શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1023


ਲੈ ਰਾਨੀ ਕੋ ਜਾਰ ਜਬੈ ਗ੍ਰਿਹ ਆਇਯੋ ॥
lai raanee ko jaar jabai grih aaeiyo |

જ્યારે મિત્ર રાણી સાથે (તેના) ઘરે આવ્યો

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਸੋ ਦਰਬੁ ਦਿਜਾਨੁ ਲੁਟਾਇਯੋ ॥
bhaat bhaat so darab dijaan luttaaeiyo |

તેથી બ્રાહ્મણોમાં વિવિધ રીતે સંપત્તિ વહેંચવામાં આવી.

ਜੌ ਐਸੀ ਅਬਲਾ ਕੌ ਛਲ ਸੌ ਪਾਇਯੈ ॥
jau aaisee abalaa kau chhal sau paaeiyai |

જો આપણે આવી સ્ત્રીને છેતરીને મેળવીએ

ਹੋ ਬਿਨੁ ਦਾਮਨ ਤਿਹ ਦਏ ਹਾਥ ਬਿਕਿ ਜਾਇਯੈ ॥੧੬॥
ho bin daaman tih de haath bik jaaeiyai |16|

તેથી તેના હાથ કોઈપણ પ્રયત્નો વિના વેચી દો. 16.

ਛਲ ਅਬਲਾ ਛੈਲਨ ਕੋ ਕਛੂ ਨ ਜਾਨਿਯੈ ॥
chhal abalaa chhailan ko kachhoo na jaaniyai |

ચતુર સ્ત્રીઓના ચતુરાઈ (ચરિત્ર)ને કંઈ સમજાતું નથી.

ਲਹਿਯੋ ਨ ਜਾ ਕੌ ਜਾਇ ਸੁ ਕੈਸ ਬਖਾਇਨੈ ॥
lahiyo na jaa kau jaae su kais bakhaaeinai |

જે સમજી ન શકાય તે કેવી રીતે સમજાવવું.

ਜੁ ਕਛੁ ਛਿਦ੍ਰ ਇਨ ਕੇ ਛਲ ਕੌ ਲਖਿ ਪਾਇਯੈ ॥
ju kachh chhidr in ke chhal kau lakh paaeiyai |

જો તેમના ચારિત્ર્યમાં કોઈ નબળાઈ જોવા મળે છે

ਹੋ ਸਮੁਝਿ ਚਿਤ ਚੁਪ ਰਹੋ ਨ ਕਿਸੂ ਬਤਾਇਯੈ ॥੧੭॥
ho samujh chit chup raho na kisoo bataaeiyai |17|

તો સમજો અને ચૂપ રહો, કોઈને કહો નહીં. 17.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕ ਸੌ ਚੌਤਾਲੀਸਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੪੪॥੨੯੨੦॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade ik sau chauataaleesavo charitr samaapatam sat subham sat |144|2920|afajoon|

અહીં શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંવાદના 144મા અધ્યાયનું સમાપન છે, બધું જ શુભ છે. 144.2920. ચાલે છે

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਸਹਿਰ ਸਿਪਾਹਾ ਕੈ ਬਿਖੈ ਭਗਵਤੀ ਤ੍ਰਿਯ ਏਕ ॥
sahir sipaahaa kai bikhai bhagavatee triy ek |

સિપાહા શહેરમાં ભગવતી નામની એક સ્ત્રી રહેતી હતી.

ਤਾ ਕੇ ਪਤਿ ਕੇ ਧਾਮ ਮੈ ਘੋਰੀ ਰਹੈ ਅਨੇਕ ॥੧॥
taa ke pat ke dhaam mai ghoree rahai anek |1|

તેના પતિના ઘરમાં ઘણા ઘોડા હતા. 1.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਘੋਰੀ ਏਕ ਨਦੀ ਤਟ ਗਈ ॥
ghoree ek nadee tatt gee |

તેની એક ઘોડી નદી કિનારે ગઈ.

ਦਰਿਆਈ ਹੈ ਲਾਗਤ ਭਈ ॥
dariaaee hai laagat bhee |

તેણી હિપ્પોપોટેમસ સાથે જોડાયેલી બની ગઈ.

ਤਾ ਤੇ ਏਕ ਬਛੇਰੋ ਭਯੋ ॥
taa te ek bachhero bhayo |

તેનામાંથી એક વાછરડાનો જન્મ થયો,

ਜਨੁ ਅਵਤਾਰ ਇੰਦ੍ਰ ਹੈ ਲਯੋ ॥੨॥
jan avataar indr hai layo |2|

જાણે ઇન્દ્રના ઘોડાએ અવતાર લીધો હોય. 2.

ਸਕ੍ਰ ਬਰਨ ਅਤਿ ਤਾਹਿ ਬਿਰਾਜੈ ॥
sakr baran at taeh biraajai |

તેમનો રંગ સુંદર સફેદ ('સ્ક્ર'-ઇન્દ્ર જેવો) હતો

ਤਾ ਕੌ ਨਿਰਖਿ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਲਾਜੈ ॥
taa kau nirakh chandramaa laajai |

જેને જોઈને ચંદ્ર પણ શરમાઈ જતો.

ਚਮਕਿ ਚਲਿਯੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਸੁਹਾਵੈ ॥
chamak chaliyo ih bhaat suhaavai |

જ્યારે તે ચાલે છે (તેમ લાગે છે)

ਜਨੁ ਘਨ ਪ੍ਰਭਾ ਦਾਮਨੀ ਪਾਵੈ ॥੩॥
jan ghan prabhaa daamanee paavai |3|

જાણે કે વિકલ્પોમાં વીજળી છે. 3.

ਤਾ ਕੌ ਲੈ ਬੇਚਨ ਤ੍ਰਿਯ ਗਈ ॥
taa kau lai bechan triy gee |

(તે) તેને લેવા અને તેને વેચવા સ્ત્રી પાસે ગયો.

ਸਹਿਰ ਸਾਹ ਕੇ ਆਵਤ ਭਈ ॥
sahir saah ke aavat bhee |

રાજાના નગરમાં આવ્યા.

ਆਪੁਨ ਭੇਸ ਪੁਰਖ ਕੋ ਧਾਰੇ ॥
aapun bhes purakh ko dhaare |

(તેણે) પોતાને એક માણસ તરીકે વેશપલટો કર્યો,

ਕੋਟਿ ਸੂਰ ਜਨ ਚੜੇ ਸਵਾਰੇ ॥੪॥
kott soor jan charre savaare |4|

તે લાખો સૂર્યોના ઉદય જેવું હતું. 4.

ਜਬੈ ਸਾਹ ਦੀਵਾਨ ਲਗਾਯੋ ॥
jabai saah deevaan lagaayo |

જ્યારે શાહે દિવાન (કાઉન્સિલ) યોજી હતી.

ਤ੍ਰਿਯਾ ਤੁਰੈ ਲੈ ਤਾਹਿ ਦਿਖਾਯੋ ॥
triyaa turai lai taeh dikhaayo |

સ્ત્રીએ ઘોડો લાવીને તેને બતાવ્યો.

ਨਿਰਖਿ ਰੀਝਿ ਰਾਜਾ ਤਿਹ ਰਹਿਯੋ ॥
nirakh reejh raajaa tih rahiyo |

રાજા તેને જોઈને ખુશ થયો.

ਲੀਜੈ ਮੋਲ ਤਿਸੈ ਚਿਤ ਚਹਿਯੋ ॥੫॥
leejai mol tisai chit chahiyo |5|

મેં તેને કિંમત ખરીદવા વિશે વિચાર્યું. 5.

ਪ੍ਰਥਮ ਹੁਕਮ ਕਰਿ ਤੁਰੈ ਫਿਰਾਯੋ ॥
pratham hukam kar turai firaayo |

પહેલા (રાજા)એ ઘોડાને ખસેડવાનો આદેશ આપ્યો.

ਬਹੁਰਿ ਭੇਜਿ ਭ੍ਰਿਤ ਮੋਲ ਕਰਾਯੋ ॥
bahur bhej bhrit mol karaayo |

પછી તેણે નોકરોને મોકલીને કિંમત ચૂકવી.

ਟਕਾ ਲਾਖ ਦਸ ਕੀਮਤਿ ਪਰੀ ॥
ttakaa laakh das keemat paree |

તેની કિંમત દસ લાખ રૂપિયા હતી

ਮਿਲਿ ਗਿਲਿ ਮੋਲ ਦਲਾਲਨ ਕਰੀ ॥੬॥
mil gil mol dalaalan karee |6|

દલાલો સંમત થયા (આટલા) ભાવ. 6.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਤਬ ਅਬਲਾ ਤਿਨ ਬਚਨ ਉਚਾਰੇ ਬਿਹਸਿ ਕਰਿ ॥
tab abalaa tin bachan uchaare bihas kar |

ત્યારે તે સ્ત્રી હસી પડી અને આમ બોલી, ઓ શાહ!

ਲੀਜੈ ਹਮਰੋ ਬੈਨ ਸਾਹ ਤੂ ਸ੍ਰੋਨ ਧਰਿ ॥
leejai hamaro bain saah too sron dhar |

મારી વાત સાંભળો.

ਪਾਚ ਹਜਾਰ ਮੁਹਰ ਮੁਹਿ ਹ੍ਯਾਂ ਦੈ ਜਾਇਯੈ ॥
paach hajaar muhar muhi hayaan dai jaaeiyai |

મને અહીં પાંચ હજાર સ્ટેમ્પ આપો.

ਹੋ ਲੈ ਕੈ ਬਹੁਰਿ ਤਬੇਲੇਮ ਤੁਰੈ ਬੰਧਾਇਯੈ ॥੭॥
ho lai kai bahur tabelem turai bandhaaeiyai |7|

પછી ઘોડો લો અને તેને તમારા તબેલામાં બાંધો.7.

ਸਾਹ ਅਸਰਫੀ ਪਾਚ ਹਜਾਰ ਮੰਗਾਇ ਕੈ ॥
saah asarafee paach hajaar mangaae kai |

શાહે પાંચ હજાર અશરફીનો ઓર્ડર આપ્યો

ਚਰੇ ਤੁਰੰਗ ਤਿਹ ਦੀਨੀ ਕਰ ਪਕਰਾਇ ਕੈ ॥
chare turang tih deenee kar pakaraae kai |

અને તેના હાથમાં તેણે ઘોડા પર બેસાડ્યો અને તેને પકડી રાખ્યો.

ਕਹਿਯੋ ਮੁਹਰ ਪਹੁਚਾਇ ਬਹੁਰ ਮੈ ਆਇ ਹੌ ॥
kahiyo muhar pahuchaae bahur mai aae hau |

(પછી તેણે) કહ્યું, હું સીલ (ઘરે) પહોંચાડ્યા પછી ફરી આવું છું.

ਹੋ ਤਾ ਪਾਛੇ ਘੁਰਸਾਰਹਿ ਘੋਰ ਬੰਧਾਇ ਹੌ ॥੮॥
ho taa paachhe ghurasaareh ghor bandhaae hau |8|

અને આ પછી હું તમારા તબેલામાં ઘોડો બાંધીશ. 8.

ਯੌ ਕਹਿ ਤਿਨ ਸੌ ਬਚਨ ਧਵਾਯੋ ਤੁਰੈ ਤ੍ਰਿਯ ॥
yau keh tin sau bachan dhavaayo turai triy |

આટલું કહીને સ્ત્રીએ ઘોડો ભગાડી દીધો.

ਪਠੈ ਪਖਰਿਯਾ ਪਹੁਚੇ ਕਰਿ ਕੈ ਕੋਪ ਹਿਯ ॥
patthai pakhariyaa pahuche kar kai kop hiy |

રાજાએ ગુસ્સે થઈને ઘોડેસવારોને પાછળ મોકલી દીધા.

ਕੋਸ ਡੇਢ ਸੈ ਲਗੇ ਹਟੇ ਸਭ ਹਾਰਿ ਕੈ ॥
kos ddedt sai lage hatte sabh haar kai |

દોઢસો ટેકરીઓ ચાલ્યા પછી બધા થાકી ગયા.

ਹੋ ਹਾਥ ਨ ਆਈ ਬਾਲ ਰਹੇ ਸਿਰ ਮਾਰਿ ਕੈ ॥੯॥
ho haath na aaee baal rahe sir maar kai |9|

તે સ્ત્રી આવી ન હતી, તેઓને માથું નીચું રાખીને છોડી દેવામાં આવ્યા હતા. 9.

ਮੁਹਰੈ ਗ੍ਰਿਹ ਪਹੁਚਾਇ ਸੁ ਆਈ ਬਾਲ ਤਹ ॥
muharai grih pahuchaae su aaee baal tah |

તે મહિલા સ્ટેમ્પ ઘરે પહોંચાડ્યા બાદ ત્યાં આવી હતી

ਬੈਠੋ ਚਾਰੁ ਬਨਾਇ ਸਾਹ ਜੂ ਸਭਾ ਜਹ ॥
baittho chaar banaae saah joo sabhaa jah |

જ્યાં શાહ સુંદર દરબારમાં બિરાજમાન હતા.