ ਕਿਯੋ ਆਪਨੇ ਕਾਜ ॥
maar nripat kah chanchalai kiyo aapane kaaj |

રાજાને મારીને રાણીએ પોતાનું કામ કર્યું છે

ਸਕਲ ਪ੍ਰਜਾ ਡਾਰੀ ਪਗਨ ਦੈ ਜੋਗੀ ਕਹ ਰਾਜ ॥੯॥
sakal prajaa ddaaree pagan dai jogee kah raaj |9|

અને જોગીને રાજ્ય આપીને આખી પ્રજાને પોતાના પગે મૂકી દીધી. 9.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਇਹ ਬਿਧਿ ਰਾਜ ਜੋਗਿਯਹਿ ਦੀਯਾ ॥
eih bidh raaj jogiyeh deeyaa |

આમ જોગીને રાજ્ય આપવામાં આવ્યું

ਇਹ ਛਲ ਸੌ ਪਤਿ ਕੋ ਬਧ ਕੀਯਾ ॥
eih chhal sau pat ko badh keeyaa |

અને આ યુક્તિથી પતિની હત્યા કરી નાખી.

ਮੂਰਖ ਅਬ ਲਗ ਭੇਦ ਨ ਪਾਵੈ ॥
moorakh ab lag bhed na paavai |

મૂર્ખ હજુ સુધી રહસ્ય સમજી શક્યા નથી

ਅਬ ਤਕ ਆਇ ਸੁ ਰਾਜ ਕਮਾਵੈ ॥੧੦॥
ab tak aae su raaj kamaavai |10|

અને અત્યાર સુધી તે રાજ્ય કમાઈ રહ્યો છે. 10.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਅਸੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੮੦॥੫੩੭੬॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade doe sau asee charitr samaapatam sat subham sat |280|5376|afajoon|

અહીં શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંબદના 280મા અધ્યાયનું સમાપન છે, બધું જ શુભ છે. 280.5376 છે. ચાલે છે

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਬਿਜੈ ਨਗਰ ਇਕ ਰਾਇ ਬਖਨਿਯਤ ॥
bijai nagar ik raae bakhaniyat |

કહેવાય છે કે વિજય નગરનો એક રાજા હતો

ਜਾ ਕੋ ਤ੍ਰਾਸ ਦੇਸ ਸਭ ਮਨਿਯਤ ॥
jaa ko traas des sabh maniyat |

જેનાથી આખો દેશ ડરી ગયો હતો.

ਬਿਜੈ ਸੈਨ ਜਿਹ ਨਾਮ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਬਰ ॥
bijai sain jih naam nripat bar |

એ મહાન રાજાનું નામ બિજય સેન હતું.

ਬਿਜੈ ਮਤੀ ਰਾਨੀ ਜਿਹ ਕੇ ਘਰ ॥੧॥
bijai matee raanee jih ke ghar |1|

તેમના ઘરમાં બિજય મતી નામની રાણી રહેતી હતી. 1.

ਅਜੈ ਮਤੀ ਦੂਸਰਿ ਤਿਹ ਰਾਨੀ ॥
ajai matee doosar tih raanee |

અજય માતિ તેમની બીજી રાણી હતી

ਜਾ ਕੇ ਕਰ ਨ੍ਰਿਪ ਦੇਹਿ ਬਿਕਾਨੀ ॥
jaa ke kar nrip dehi bikaanee |

જેના હાથમાં રાજા વેચાયો હતો.

ਬਿਜੈ ਮਤੀ ਕੇ ਸੁਤ ਇਕ ਧਾਮਾ ॥
bijai matee ke sut ik dhaamaa |

બિજય મતિને એક પુત્ર હતો.

ਸ੍ਰੀ ਸੁਲਤਾਨ ਸੈਨ ਤਿਹ ਨਾਮਾ ॥੨॥
sree sulataan sain tih naamaa |2|

તેનું નામ સુલતાન સૈન હતું. 2.

ਬਿਜੈ ਮਤੀ ਕੋ ਰੂਪ ਅਪਾਰਾ ॥
bijai matee ko roop apaaraa |

બિજય મતિનું સ્વરૂપ અપાર હતું,

ਜਾ ਸੰਗ ਨਹੀ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕੋ ਪ੍ਯਾਰਾ ॥
jaa sang nahee nripat ko payaaraa |

પરંતુ રાજા તેને પ્રેમ કરતો ન હતો.

ਅਜੈ ਮਤੀ ਕੀ ਸੁੰਦਰਿ ਕਾਯਾ ॥
ajai matee kee sundar kaayaa |

અજય માતિનું શરીર ખૂબ જ સુંદર હતું.

ਜਿਨ ਰਾਜਾ ਕੋ ਚਿਤ ਲੁਭਾਯਾ ॥੩॥
jin raajaa ko chit lubhaayaa |3|

જેણે રાજાના હૃદયને લલચાવી દીધું હતું. 3.

ਤਾ ਕੇ ਰਹਤ ਰੈਨਿ ਦਿਨ ਪਰਾ ॥
taa ke rahat rain din paraa |

(રાજા) રાત-દિવસ તેના પર જૂઠું બોલતા.

ਜੈਸੀ ਭਾਤਿ ਗੋਰ ਮਹਿ ਮਰਾ ॥
jaisee bhaat gor meh maraa |

કબરમાં પડેલા મૃત વ્યક્તિની જેમ.

ਦੁਤਿਯ ਨਾਰਿ ਕੇ ਧਾਮ ਨ ਜਾਵੈ ॥
dutiy naar ke dhaam na jaavai |

(તે) બીજી રાણીના ઘરે ન ગયો,

ਤਾ ਤੇ ਤਰੁਨਿ ਅਧਿਕ ਕੁਰਰਾਵੈ ॥੪॥
taa te tarun adhik kuraraavai |4|

જેના કારણે તે મહિલા ખૂબ જ ગુસ્સામાં હતી. 4.

ਆਗ੍ਯਾ ਚਲਤ ਤਵਨ ਕੀ ਦੇਸਾ ॥
aagayaa chalat tavan kee desaa |

દેશમાં ફક્ત તેના (બીજી રાણીના) હુકમનો ઉપયોગ થતો હતો.

ਰਾਨੀ ਭਈ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕੇ ਭੇਸਾ ॥
raanee bhee nripat ke bhesaa |

(ખરેખર) રાજાના વેશમાં રાણી (શાસન) કરતી.

ਯਹਿ ਰਿਸਿ ਨਾਰਿ ਦੁਤਿਯ ਜਿਯ ਰਾਖੀ ॥
yeh ris naar dutiy jiy raakhee |

બીજી રાણીએ આ રોષને પોતાના હૃદયમાં લઈ લીધો (શરદીને કારણે).

ਬੋਲਿਕ ਬੈਦ ਪ੍ਰਗਟ ਅਸਿ ਭਾਖੀ ॥੫॥
bolik baid pragatt as bhaakhee |5|

તેણે ડોક્ટરને બોલાવીને આ રીતે સ્પષ્ટ કહ્યું. 5.

ਯਾ ਰਾਜਾ ਕਹ ਜੁ ਤੈ ਖਪਾਵੈਂ ॥
yaa raajaa kah ju tai khapaavain |

જો તમે આ રાજાને મારી નાખો

ਮੁਖ ਮਾਗੈ ਮੋ ਤੇ ਸੋ ਪਾਵੈਂ ॥
mukh maagai mo te so paavain |

તો તમે મારી પાસેથી જે (પુરસ્કાર) માંગ્યા છે તે મેળવો.