શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 872


ਮੁਨਿ ਨਾਰਦ ਕਹੂੰ ਬੇਨੁ ਬਜਾਵੈ ॥
mun naarad kahoon ben bajaavai |

ક્યાંક નારદ મુનિ બીન વગાડતા હતા

ਕਹੂੰ ਰੁਦ੍ਰ ਡਮਰੂ ਡਮਕਾਵੈ ॥
kahoon rudr ddamaroo ddamakaavai |

અને ક્યાંક રુદ્ર ડમરુ ધગધગતું હતું.

ਰੁਧਿਰ ਖਪਰ ਜੁਗਿਨ ਭਰਿ ਭਾਰੀ ॥
rudhir khapar jugin bhar bhaaree |

(ક્યાંક) જોગણોના મોટા કપાળ લોહીથી ભરેલા હતા

ਮਾਰਹਿ ਭੂਤ ਪ੍ਰੇਤ ਕਿਲਕਾਰੀ ॥੩੨॥
maareh bhoot pret kilakaaree |32|

અને (ક્યાંક) ભૂત-પ્રેત ચીસો પાડતા હતા. 32.

ਰਨ ਅਗੰਮ ਕੋਊ ਜਾਨ ਨ ਪਾਵੈ ॥
ran agam koaoo jaan na paavai |

આવનાર યુદ્ધને કોઈ સમજી રહ્યું ન હતું

ਡਹ ਡਹ ਡਹ ਸਿਵ ਡਮਰੁ ਬਜਾਵੈ ॥
ddah ddah ddah siv ddamar bajaavai |

અને શિવ ખંજરી વગાડતા હતા.

ਕਹ ਕਹ ਕਹੂੰ ਕਾਲਿਕਾ ਕਹਕੈ ॥
kah kah kahoon kaalikaa kahakai |

ક્યાંક કાલિકા વાત કરતી હતી.

ਜਾਨੁਕ ਧੁਜਾ ਕਾਲ ਕੀ ਲਹਕੈ ॥੩੩॥
jaanuk dhujaa kaal kee lahakai |33|

(એવું લાગતું હતું) જાણે સમયનો ધ્વજ લહેરાતો હોય. 33.

ਹਸਤ ਪਾਰਬਤੀ ਨੈਨ ਬਿਸਾਲਾ ॥
hasat paarabatee nain bisaalaa |

મોટી આંખોવાળી પાર્વતી હસી રહી હતી

ਨਾਚਤ ਭੂਪ ਪ੍ਰੇਤ ਬੈਤਾਲਾ ॥
naachat bhoop pret baitaalaa |

અને ભૂત, પ્રેત અને પ્રેત નાચતા હતા.

ਕਹ ਕਹਾਟ ਕਹੂੰ ਕਾਲ ਸੁਨਾਵੈ ॥
kah kahaatt kahoon kaal sunaavai |

ક્યારેક કાલી 'કહ કહત' શબ્દોનો પાઠ કરતો.

ਭੀਖਨ ਸੁਨੇ ਨਾਦ ਭੈ ਆਵੈ ॥੩੪॥
bheekhan sune naad bhai aavai |34|

ભયંકર અવાજ સાંભળીને હું ડરી ગયો. 34.

ਬਿਨੁ ਸੀਸਨ ਕੇਤਿਕ ਭਟ ਡੋਲਹਿ ॥
bin seesan ketik bhatt ddoleh |

કેટકેટલા હીરો માથા વગર ફરતા હતા

ਕੇਤਿਨ ਮਾਰਿ ਮਾਰਿ ਕਰਿ ਬੋਲਹਿ ॥
ketin maar maar kar boleh |

અને કેટલાય 'મારો-મારો' બૂમો પાડતા હતા.

ਕਿਤੇ ਤਮਕਿ ਰਨ ਤੁਰੈ ਨਚਾਵੈ ॥
kite tamak ran turai nachaavai |

ઘોડાઓ કેટલા ગુસ્સામાં નાચી રહ્યા હતા

ਜੂਝਿ ਕਿਤਕ ਜਮ ਲੋਕ ਸਿਧਾਵੈ ॥੩੫॥
joojh kitak jam lok sidhaavai |35|

અને યુદ્ધ કરીને યમ-લોકનો કેટલો સુધારો થયો હતો. 35.

ਕਟਿ ਕਟਿ ਪਰੇ ਸੁਭਟ ਛਿਤ ਭਾਰੇ ॥
katt katt pare subhatt chhit bhaare |

ઘણા મોટા હીરો કાપીને જમીન પર પડ્યા હતા

ਭੂਪ ਸੁਤਾ ਕਰਿ ਕੋਪ ਪਛਾਰੇ ॥
bhoop sutaa kar kop pachhaare |

અને (ઘણા) ક્રોધમાં રાજા કુમારીથી આગળ નીકળી ગયા.

ਜਿਨ ਕੇ ਪਰੀ ਹਾਥ ਨਹਿ ਪ੍ਯਾਰੀ ॥
jin ke paree haath neh payaaree |

જેના હાથમાં રાજ કુમારી ન મળી,

ਬਿਨੁ ਮਾਰੇ ਹਨਿ ਮਰੇ ਕਟਾਰੀ ॥੩੬॥
bin maare han mare kattaaree |36|

તેઓ માર્યા વિના છરા મારવાથી મૃત્યુ પામ્યા. 36.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਮੋੜਤੇਸ ਅੰਬੇਰ ਪਤਿ ਅਮਿਤ ਸੈਨ ਲੈ ਸਾਥ ॥
morrates anber pat amit sain lai saath |

(હવે) વારો (મેરતા) અને અમિત સેના સાથે આમેરનો રાજા

ਬਾਲ ਨਿਮਿਤਿ ਆਵਤ ਭਏ ਗਹੇ ਬਰਛਿਯੈ ਹਾਥ ॥੩੭॥
baal nimit aavat bhe gahe barachhiyai haath |37|

તેઓ હાથમાં ભાલા લઈને આવ્યા હતા (રાજ કુમારીને લેવા). 37.

ਬਿਕਟ ਸਿੰਘ ਅੰਬੇਰ ਪਤਿ ਅਮਿਟ ਸਿੰਘ ਤਿਹ ਨਾਮ ॥
bikatt singh anber pat amitt singh tih naam |

(મોર્ટાના રાજાનું નામ) બિકટ સિંહ અને આમેરના રાજાનું નામ અમિત સિંહ હતું.

ਕਬਹੂੰ ਦਈ ਨ ਪੀਠ ਰਨ ਜੀਤੇ ਬਹੁ ਸੰਗ੍ਰਾਮ ॥੩੮॥
kabahoon dee na peetth ran jeete bahu sangraam |38|

તેણે ઘણા યુદ્ધો જીત્યા હતા અને ક્યારેય યુદ્ધમાં પીઠ બતાવી ન હતી. 38.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਤੇ ਨ੍ਰਿਪ ਜੋਰਿ ਸੈਨ ਦ੍ਵੈ ਧਾਏ ॥
te nrip jor sain dvai dhaae |

બંનેએ લશ્કર સાથે મળીને કૂચ કરી

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਬਾਜਿਤ੍ਰ ਬਜਾਏ ॥
bhaat bhaat baajitr bajaae |

અને વિવિધ (યુદ્ધ) ઘંટ વગાડ્યા.

ਰਾਜ ਸੁਤਾ ਜਬ ਨੈਨ ਨਿਹਾਰੇ ॥
raaj sutaa jab nain nihaare |

જ્યારે રાજ કુમારીએ તેમને પોતાની આંખોથી જોયા

ਸੈਨਾ ਸਹਿਤ ਮਾਰ ਹੀ ਡਾਰੇ ॥੩੯॥
sainaa sahit maar hee ddaare |39|

તેથી તેણે સૈન્ય સાથે મળીને તેઓને મારી નાખ્યા. 39.

ਜਬ ਅਬਲਾ ਨ੍ਰਿਪ ਦੋਊ ਸੰਘਾਰੇ ॥
jab abalaa nrip doaoo sanghaare |

જ્યારે રાજ કુમારીએ બંને રાજાઓને મારી નાખ્યા,

ਠਟਕੇ ਸੁਭਟ ਸਕਲ ਤਬ ਭਾਰੇ ॥
tthattake subhatt sakal tab bhaare |

પછી બધા મહાન રાજાઓ ચૂપ થઈ ગયા.

ਖੇਤ ਛਾਡਿ ਯਹ ਤਰੁਨਿ ਨ ਟਰਿਹੈ ॥
khet chhaadd yah tarun na ttarihai |

(તે મનમાં વિચારવા લાગ્યો) કે આ રાજ કુમારી યુદ્ધભૂમિ છોડીને નહીં જાય

ਸਭਹਿਨ ਕੋ ਪ੍ਰਾਨਨ ਬਿਨੁ ਕਰਿ ਹੈ ॥੪੦॥
sabhahin ko praanan bin kar hai |40|

અને દરેકને આત્મા વિના બનાવશે. 40.

ਬੂੰਦੀ ਨਾਥ ਰਣੁਤ ਕਟ ਧਾਯੋ ॥
boondee naath ranut katt dhaayo |

બુંદી (રજવાડા)ના રાજા રણુતનું અવસાન થયું

ਅਧਿਕ ਮਦੁਤ ਕਟ ਸਿੰਘ ਰਿਸਾਯੋ ॥
adhik madut katt singh risaayo |

અને મદુત કટ સિંહ પણ ખૂબ ગુસ્સે થયા.

ਨਾਥ ਉਜੈਨ ਜਿਸੇ ਜਗ ਕਹਈ ॥
naath ujain jise jag kahee |

જેમને લોકો ઉજ્જૈનના રાજા કહેતા હતા.

ਵਾ ਕਹਿ ਜੀਤੈ ਜਗ ਕੋ ਰਹਈ ॥੪੧॥
vaa keh jeetai jag ko rahee |41|

તેના વિના દુનિયામાં કોણ રહી શકે. 41.

ਜਬ ਅਬਲਾ ਆਵਤ ਵਹੁ ਲਹੇ ॥
jab abalaa aavat vahu lahe |

જ્યારે રાજ કુમારીએ તેમને આવતા જોયા

ਹਾਥ ਹਥਯਾਰ ਆਪਨੇ ਗਹੇ ॥
haath hathayaar aapane gahe |

(તેથી તેણે) હાથમાં શસ્ત્રો લીધા.

ਅਧਿਕ ਕੋਪ ਕਰਿ ਕੁਵਤਿ ਪ੍ਰਹਾਰੇ ॥
adhik kop kar kuvat prahaare |

(રાજ કુમારી) ખૂબ ગુસ્સે થઈ ગઈ અને બળપૂર્વક ('કુવટી') ચલાવી.

ਛਿਨਿਕ ਬਿਖੈ ਦਲ ਸਹਿਤ ਸੰਘਾਰੇ ॥੪੨॥
chhinik bikhai dal sahit sanghaare |42|

અને સેકન્ડોની બાબતમાં પક્ષ સાથે (તેમને) મારી નાખ્યા. 42.

ਗੰਗਾਦ੍ਰੀ ਜਮੁਨਾਦ੍ਰੀ ਹਠੇ ॥
gangaadree jamunaadree hatthe |

ગંગાના પર્વતીય રાજાઓ અને યમુનાના પર્વતોમાં રહેતા રાજાઓ

ਸਾਰਸ੍ਵਤੀ ਹ੍ਵੈ ਚਲੇ ਇਕਠੇ ॥
saarasvatee hvai chale ikatthe |

અને સરસ્વતીના રાજાઓ જીદ કરીને ભેગા થયા છે.

ਸਤੁਦ੍ਰਵਾਦਿ ਅਤਿ ਦ੍ਰਿੜ ਪਗ ਰੋਪੇ ॥
satudravaad at drirr pag rope |

સતલજ અને બિયાસ વગેરેના રાજાઓએ પગ મૂક્યો

ਬ੍ਰਯਾਹਾਦ੍ਰੀ ਸਿਗਰੇ ਮਿਲਿ ਕੋਪੇ ॥੪੩॥
brayaahaadree sigare mil kope |43|

અને બધા એકસાથે ગુસ્સે થયા. 43.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਪਰਮ ਸਿੰਘ ਪੂਰੋ ਪੁਰਖ ਕਰਮ ਸਿੰਘ ਸੁਰ ਗ੍ਯਾਨ ॥
param singh pooro purakh karam singh sur gayaan |

પરમસિંહ સંપૂર્ણ માણસ હતા અને કરમસિંહ દેવતાઓ જેવો જ્ઞાની હતો.

ਧਰਮ ਸਿੰਘ ਹਾਠੋ ਹਠੀ ਅਮਿਤ ਜੁਧ ਕੀ ਖਾਨ ॥੪੪॥
dharam singh haattho hatthee amit judh kee khaan |44|

ધરમસિંહ ખૂબ જ જીદ્દી હતો અને અમિત યુદ્ધનો ખોરાક હતો. 44.

ਅਮਰ ਸਿੰਘ ਅਰੁ ਅਚਲ ਸਿੰਘ ਮਨ ਮੈ ਕੋਪ ਬਢਾਇ ॥
amar singh ar achal singh man mai kop badtaae |

અમરસિંહ અને અચલસિંહ ખૂબ ગુસ્સામાં હતા.

ਪਾਚੌ ਭੂਪ ਪਹਾਰਿਯੈ ਸਨਮੁਖਿ ਪਹੁਚੇ ਆਇ ॥੪੫॥
paachau bhoop pahaariyai sanamukh pahuche aae |45|

આ પાંચ પર્વત રાજાઓ (રાજ કુમારી સાથે લડવા) આગળ આવ્યા. 45.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਪਰਬਤੀਸ ਪਾਚੋ ਨ੍ਰਿਪ ਧਾਏ ॥
parabatees paacho nrip dhaae |

પાંચ પર્વત રાજાઓ (યુદ્ધ માટે) નીકળ્યા.

ਖਸੀਯਾ ਅਧਿਕ ਸੰਗ ਲੈ ਆਏ ॥
khaseeyaa adhik sang lai aae |

ઘણા પોતાની સાથે બકરીઓ લાવ્યા.

ਪਾਹਨ ਬ੍ਰਿਸਟਿ ਕੋਪ ਕਰਿ ਕਰੀ ॥
paahan brisatt kop kar karee |

તેઓએ ગુસ્સામાં પથ્થરમારો કર્યો

ਮਾਰਿ ਮਾਰਿ ਮੁਖ ਤੇ ਉਚਰੀ ॥੪੬॥
maar maar mukh te ucharee |46|

અને મોઢામાંથી 'મારો મારો' ઉચ્ચાર કર્યો. 46.

ਦੁੰਦਭ ਢੋਲ ਦੁਹੂੰ ਦਿਸਿ ਬਾਜੇ ॥
dundabh dtol duhoon dis baaje |

બંને બાજુ ઢોલ અને ઘંટ વગાડવામાં આવે છે

ਸਾਜੇ ਸਸਤ੍ਰ ਸੂਰਮਾ ਗਾਜੇ ॥
saaje sasatr sooramaa gaaje |

અને બખ્તર પહેરેલા યોદ્ધાઓ આગળ વધ્યા.

ਕੁਪਿ ਕੁਪਿ ਅਧਿਕ ਹ੍ਰਿਦਨ ਮੈ ਲਰੇ ॥
kup kup adhik hridan mai lare |

તેઓ તેમના હૃદયમાં ક્રોધ સાથે લડ્યા

ਕਟਿ ਕਟਿ ਮਰੇ ਬਰੰਗਨਿ ਬਰੇ ॥੪੭॥
katt katt mare barangan bare |47|

અને મરતા અપચારોને કાપીને કાપી નાખો. 47.

ਭੂਪ ਪਾਚਉ ਬਾਨ ਚਲਾਵੈਂ ॥
bhoop paachau baan chalaavain |

પાંચેય રાજાઓ તીર છોડતા હતા

ਬਾਧੇ ਗੋਲ ਸਾਮੁਹੇ ਆਵੈਂ ॥
baadhe gol saamuhe aavain |

અને તેઓ એક વર્તુળમાં આગળ આવી રહ્યા હતા.

ਤਬ ਬਚਿਤ੍ਰ ਦੇ ਸਸਤ੍ਰ ਪ੍ਰਹਾਰੇ ॥
tab bachitr de sasatr prahaare |

પછી બચિત્ર દેઇએ શસ્ત્રો માર્યા

ਛਿਨਿਕ ਬਿਖੈ ਸਕਲੇ ਹਨਿ ਡਾਰੇ ॥੪੮॥
chhinik bikhai sakale han ddaare |48|

અને તેઓ બધાએ આંખના પલકારામાં ગોળી મારી. 48.

ਦੇਇ ਬਚਿਤ੍ਰ ਪਾਚ ਨ੍ਰਿਪ ਮਾਰੇ ॥
dee bachitr paach nrip maare |

બચિત્ર દેઈએ પાંચ રાજાઓને મારી નાખ્યા

ਔਰ ਸੁਭਟ ਚੁਨਿ ਚੁਨਿ ਹਨਿ ਡਾਰੇ ॥
aauar subhatt chun chun han ddaare |

અને વધુ હીરો પસંદ કરીને આપવામાં આવ્યા હતા.

ਸਾਤ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਅਵਰੈ ਤਬ ਚਲੇ ॥
saat nripat avarai tab chale |

પછી સાત રાજાઓ આગળ ગયા

ਜੋਧਾ ਜੋਰ ਜੁਧ ਕਰਿ ਭਲੇ ॥੪੯॥
jodhaa jor judh kar bhale |49|

જેઓ યુદ્ધમાં ખૂબ શક્તિશાળી હતા. 49.

ਕਾਸਿ ਰਾਜ ਮਘਧੇਸ੍ਵਰ ਕੋਪੇ ॥
kaas raaj maghadhesvar kope |

કાશી અને મગધના રાજાઓ ગુસ્સે થયા અને

ਅੰਗ ਬੰਗ ਰਾਜਨ ਪਗ ਰੋਪੇ ॥
ang bang raajan pag rope |

આંગ અને બાંગ (બંગાળ) ના રાજાઓએ પગ ઉપાડ્યા.

ਔਰ ਕੁਲਿੰਗ ਦੇਸ ਪਤਿ ਧਾਯੋ ॥
aauar kuling des pat dhaayo |

આ સિવાય કુલિંગ દેશના રાજા પણ ચાલ્યા

ਤ੍ਰਿਗਤਿ ਦੇਸ ਏਸ੍ਵਰ ਹੂੰ ਆਯੋ ॥੫੦॥
trigat des esvar hoon aayo |50|

અને ત્રિગતિ દેશના રાજા પણ પધાર્યા. 50.