શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1264


ਸਾਚ ਬਚਨ ਜੜ ਸੁਨਤ ਉਚਰਿ ਕੈ ॥
saach bachan jarr sunat uchar kai |

મૂર્ખ (રાજાએ રાણીને સાંભળ્યું) સાચું શબ્દ ઉચ્ચાર્યો.

ਦਮ ਕਹ ਰੋਕਿ ਗਈ ਜਨੁ ਮਰਿ ਕੈ ॥
dam kah rok gee jan mar kai |

(તેણે) શ્વાસ રોક્યો જાણે તે મૃત્યુ પામ્યો હોય.

ਆਂਸੁ ਪੁਲਿਤ ਅਖੀਆਂ ਪਤਿ ਭਈ ॥
aans pulit akheean pat bhee |

પતિની આંખોમાં આંસુ આવી ગયા.

ਤਬ ਹੀ ਜਾਰ ਸਾਥ ਉਠਿ ਗਈ ॥੭॥
tab hee jaar saath utth gee |7|

પછી (રાણીએ તક ઝડપી લીધી) તે તેના મિત્ર સાથે બહાર ગઈ. 7.

ਆਂਖਿ ਪੂੰਛਿ ਨ੍ਰਿਪ ਹੇਰੈ ਕਹਾ ॥
aankh poonchh nrip herai kahaa |

આંખો લૂછીને રાજા એ જોવા લાગ્યો કે તે ક્યાં ગઈ છે.

ਊਹਾ ਨ ਅੰਗ ਤਵਨ ਕੋ ਰਹਾ ॥
aoohaa na ang tavan ko rahaa |

તેનું શરીર ત્યાં ન હતું.

ਤਬ ਸਖਿਯਨ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥
tab sakhiyan ih bhaat uchaariyo |

ત્યારે સખીઓએ આમ કહ્યું.

ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਪਸੁ ਨ੍ਰਿਪ ਨ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥੮॥
bhed abhed pas nrip na bichaariyo |8|

મૂર્ખ રાજા ભેદ સમજી શક્યો નહિ. 8.

ਰਾਨੀ ਗਈ ਸਦੇਹ ਸ੍ਵਰਗ ਕਹ ॥
raanee gee sadeh svarag kah |

(મિત્રો કહેવા લાગ્યા) રાણી શરીર લઈને સ્વર્ગમાં ગઈ છે.

ਛੋਰਿ ਗਈ ਹਮ ਕੌ ਕਤ ਮਹਿ ਮਹ ॥
chhor gee ham kau kat meh mah |

(મને ખબર નથી) આપણે આ પૃથ્વી પર શા માટે છોડી દેવામાં આવ્યા છીએ.

ਮੂਰਖ ਸਾਚੁ ਇਹੈ ਲਹਿ ਲਈ ॥
moorakh saach ihai leh lee |

મૂર્ખ (રાજા) આ વાત સાચી સમજ્યા

ਦੇਹ ਸਹਿਤ ਸੁਰਪੁਰ ਤ੍ਰਿਯ ਗਈ ॥੯॥
deh sahit surapur triy gee |9|

કે રાણી તેના શરીર સાથે સ્વર્ગમાં ગઈ છે. 9.

ਜੇ ਜੇ ਪੁੰਨ੍ਰਯਵਾਨ ਹੈ ਲੋਗਾ ॥
je je punrayavaan hai logaa |

જેઓ સદાચારી છે,

ਤੇ ਤੇ ਹੈ ਇਹ ਗਤਿ ਕੇ ਜੋਗਾ ॥
te te hai ih gat ke jogaa |

તેઓ આ ગતિને લાયક છે (સ્વર્ગમાં જવાની).

ਜਿਨ ਇਕ ਚਿਤ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਹਰਿ ਧ੍ਰਯਾਯੋ ॥
jin ik chit hvai kai har dhrayaayo |

જેઓ એક થઈને ભગવાનની પૂજા કરતા હતા,

ਤਾ ਕੇ ਕਾਲ ਨਿਕਟ ਨਹਿ ਆਯੋ ॥੧੦॥
taa ke kaal nikatt neh aayo |10|

(પછી) કોલ તેમની નજીક ન આવી શક્યો. 10.

ਇਕ ਚਿਤ ਜੋ ਧ੍ਯਾਵਤ ਹਰਿ ਭਏ ॥
eik chit jo dhayaavat har bhe |

જેઓ એક મનથી હરિ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે.

ਦੇਹ ਸਹਤ ਸੁਰਪੁਰ ਤੇ ਗਏ ॥
deh sahat surapur te ge |

તેઓ શરીર સાથે સ્વર્ગમાં જાય છે.

ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਕੀ ਕ੍ਰਿਯਾ ਨ ਪਾਈ ॥
bhed abhed kee kriyaa na paaee |

(મૂર્ખ રાજા) છૂટાછેડાની યુક્તિ સમજી શક્યો નહીં

ਮੂਰਖ ਸਤਿ ਇਹੈ ਠਹਰਾਈ ॥੧੧॥
moorakh sat ihai tthaharaaee |11|

અને મૂર્ખ એ સત્ય તરીકે સ્વીકાર્યું. 11.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਤੀਨ ਸੌ ਪੰਦ੍ਰਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੩੧੫॥੫੯੮੪॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade teen sau pandrah charitr samaapatam sat subham sat |315|5984|afajoon|

અહીં શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંબદના 315મા ચરિત્રનો અંત થાય છે, તે બધા જ શુભ છે.315.5984. ચાલે છે

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਸਹਿਰ ਸੁਨਾਰ ਗਾਵ ਸੁਨਿਯਤ ਜਹ ॥
sahir sunaar gaav suniyat jah |

જ્યાં (a) સુનાર ગાંવ નામનું નગર સાંભળવામાં આવતું હતું,

ਰਾਇ ਬੰਗਾਲੀ ਸੈਨ ਬਸਤ ਤਹ ॥
raae bangaalee sain basat tah |

બંગાળી સાન રાજા ત્યાં રહેતા હતા.

ਸ੍ਰੀ ਬੰਗਾਲ ਮਤੀ ਤਿਹ ਰਾਨੀ ॥
sree bangaal matee tih raanee |

બંગાળ મતી તેમની રાણી હતી.

ਸੁੰਦਰ ਭਵਨ ਚਤ੍ਰਦਸ ਜਾਨੀ ॥੧॥
sundar bhavan chatradas jaanee |1|

તે ચૌદ લોકોમાં સુંદર તરીકે જાણીતી હતી. 1.

ਬੰਗ ਦੇਇ ਦੁਹਿਤਾ ਇਕ ਤਾ ਕੇ ॥
bang dee duhitaa ik taa ke |

તેને (ઘરે) બેંગ દેઈ નામની પુત્રી હતી.

ਔਰ ਸੁੰਦਰੀ ਸਮ ਨਹਿ ਜਾ ਕੇ ॥
aauar sundaree sam neh jaa ke |

તેના જેવી બીજી કોઈ સુંદરતા નહોતી.

ਤਿਨ ਇਕ ਪੁਰਖ ਨਿਹਾਰੋ ਜਬ ਹੀ ॥
tin ik purakh nihaaro jab hee |

જલદી તેણે એક માણસને જોયો,

ਕਾਮ ਦੇਵ ਕੇ ਬਸਿ ਭੀ ਤਬ ਹੀ ॥੨॥
kaam dev ke bas bhee tab hee |2|

પછી તે કામદેવનો વાસ બની ગયો. 2.

ਸੂਰ ਸੂਰ ਕਹਿ ਭੂ ਪਰ ਪਰੀ ॥
soor soor keh bhoo par paree |

'સૂલ સૂલ' કહેતી તે જમીન પર પડી ગઈ,

ਜਨੁ ਗਜ ਬੇਲ ਬਾਵ ਕੀ ਹਰੀ ॥
jan gaj bel baav kee haree |

જાણે સર્પ વેલો (પૃથ્વી પર પડે છે) પવનથી તૂટી જાય છે.

ਸੁ ਛਬਿ ਰਾਇ ਸੁਧਿ ਪਾਇ ਬੁਲਾਇਸਿ ॥
su chhab raae sudh paae bulaaeis |

જ્યારે તેને હોશ આવ્યો ત્યારે તેણે છબી રાયને બોલાવ્યો

ਕਾਮ ਭੋਗ ਰੁਚਿ ਮਾਨ ਮਚਾਇਸਿ ॥੩॥
kaam bhog ruch maan machaaeis |3|

અને (તેની સાથે) રસ સાથે રમ્યા. 3.

ਬਧਿ ਗੀ ਕੁਅਰਿ ਸਜਨ ਕੇ ਨੇਹਾ ॥
badh gee kuar sajan ke nehaa |

રાજ કુમારી આ રીતે સજ્જનના પ્રેમમાં બંધાઈ ગઈ હતી.

ਜਿਮਿ ਲਾਗਤ ਸਾਵਨ ਕੋ ਮੇਹਾ ॥
jim laagat saavan ko mehaa |

જાણે સાબુનો વરસાદ પડી રહ્યો છે.

ਸੂਰ ਸੂਰ ਕਹਿ ਗਿਰੀ ਪ੍ਰਿਥੀ ਪਰ ॥
soor soor keh giree prithee par |

'સૂલ સૂલ' કહેતી તે જમીન પર પડી ગઈ.

ਤਾਤ ਮਾਤ ਆਈ ਸਖਿ ਸਭ ਘਰ ॥੪॥
taat maat aaee sakh sabh ghar |4|

(તેના) માતાપિતા અને મિત્રો ઘરે આવ્યા. 4.

ਮਾਤ ਪਰੀ ਦੁਹਿਤਾ ਕਹ ਜਨਿਯਹੁ ॥
maat paree duhitaa kah janiyahu |

(સખીએ કહ્યું) હે માતા! (તમે) તમારી દીકરીને પરી માનો છો.

ਤਾ ਤਨ ਜੀਏ ਕੁਅਰਿ ਪ੍ਰਮਨਿਯਹੁ ॥
taa tan jee kuar pramaniyahu |

આ (પરી) શરીરમાં રહેતી કુમારીનો વિચાર કરો.

ਜੋ ਮੈ ਕਹਤ ਤੁਮੈ ਸੋ ਕਰਿਯਹੁ ॥
jo mai kahat tumai so kariyahu |

હું જે કહું તે તમે કરો.

ਛੋਰਿ ਕਫਨ ਮੁਖਿ ਨਹਿਨ ਨਿਹਰਿਯਹੁ ॥੫॥
chhor kafan mukh nahin nihariyahu |5|

કફન ઉતાર્યા પછી એનો ચહેરો પણ જોતો નથી. 5.

ਤੁਮ ਕੌ ਤਾਤ ਮਾਤ ਦੁਖ ਹ੍ਵੈ ਹੈ ॥
tum kau taat maat dukh hvai hai |

ઓ માતા-પિતા! તમે ઉદાસ થશો

ਤੁਮਰੀ ਸੁਤਾ ਅਧੋਗਤ ਜੈ ਹੈ ॥
tumaree sutaa adhogat jai hai |

(પણ એમ કરવાથી) તમારું પુત્રવધુ અધોગતિ પામશે.

ਹਮਰੋ ਕਛੂ ਨ ਸੋਕਹਿ ਧਰਿਯਹੁ ॥
hamaro kachhoo na sokeh dhariyahu |

(તેણે કહ્યું છે કે) મારે ક્યારેય દુઃખી થવું જોઈએ નહીં

ਛਮਾਪਰਾਧ ਹਮਾਰੋ ਕਰਿਯਹੁ ॥੬॥
chhamaaparaadh hamaaro kariyahu |6|

અને મારા ગુનાઓને માફ કરો. 6.

ਰਵਿ ਸਸਿ ਕੌ ਮੈ ਮੁਖ ਨ ਦਿਖਾਰਾ ॥
rav sas kau mai mukh na dikhaaraa |

સૂર્ય અને ચંદ્રનો સામનો કર્યો નથી,

ਅਬ ਹੇਰੈ ਕਸ ਅੰਗਨ ਹਮਾਰਾ ॥
ab herai kas angan hamaaraa |

(તો પછી) હવે મારા શરીરને કોઈ કેમ જુએ?