શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1168


ਪਾਤਿਸਾਹ ਜਾਨਿਯਤ ਜਹਾ ਕੋ ॥
paatisaah jaaniyat jahaa ko |

જે તે સ્થાનનો (અથવા વિશ્વનો) રાજા માનવામાં આવતો હતો.

ਬਿਸਨ ਮਤੀ ਰਾਨੀ ਤਾ ਕੇ ਘਰ ॥
bisan matee raanee taa ke ghar |

તેમના ઘરમાં બિસન મતી નામની રાણી રહેતી હતી.

ਪ੍ਰਗਟ ਕਲਾ ਜਨੁ ਭਈ ਨਿਸਾ ਕਰ ॥੨॥
pragatt kalaa jan bhee nisaa kar |2|

(એવું લાગતું હતું) જાણે ચંદ્રની કળા પ્રકાશિત થઈ ગઈ હોય. 2.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਬਿਸਨ ਕੇਤੁ ਬੇਸ੍ਵਾ ਭਏ ਨਿਸ ਦਿਨ ਭੋਗ ਕਮਾਇ ॥
bisan ket besvaa bhe nis din bhog kamaae |

બિસન કેતુ એક વેશ્યા દ્વારા વશ થઈ ગયો અને તે દિવસ-રાત (તેની સાથે) વ્યસ્ત રહેતો.

ਬਿਸਨ ਮਤੀ ਤ੍ਰਿਯ ਕੇ ਸਦਨ ਭੂਲਿ ਨ ਕਬਹੂੰ ਜਾਇ ॥੩॥
bisan matee triy ke sadan bhool na kabahoon jaae |3|

પણ બિસન કદી ભૂલ્યા વિના માતિના ઘરે ગયો નહિ. 3.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਰਾਨੀ ਸਖੀ ਪਠੀ ਬੇਸ੍ਵਾ ਪਹਿ ॥
raanee sakhee patthee besvaa peh |

રાણીએ એક કુશળ ગણિકા પાસે મોકલ્યો

ਦੈ ਧਨੁ ਅਧਿਕ ਭਾਤਿ ਐਸੀ ਕਹਿ ॥
dai dhan adhik bhaat aaisee keh |

અને ઘણા પૈસા આપ્યા પછી આમ કહ્યું (તેને કહેવું)

ਬਿਸਨ ਕੇਤੁ ਕੌ ਜੌ ਤੂ ਮਾਰੈ ॥
bisan ket kau jau too maarai |

કે જો તમે બિસન કેતુ રાજાને મારી નાખો

ਬਿਸਨ ਮਤੀ ਦਾਰਦਿ ਤਵ ਟਾਰੈ ॥੪॥
bisan matee daarad tav ttaarai |4|

પછી બિસન મતિ તમારી બધી ગરીબી દૂર કરશે. 4.

ਸਹਚਰਿ ਜਬ ਐਸੀ ਬਿਧਿ ਕਹੀ ॥
sahachar jab aaisee bidh kahee |

જ્યારે દાસી (વેશ્યાએ) આમ કહ્યું

ਬੇਸ੍ਵਾ ਬੈਨ ਸੁਨਤ ਚੁਪ ਰਹੀ ॥
besvaa bain sunat chup rahee |

(તેથી) વેશ્યા વાત સાંભળીને ચૂપ રહી.

ਧਨ ਸਰਾਫ ਕੇ ਘਰ ਮੈ ਰਾਖੋ ॥
dhan saraaf ke ghar mai raakho |

(પછી તેણે કહ્યું) પૈસા સરાફના ઘરે રાખો

ਕਾਮ ਭਏ ਦੀਜੈ ਮੁਹਿ ਭਾਖੋ ॥੫॥
kaam bhe deejai muhi bhaakho |5|

અને જ્યારે તે થઈ જાય ત્યારે આપો. (આમ કરીને) મને કહો. 5.

ਸੂਰਜ ਛਪਾ ਰੈਨਿ ਹ੍ਵੈ ਆਈ ॥
sooraj chhapaa rain hvai aaee |

સૂરજ આથમી ગયો અને રાત થઈ ગઈ.

ਤਬ ਬੇਸ੍ਵਾ ਨ੍ਰਿਪ ਬੋਲਿ ਪਠਾਈ ॥
tab besvaa nrip bol patthaaee |

પછી રાજાએ વેશ્યાને બોલાવી.

ਬਸਤ੍ਰ ਅਨੂਪ ਪਹਿਰਿ ਤਹ ਗਈ ॥
basatr anoop pahir tah gee |

(તે) ખૂબ સુંદર બખ્તર પહેરીને ત્યાં ગઈ

ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਤਾਹਿ ਰਿਝਾਵਤ ਭਈ ॥੬॥
bahu bidh taeh rijhaavat bhee |6|

અને તેને ઘણી રીતે ખુશ કરવા લાગ્યો. 6.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਭਾਤਿ ਅਨਿਕ ਨ੍ਰਿਪ ਸੰਗ ਸੁ ਕੇਲ ਕਮਾਇ ਕੈ ॥
bhaat anik nrip sang su kel kamaae kai |

રાજા સાથે રમીને

ਸੋਇ ਰਹੀ ਤਿਹ ਸਾਥ ਤਰੁਨਿ ਲਪਟਾਇ ਕੈ ॥
soe rahee tih saath tarun lapattaae kai |

વેશ્યા તેની સાથે સૂઈ ગઈ.

ਅਰਧ ਰਾਤ੍ਰਿ ਜਬ ਗਈ ਉਠੀ ਤਬ ਜਾਗਿ ਕਰਿ ॥
aradh raatr jab gee utthee tab jaag kar |

જ્યારે મધ્યરાત્રિ હતી ત્યારે રાજા

ਹੋ ਪ੍ਰੀਤਿ ਰੀਤਿ ਰਾਜਾ ਕੀ ਚਿਤ ਤੇ ਤ੍ਯਾਗਿ ਕਰਿ ॥੭॥
ho preet reet raajaa kee chit te tayaag kar |7|

પ્રેમ વિશે ભૂલીને, તે જાગી ગયો. 7.

ਲੈ ਜਮਧਰ ਤਾਹੀ ਕੋ ਤਾਹਿ ਪ੍ਰਹਾਰਿ ਕੈ ॥
lai jamadhar taahee ko taeh prahaar kai |

તેણે તેનો ખંજર લઈને તેને મારી નાખ્યો

ਉਠਿ ਰੁਦਿਨ ਕਿਯ ਆਪਿ ਕਿਲਕਟੀ ਮਾਰਿ ਕੈ ॥
autth rudin kiy aap kilakattee maar kai |

અને તે ઉભો થયો અને રડવા લાગ્યો.

ਨਿਰਖਹੁ ਸਭ ਜਨ ਆਇ ਕਹਾ ਕਾਰਨ ਭਯੋ ॥
nirakhahu sabh jan aae kahaa kaaran bhayo |

બધા લોકો આવ્યા અને જોયું અને (પૂછ્યું) શું થયું હતું.

ਹੋ ਤਸਕਰ ਕੋਊ ਸੰਘਾਰਿ ਅਬੈ ਨ੍ਰਿਪ ਕੋ ਗਯੋ ॥੮॥
ho tasakar koaoo sanghaar abai nrip ko gayo |8|

(વેશ્યા કહેવા લાગી કે) એક ચોરે રાજાને માર્યો છે. 8.

ਧੂਮ ਨਗਰ ਮੌ ਪਰੀ ਸਕਲ ਉਠਿ ਜਨ ਧਏ ॥
dhoom nagar mau paree sakal utth jan dhe |

શહેરમાં અરાજકતાનો માહોલ સર્જાયો હતો. બધા લોકો (ત્યાં) નાસી ગયા.

ਮ੍ਰਿਤਕ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕਹ ਆਨਿ ਸਕਲ ਨਿਰਖਤ ਭਏ ॥
mritak nripat kah aan sakal nirakhat bhe |

બધા રાજાના મૃતદેહ તરફ જોવા લાગ્યા.

ਹਾਇ ਹਾਇ ਕਰਿ ਗਿਰਹ ਧਰਨਿ ਮੁਰਛਾਇ ਕਰਿ ॥
haae haae kar girah dharan murachhaae kar |

હાય હાયના નારા લગાવતા તેઓ બેભાન થઈને જમીન પર પડી ગયા હતા.

ਹੋ ਧੂਰਿ ਡਾਰਿ ਸਿਰ ਗਿਰਹਿ ਧਰਨਿ ਦੁਖ ਪਾਇ ਕਰਿ ॥੯॥
ho dhoor ddaar sir gireh dharan dukh paae kar |9|

તેઓએ તેમના માથા પર ધૂળ નાખી અને દુઃખી અવસ્થામાં (અશુદ્ધ હોવાને કારણે) જમીન પર પડ્યા. 9.

ਬਿਸਨ ਮਤੀ ਹੂੰ ਤਹਾ ਤਬੈ ਆਵਤ ਭਈ ॥
bisan matee hoon tahaa tabai aavat bhee |

ત્યારે બિસન મતિ પણ ત્યાં આવી.

ਨਿਰਖਿ ਰਾਇ ਕਹ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੁਖਾਕੁਲਿ ਅਧਿਕ ਭੀ ॥
nirakh raae kah mritak dukhaakul adhik bhee |

રાજાને મૃત જોઈને તે શોકથી વિચલિત થઈ ગઈ.

ਲੂਟਿ ਧਾਮ ਬੇਸ੍ਵਾ ਕੋ ਲਿਯਾ ਸੁਧਾਰਿ ਕੈ ॥
loott dhaam besvaa ko liyaa sudhaar kai |

એ વેશ્યાનું ઘર સારી રીતે લૂંટાઈ ગયું

ਹੋ ਤਿਸੀ ਕਟਾਰੀ ਸਾਥ ਉਦਰ ਤਿਹ ਫਾਰਿ ਕੈ ॥੧੦॥
ho tisee kattaaree saath udar tih faar kai |10|

એ જ છરી વડે વેશ્યાનું પેટ ફાડી નાખ્યું. 10.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਬਹੁਰਿ ਕਟਾਰੀ ਕਾਢਿ ਸੋ ਹਨਨ ਲਗੀ ਉਰ ਮਾਹਿ ॥
bahur kattaaree kaadt so hanan lagee ur maeh |

પછી તેણીએ (તેના પેટમાંથી) એક ખંજર કાઢ્યું અને તેને (તેના) હૃદયમાં મારવાનું શરૂ કર્યું.

ਸਹਚਰੀ ਗਹਿ ਲਈ ਲਗਨ ਦਈ ਤਿਹ ਨਾਹਿ ॥੧੧॥
sahacharee geh lee lagan dee tih naeh |11|

પરંતુ નોકરાણીએ તેને પકડી લીધો અને તેને સ્પર્શ કરવા દીધો નહીં. 11.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਪ੍ਰਥਮ ਮਾਰਿ ਪਤਿ ਪੁਨਿ ਤਿਹ ਮਾਰਾ ॥
pratham maar pat pun tih maaraa |

પહેલા પતિને માર્યો, પછી તેની (વેશ્યા) હત્યા કરી.

ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਕਿਨੂੰ ਨ ਬਿਚਾਰਾ ॥
bhed abhed kinoo na bichaaraa |

પણ કોઈએ ભેદાને અભેડા ન ગણ્યા.

ਰਾਜ ਪੁਤ੍ਰ ਅਪਨੇ ਕੌ ਦੀਨਾ ॥
raaj putr apane kau deenaa |

તેણે તેના પુત્રને રાજ્ય આપ્યું.

ਐਸੋ ਚਰਿਤ ਚੰਚਲਾ ਕੀਨਾ ॥੧੨॥੧॥
aaiso charit chanchalaa keenaa |12|1|

આ પ્રકારનું પાત્ર એક મહિલા દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું. 12.1.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਚੌਅਨ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੫੪॥੪੭੮੨॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade doe sau chauan charitr samaapatam sat subham sat |254|4782|afajoon|

શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંબદના 254મા ચરિત્રનું અહીં સમાપન છે, બધું જ શુભ છે. 254.4782. ચાલે છે

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਦੌਲਾ ਕੀ ਗੁਜਰਾਤਿ ਮੈ ਬਸਤ ਸੁ ਲੋਕ ਅਪਾਰ ॥
daualaa kee gujaraat mai basat su lok apaar |

દૌલાના ગુજરાતમાં (શહેર) ઘણા લોકો રહેતા હતા.

ਚਾਰਿ ਬਰਨ ਤਿਹ ਠਾ ਰਹੈ ਊਚ ਨੀਚ ਸਰਦਾਰ ॥੧॥
chaar baran tih tthaa rahai aooch neech saradaar |1|

તેમાં ચાર જ્ઞાતિના ઉચ્ચ-નીચ અને સરદારો રહેતા હતા. 1.