શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 236

ਬਾਧ ਨਿਖੰਗ ਚਲੇ ਕਟਿ ਸੌ ਕਹਿ ਭ੍ਰਾਤ ਈਹਾ ਕਰਿਜੈ ਰਖਵਾਰੀ ॥੩੫੩॥

baadh nikhang chale katt sau keh bhraat eehaa karijai rakhavaaree |353|

તેણે પોતાનો તરક્ષક બાંધ્યો અને સીતાની રક્ષા માટે લક્ષ્મણને પાછળ છોડીને સુવર્ણ હરણ લાવવા માટે નીકળી ગયો.353.

ਓਟ ਥਕਯੋ ਕਰਿ ਕੋਟਿ ਨਿਸਾਚਰ ਸ੍ਰੀ ਰਘੁਬੀਰ ਨਿਦਾਨ ਸੰਘਾਰਯੋ ॥

ott thakayo kar kott nisaachar sree raghubeer nidaan sanghaarayo |

રાક્ષસ મારીચે તેજ ગતિએ ભાગીને રામને અનિશ્ચિતતામાં મૂકવાનો પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ આખરે તે થાકી ગયો અને રામે તેને મારી નાખ્યો.

ਹੇ ਲਹੁ ਬੀਰ ਉਬਾਰ ਲੈ ਮੋਕਹ ਯੌ ਕਹਿ ਕੈ ਪੁਨਿ ਰਾਮ ਪੁਕਾਰਯੋ ॥

he lahu beer ubaar lai mokah yau keh kai pun raam pukaarayo |

પરંતુ મૃત્યુ સમયે તેણે રામના અવાજમાં જોરથી બૂમ પાડી, ‘ઓ ભાઈ, મને બચાવો.

ਜਾਨਕੀ ਬੋਲ ਕੁਬੋਲ ਸੁਨਯੋ ਤਬ ਹੀ ਤਿਹ ਓਰ ਸੁਮਿਤ੍ਰ ਪਠਾਯੋ ॥

jaanakee bol kubol sunayo tab hee tih or sumitr patthaayo |

જ્યારે સીતાએ આ ભયાનક રુદન સાંભળ્યું, ત્યારે તેણે પરાક્રમી લક્ષ્મણને તે બાજુ મોકલ્યા.

ਰੇਖ ਕਮਾਨ ਕੀ ਕਾਢ ਮਹਾਬਲ ਜਾਤ ਭਏ ਇਤ ਰਾਵਨ ਆਯੋ ॥੩੫੪॥

rekh kamaan kee kaadt mahaabal jaat bhe it raavan aayo |354|

જેણે જતા પહેલા ત્યાં એક રેખા દોરી અને પછી રાવણ આવ્યો.354.

ਭੇਖ ਅਲੇਖ ਉਚਾਰ ਕੈ ਰਾਵਣ ਜਾਤ ਭਏ ਸੀਅ ਕੇ ਢਿਗ ਯੌ ॥

bhekh alekh uchaar kai raavan jaat bhe seea ke dtig yau |

યોગીનો વેશ ધારણ કરીને અને ભિક્ષા માટે પરંપરાગત આહ્વાન કહીને, રાવણ સીતાની નજીક ગયો,

ਅਵਿਲੋਕ ਧਨੀ ਧਨਵਾਨ ਬਡੋ ਤਿਹ ਜਾਇ ਮਿਲੈ ਮਗ ਮੋ ਠਗ ਜਯੋ ॥

avilok dhanee dhanavaan baddo tih jaae milai mag mo tthag jayo |

ઠગની જેમ શ્રીમંત વ્યક્તિની મુલાકાત લે છે અને કહ્યું,

ਕਛੁ ਦੇਹੁ ਭਿਛਾ ਮ੍ਰਿਗ ਨੈਨ ਹਮੈ ਇਹ ਰੇਖ ਮਿਟਾਇ ਹਮੈ ਅਬ ਹੀ ॥

kachh dehu bhichhaa mrig nain hamai ih rekh mittaae hamai ab hee |

��ઓ આંખોવાળા, આ રેખા પાર કરો અને મને થોડી ભિક્ષા આપો

ਬਿਨੁ ਰੇਖ ਭਈ ਅਵਿਲੋਕ ਲਈ ਹਰਿ ਸੀਅ ਉਡਯੋ ਨਭਿ ਕਉ ਤਬ ਹੀ ॥੩੫੫॥

bin rekh bhee avilok lee har seea uddayo nabh kau tab hee |355|

અને જ્યારે રાવણે સીતાને રેખા ઓળંગતી જોઈ ત્યારે તેણે તેને પકડી લીધો અને આકાશ તરફ ઉડવા લાગ્યો.355.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਰਾਮ ਵਤਾਰ ਕਥਾ ਸੀਤਾ ਹਰਨ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤਮ ॥

eit sree bachitr naattak raam vataar kathaa seetaa haran dhiaae samaapatam |

બચત્તર નાટકમાં રામાવતારમાં સીતાનું અપહરણ શીર્ષક ધરાવતા પ્રકરણનો અંત.

ਅਥ ਸੀਤਾ ਖੋਜਬੋ ਕਥਨੰ ॥

ath seetaa khojabo kathanan |

હવે સીતાની શોધનું વર્ણન શરૂ કરો:

ਤੋਟਕ ਛੰਦ ॥

tottak chhand |

ટોટક સ્ટેન્ઝા

ਰਘੁਨਾਥ ਹਰੀ ਸੀਅ ਹੇਰ ਮਨੰ ॥

raghunaath haree seea her manan |

શ્રીરામે (જ્યારે) પોતાના મનમાં જોયું કે સીતા હરણ બની ગઈ છે.

ਗਹਿ ਬਾਨ ਸਿਲਾ ਸਿਤ ਸਜਿ ਧਨੰ ॥

geh baan silaa sit saj dhanan |

જ્યારે રામે સીતાના અપહરણ વિશે તેમના મનમાં કલ્પના કરી, ત્યારે તેણે તેના ધનુષ અને બાણ હાથમાં પકડ્યા અને સફેદ પથ્થર પર બેસી ગયા.

ਚਹੂੰ ਓਰ ਸੁਧਾਰ ਨਿਹਾਰ ਫਿਰੇ ॥

chahoon or sudhaar nihaar fire |

અને ચારેય બાજુ સારી રીતે જોતા હતા.

ਛਿਤ ਊਪਰ ਸ੍ਰੀ ਰਘੁਰਾਜ ਗਿਰੇ ॥੩੫੬॥

chhit aoopar sree raghuraaj gire |356|

તેણે ફરી એકવાર ચારે બાજુએ જોયું, પરંતુ અંતે તે નિરાશ થઈને પૃથ્વી પર પડી ગયો.356.

ਲਘੁ ਬੀਰ ਉਠਾਇ ਸੁ ਅੰਕ ਭਰੇ ॥

lagh beer utthaae su ank bhare |

નાના ભાઈ (લછમન) એ (તેને) આલિંગનમાં ઉછેર્યો

ਮੁਖ ਪੋਛ ਤਬੈ ਬਚਨਾ ਉਚਰੇ ॥

mukh pochh tabai bachanaa uchare |

તેના નાના ભાઈએ તેને પકડીને ઉભો કર્યો અને તેનો ચહેરો સાફ કરતાં કહ્યું:

ਕਸ ਅਧੀਰ ਪਰੇ ਪ੍ਰਭ ਧੀਰ ਧਰੋ ॥

kas adheer pare prabh dheer dharo |

શા માટે તમે અધીરા છો, ધીરજ રાખો,

ਸੀਅ ਜਾਇ ਕਹਾ ਤਿਹ ਸੋਧ ਕਰੋ ॥੩੫੭॥

seea jaae kahaa tih sodh karo |357|

��હે મારા પ્રભુ! અધીરા ન થાઓ, સંયમ રાખો. સીતા ક્યાં ગઈ છે તે હકીકત પર વિચાર કરો.?��357.

ਉਠ ਠਾਢਿ ਭਏ ਫਿਰਿ ਭੂਮ ਗਿਰੇ ॥

autth tthaadt bhe fir bhoom gire |

(રામજી) ઉભા થયા પણ પછી પૃથ્વી પર પડ્યા (અને અશુદ્ધ થયા).

ਪਹਰੇਕਕ ਲਉ ਫਿਰ ਪ੍ਰਾਨ ਫਿਰੇ ॥

paharekak lau fir praan fire |

રામ ઊભો થયો પણ ફરી બેભાન થઈ ગયો અને થોડી વાર પછી ફરીથી ભાનમાં આવ્યો.

ਤਨ ਚੇਤ ਸੁਚੇਤ ਉਠੇ ਹਰਿ ਯੌਂ ॥

tan chet suchet utthe har yauan |

સૂરત શરીરમાં આવતાની સાથે જ રામ જાગી ગયા

ਰਣ ਮੰਡਲ ਮਧਿ ਗਿਰਯੋ ਭਟ ਜਯੋਂ ॥੩੫੮॥

ran manddal madh girayo bhatt jayon |358|

યુદ્ધના મેદાનમાં ધીમે ધીમે ભાનમાં આવતા યોદ્ધાની જેમ તે પૃથ્વી પરથી ઊભો થયો.358.

ਛਹੂੰ ਓਰ ਪੁਕਾਰ ਬਕਾਰ ਥਕੇ ॥

chhahoon or pukaar bakaar thake |

ચોથી બાજુ જોરથી બૂમો પાડીને થાકી ગઈ.

ਲਘੁ ਭ੍ਰਾਤ ਬਹੁ ਭਾਤਿ ਝਥੇ ॥

lagh bhraat bahu bhaat jhathe |

ચારેય બાજુ બૂમો પાડીને તે થાકી ગયો હતો અને તેના નાના ભાઈ સાથે ભારે વેદના અનુભવી હતી.

ਉਠ ਕੈ ਪੁਨ ਪ੍ਰਾਤ ਇਸਨਾਨ ਗਏ ॥

autth kai pun praat isanaan ge |

(રાત વીતી ગયા પછી) પછી રામ સવારે ઉઠીને સ્નાન કરવા ગયા.

ਜਲ ਜੰਤ ਸਭੈ ਜਰਿ ਛਾਰਿ ਭਏ ॥੩੫੯॥

jal jant sabhai jar chhaar bhe |359|

તે વહેલી સવારે સ્નાન કરવા ગયો અને તેની યાતનાના તાપની અસરથી પાણીમાં રહેલા તમામ જીવો બળીને રાખ થઈ ગયા.359.

ਬਿਰਹੀ ਜਿਹ ਓਰ ਸੁ ਦਿਸਟ ਧਰੈ ॥

birahee jih or su disatt dharai |

વિયોગી (રામ) તરફ જોતા હતા,

ਫਲ ਫੂਲ ਪਲਾਸ ਅਕਾਸ ਜਰੈ ॥

fal fool palaas akaas jarai |

જે દિશામાં રામે પોતાના પ્રિયતમથી અલગ થતા રાજ્યમાં જોયું તે દિશામાં, બધાં જ ફૂલો અને ફળો તેમજ પલાસનાં વૃક્ષો અને આકાશ તેમના દર્શનના તાપથી બળી ગયાં હતાં.