શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 420

ਸੋਊ ਬਚੇ ਤਿਹ ਤੇ ਬਲ ਬੀਰ ਜੋਊ ਭਜਿ ਆਪਨੇ ਪ੍ਰਾਨ ਬਚਾਵੈ ॥

soaoo bache tih te bal beer joaoo bhaj aapane praan bachaavai |

ફક્ત તે જ યોદ્ધા સુરક્ષિત રહેશે, જે પોતાને બચાવવા ભાગશે

ਅਉਰਨ ਕੀ ਸੁ ਕਹਾ ਗਨਤੀ ਜੁ ਬਡੇ ਭਟ ਜੀਵਤ ਜਾਨ ਨ ਪਾਵੈ ॥੧੨੨੩॥

aauran kee su kahaa ganatee ju badde bhatt jeevat jaan na paavai |1223|

બીજાની સંખ્યા કેટલી હતી? મહાન યોદ્ધાઓ પણ તે જગ્યાએથી જીવતા જઈ શક્યા ન હતા.1223.

ਮੂਸਲ ਅਉਰ ਲਏ ਮੁਸਲੀ ਚੜਿ ਸ੍ਯੰਦਨ ਪੈ ਬਹੁਰੋ ਫਿਰਿ ਧਾਯੋ ॥

moosal aaur le musalee charr sayandan pai bahuro fir dhaayo |

બલરામે બીજો મુસળો લીધો અને રથ પર ચઢ્યો અને ફરીથી (યુદ્ધભૂમિમાં) આવ્યા.

ਆਵਤ ਹੀ ਬਲ ਕੈ ਨ੍ਰਿਪ ਸੋ ਚਤੁਰੰਗ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕੋ ਜੁਧੁ ਮਚਾਯੋ ॥

aavat hee bal kai nrip so chaturang prakaar ko judh machaayo |

રથ પર બેઠેલા બલરામ બીજી ગદા લઈને ફરી આવ્યા અને આવ્યા પછી રાજા સાથે ચાર પ્રકારના યુદ્ધ કરવા લાગ્યા.

ਅਉਰ ਜਿਤੇ ਭਟ ਠਾਢੇ ਹੁਤੇ ਰਿਸ ਕੈ ਮੁਖਿ ਤੇ ਇਹ ਭਾਤਿ ਸੁਨਾਯੋ ॥

aaur jite bhatt tthaadte hute ris kai mukh te ih bhaat sunaayo |

તેણે, ખૂબ જ ગુસ્સામાં, બાકીના બધા યોદ્ધાઓને કહ્યું, "તેને જીવતા જવા દો નહીં.

ਜਾਨਿ ਨ ਦੇਹੁ ਅਰੇ ਅਰਿ ਕੋ ਸੁਨਿ ਕੈ ਹਰਿ ਕੇ ਦਲੁ ਕੋਪੁ ਬਢਾਯੋ ॥੧੨੨੪॥

jaan na dehu are ar ko sun kai har ke dal kop badtaayo |1224|

આ શબ્દો સાંભળીને કૃષ્ણની શક્તિઓ પણ ગુસ્સે થઈ ગઈ.1224.

ਐਸੇ ਹਲਾਯੁਧ ਕੋਪਿ ਕਹਿਯੋ ਤਬ ਜਾਦਵ ਬੀਰ ਸਬੈ ਮਿਲਿ ਧਾਏ ॥

aaise halaayudh kop kahiyo tab jaadav beer sabai mil dhaae |

જ્યારે બલરામે આ રીતે પોતાનો ક્રોધ દર્શાવ્યો, ત્યારે બધા યાદવ યોદ્ધાઓ દુશ્મનો પર પડ્યા, જે પણ હવે તેમની આગળ આવ્યા, તેઓ જીવતા પાછા ન આવી શક્યા.

ਜੋ ਇਹ ਸਾਮੁਹੇ ਆਇ ਅਰੇ ਗ੍ਰਿਹ ਕੋ ਤੇਊ ਜੀਵਤ ਜਾਨਿ ਨ ਪਾਏ ॥

jo ih saamuhe aae are grih ko teaoo jeevat jaan na paae |

જેઓ ત્યાં ઉભા હતા તે બધા,

ਅਉਰ ਜਿਤੇ ਤਹ ਠਾਢੇ ਹੁਤੇ ਅਸਿ ਲੈ ਬਰਛੈ ਪਰਸੇ ਗਹਿ ਆਏ ॥

aaur jite tah tthaadte hute as lai barachhai parase geh aae |

તેઓ તેમની કુહાડી અને લેન્સ સાથે ખસેડવા લાગ્યા

ਤੇਊ ਭਿਰੇ ਜੋਊ ਲਾਜ ਭਰੇ ਅਰਿ ਕੋ ਬਰ ਕੈ ਤਿਨ ਘਾਇ ਲਗਾਏ ॥੧੨੨੫॥

teaoo bhire joaoo laaj bhare ar ko bar kai tin ghaae lagaae |1225|

તેમના સન્માન અને રિવાજને ધ્યાનમાં રાખીને, તેઓએ પૂરી તાકાતથી દુશ્મન પર મારામારી કરી.1225.

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહરા

ਅਮਿਟ ਸਿੰਘ ਅਤਿ ਕੋਪ ਹ੍ਵੈ ਅਮਿਤ ਚਲਾਏ ਬਾਨ ॥

amitt singh at kop hvai amit chalaae baan |

અમિત સિંહ ખૂબ ગુસ્સે થયા અને બેદરકારીથી તીર ચલાવ્યું.

ਹਰਿ ਸੈਨਾ ਤਮ ਜਿਉ ਭਜੀ ਸਰ ਮਾਨੋ ਕਰਿ ਭਾਨੁ ॥੧੨੨੬॥

har sainaa tam jiau bhajee sar maano kar bhaan |1226|

જ્યારે અમિત સિંહે પ્રચંડ ક્રોધમાં અસંખ્ય તીરો છોડ્યા, ત્યારે દુશ્મનો અંધકારની જેમ ભાગી ગયા, જેમ કે સૂર્યની આગળ વિચલિત થઈને ભાગી રહ્યા હતા.1226.

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਜਾਤ ਭਜੇ ਜਦਵੀਰ ਪ੍ਰਿਤਨਾ ਰਨ ਮੈ ਮੁਸਲੀ ਇਹ ਭਾਤਿ ਪਚਾਰੇ ॥

jaat bhaje jadaveer pritanaa ran mai musalee ih bhaat pachaare |

જ્યારે યાદવી સેના યુદ્ધના મેદાનમાંથી ભાગવા લાગી ત્યારે (ત્યારે) બલરામે સેનાને આ રીતે સંબોધન કર્યું,

ਛਤ੍ਰਨਿ ਕੇ ਕੁਲ ਮੈ ਉਪਜੇ ਕਿਹ ਭਾਤਿ ਪਰਾਵਤ ਹੋ ਬਲੁ ਹਾਰੇ ॥

chhatran ke kul mai upaje kih bhaat paraavat ho bal haare |

બલરામે ભાગી ગયેલી યાદવ સેનાને કહ્યું, હે ક્ષત્રિયોના કુળમાં જન્મેલા યોદ્ધાઓ! તમે કેમ ભાગી રહ્યા છો?

ਆਯੁਧ ਛਾਡਤ ਹੋ ਕਰ ਤੇ ਡਰੁ ਮਾਨਿ ਘਨੋ ਬਿਨ ਹੀ ਅਰਿ ਮਾਰੇ ॥

aayudh chhaaddat ho kar te ddar maan ghano bin hee ar maare |

તમે દુશ્મનને માર્યા વિના તમારા શસ્ત્રો છોડી દો છો

ਤ੍ਰਾਸ ਕਰੋ ਨ ਕਛੂ ਰਨ ਮੈ ਜਬ ਲਉ ਤਨ ਮੈ ਥਿਰੁ ਪ੍ਰਾਨ ਹਮਾਰੇ ॥੧੨੨੭॥

traas karo na kachhoo ran mai jab lau tan mai thir praan hamaare |1227|

હું જીવતો હોઉં ત્યાં સુધી તમારે યુદ્ધથી ડરવું ન જોઈએ.��1227.

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહરા

ਕੋਪ ਅਯੋਧਨ ਮੈ ਹਲੀ ਸੁਭਟਨਿ ਕਹਿਯੋ ਪਚਾਰਿ ॥

kop ayodhan mai halee subhattan kahiyo pachaar |

યુદ્ધના મેદાનમાં બલરામે ગુસ્સે થઈને યોદ્ધાઓને પડકાર ફેંક્યો

ਅਮਿਟ ਸਿੰਘ ਕੋ ਘੇਰ ਕੈ ਕਹਿਯੋ ਲੇਹੁ ਤੁਮ ਮਾਰ ॥੧੨੨੮॥

amitt singh ko gher kai kahiyo lehu tum maar |1228|

બલરામે ગુસ્સામાં, યોદ્ધાઓને સ્નેહ આપતાં કહ્યું, ��અમિત સિંહને ઘેરીને મારી નાખો.��1228.

ਕਬਿਯੋ ਬਾਚ ॥

kabiyo baach |

કવિનું વક્તવ્ય:

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਆਇਸ ਪਾਇ ਤਬੈ ਮੁਸਲੀ ਚਹੂੰ ਓਰ ਚਮੂੰ ਲਲਕਾਰ ਪਰੀ ॥

aaeis paae tabai musalee chahoon or chamoon lalakaar paree |

બલરામની પરવાનગી મળ્યા બાદ (યાદવી) સેના ચારેય બાજુથી તેમની (અમિત સિંહ) પર આવી.

ਅਤਿ ਕੋਪ ਭਰੀ ਅਪੁਨੇ ਮਨ ਮੈ ਅਮਿਟੇਸ ਕੇ ਸਾਮੁਹੇ ਆਇ ਅਰੀ ॥

at kop bharee apune man mai amittes ke saamuhe aae aree |

બલરામની આજ્ઞા મળતાં, તેમની સેના ચારેય દિશાઓથી તેમને પડકારતા દુશ્મન પર પડી અને ક્રોધથી ભરપૂર અમિત સિંહની સામે પ્રતિકાર કર્યો.

ਬਹੁ ਜੁਧੁ ਅਯੋਧਨ ਬੀਚ ਭਯੋ ਕਬ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਨਹੀ ਨੈਕੁ ਡਰੀ ॥

bahu judh ayodhan beech bhayo kab sayaam kahai nahee naik ddaree |

યુદ્ધના મેદાનમાં ભયંકર લડાઈ થઈ, પણ સેના સહેજ પણ ડરતી ન હતી

ਨ੍ਰਿਪ ਬੀਰ ਸਰਾਸਨਿ ਲੈ ਕਰ ਬਾਨ ਘਨੀ ਪ੍ਰਿਤਨਾ ਬਿਨੁ ਪ੍ਰਾਨ ਕਰੀ ॥੧੨੨੯॥

nrip beer saraasan lai kar baan ghanee pritanaa bin praan karee |1229|

રાજા અમિત સિંહે ધનુષ્ય હાથમાં લઈને સેનાના ઘણા યોદ્ધાઓને મારી નાખ્યા અને સેનાને લાચાર બનાવી દીધી.1229.

ਕਾਟਿ ਕਰੀ ਰਥ ਕਾਟਿ ਦਏ ਬਹੁ ਬੀਰ ਹਨੇ ਅਤਿ ਬਾਜ ਸੰਘਾਰੇ ॥

kaatt karee rath kaatt de bahu beer hane at baaj sanghaare |

હાથીઓ, રથ, યોદ્ધાઓ અને ઘોડાઓને મારીને નષ્ટ કરવામાં આવ્યા હતા

ਘਾਇਲ ਘੂਮਤ ਹੈ ਰਨ ਮੈ ਕਿਤਨੇ ਸਿਰ ਭੂਮਿ ਪਰੇ ਧਰ ਭਾਰੇ ॥

ghaaeil ghoomat hai ran mai kitane sir bhoom pare dhar bhaare |

ઘણા યોદ્ધાઓ ઘાયલ થઈને ફરે છે અને અનેક વિશાળ થડ પૃથ્વી પર પડેલા છે

ਜੀਵਤ ਜੇ ਤੇਊ ਆਯੁਧ ਲੈ ਨ ਡਰੇ ਅਰਿ ਊਪਰਿ ਘਾਇ ਪ੍ਰਹਾਰੇ ॥

jeevat je teaoo aayudh lai na ddare ar aoopar ghaae prahaare |

જેઓ જીવિત છે, તેઓ પોતાના હથિયારો હાથમાં લઈને દુશ્મન પર નિર્ભયતાથી પ્રહારો કરી રહ્યા છે.

ਤਉ ਤਿਨ ਕੇ ਤਨ ਆਹਵ ਮੈ ਅਸਿ ਲੈ ਨ੍ਰਿਪ ਖੰਡਨ ਖੰਡ ਕੈ ਡਾਰੇ ॥੧੨੩੦॥

tau tin ke tan aahav mai as lai nrip khanddan khandd kai ddaare |1230|

રાજા અમિત સિંહે હાથમાં તલવાર લઈને આવા યોદ્ધાઓના શરીરના ટુકડા કરી નાખ્યા છે.1230.

ਜੁਧ ਬਿਖੈ ਅਤਿ ਤੀਰ ਲਗੇ ਬਹੁ ਬੀਰਨ ਕੋ ਤਨ ਸ੍ਰੋਣਤ ਭੀਨੇ ॥

judh bikhai at teer lage bahu beeran ko tan sronat bheene |

તીરના પ્રહારથી, ઘણા યોદ્ધાઓના શરીર લોહીથી સંતૃપ્ત થાય છે

ਕਾਇਰ ਭਾਜ ਗਏ ਰਨ ਤੇ ਅਤਿ ਹੀ ਡਰ ਸਿਉ ਜਿਹ ਗਾਤ ਪਸੀਨੇ ॥

kaaeir bhaaj ge ran te at hee ddar siau jih gaat paseene |

કાયરોએ પરસેવો પાડ્યો છે અને યુદ્ધના મેદાનમાંથી ભાગી ગયા છે

ਭੂਤ ਪਿਸਾਚ ਕਰੈ ਕਿਲਕਾਰ ਫਿਰੈ ਰਨ ਜੋਗਿਨ ਖਪਰ ਲੀਨੇ ॥

bhoot pisaach karai kilakaar firai ran jogin khapar leene |

ભૂત અને પિશાચ ચીસો પાડે છે અને જોગણો અરણ્યમાં ફરે છે.

ਆਨਿ ਫਿਰਿਓ ਤਹ ਸ੍ਰੀ ਤ੍ਰਿਪੁਰਾਰਿ ਸੁ ਆਧੋਈ ਅੰਗ ਸਿਵਾ ਤਨ ਕੀਨੇ ॥੧੨੩੧॥

aan firio tah sree tripuraar su aadhoee ang sivaa tan keene |1231|

ભૂત અને દાનવો બૂમો પાડીને દોડી રહ્યા છે અને યોગીનીઓએ કટોરો હાથમાં લીધો છે, શિવ પણ તેમના ગણો સાથે ત્યાં વિહાર કરી રહ્યા છે અને ત્યાં પડેલા મૃતકો અડધા થઈ ગયા છે, કારણ કે તેમનું માંસ ખાઈ રહ્યું છે.1231.