શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1263


ਚਹਿਯਤ ਹਨੀ ਕਿ ਤੁਰਤ ਨਿਕਾਰੀ ॥
chahiyat hanee ki turat nikaaree |

તેને તરત જ મારી નાખવું જોઈએ અથવા દૂર કરવું જોઈએ.

ਭਲੋ ਨ ਗਵਨ ਕਰੋ ਤਾ ਕੇ ਛਿਨ ॥
bhalo na gavan karo taa ke chhin |

એક ચપટી માટે પણ તેની પાસે ન જવું જોઈએ તે સારું છે

ਦੁਰਾਚਾਰ ਤ੍ਰਿਯ ਕਰਤ ਜੁ ਨਿਸ ਦਿਨ ॥੧੦॥
duraachaar triy karat ju nis din |10|

જે સ્ત્રી દિવસ-રાત દુષ્કર્મ કરે છે. 10.

ਇਨ ਕੇ ਜੋਗ ਏਕ ਤ੍ਰਿਯ ਅਹੀ ॥
ein ke jog ek triy ahee |

સ્ત્રી તેમના માટે લાયક છે

ਏਕ ਸਾਹ ਕੇ ਜਾਈ ਕਹੀ ॥
ek saah ke jaaee kahee |

જેનો જન્મ એક શાહના ઘરે થયો હોવાનું કહેવાય છે.

ਜ੍ਯੋਂ ਇਹ ਨ੍ਰਿਪ ਪੁਰਖਨ ਕੋ ਰਾਜਾ ॥
jayon ih nrip purakhan ko raajaa |

જેમ કે આ રાજ્ય માણસોનો રાજા છે,

ਤ੍ਰਯੋ ਵਹੁ ਨਾਰਿ ਤ੍ਰਿਯਨ ਸਿਰਤਾਜਾ ॥੧੧॥
trayo vahu naar triyan sirataajaa |11|

તેવી જ રીતે, તે સ્ત્રીઓનો તાજ છે. 11.

ਜੌ ਵਾ ਕੌ ਰਾਜਾ ਗ੍ਰਿਹ ਲ੍ਯਾਵੈ ॥
jau vaa kau raajaa grih layaavai |

જો રાજા તેને (તેના) ઘરે લાવે,

ਰਾਜ ਪਾਟ ਤਬ ਸਕਲ ਸੁਹਾਵੈ ॥
raaj paatt tab sakal suhaavai |

ત્યારે (તેનું) આખું રાજ્ય ભવ્ય બનશે.

ਤਾਹਿ ਲਖੇ ਤ੍ਰਿਯ ਸਭ ਦੁਰਿ ਜਾਹੀ ॥
taeh lakhe triy sabh dur jaahee |

તેને જોઈને બધી સ્ત્રીઓ સંતાઈ જશે (બેભાન થઈ જશે).

ਜਿਮਿ ਉਡਗਨ ਰਵਿ ਕੀ ਪਰਛਾਹੀ ॥੧੨॥
jim uddagan rav kee parachhaahee |12|

જેમ સૂર્યના પડછાયાને કારણે તારાઓ (અદૃશ્ય થઈ જાય છે). 12.

ਜਬ ਰਾਜੈ ਇਹ ਬਿਧਿ ਸੁਨ ਪਾਯੋ ॥
jab raajai ih bidh sun paayo |

જ્યારે રાજાએ આ સાંભળ્યું

ਇਹੈ ਮਤੋ ਜਿਯ ਮਾਝ ਪਕਾਯੋ ॥
eihai mato jiy maajh pakaayo |

તેથી મેં મારા મનમાં આ વિચાર સ્થિર કર્યો

ਦੁਰਾਚਾਰਿ ਇਸਤ੍ਰੀ ਪਰਹਰੌ ॥
duraachaar isatree paraharau |

કે દુષ્કર્મ કરનારે સ્ત્રીનો ત્યાગ કરવો જોઈએ

ਨਿਜੁ ਤ੍ਰਿਯ ਸਾਹ ਸੁਤਾ ਲੈ ਕਰੌ ॥੧੩॥
nij triy saah sutaa lai karau |13|

અને શાહની પુત્રીને તેની પત્ની તરીકે લે છે. 13.

ਪ੍ਰਾਤੈ ਕਾਲ ਧਾਮ ਜਬ ਆਯੋ ॥
praatai kaal dhaam jab aayo |

જ્યારે (રાજા) સવારે ઘરે આવ્યા ત્યારે તેઓ પહોંચ્યા

ਨੇਗੀ ਮਹਤਨ ਬੋਲਿ ਪਠਾਯੋ ॥
negee mahatan bol patthaayo |

અને ચૌધરીઓને બોલાવ્યા.

ਸਾਹ ਸੁਤਾ ਜਿਹ ਤਿਹ ਬਿਧਿ ਲਈ ॥
saah sutaa jih tih bidh lee |

જેમ કે શાહની દીકરી કેવી રીતે મેળવવી

ਰਾਨੀ ਡਾਰਿ ਹ੍ਰਿਦੈ ਤੇ ਦਈ ॥੧੪॥
raanee ddaar hridai te dee |14|

અને હ્રદયમાંથી રાણીને કાઢી નાખી. 14.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਇਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਤਹ ਚੰਚਲਾ ਤਾ ਕੋ ਚਰਿਤ ਦਿਖਾਇ ॥
eih charitr tah chanchalaa taa ko charit dikhaae |

આ પાત્ર તે સ્ત્રી દ્વારા તેને (રાજા) બતાવવામાં આવ્યું હતું.

ਨਿਜੁ ਤ੍ਰਿਯ ਸਾਥ ਤੁਰਾਇ ਤਿਹ ਆਪਨ ਭਜ੍ਯੋ ਬਨਾਇ ॥੧੫॥
nij triy saath turaae tih aapan bhajayo banaae |15|

તેણે તેને તેની પત્નીથી અલગ કરી દીધો અને તેની સાથે મિલનનો આનંદ માણવા લાગ્યો. 15.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਤੀਨ ਸੌ ਚੌਦਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੩੧੪॥੫੯੭੩॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade teen sau chauadah charitr samaapatam sat subham sat |314|5973|afajoon|

અહીં શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંબદના 314મા ચરિત્રનું સમાપન છે, બધા જ શુભ છે.314.5973. ચાલે છે

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਸਹਿਰ ਇਟਾਵਾ ਗੰਗ ਤੀਰ ਜਹ ॥
sahir ittaavaa gang teer jah |

ગંગા નદીના કિનારે ઈટાવા શહેર ક્યાં હતું,

ਪਾਲ ਸੁ ਪਛਿਮ ਹੁਤੇ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਤਹ ॥
paal su pachhim hute nripat tah |

પચીમ પાલ નામનો રાજા હતો.

ਨਾਰਿ ਸੁ ਪਛਿਮ ਦੇ ਤਾ ਕੇ ਘਰ ॥
naar su pachhim de taa ke ghar |

તેના ઘરમાં પચીમદે (દેઈ) નામની સ્ત્રી રહેતી હતી.

ਸੁਰੀ ਨਾਗਨੀ ਨਰੀ ਨ ਸਰਬਰ ॥੧॥
suree naaganee naree na sarabar |1|

તેમના જેવા કોઈ દેવ, સર્પ કે માનવ (પુરુષ) સ્ત્રી ન હતી. 1.

ਬਾਢੀ ਏਕ ਰਾਨਿਯਹਿ ਹੇਰਾ ॥
baadtee ek raaniyeh heraa |

રાણીએ (એકવાર) એક બાધી (સુથાર)ને જોયો.

ਮਦਨ ਦੇਹ ਤਬ ਹੀ ਤਿਹ ਘੇਰਾ ॥
madan deh tab hee tih gheraa |

ત્યારે જ તેણીનું શરીર કામદેવ દ્વારા ઘેરાયેલું હતું (એટલે કે કામમાં તલ્લીન થઈ ગયું હતું).

ਅਧਿਕ ਨੇਹ ਤਿਹ ਸਾਥ ਬਢਾਯੋ ॥
adhik neh tih saath badtaayo |

તેણી (રાણી) તેને ખૂબ જ પસંદ કરતી હતી

ਰਾਜਾ ਕੋ ਚਿਤ ਤੇ ਬਿਸਰਾਯੋ ॥੨॥
raajaa ko chit te bisaraayo |2|

અને રાજાને ચિત્ને ભૂલી ગયા. 2.

ਐਸੀ ਰਸਿਗੀ ਤਾ ਸੌ ਨਾਰੀ ॥
aaisee rasigee taa sau naaree |

તેની સાથે (તે) સ્ત્રી એટલી લીન થઈ ગઈ,

ਜਾ ਤੇ ਪਤਿ ਤਨ ਪ੍ਰੀਤਿ ਬਿਸਾਰੀ ॥
jaa te pat tan preet bisaaree |

જેનાથી તે પતિનો પ્રેમ ભૂલી ગઈ.

ਗੇਰੂ ਘੋਰਿ ਪਾਨ ਕਰਿ ਲੀਯੋ ॥
geroo ghor paan kar leeyo |

(તેણે એક દિવસ) ગેરુ ઓગાળીને પીધું

ਮੁਖ ਤੇ ਡਾਰਿ ਲਖਤ ਨ੍ਰਿਪ ਦੀਯੋ ॥੩॥
mukh te ddaar lakhat nrip deeyo |3|

અને રાજાની નજરમાં, તેણે તેના મોંમાંથી તે આપ્યું. 3.

ਜਾਨਾ ਸ੍ਰੋਣ ਬਦਨ ਤੇ ਬਮਾ ॥
jaanaa sron badan te bamaa |

(રાજા) સમજી ગયા કે (તેને) મોંમાંથી લોહીની ઉલટી થઈ છે.

ਨ੍ਰਿਪ ਮਨ ਮੈ ਇਹ ਸੂਲ ਨ ਛਮਾ ॥
nrip man mai ih sool na chhamaa |

આ દર્દ (સુલ) રાજાથી સહન ન થયું.

ਅਤਿ ਆਤੁਰ ਹ੍ਵੈ ਬੈਦ ਬੁਲਾਏ ॥
at aatur hvai baid bulaae |

ખૂબ જ બેચેન થઈને (તેણે) ચિકિત્સકને બોલાવ્યો

ਚਿਹਨ ਰੋਗ ਤਿਹ ਨਾਰਿ ਸੁਨਾਏ ॥੪॥
chihan rog tih naar sunaae |4|

અને તે સ્ત્રીના રોગના લક્ષણો (તબીબને) કહો. 4.

ਤਬ ਤਿਨ ਪੀ ਗੇਰੂ ਪੁਨਿ ਡਾਰਾ ॥
tab tin pee geroo pun ddaaraa |

પછી તેણે (સ્ત્રી) ફરીથી ગરુ પીધું.

ਸ੍ਰੋਣ ਬਮਾ ਸਭਹੂਨ ਬਿਚਾਰਾ ॥
sron bamaa sabhahoon bichaaraa |

(તેને) બધાએ લોહીની ઉલટી કરવાનું વિચાર્યું હતું.

ਤਬ ਪਤਿ ਸੋ ਇਮ ਨਾਰਿ ਉਚਾਰੋ ॥
tab pat so im naar uchaaro |

પછી સ્ત્રીએ તેના પતિને કહ્યું,

ਅਬ ਰਾਨੀ ਕਹ ਮਰੀ ਬਿਚਾਰੋ ॥੫॥
ab raanee kah maree bichaaro |5|

હવે રાણીને મૃત માની લો. 5.

ਰਾਨੀ ਕਹਤ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਸੋ ਕਰਿਯਹੁ ॥
raanee kahat nripat so kariyahu |

રાણી રાજાને કહેવા લાગી કે (મેં જે કહ્યું છે તે તમે) કરો.

ਮੇਰੋ ਬਹੁਰਿ ਨ ਬਦਨ ਨਿਹਰਿਯਹੁ ॥
mero bahur na badan nihariyahu |

મારા ચહેરા તરફ ફરી જોશો નહીં.

ਔਰ ਸਖੀ ਕਾਹੂ ਨ ਦਿਖੈਯੋ ॥
aauar sakhee kaahoo na dikhaiyo |

તે બીજા કોઈને બતાવશો નહીં.

ਰਾਨੀ ਜਾਇ ਜਾਰ ਘਰਿ ਐਯੋ ॥੬॥
raanee jaae jaar ghar aaiyo |6|

જઈને રાણીને સળગાવીને જ ઘરે આવો. 6.