શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 866


ਸਿੰਘ ਪ੍ਰਾਨ ਤਬ ਹੀ ਤਜੇ ਲਗੇ ਤੁਪਕ ਕੇ ਘਾਇ ॥
singh praan tab hee taje lage tupak ke ghaae |

ગોળી વાગી ત્યારે સિંહે અંતિમ શ્વાસ લીધા,

ਤੀਨ ਸਲਾਮੈ ਤਿਨ ਕਰੀ ਜਹਾਗੀਰ ਕੋ ਆਇ ॥੧੯॥
teen salaamai tin karee jahaageer ko aae |19|

તેણી આગળ આવી અને રાણીને ત્રણ વખત પ્રણામ કર્યા.(l9)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਅਧਿਕ ਖੁਸੀ ਹਜਰਤਿ ਜੂ ਭਏ ॥
adhik khusee hajarat joo bhe |

(આ ઘટનાથી) રાજા ખૂબ ખુશ થયો,

ਜਨੁ ਮੁਹਿ ਪ੍ਰਾਨ ਆਜੁ ਇਹ ਦਏ ॥
jan muhi praan aaj ih de |

સમ્રાટને આનંદ થયો કે તેણીએ તેનો જીવ બચાવ્યો.

ਧੰਨ੍ਯ ਧੰਨ੍ਯ ਨਿਜੁ ਤ੍ਰਿਯ ਕਹ ਕੀਨੋ ॥
dhanay dhanay nij triy kah keeno |

(તેણે) પત્નીને આશીર્વાદ આપીને કહ્યું

ਪ੍ਰਾਨ ਦਾਨ ਹਮ ਕੋ ਇਨ ਦੀਨੋ ॥੨੦॥
praan daan ham ko in deeno |20|

તેણે તેને બચાવવા બદલ તેણીનો આભાર વ્યક્ત કર્યો.(20)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਨੂਰ ਜਹਾ ਕੀ ਸਹਚਰੀ ਕੌਤਕ ਸਕਲ ਨਿਹਾਰ ॥
noor jahaa kee sahacharee kauatak sakal nihaar |

જ્યારે નૂર જોહાનના મિત્રએ તેની સાથે આ એપિસોડ વિશે વાત કરી,

ਜਹਾਗੀਰ ਸ੍ਰਵਨਨ ਸੁਨਤ ਭਾਖ੍ਯੋ ਬਚਨ ਸੁਧਾਰਿ ॥੨੧॥
jahaageer sravanan sunat bhaakhayo bachan sudhaar |21|

જહાંગીર પણ સાંભળી રહ્યો હતો.(21)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਜਿਨ ਕੇਹਰਿ ਤ੍ਰਿਯ ਬਲੀ ਸੰਘਾਰੋ ॥
jin kehar triy balee sanghaaro |

જેણે શક્તિશાળી સિંહને મારી નાખ્યો છે,

ਤਿਹ ਆਗੇ ਕ੍ਯਾ ਮਨੁਖ ਬਿਚਾਰੋ ॥
tih aage kayaa manukh bichaaro |

'જે વ્યક્તિ સિંહને મારી શકે છે, તે વ્યક્તિ માટે મનુષ્ય શું છે?

ਹਾਹਾ ਦੈਯਾ ਕਹ ਕ੍ਯਾ ਕਰਿਯੈ ॥
haahaa daiyaa kah kayaa kariyai |

હે ભગવાન ('દૈયા')! (આપણે) હવે શું કરીશું?

ਐਸੀ ਢੀਠ ਨਾਰਿ ਤੇ ਡਰਿਯੈ ॥੨੨॥
aaisee dteetth naar te ddariyai |22|

'ભગવાન પરોપકારી બનો અને આવા વ્યક્તિથી ડરવું જોઈએ.'(22)

ਅੜਿਲ ॥
arril |

એરિલ

ਜਹਾਗੀਰ ਏ ਬਚਨ ਜਬੈ ਸ੍ਰਵਨਨ ਸੁਨ੍ਯੋ ॥
jahaageer e bachan jabai sravanan sunayo |

જ્યારે જહાંગીરે આ શબ્દો પોતાના કાને સાંભળ્યા.

ਚਿਤ ਮੈ ਅਧਿਕ ਰਿਸਾਇ ਸੀਸ ਅਪੁਨੋ ਧੁਨ੍ਰਯੋ ॥
chit mai adhik risaae sees apuno dhunrayo |

જ્યારે જહાંગીરે આ સાંભળ્યું, ત્યારે તે ગુસ્સામાં ઉડી ગયો અને માથું હલાવ્યું.

ਐਸੀ ਤ੍ਰਿਯ ਕੇ ਨਿਕਟ ਨ ਬਹੁਰੇ ਜਾਇਯੈ ॥
aaisee triy ke nikatt na bahure jaaeiyai |

ફરી આવી સ્ત્રીની નજીક ન જાવ

ਹੋ ਕਰੈ ਦੇਹ ਕੋ ਘਾਤ ਬਹੁਰਿ ਕ੍ਯਾ ਪਾਇਯੈ ॥੨੩॥
ho karai deh ko ghaat bahur kayaa paaeiyai |23|

'એવી સ્ત્રીની નજીક ન જવું જોઈએ, કારણ કે કોઈ વ્યક્તિ પોતાનો જીવ ગુમાવી શકે છે.' (23)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਜਹਾਗੀਰ ਸੁਨਿ ਬਚਨ ਡਰਾਨ੍ਰਯੋ ॥
jahaageer sun bachan ddaraanrayo |

આ શબ્દો સાંભળીને જહાંગીર ડરી ગયો

ਤ੍ਰਿਯ ਕੋ ਤ੍ਰਾਸ ਅਧਿਕ ਜਿਯ ਮਾਨ੍ਯੋ ॥
triy ko traas adhik jiy maanayo |

આ સાંભળીને જહાંગીર ડરી ગયો, અને તે સ્ત્રીઓથી ડરી ગયો.

ਸਿੰਘ ਹਨਤ ਜਿਹ ਲਗੀ ਨ ਬਾਰਾ ॥
singh hanat jih lagee na baaraa |

આ સાંભળીને જહાંગીર ડરી ગયો, અને તે સ્ત્રીઓથી ડરી ગયો.

ਤਿਹ ਆਗੇ ਕ੍ਯਾ ਮਨੁਖ ਬਿਚਾਰਾ ॥੨੪॥
tih aage kayaa manukh bichaaraa |24|

'જે સિંહને તરત જ મારી નાખે છે, તે માણસ તેનો સામનો કેવી રીતે કરી શકે' (તેણે વિચાર્યું).(24)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਅਤਿ ਬਚਿਤ੍ਰ ਗਤਿ ਤ੍ਰਿਯਨ ਕੀ ਜਿਨੈ ਨ ਜਾਨੈ ਕੋਇ ॥
at bachitr gat triyan kee jinai na jaanai koe |

'સ્ત્રીઓમાં પુષ્કળ ચિતરો છે; કોઈ તેમને જોઈ શકતું નથી.

ਜੋ ਬਾਛੈ ਸੋਈ ਕਰੈ ਜੋ ਚਾਹੈ ਸੋ ਹੋਇ ॥੨੫॥
jo baachhai soee karai jo chaahai so hoe |25|

'તેઓ ગમે તે કરે; બધું તેઓ ઈચ્છે તે રીતે થાય છે.(25)

ਪਿਯਹਿ ਉਬਾਰਾ ਹਰਿ ਹਨਾ ਏਕ ਤੁਪਕ ਕੇ ਠੌਰ ॥
piyeh ubaaraa har hanaa ek tupak ke tthauar |

તેણીએ સિંહને એક જ ઝાટકે મારીને તેના પ્રિયને બચાવ્યો.

ਤਾ ਕੌ ਛਲਿ ਪਲ ਮੈ ਗਈ ਭਈ ਔਰ ਕੀ ਔਰ ॥੨੬॥
taa kau chhal pal mai gee bhee aauar kee aauar |26|

'સ્ત્રીઓ થોડી જ ક્ષણોમાં પરિવર્તનશીલ લાક્ષણિકતા પ્રાપ્ત કરે છે.'(26)

ਜਹਾਗੀਰ ਪਤਿਸਾਹ ਤਬ ਮਨ ਮੈ ਭਯਾ ਉਦਾਸ ॥
jahaageer patisaah tab man mai bhayaa udaas |

બાદશાહ જહાંગીર મનમાં અંધકારમય બની ગયો.

ਤਾ ਸੰਗ ਸੋ ਬਾਤੈਂ ਸਦਾ ਡਰ ਤੇ ਭਯਾ ਨਿਰਾਸ ॥੨੭॥
taa sang so baatain sadaa ddar te bhayaa niraas |27|

અને, પછી, હંમેશા સ્ત્રીઓથી સાવધ રહે છે.(27)(1)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਅਠਤਾਲੀਸਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੪੮॥੮੪੫॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade atthataaleesavo charitr samaapatam sat subham sat |48|845|afajoon|

આશીર્વાદ સાથે પૂર્ણ થયેલ રાજા અને મંત્રીની શુભ ચરિત્રની વાર્તાલાપની 48મી ઉપમા. (48)(843)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਆਨੰਦ ਪੁਰ ਨਾਇਨ ਇਕ ਰਹਈ ॥
aanand pur naaein ik rahee |

આનંદપુરમાં એક સ્ત્રી રહેતી હતી.

ਨੰਦ ਮਤੀ ਤਾ ਕੋ ਜਗ ਕਹਈ ॥
nand matee taa ko jag kahee |

આનંદપુરમાં એક સ્ત્રી વાળંદ રહેતી હતી, તે દુનિયામાં નંદ માટીના નામથી જાણીતી હતી.

ਮੂਰਖ ਨਾਥ ਤਵਨ ਕੋ ਰਹੈ ॥
moorakh naath tavan ko rahai |

આનંદપુરમાં એક સ્ત્રી વાળંદ રહેતી હતી, તે દુનિયામાં નંદ માટીના નામથી જાણીતી હતી.

ਤ੍ਰਿਯ ਕਹ ਕਛੂ ਨ ਮੁਖ ਤੇ ਕਹੈ ॥੧॥
triy kah kachhoo na mukh te kahai |1|

તેનો પતિ એક સરળ સ્વભાવનો હતો અને તેણે ક્યારેય તેની પત્નીને રોકી ન હતી.(1)

ਤਾ ਕੇ ਧਾਮ ਬਹੁਤ ਜਨ ਆਵੈ ॥
taa ke dhaam bahut jan aavai |

તેના ઘરે ઘણા લોકો આવતા હતા

ਨਿਸ ਦਿਨ ਤਾ ਸੋ ਭੋਗ ਕਮਾਵੈ ॥
nis din taa so bhog kamaavai |

તેના ઘરે ઘણા લોકો આવતા હતા અને દરરોજ તે તેમની સાથે પ્રેમ કરતી હતી.

ਸੋ ਜੜ ਪਰਾ ਹਮਾਰੇ ਰਹਈ ॥
so jarr paraa hamaare rahee |

તેના ઘરે ઘણા લોકો આવતા હતા અને દરરોજ તે તેમની સાથે પ્રેમ કરતી હતી.

ਤਾ ਕੋ ਕਛੂ ਨ ਮੁਖ ਤੇ ਕਹਈ ॥੨॥
taa ko kachhoo na mukh te kahee |2|

તે મૂર્ખ હંમેશા આખો દિવસ અમારી સાથે રહ્યો અને તેણે તેની પત્નીને ક્યારેય તપાસી નહીં.(2)

ਜਬ ਕਬਹੂੰ ਵਹੁ ਧਾਮ ਸਿਧਾਵੈ ॥
jab kabahoon vahu dhaam sidhaavai |

તે મૂર્ખ હંમેશા આખો દિવસ અમારી સાથે રહ્યો અને તેણે તેની પત્નીને ક્યારેય તપાસી નહીં.(2)

ਯੌ ਤਾ ਸੋ ਤ੍ਰਿਯ ਬਚਨ ਸੁਨਾਵੈ ॥
yau taa so triy bachan sunaavai |

જ્યારે પણ તે ઘરે પાછો આવતો ત્યારે તેની પત્ની ઉચ્ચારતી,

ਯਾ ਕਹ ਕਲਿ ਕੀ ਬਾਤ ਨ ਲਾਗੀ ॥
yaa kah kal kee baat na laagee |

કે તે કળિયુગની હવા ('બાત') ને સ્પર્શતી નથી.

ਮੇਰੋ ਪਿਯਾ ਬਡੋ ਬਡਭਾਗੀ ॥੩॥
mero piyaa baddo baddabhaagee |3|

'તે આધુનિક સમયના પ્રભાવોથી પ્રેરિત નથી, કારણ કે તેને ઉમદા ભાગ્યથી સંપન્ન કરવામાં આવ્યું છે.'(3)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਨਿਸੁ ਦਿਨ ਸਬਦਨ ਗਾਵਹੀ ਸਭ ਸਾਧਨ ਕੋ ਰਾਉ ॥
nis din sabadan gaavahee sabh saadhan ko raau |

દરરોજ તેણી એ જ શબ્દો ઉચ્ચારતી હતી કે તે એક સંત વ્યક્તિ છે.