શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1184


ਯਾ ਸਮ ਸੁੰਦਰ ਪੁਰਖ ਇਹ ਦੈ ਹੈ ਖੋਜਿ ਮਿਲਾਇ ॥੯॥
yaa sam sundar purakh ih dai hai khoj milaae |9|

તે (અમે) તેના જેવો સુંદર પુરુષ શોધીને તેની સાથે લગ્ન કરીશું. 9.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਪਰੀ ਰਾਜ ਕੀ ਪਰੀ ਸਭਾਗ੍ਰਯਾ ਪਾਇ ਕੈ ॥
paree raaj kee paree sabhaagrayaa paae kai |

શાહ પરીની તમામ પરીઓની પરવાનગી મેળવીને

ਚਲਤ ਭਈ ਸਖਿ ਸਹਸ ਸਿੰਗਾਰ ਬਨਾਇ ਕੈ ॥
chalat bhee sakh sahas singaar banaae kai |

અને હજારો (એટલે કે ઘણા બધા) સુંદર રીતે શણગારેલા અને ગયા.

ਖੋਜਿ ਫਿਰੀ ਸਭ ਦੇਸ ਨ ਸੁੰਦਰ ਪਾਇਯੋ ॥
khoj firee sabh des na sundar paaeiyo |

(તેઓએ) આખા દેશમાં શોધખોળ કરી, પરંતુ કોઈને તેના સ્તરની સુંદરતા (કુંવર) મળી નહીં.

ਹੋ ਏਕ ਹੁਤੋ ਰਿਖਿ ਤਹ ਤਿਨ ਭੇਦ ਬਤਾਇਯੋ ॥੧੦॥
ho ek huto rikh tah tin bhed bataaeiyo |10|

ત્યાં એક ઋષિ હતા, તેમણે તેમને રહસ્ય સમજાવ્યું. 10.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਇਕ ਰਿਖਿ ਥੋ ਕਾਨਨ ਇਕ ਭੀਤਰ ॥
eik rikh tho kaanan ik bheetar |

એક જંગલમાં એક ઋષિ (રહેતા) હતા.

ਤਾ ਸਮ ਤਪੀ ਨ ਥੋ ਅਵਨੀ ਪਰ ॥
taa sam tapee na tho avanee par |

પૃથ્વી પર તેમના જેવો બીજો કોઈ તપસ્વી ન હતો ('અવની').

ਤਿਨਿਕ ਅਪਛਰਾ ਤਹਾ ਨਿਹਾਰੀ ॥
tinik apachharaa tahaa nihaaree |

તેણે ત્યાં એક બાળક જોયું

ਕ੍ਰਿਪਾ ਜਾਨਿ ਇਹ ਭਾਤਿ ਉਚਾਰੀ ॥੧੧॥
kripaa jaan ih bhaat uchaaree |11|

અને નમ્રતાપૂર્વક આમ કહ્યું. 11.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਕੋ ਹੈ ਰੀ ਤੂ ਕਹ ਚਲੀ ਕ੍ਯੋਨ ਆਈ ਇਹ ਦੇਸ ॥
ko hai ree too kah chalee kayon aaee ih des |

અરી! તમે કોણ છો, ક્યાં ગયા છો અને આ દેશમાં શા માટે આવ્યા છો?

ਕੈ ਤੂ ਇਸਤ੍ਰੀ ਇੰਦ੍ਰ ਕੀ ਕੈ ਅਬਲਾ ਅਲਿਕੇਸ ॥੧੨॥
kai too isatree indr kee kai abalaa alikes |12|

તમે ઈન્દ્રની પત્ની છો કે કુબેરની પત્ની? 12

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਕਿਹ ਕਾਰਨ ਤੇ ਤੈ ਹ੍ਯਾਂ ਆਈ ॥
kih kaaran te tai hayaan aaee |

તમે અહીં કેમ આવ્યા છો?

ਕਹੁ ਕਵਨੈ ਕਿਹ ਕਾਜ ਪਠਾਈ ॥
kahu kavanai kih kaaj patthaaee |

તમને કોણે (અહીં) કયા હેતુ માટે મોકલ્યા છે તે કહો.

ਸਾਚ ਕਹੇ ਬਿਨੁ ਜਾਨ ਨ ਦੈ ਹੌ ॥
saach kahe bin jaan na dai hau |

હું તને સત્ય કહ્યા વિના જવા નહીં દઉં.

ਨਾਤਰ ਸ੍ਰਾਪ ਅਬੈ ਤੁਹਿ ਕੈ ਹੌ ॥੧੩॥
naatar sraap abai tuhi kai hau |13|

નહિંતર, હું તમને શાપ આપીશ. 13.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਏਕ ਦਿਵਸ ਮੁਨਿ ਚਲੀ ਅਪਛਰਾ ਧਾਇ ਕੈ ॥
ek divas mun chalee apachharaa dhaae kai |

(અપચારે ઉત્તર આપ્યો) હે મુનિ! એક દિવસ શાહ પરી ઉતાવળે આવ્યો

ਨਿਰਖਿ ਕੁਅਰਿ ਕੋ ਰੂਪ ਰਹੀ ਉਰਝਾਇ ਕੈ ॥
nirakh kuar ko roop rahee urajhaae kai |

અને (એક) કુમારીનું સ્વરૂપ જોઈને મંત્રમુગ્ધ થઈ ગયા.

ਚਿਤ ਮਹਿ ਕਿਯਾ ਬਿਚਾਰ ਕੁਅਰ ਹੂੰ ਪਾਇਯੈ ॥
chit meh kiyaa bichaar kuar hoon paaeiyai |

(તેણે) મનમાં વિચાર કર્યો કે આ કુમારી

ਹੋ ਐਸੋ ਸੁੰਦਰ ਖੋਜਿ ਸੁ ਯਾਹਿ ਮਿਲਾਇਯੈ ॥੧੪॥
ho aaiso sundar khoj su yaeh milaaeiyai |14|

એ જ રીતે સુંદર કુમારિકાઓને શોધીને ભેળવી દેવી જોઈએ. 14.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਹਮ ਸੀ ਸਖੀ ਸਹਸ੍ਰਨ ਸੁੰਦਰਿ ॥
ham see sakhee sahasran sundar |

મારા જેવા હજારો સુંદર મિત્રોને

ਪਠੈ ਦਈ ਦਸਹੂੰ ਦਿਸਿ ਮੁਨਿ ਬਰ ॥
patthai dee dasahoon dis mun bar |

હે મહાન ઋષિ! દસ દિશામાં મોકલ્યા.

ਖੋਜਿ ਥਕੀ ਪ੍ਰੀਤਮ ਨਹਿ ਪਾਯੋ ॥
khoj thakee preetam neh paayo |

(અમે બધા) શોધ કરીને થાકી ગયા, પણ (તેના માટે) પ્રીતમ ન મળ્યો.

ਦੇਸ ਦੇਸ ਸਭ ਹੇਰਿ ਗਵਾਯੋ ॥੧੫॥
des des sabh her gavaayo |15|

દેશ-દેશમાં મુસાફરી કરીને બધો જ (વ્યર્થ સમય) ગુમાવ્યો. 15.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਖੋਜਿ ਦੇਸ ਬ੍ਯਾਕੁਲ ਭਈ ਆਈ ਤੁਮਰੇ ਪਾਸ ॥
khoj des bayaakul bhee aaee tumare paas |

શોધખોળ કરીને હું તમારી પાસે આવ્યો.

ਦੀਜੈ ਸੁਘਰ ਬਤਾਇ ਕਹੂੰ ਕਾਰਜ ਆਵਹਿ ਰਾਸ ॥੧੬॥
deejai sughar bataae kahoon kaaraj aaveh raas |16|

હે સુગદ (સુજાન!), મને કંઈક (ઉપ) કહો જેથી કાર્ય થઈ શકે. 16.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਬ੍ਰਹਮਾ ਏਕ ਪੁਰਖ ਉਪਜਾਯੋ ॥
brahamaa ek purakh upajaayo |

(ઋષિએ કહ્યું) બ્રહ્માએ માણસ બનાવ્યો છે

ਨ੍ਰਿਪ ਕੇ ਧਾਮ ਜਨਮ ਤਿਨ ਪਾਯੋ ॥
nrip ke dhaam janam tin paayo |

અને તેનો જન્મ રાજાના ઘરે થયો છે.

ਸਾਤ ਸਮੁੰਦ੍ਰਨ ਪਾਰ ਬਸਤ ਸੋ ॥
saat samundran paar basat so |

તે સાત સમુદ્રની પેલે પાર વસે છે.

ਕੋ ਪਹੁਚੈ ਤਿਹ ਲ੍ਯਾਇ ਸਕਤ ਸੋ ॥੧੭॥
ko pahuchai tih layaae sakat so |17|

જે ત્યાં પહોંચીને તેને લાવી શકે. 17.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਰਿਖਿ ਕੇ ਇਹ ਬਿਧਿ ਬਚਨ ਸੁਨਿ ਚਲਤ ਭਈ ਸੁ ਕੁਮਾਰਿ ॥
rikh ke ih bidh bachan sun chalat bhee su kumaar |

ઋષિના આવા શબ્દો સાંભળીને તે પરી ચાલી ગઈ

ਸਪਤ ਸਿੰਧ ਕੇ ਛਿਨਿਕ ਮਹਿ ਜਾਤ ਭਈ ਉਹਿ ਪਾਰ ॥੧੮॥
sapat sindh ke chhinik meh jaat bhee uhi paar |18|

અને એક ઝબકારામાં સાત સમંદર પાર કરી ગયા. 18.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਸੁੰਦਰ ਸਦਨ ਹੁਤੋ ਜਹ ਨ੍ਰਿਪ ਬਰ ॥
sundar sadan huto jah nrip bar |

(ત્યાં) રાજાનો સુંદર મહેલ હતો,

ਜਾਤ ਭਈ ਸੁੰਦਰਿ ਤਾਹਿ ਘਰ ॥
jaat bhee sundar taeh ghar |

સુંદરી એ ઘરમાં ગઈ.

ਜਹ ਨ੍ਰਿਪ ਸੁਤ ਆਸ੍ਰਮ ਸੁਨਿ ਲੀਯਾ ॥
jah nrip sut aasram sun leeyaa |

જ્યાં રાજાના પુત્રનું નિવાસસ્થાન સાંભળ્યું,

ਗਈ ਤਹਾ ਤਿਨ ਬਿਲਮ ਨ ਕੀਯਾ ॥੧੯॥
gee tahaa tin bilam na keeyaa |19|

વિલંબ કર્યા વગર ત્યાં પહોંચ્યા. 19.

ਲੋਕੰਜਨ ਡਾਰਤ ਚਖ ਭਈ ॥
lokanjan ddaarat chakh bhee |

(તેણે) આંખોમાં જાદુઈ સુરમા નાખ્યા.

ਪਰਗਟ ਹੁਤੀ ਲੋਪ ਹ੍ਵੈ ਗਈ ॥
paragatt hutee lop hvai gee |

(જે) પ્રગટ સ્વરૂપમાં હતો, (એન્ટિમની પીને) અદૃશ્ય થઈ ગયો.

ਯਹ ਸਭ ਹੀ ਕੋ ਰੂਪ ਨਿਹਾਰੈ ॥
yah sabh hee ko roop nihaarai |

તે બધા સ્વરૂપો જોઈ શકતી હતી,