શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 317


ਅਥ ਚੀਰ ਚਰਨ ਕਥਨੰ ॥
ath cheer charan kathanan |

હવે કપડાં ઉતારવા વિશેનું વર્ણન શરૂ થાય છે

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

સ્વય્યા

ਨ੍ਰਹਾਵਨਿ ਲਾਗਿ ਜਬੈ ਗੁਪੀਆ ਤਬ ਲੈ ਪਟ ਕਾਨ ਚਰਿਯੋ ਤਰੁ ਊਪੈ ॥
nrahaavan laag jabai gupeea tab lai patt kaan chariyo tar aoopai |

જ્યારે ગોપીઓ સ્નાન કરવા લાગી ત્યારે કૃષ્ણ તેમનાં વસ્ત્રો લઈને ઝાડ પર ચઢ્યા

ਤਉ ਮੁਸਕਯਾਨ ਲਗੀ ਮਧਿ ਆਪਨ ਕੋਇ ਪੁਕਾਰ ਕਰੇ ਹਰਿ ਜੂ ਪੈ ॥
tau musakayaan lagee madh aapan koe pukaar kare har joo pai |

ગોપીઓ હસી પડી અને તેમાંથી કેટલાકે બૂમ પાડી અને તેને કહ્યું:

ਚੀਰ ਹਰੇ ਹਮਰੇ ਛਲ ਸੋ ਤੁਮ ਸੋ ਠਗ ਨਾਹਿ ਕਿਧੋ ਕੋਊ ਭੂ ਪੈ ॥
cheer hare hamare chhal so tum so tthag naeh kidho koaoo bhoo pai |

���તમે કપટથી અમારા કપડા ચોર્યા છે, તમારા જેવો ઠગ બીજો કોઈ નથી

ਹਾਥਨ ਸਾਥ ਸੁ ਸਾਰੀ ਹਰੀ ਦ੍ਰਿਗ ਸਾਥ ਹਰੋ ਹਮਰੋ ਤੁਮ ਰੂਪੈ ॥੨੫੧॥
haathan saath su saaree haree drig saath haro hamaro tum roopai |251|

તમે તમારા હાથથી અમારા કપડા છીનવી લીધા છે અને તમે અમારી સુંદરતાને તમારી આંખોથી કેદ કરી રહ્યા છો.���251.

ਗੋਪੀ ਬਾਚ ਕਾਨ ਜੂ ਸੋ ॥
gopee baach kaan joo so |

કૃષ્ણને સંબોધિત ગોપીઓનું પ્રવચન:

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

સ્વય્યા

ਸ੍ਯਾਮ ਕਹਿਯੋ ਮੁਖ ਤੇ ਗੁਪੀਆ ਇਹ ਕਾਨ੍ਰਹ ਸਿਖੇ ਤੁਮ ਬਾਤ ਭਲੀ ਹੈ ॥
sayaam kahiyo mukh te gupeea ih kaanrah sikhe tum baat bhalee hai |

ગોપીઓએ કહ્યું, હે કૃષ્ણ! તમે આ સારું કામ શીખ્યા છો

ਨੰਦ ਕੀ ਓਰ ਪਿਖੋ ਤੁਮ ਹੂੰ ਦਿਖੋ ਭ੍ਰਾਤ ਕੀ ਓਰ ਕਿ ਨਾਮ ਹਲੀ ਹੈ ॥
nand kee or pikho tum hoon dikho bhraat kee or ki naam halee hai |

તમે નંદ તરફ જોશો, તમારા ભાઈ બલરામ તરફ જુઓ

ਚੀਰ ਹਰੇ ਹਮਰੇ ਛਲ ਸੋ ਸੁਨਿ ਮਾਰਿ ਡਰੈ ਤੁਹਿ ਕੰਸ ਬਲੀ ਹੈ ॥
cheer hare hamare chhal so sun maar ddarai tuhi kans balee hai |

જ્યારે કંસને ખબર પડશે કે તેં અમારાં વસ્ત્રો ચોર્યા છે, ત્યારે તે પરાક્રમી તને મારી નાખશે

ਕੋ ਮਰ ਹੈ ਹਮ ਕੋ ਤੁਮਰੋ ਨ੍ਰਿਪ ਤੋਰ ਡਰੈ ਜਿਮ ਕਉਲ ਕਲੀ ਹੈ ॥੨੫੨॥
ko mar hai ham ko tumaro nrip tor ddarai jim kaul kalee hai |252|

અમને કોઈ કંઈ કહેશે નહિ રાજા તમને કમળની જેમ ઉપાડશે.���252.

ਕਾਨ੍ਰਹ ਬਾਚ ਗੋਪੀ ਸੋ ॥
kaanrah baach gopee so |

ગોપીઓને સંબોધિત કૃષ્ણનું પ્રવચન:

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

સ્વય્યા

ਕਾਨ੍ਰਹ ਕਹੀ ਤਿਨ ਕੋ ਇਹ ਬਾਤ ਨ ਦਿਓ ਪਟ ਹਉ ਨਿਕਰਿਯੋ ਬਿਨੁ ਤੋ ਕੋ ॥
kaanrah kahee tin ko ih baat na dio patt hau nikariyo bin to ko |

કૃષ્ણે કહ્યું, 'જ્યાં સુધી તમે બહાર નહીં આવો ત્યાં સુધી હું તમારાં કપડાં પાછાં નહીં આપીશ

ਕਿਉ ਜਲ ਬੀਚ ਰਹੀ ਛਪ ਕੈ ਤਨ ਕਾਹਿ ਕਟਾਵਤ ਹੋ ਪਹਿ ਜੋਕੋ ॥
kiau jal beech rahee chhap kai tan kaeh kattaavat ho peh joko |

શા માટે તમે બધા પાણીમાં સંતાઈ જાઓ છો અને તમારા શરીરને જળોએ ડંખ મારી રહ્યા છો?

ਨਾਮ ਬਤਾਵਤ ਹੋ ਨ੍ਰਿਪ ਕੋ ਤਿਹ ਕੋ ਫੁਨਿ ਨਾਹਿ ਕਛੂ ਡਰੁ ਮੋ ਕੋ ॥
naam bataavat ho nrip ko tih ko fun naeh kachhoo ddar mo ko |

જે રાજાનું તમે નામ લઈ રહ્યા છો, મને તેમનાથી જરાય ડર નથી

ਕੇਸਨ ਤੇ ਗਹਿ ਕੈ ਤਪ ਕੀ ਅਗਨੀ ਮਧਿ ਈਧਨ ਜਿਉ ਉਹਿ ਝੋਕੋ ॥੨੫੩॥
kesan te geh kai tap kee aganee madh eedhan jiau uhi jhoko |253|

હું તેને (જમીન પર) અગ્નિમાં ફેંકી દેવામાં આવેલા ફેગોટની જેમ વાળથી પકડીને પછાડીશ.���253.

ਰੂਖਿ ਚਰੇ ਹਰਿ ਜੀ ਰਿਝ ਕੈ ਮੁਖ ਤੇ ਜਬ ਬਾਤ ਕਹੀ ਇਹ ਤਾ ਸੋ ॥
rookh chare har jee rijh kai mukh te jab baat kahee ih taa so |

જ્યારે કૃષ્ણે તેને (આનંદમાં) આ કહ્યું ત્યારે તે પુલ પર વધારે ચઢી ગયો.

ਤਉ ਰਿਸਿ ਬਾਤ ਕਹੀ ਉਨ ਹੂੰ ਇਹ ਜਾਇ ਕਹੈ ਤੁਹਿ ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਸੋ ॥
tau ris baat kahee un hoon ih jaae kahai tuhi maat pitaa so |

આટલું કહીને કૃષ્ણ ગુસ્સામાં ઝાડ પર આગળ ચઢ્યા, ત્યારે ગોપીઓએ ક્રોધિત થઈને કહ્યું, અમે તમારા માતા-પિતાને કહીશું.

ਜਾਇ ਕਹੋ ਇਹ ਕਾਨ੍ਰਹ ਕਹੀ ਮਨ ਹੈ ਤੁਮਰੋ ਕਹਬੇ ਕਹੁ ਜਾ ਸੋ ॥
jaae kaho ih kaanrah kahee man hai tumaro kahabe kahu jaa so |

કૃષ્ણએ કહ્યું, "જા અને જેને તમે કહેવા માંગતા હો તેને કહો

ਜੋ ਸੁਨਿ ਕੋਊ ਕਹੈ ਹਮ ਕੋ ਇਹ ਤੋ ਹਮ ਹੂੰ ਸਮਝੈ ਫੁਨਿ ਵਾ ਸੋ ॥੨੫੪॥
jo sun koaoo kahai ham ko ih to ham hoon samajhai fun vaa so |254|

હું જાણું છું કે તમારું મન કોઈને કંઈપણ કહેવા માટે એટલું હિંમતવાન નથી જો કોઈ મને કંઈ કહે તો હું તેની સાથે તે મુજબ વ્યવહાર કરીશ.���254.

ਕਾਨ੍ਰਹ ਬਾਚ ॥
kaanrah baach |

કૃષ્ણનું ભાષણ:

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

સ્વય્યા

ਦੇਉ ਬਿਨਾ ਨਿਕਰੈ ਨਹਿ ਚੀਰ ਕਹਿਯੋ ਹਸਿ ਕਾਨ੍ਰਹ ਸੁਨੋ ਤੁਮ ਪਿਆਰੀ ॥
deo binaa nikarai neh cheer kahiyo has kaanrah suno tum piaaree |

���હે પ્રિયજનો! તમે પાણીમાંથી બહાર નીકળ્યા વિના હું કપડાં પાછા નહીં આપીશ

ਸੀਤ ਸਹੋ ਜਲ ਮੈ ਤੁਮ ਨਾਹਕ ਬਾਹਰਿ ਆਵਹੋ ਗੋਰੀ ਅਉ ਕਾਰੀ ॥
seet saho jal mai tum naahak baahar aavaho goree aau kaaree |

તમે નકામી રીતે પાણીમાં ઠંડી સહન કરી રહ્યા છો

ਦੇ ਅਪੁਨੇ ਅਗੂਆ ਪਿਛੂਆ ਕਰ ਬਾਰਿ ਤਜੋ ਪਤਲੀ ਅਰੁ ਭਾਰੀ ॥
de apune agooaa pichhooaa kar baar tajo patalee ar bhaaree |

ઓ ગોરી, કાળી, પાતળી અને ભારે ગોપીઓ! તમે તમારા હાથ આગળ અને પાછળ કેમ રાખીને બહાર આવો છો?

ਯੌ ਨਹਿ ਦੇਉ ਕਹਿਓ ਹਰਿ ਜੀ ਤਸਲੀਮ ਕਰੋ ਕਰ ਜੋਰਿ ਹਮਾਰੀ ॥੨੫੫॥
yau neh deo kahio har jee tasaleem karo kar jor hamaaree |255|

તમે હાથ જોડીને પૂછો, નહીં તો હું તમને કપડાં નહીં આપીશ.���255.

ਫੇਰਿ ਕਹੀ ਹਰਿ ਜੀ ਤਿਨ ਸੋ ਰਿਝ ਕੈ ਇਹ ਬਾਤ ਸੁਨੋ ਤੁਮ ਮੇਰੀ ॥
fer kahee har jee tin so rijh kai ih baat suno tum meree |

ત્યારે કૃષ્ણે સહેજ ગુસ્સામાં કહ્યું, મારી વાત સાંભળો, તારો સંકોચ છોડી દે.

ਜੋਰਿ ਪ੍ਰਨਾਮ ਕਰੋ ਹਮਰੋ ਕਰ ਲਾਜ ਕੀ ਕਾਟਿ ਸਭੈ ਤੁਮ ਬੇਰੀ ॥
jor pranaam karo hamaro kar laaj kee kaatt sabhai tum beree |

પાણીમાંથી બહાર આવો અને હાથ જોડીને મારી સમક્ષ પ્રણામ કરો

ਬਾਰ ਹੀ ਬਾਰ ਕਹਿਯੋ ਤੁਮ ਸੋ ਮੁਹਿ ਮਾਨਹੁ ਸੀਘ੍ਰ ਕਿਧੋ ਇਹ ਹੇ ਰੀ ॥
baar hee baar kahiyo tum so muhi maanahu seeghr kidho ih he ree |

હું તમને વારંવાર કહું છું કે હું જે કહું તે જલ્દી સ્વીકારી લે, નહીં તો હું જઈને બધાને કહીશ

ਨਾਤੁਰ ਜਾਇ ਕਹੋ ਸਭ ਹੀ ਪਹਿ ਸਉਹ ਲਗੈ ਫੁਨਿ ਠਾਕੁਰ ਕੇਰੀ ॥੨੫੬॥
naatur jaae kaho sabh hee peh sauh lagai fun tthaakur keree |256|

હું મારા પ્રભુના સોગંદ ખાઉં છું જે કહું તે સ્વીકારું છું.���256.

ਗੋਪੀ ਬਾਚ ਕਾਨ੍ਰਹ ਸੋ ॥
gopee baach kaanrah so |

કૃષ્ણને સંબોધિત ગોપીઓનું પ્રવચન:

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

સ્વય્યા

ਜੋ ਤੁਮ ਜਾਇ ਕਹੋ ਤਿਨ ਹੀ ਪਹਿ ਤੋ ਹਮ ਬਾਤ ਬਨਾਵਹਿ ਐਸੇ ॥
jo tum jaae kaho tin hee peh to ham baat banaaveh aaise |

જો તમે જાઓ અને તે લોકોને (અમારા વિશે) કહો, તો અમે આવી વાર્તા બનાવીશું.

ਚੀਰ ਹਰੇ ਹਮਰੇ ਹਰਿ ਜੀ ਦਈ ਬਾਰਿ ਤੇ ਨਿਆਰੀ ਕਢੈ ਹਮ ਕੈਸੇ ॥
cheer hare hamare har jee dee baar te niaaree kadtai ham kaise |

તમે જઈને કંઈ પણ કહો તો અમે પણ એમ કહીશું કે કૃષ્ણે અમારાં વસ્ત્રો ચોર્યા હતા, અમે પાણીમાંથી કેવી રીતે બહાર આવી શકીએ?

ਭੇਦ ਕਹੈ ਸਭ ਹੀ ਜਸੁਧਾ ਪਹਿ ਤੋਹਿ ਕਰੈ ਸਰਮਿੰਦਤ ਵੈਸੇ ॥
bhed kahai sabh hee jasudhaa peh tohi karai saramindat vaise |

(તારી માતા) જસોધાને તમામ રહસ્ય કહેશે અને તને એવી રીતે શરમાવશે

ਜਿਉ ਨਰ ਕੋ ਗਹਿ ਕੈ ਤਿਰੀਯਾ ਹੂੰ ਸੁ ਮਾਰਤ ਲਾਤਨ ਮੂਕਨ ਜੈਸੇ ॥੨੫੭॥
jiau nar ko geh kai tireeyaa hoon su maarat laatan mookan jaise |257|

��� અમે માતા યશોદાને બધું કહીશું અને તમને સ્ત્રીઓ તરફથી સારી મારપીટની જેમ શરમ અનુભવીશું.���257.

ਕਾਨ੍ਰਹ ਬਾਚ ॥
kaanrah baach |

કૃષ્ણનું ભાષણ:

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહરા

ਬਾਤ ਕਹੀ ਤਬ ਇਹ ਹਰੀ ਕਾਹਿ ਬੰਧਾਵਤ ਮੋਹਿ ॥
baat kahee tab ih haree kaeh bandhaavat mohi |

કૃષ્ણએ કહ્યું, તમે મને નકામી રીતે ફસાવી રહ્યા છો

ਨਮਸਕਾਰ ਜੋ ਨ ਕਰੋ ਮੋਹਿ ਦੁਹਾਈ ਤੋਹਿ ॥੨੫੮॥
namasakaar jo na karo mohi duhaaee tohi |258|

જો તમે મારી આગળ ઝૂકશો નહીં, તો હું તમારી સામે શપથ લેઉ છું. ���258.

ਗੋਪੀ ਬਾਚ ॥
gopee baach |

ગોપીઓની વાણી:

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

સ્વય્યા

ਕਾਹਿ ਖਿਝਾਵਤ ਹੋ ਹਮ ਕੋ ਅਰੁ ਦੇਤ ਕਹਾ ਜਦੁਰਾਇ ਦੁਹਾਈ ॥
kaeh khijhaavat ho ham ko ar det kahaa jaduraae duhaaee |

હે યાદવોના સ્વામી! તમે અમને શા માટે હેરાન કરો છો, અને તમે શા માટે સહન કરો છો?

ਜਾ ਬਿਧਿ ਕਾਰਨ ਬਾਤ ਬਨਾਵਤ ਸੋ ਬਿਧਿ ਹਮ ਹੂੰ ਲਖਿ ਪਾਈ ॥
jaa bidh kaaran baat banaavat so bidh ham hoon lakh paaee |

ગોપીઓએ કહ્યું, હે કૃષ્ણ! શા માટે તમે અમને હેરાન કરો છો અને અમારા પર કસમ ખાઓ છો? તમે જે હેતુથી આ બધું કરી રહ્યા છો તે અમે પણ સમજી ગયા છીએ

ਭੇਦ ਕਰੋ ਹਮ ਸੋ ਤੁਮ ਨਾਹਕ ਬਾਤ ਇਹੈ ਮਨ ਮੈ ਤੁਹਿ ਆਈ ॥
bhed karo ham so tum naahak baat ihai man mai tuhi aaee |

જે તમે અમારાથી વ્યર્થ છુપાવો છો. તમારા મનમાં શું છે (ઉજાગર કરવા માટે)

ਸਉਹ ਲਗੈ ਹਮ ਠਾਕੁਰ ਕੀ ਜੁ ਰਹੈ ਤੁਮਰੀ ਬਿਨੁ ਮਾਤ ਸੁਨਾਈ ॥੨੫੯॥
sauh lagai ham tthaakur kee ju rahai tumaree bin maat sunaaee |259|

જ્યારે તમારા મનમાં એક જ વિચાર છે (કે તમે અમારા બધા પર કબજો કરવા માંગો છો), તો પછી તમે અમારી સાથે નકામા શા માટે ઝઘડો કરો છો? અમે ભગવાનના શપથ લઈએ છીએ કે અમે તમારા માતાને તેના વિશે કંઈ કહીશું નહીં.���259.