શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1299


ਮਾਰਤ ਰੀਝ ਰੋਝ ਝੰਖਾਰਾ ॥
maarat reejh rojh jhankhaaraa |

અને (ઘણા) સિંહ, રીંછ અને હરણને મારી નાખ્યા.

ਇਸਕਾਵਤੀ ਨਗਰ ਤਰ ਨਿਕਸਾ ॥
eisakaavatee nagar tar nikasaa |

તે ઇસ્કાવતી નગર પાસે ગયો.

ਪ੍ਰਭਾ ਬਿਲੋਕਿ ਨਗਰ ਕੀ ਬਿਗਸਾ ॥੪॥
prabhaa bilok nagar kee bigasaa |4|

શહેરની સુંદરતા જોઈને તે ખુશ થઈ ગયો. 4.

ਅਸ ਸੁੰਦਰਿ ਜਿਹ ਨ੍ਰਿਪ ਕੀ ਨਗਰੀ ॥
as sundar jih nrip kee nagaree |

(તે મનમાં વિચારવા લાગ્યો) જે રાજાનું શહેર આટલું સુંદર છે,

ਕਸ ਹ੍ਵੈ ਹੈ ਤਿਹ ਨਾਰਿ ਉਜਗਰੀ ॥
kas hvai hai tih naar ujagaree |

તેની પત્ની (મતલબ રાણી) કેટલી સુંદર હશે.

ਜਿਹ ਕਿਹ ਬਿਧਿ ਤਿਹ ਰੂਪ ਨਿਹਰਿਯੈ ॥
jih kih bidh tih roop nihariyai |

જેમ કે તેનું સ્વરૂપ કેવી રીતે જોવું.

ਨਾਤਰ ਅਤਿਥ ਇਹੀ ਹ੍ਵੈ ਮਰਿਯੈ ॥੫॥
naatar atith ihee hvai mariyai |5|

નહિ તો આપણે અહીં સંત બનીને મરી જઈએ. 5.

ਬਸਤ੍ਰ ਉਤਾਰਿ ਮੇਖਲਾ ਡਾਰੀ ॥
basatr utaar mekhalaa ddaaree |

(તેણે) પોતાનું બખ્તર ઉતાર્યું અને ખોળો લીધો.

ਭੂਖਨ ਛੋਰਿ ਭਿਭੂਤਿ ਸਵਾਰੀ ॥
bhookhan chhor bhibhoot savaaree |

દાગીના ઉતારો અને બિભૂતિ (રાખ) સ્ટૂલ લો.

ਸਭ ਤਨ ਭੇਖ ਅਤਿਥ ਕਾ ਧਾਰਾ ॥
sabh tan bhekh atith kaa dhaaraa |

આખા શરીરે સંતનો વેશ બનાવ્યો

ਆਸਨ ਆਨ ਦ੍ਵਾਰ ਤਿਹ ਮਾਰਾ ॥੬॥
aasan aan dvaar tih maaraa |6|

અને તેના દરવાજા પર બેઠક મૂકી. 6.

ਕੇਤਕ ਬਰਸ ਤਹਾ ਬਿਤਾਏ ॥
ketak baras tahaa bitaae |

કેટલા વર્ષ (તેણે) વિતાવ્યા (ત્યાં બેસીને),

ਰਾਜ ਤਰੁਨਿ ਕੇ ਦਰਸ ਨ ਪਾਏ ॥
raaj tarun ke daras na paae |

પણ રાણીને જોઈ શક્યા નહિ.

ਕਿਤਕ ਦਿਨਨ ਪ੍ਰਤਿਬਿੰਬੁ ਨਿਹਾਰਾ ॥
kitak dinan pratibinb nihaaraa |

ઘણા દિવસો પછી પડછાયો (રાણીનો) જોયો.

ਚਤੁਰ ਭੇਦ ਸਭ ਗਯੋ ਬਿਚਾਰਾ ॥੭॥
chatur bhed sabh gayo bichaaraa |7|

(રાજા) ચતુર હતા (તેથી) બધા રહસ્યો વિચારતા હતા. 7.

ਤਰੁਨੀ ਖਰੀ ਸਦਨ ਆਨੰਦ ਭਰਿ ॥
tarunee kharee sadan aanand bhar |

રાની (તેના) ઘરમાં ખુશીથી બેઠી હતી,

ਜਲ ਪ੍ਰਤਿਬਿੰਬ ਪਰਾ ਤਿਹ ਸੁੰਦਰਿ ॥
jal pratibinb paraa tih sundar |

તેથી તે સૌંદર્યનો પડછાયો પાણીમાં પડ્યો.

ਤਹੀ ਸੁਘਰ ਤਿਹ ਠਾਢ ਨਿਹਾਰਾ ॥
tahee sughar tih tthaadt nihaaraa |

ત્યાં ઊભા હતા ત્યારે રાજાએ તેને જોયો

ਜਾਨਿ ਗਯੋ ਸਭ ਭੇਦ ਸੁਧਾਰਾ ॥੮॥
jaan gayo sabh bhed sudhaaraa |8|

અને બધા રહસ્યો સમજી ગયા.8.

ਤ੍ਰਿਯਹੁ ਤਾਹਿ ਪ੍ਰਤਿਬਿੰਬੁ ਲਖਾ ਜਬ ॥
triyahu taeh pratibinb lakhaa jab |

જ્યારે સ્ત્રીએ પણ તેનો પડછાયો જોયો (પાણીમાં),

ਇਹ ਬਿਧਿ ਕਹਾ ਚਿਤ ਭੀਤਰ ਤਬ ॥
eih bidh kahaa chit bheetar tab |

પછી મનમાં આવું વિચાર્યું

ਇਹੁ ਜਨਿਯਤ ਕੋਈ ਰਾਜ ਕੁਮਾਰਾ ॥
eihu janiyat koee raaj kumaaraa |

તે રાજકુમાર જેવો દેખાય છે,

ਪਾਰਬਤੀਸ ਅਰਿ ਕੋ ਅਵਤਾਰਾ ॥੯॥
paarabatees ar ko avataaraa |9|

(અથવા) કામ એ દેવનો અવતાર છે. 9.

ਰਾਨੀ ਬੋਲਿ ਸੁਰੰਗਿਯਾ ਲੀਨਾ ॥
raanee bol surangiyaa leenaa |

રાણીએ ટનલ વણકરને બોલાવ્યો.

ਅਤਿ ਹੀ ਦਰਬ ਗੁਪਤ ਤਿਹ ਦੀਨਾ ॥
at hee darab gupat tih deenaa |

તેને ગુપ્ત રીતે ઘણા પૈસા આપ્યા.

ਨਿਜੁ ਗ੍ਰਿਹ ਭੀਤਰਿ ਸੁਰੰਗਿ ਦਿਵਾਈ ॥
nij grih bheetar surang divaaee |

તેણે પોતાના ઘરમાં સુરંગ બનાવી

ਕਾਢੀ ਤਹੀ ਨ ਕਿਨਹੂੰ ਪਾਈ ॥੧੦॥
kaadtee tahee na kinahoon paaee |10|

અને ત્યાં ગયો, પરંતુ કોઈ મળ્યું નહીં. 10.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਸਖੀ ਤਿਸੀ ਮਾਰਗ ਪਠੀ ਤਹੀ ਪਹੂੰਚੀ ਜਾਇ ॥
sakhee tisee maarag patthee tahee pahoonchee jaae |

(તેણે) સખીને એ જ માર્ગે મોકલી, (જે) ત્યાં પહોંચી.

ਗਹਿ ਜਾਘਨ ਤੇ ਲੈ ਗਈ ਚਲਾ ਨ ਭੂਪ ਉਪਾਇ ॥੧੧॥
geh jaaghan te lai gee chalaa na bhoop upaae |11|

તેણીએ રાજાને દોરડાથી પકડી લીધો, પરંતુ તેના (રાજા) વિશે કંઈ કરી શકાયું નહીં. 11.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਗਹਿ ਨ੍ਰਿਪ ਕੋ ਲੈ ਗਈ ਸਖੀ ਤਹ ॥
geh nrip ko lai gee sakhee tah |

સખી રાજાને ત્યાં લઈ ગઈ,

ਰਾਨੀ ਹੁਤੀ ਬਿਲੋਕਤਿ ਮਗ ਜਹ ॥
raanee hutee bilokat mag jah |

જ્યાં રાની તેનો રસ્તો જોઈ રહી હતી.

ਦਿਯਾ ਮਿਲਾਇ ਮਿਤ੍ਰ ਤਾ ਕੋ ਇਨ ॥
diyaa milaae mitr taa ko in |

આ (સખી)એ તેની સાથે મિત્રતા કરી

ਮਨ ਮਾਨਤ ਰਤਿ ਕਰੀ ਦੁਹੂ ਤਿਨ ॥੧੨॥
man maanat rat karee duhoo tin |12|

અને બંનેએ પોતાની મરજી મુજબ જાતીય રમતો કરી હતી. 12.

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਚੁੰਬਨ ਦੁਹੂੰ ਲੀਨੋ ॥
bhaat bhaat chunban duhoon leeno |

બંનેએ અનેક પ્રકારની કિસ લીધી

ਅਨਿਕ ਅਨਿਕ ਆਸਨ ਤ੍ਰਿਯ ਦੀਨੇ ॥
anik anik aasan triy deene |

અને મહિલાએ વિવિધ મુદ્રાઓ અર્પણ કરી હતી.

ਅਸ ਲੁਭਧਾ ਰਾਜਾ ਕੋ ਚਿਤਾ ॥
as lubhadhaa raajaa ko chitaa |

(તેણે) રાજાના હૃદયને આ રીતે આકર્ષિત કર્યું,

ਜਸ ਗੁਨਿ ਜਨ ਸੁਨਿ ਸ੍ਰਵਨ ਕਬਿਤਾ ॥੧੩॥
jas gun jan sun sravan kabitaa |13|

જેમ સદ્ગુણી લોકો કાન વડે કવિતા સાંભળીને મુગ્ધ થઈ જાય છે. 13.

ਰਾਨੀ ਕਹਤ ਬਚਨ ਸੁਨੁ ਮੀਤਾ ॥
raanee kahat bachan sun meetaa |

રાણીએ કહ્યું, હે મારા મિત્ર! મારા શબ્દો સાંભળો!

ਤੌ ਸੌ ਬਧਾ ਹਮਾਰਾ ਚੀਤਾ ॥
tau sau badhaa hamaaraa cheetaa |

મારું હૃદય તમારી સાથે બંધાયેલું છે.

ਜਬ ਤੇ ਤਵ ਪ੍ਰਤਿਬਿੰਬੁ ਨਿਹਾਰਾ ॥
jab te tav pratibinb nihaaraa |

જ્યારે મેં તારો પડછાયો જોયો

ਤਬ ਤੇ ਮਨ ਹਠ ਪਰਿਯੋ ਹਮਾਰਾ ॥੧੪॥
tab te man hatth pariyo hamaaraa |14|

ત્યારથી મારું મન (તમારા નિવાસસ્થાનમાં) જડ બની ગયું છે. 14.

ਨਿਤਿਪ੍ਰਤਿ ਚਹੈ ਤੁਮੀ ਸੰਗ ਜਾਊ ॥
nitiprat chahai tumee sang jaaoo |

(મારું મન) કાયમ તમારી સાથે રહેવા માંગે છે

ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਕੀ ਕਾਨਿ ਨ ਲ੍ਯਾਊ ॥
maat pitaa kee kaan na layaaoo |

અને માતા-પિતાની પરવા કરતા નથી.

ਅਬ ਕਿਛੁ ਅਸ ਪਿਯ ਚਰਿਤ ਬਨੈਯੈ ॥
ab kichh as piy charit banaiyai |

ઓ ડિયર! હવે એવું પાત્ર બનાવીએ કે લોજ પણ રહી જાય

ਲਾਜ ਰਹੈ ਤੋਹਿ ਪਤਿ ਪੈਯੈ ॥੧੫॥
laaj rahai tohi pat paiyai |15|

અને તમને પતિ તરીકે મેળવો. 15.

ਛੋਰਿ ਕਥਾ ਤਿਹ ਭੂਪ ਸੁਨਾਈ ॥
chhor kathaa tih bhoop sunaaee |

પછી તે રાજાએ (તેની) આખી વાર્તા કહી