શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 982


ਦੁਹੂੰ ਓਰ ਤੇ ਸਸਤ੍ਰ ਚਲਾਏ ॥
duhoon or te sasatr chalaae |

બંને બાજુથી હથિયારો ખસેડાયા.

ਦੁਹੂੰ ਓਰ ਬਾਦਿਤ੍ਰ ਬਜਾਏ ॥
duhoon or baaditr bajaae |

બંને પક્ષોએ શસ્ત્રો વગાડ્યા અને બંને પક્ષોએ યુદ્ધના રણશિંગડા વગાડ્યા.

ਐਸੀ ਮਾਰਿ ਕ੍ਰਿਪਾਨਨ ਡਾਰੀ ॥
aaisee maar kripaanan ddaaree |

કૃપાણને આવી ફટકો પડ્યો

ਏਕ ਨ ਉਬਰੀ ਜੀਵਤ ਨਾਰੀ ॥੧੭॥
ek na ubaree jeevat naaree |17|

તલવારો એટલી તીવ્રતામાં ચિહ્નિત કરવામાં આવી હતી કે મોટાભાગની સ્ત્રીઓ માર્યા ગયા હતા.(17)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਬਜ੍ਰ ਬਾਨ ਬਿਛੂਆ ਬਿਸਿਖ ਬਰਖਿਯੋ ਲੋਹ ਅਪਾਰ ॥
bajr baan bichhooaa bisikh barakhiyo loh apaar |

બાજરી, બાણ, વીંછી, બાણ વગેરે જેવા અસંખ્ય શસ્ત્રો.

ਸਭ ਅਬਲਾ ਜੂਝਤ ਭਈ ਏਕ ਨ ਉਬਰੀ ਨਾਰਿ ॥੧੮॥
sabh abalaa joojhat bhee ek na ubaree naar |18|

બધી સ્ત્રીઓ માર્યા ગયા, એક પણ સ્ત્રી બાકી ન રહી. 18.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਬਰਛੀ ਦੁਹੂੰ ਦੋਫਲੀ ਲੀਨੀ ॥
barachhee duhoon dofalee leenee |

બંનેએ બેવડા ફળો સાથે ભાલા લીધા

ਦੁਹੂੰਅਨ ਵਹੈ ਉਦਰ ਮੈ ਦੀਨ ॥
duhoonan vahai udar mai deen |

બંનેએ બેધારી ભાલા પકડીને એકબીજાના પેટમાં ધકેલી દીધા.

ਤਿਹ ਕੋ ਝਾਗਿ ਕਟਾਰਿਨ ਲਰੀ ॥
tih ko jhaag kattaarin laree |

તેમને સહન કર્યા પછી, તેઓ ખંજર સાથે લડ્યા

ਦੋਊ ਜੂਝਿ ਖੇਤ ਮੈ ਪਰੀ ॥੧੯॥
doaoo joojh khet mai paree |19|

તેમને ફેંકી દેવાથી તેઓ ખંજર સાથે લડ્યા અને બંનેએ તેમના જીવનનું બલિદાન આપ્યું.(19)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਸਤ੍ਰੁਨ ਸੌ ਬਾਲਾ ਲਰੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਪਿਯਾ ਕੀ ਮਾਨਿ ॥
satrun sau baalaa laree preet piyaa kee maan |

તેમના પ્રેમી માટે, બંનેએ દુશ્મનનો સામનો કર્યો હતો,

ਨਿਜੁ ਪਤਿ ਕੋ ਪਾਵਤ ਭਈ ਸੁਰਪੁਰ ਕਿਯੋ ਪਯਾਨ ॥੨੦॥
nij pat ko paavat bhee surapur kiyo payaan |20|

અને આ રીતે તેઓ પોતાના જીવનસાથીને મળવા સ્વર્ગમાં પહોંચ્યા. (20)

ਪ੍ਰੀਤਿ ਪਿਯਾ ਕੀ ਜੇ ਲਰੀ ਧੰਨਿ ਧੰਨਿ ਤੇ ਨਾਰਿ ॥
preet piyaa kee je laree dhan dhan te naar |

વખાણ કરવા લાયક તે સ્ત્રી હતી, જેઓ તેમના પ્રેમ માટે લડ્યા હતા,

ਪੂਰਿ ਰਹਿਯੋ ਜਸੁ ਜਗਤ ਮੈ ਸੁਰ ਪੁਰ ਬਸੀ ਸੁਧਾਰਿ ॥੨੧॥
poor rahiyo jas jagat mai sur pur basee sudhaar |21|

તેઓને સંસારમાં સન્માન મળ્યું અને સ્વર્ગમાં પણ સ્થાન પ્રાપ્ત કર્યું. (21)

ਜੂਝਿ ਮਰੀ ਪਿਯ ਪੀਰ ਤ੍ਰਿਯ ਤਨਿਕ ਨ ਮੋਰਿਯੋ ਅੰਗ ॥
joojh maree piy peer triy tanik na moriyo ang |

તેઓએ વેદના સ્વીકારી પણ ક્યારેય પીઠ ન બતાવી.

ਸੁ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਪੂਰਨ ਭਯੋ ਤਬ ਹੀ ਕਥਾ ਪ੍ਰਸੰਗ ॥੨੨॥
su kab sayaam pooran bhayo tab hee kathaa prasang |22|

અને, કવિ શ્યામ કહે છે તેમ, આ એપિસોડનું વર્ણન અહીં સમાપ્ત થાય છે.(22)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਬਾਈਸਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੨੨॥੨੩੯੦॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade ik sau baaeesavo charitr samaapatam sat subham sat |122|2390|afajoon|

રાજા અને મંત્રીની શુભ ચરિત્ર વાર્તાલાપની 122મી ઉપમા, આશીર્વાદ સાથે પૂર્ણ. (122)(2388)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਦੇਵ ਅਦੇਵ ਮਿਲਤ ਸਭ ਭਏ ॥
dev adev milat sabh bhe |

દેવો અને દાનવો બંને એક સાથે

ਛੀਰ ਸਮੁੰਦ ਮਥਬੇ ਕਹ ਗਏ ॥
chheer samund mathabe kah ge |

શેતાન અને દેવતાઓ બધા ભેગા થઈને સમુદ્ર મંથન કરવા ગયા.

ਚੌਦਹ ਰਤਨ ਨਿਕਾਰੇ ਜਬ ਹੀ ॥
chauadah ratan nikaare jab hee |

ચૌદ રત્નો બહાર આવતાં જ,

ਦਾਨੋ ਉਠੇ ਕੋਪ ਕਰਿ ਤਬ ਹੀ ॥੧॥
daano utthe kop kar tab hee |1|

જ્યારે તેઓએ ચૌદ ખજાનાનું મંથન કર્યું, ત્યારે શેતાનો ગુસ્સે થયા.(1)

ਹਮ ਹੀ ਰਤਨ ਚੌਦਹੂੰ ਲੈ ਹੈ ॥
ham hee ratan chauadahoon lai hai |

(અને કહેવા લાગ્યા) અમે એકલા ચૌદ રત્નો લઈશું,

ਨਾਤਰ ਜਿਯਨ ਨ ਦੇਵਨ ਦੈ ਹੈ ॥
naatar jiyan na devan dai hai |

'અમે બધા ચૌદ ખજાના લઈશું જે નિષ્ફળ જશે તો અમે દેવતાઓને શાંતિથી રહેવા દઈશું નહીં.

ਉਮਡੀ ਅਮਿਤ ਅਨਿਨ ਕੋ ਦਲਿ ਹੈ ॥
aumaddee amit anin ko dal hai |

સૈનિકોના અસંખ્ય જૂથો બહાર આવ્યા.

ਲਹੁ ਭੈਯਨ ਤੇ ਭਾਜਿ ਨ ਚਲਿ ਹੈ ॥੨॥
lahu bhaiyan te bhaaj na chal hai |2|

'આપણી અસંખ્ય સેના ઊભી થશે અને જોશે કે તેઓ કેવી રીતે નાના ભાઈઓથી છટકી જાય છે.'(2)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਰਾਜ ਕਾਜ ਅਰ ਸਾਜ ਸਭ ਆਵਤ ਕਛੁ ਜੁ ਬਨਾਇ ॥
raaj kaaj ar saaj sabh aavat kachh ju banaae |

સાર્વભૌમત્વ, શાસન, જવાબદારીઓ અને તે તમામ,

ਜੇਸਟ ਭ੍ਰਾਤ ਕੋ ਦੀਜਿਯਤ ਲਹੁਰੇ ਲਈ ਨ ਜਾਇ ॥੩॥
jesatt bhraat ko deejiyat lahure lee na jaae |3|

તેઓ હંમેશા મોટા ભાઈઓને સંપન્ન કરવામાં આવે છે, નાનાને નહીં.(3)

ਭੁਜੰਗ ਛੰਦ ॥
bhujang chhand |

ભુજંગ છંદ

ਚੜੇ ਰੋਸ ਕੈ ਕੈ ਤਹੀ ਦੈਤ ਭਾਰੇ ॥
charre ros kai kai tahee dait bhaare |

ત્યારે મોટા દિગ્ગજો ગુસ્સે થયા

ਘੁਰੇ ਘੋਰ ਬਾਜੇ ਸੁ ਮਾਰੂ ਨਗਾਰੇ ॥
ghure ghor baaje su maaroo nagaare |

ભયાનક શેતાનોએ ભયાનક ડ્રમના અવાજો હેઠળ ગુસ્સામાં હુમલો કર્યો.

ਉਤੈ ਕੋਪ ਕੈ ਕੈ ਹਠੀ ਦੇਵ ਢੂਕੇ ॥
autai kop kai kai hatthee dev dtooke |

ત્યાંથી દેવતાઓ પણ ક્રોધિત થઈને આવ્યા.

ਉਠੇ ਭਾਤਿ ਐਸੀ ਸੁ ਮਾਨੌ ਭਭੂਕੈ ॥੪॥
autthe bhaat aaisee su maanau bhabhookai |4|

બીજી બાજુ, દેવતાઓ ઉછળ્યા જાણે જ્વલંત પવન ફૂંકાતા હોય.(4)

ਮੰਡੇ ਕੋਪ ਕੈ ਕੈ ਮਹਾ ਰੋਸ ਬਾਢੈ ॥
mandde kop kai kai mahaa ros baadtai |

ખૂબ ગુસ્સે થઈને, (યોદ્ધાઓ) અટકી ગયા.

ਇਤੇ ਦੇਵ ਬਾਕੈ ਉਤੈ ਦੈਤ ਗਾਢੈ ॥
eite dev baakai utai dait gaadtai |

એક તરફ ઘમંડી શેતાનો સાચા ક્રોધમાં તૈયાર થયા,

ਛਕੇ ਛੋਭ ਛਤ੍ਰੀ ਮਹਾ ਐਠ ਐਠੇ ॥
chhake chhobh chhatree mahaa aaitth aaitthe |

ક્રોધિત યોદ્ધાઓ એકઠા થયા

ਚੜੇ ਜੁਧ ਕੈ ਕਾਜ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਇਕੈਠੇ ॥੫॥
charre judh kai kaaj hvai kai ikaitthe |5|

અને બીજી તરફ, અસંખ્ય ક્ષત્રિઓ, ગર્વથી ભરેલા, યુદ્ધમાં પ્રવેશ્યા.(5)

ਕਹੂੰ ਟੀਕ ਟਾਕੈ ਕਹੂੰ ਟੋਪ ਟੂਕੇ ॥
kahoon tteek ttaakai kahoon ttop ttooke |

ક્યાંક (કપાળ પર રાખવાની લોખંડની) પડી છે

ਕਿਯੇ ਟੀਪੋ ਟਾਪੈ ਕਈ ਕੋਟਿ ਢੂਕੇ ॥
kiye tteepo ttaapai kee kott dtooke |

અને ક્યાંક તૂટેલા હેલ્મેટ જોવા મળે છે. કરોડો યોદ્ધાઓ આવવા તૈયાર છે, સજ્જ છે.

ਕਹੂੰ ਟਾਕ ਟੂਕੈ ਭਏ ਬੀਰ ਭਾਰੇ ॥
kahoon ttaak ttookai bhe beer bhaare |

ક્યાંક મોટા ભારે યોદ્ધાઓ શસ્ત્રોથી સજ્જ છે.

ਕਰੇਰੇ ਕਟੀਲੇ ਕਰੀ ਕੋਟਿ ਮਾਰੇ ॥੬॥
karere katteele karee kott maare |6|

કાપી ન શકાય તેવા કરોડો હાથીઓને મારી નાખવામાં આવ્યા છે. 6.

ਕਿਤੇ ਡੋਬ ਡੂਬੈ ਕਿਤੇ ਘਾਮ ਘੂਮੈ ॥
kite ddob ddoobai kite ghaam ghoomai |

કેટલા ડૂબી ગયા (લોહીમાં) અને કેટલા વ્યથામાં ફરતા હોય છે.

ਕਿਤੇ ਆਨਿ ਜੋਧਾ ਪਰੇ ਝੂਮਿ ਝੂਮੈ ॥
kite aan jodhaa pare jhoom jhoomai |

ઘણા, જે મહાન આકારમાં આવ્યા હતા, લોહીમાં લથબથ પડ્યા હતા.

ਕਿਤੇ ਪਾਨਿ ਮਾਗੇ ਕਿਤੇ ਮਾਰਿ ਕੂਕੈ ॥
kite paan maage kite maar kookai |

ઘણા પાણી માંગે છે અને કેટલા 'મારો' 'મારો'ના બૂમો પાડી રહ્યા છે.