શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 55

ਦੂਖ ਭੂਖ ਕਬਹੂੰ ਨ ਸੰਤਾਏ ॥

dookh bhookh kabahoon na santaae |

(તેઓ) ક્યારેય દુ:ખ અને ભૂખથી પીડિત થતા નથી

ਜਾਲ ਕਾਲ ਕੇ ਬੀਚ ਨ ਆਏ ॥੬॥

jaal kaal ke beech na aae |6|

તેમના દુ:ખ, તેમની ઇચ્છાઓ અદૃશ્ય થઈ ગઈ અને તેમનું સ્થળાંતર પણ થયું અને સમાપ્ત થયું.6.

ਨਾਨਕ ਅੰਗਦ ਕੋ ਬਪੁ ਧਰਾ ॥

naanak angad ko bap dharaa |

(ગુરુ) નાનક (બીજા) શરીરને (ગુરુ) અંગદ તરીકે ધારણ કરે છે

ਧਰਮ ਪ੍ਰਚੁਰਿ ਇਹ ਜਗ ਮੋ ਕਰਾ ॥

dharam prachur ih jag mo karaa |

નાનકે અંગદમાં રૂપાંતર કર્યું અને વિશ્વમાં ધર્મનો ફેલાવો કર્યો.

ਅਮਰ ਦਾਸ ਪੁਨਿ ਨਾਮ ਕਹਾਯੋ ॥

amar daas pun naam kahaayo |

પછી (ત્રીજા સ્વરૂપે જે ગુરુએ) અમરદાસને બોલાવ્યા,

ਜਨੁ ਦੀਪਕ ਤੇ ਦੀਪ ਜਗਾਯੋ ॥੭॥

jan deepak te deep jagaayo |7|

પછીના રૂપાંતરમાં તેમને અમરદાસ કહેવામાં આવ્યા, દીવામાંથી એક દીવો પ્રગટ્યો.7.

ਜਬ ਬਰਦਾਨਿ ਸਮੈ ਵਹੁ ਆਵਾ ॥

jab baradaan samai vahu aavaa |

જ્યારે તે આશીર્વાદનો સમય આવ્યો

ਰਾਮਦਾਸ ਤਬ ਗੁਰੂ ਕਹਾਵਾ ॥

raamadaas tab guroo kahaavaa |

જ્યારે વરદાન માટે યોગ્ય સમય આવ્યો, ત્યારે ગુરુને રામદાસ કહેવામાં આવ્યા.

ਤਿਹ ਬਰਦਾਨਿ ਪੁਰਾਤਨਿ ਦੀਆ ॥

tih baradaan puraatan deea |

તેમને પ્રાચીન વરદાન આપીને

ਅਮਰਦਾਸਿ ਸੁਰਪੁਰਿ ਮਗ ਲੀਆ ॥੮॥

amaradaas surapur mag leea |8|

જ્યારે અમર દાસ સ્વર્ગ તરફ પ્રયાણ કર્યું ત્યારે તેમને જૂનું વરદાન મળ્યું હતું.8.

ਸ੍ਰੀ ਨਾਨਕ ਅੰਗਦਿ ਕਰਿ ਮਾਨਾ ॥

sree naanak angad kar maanaa |

ગુરુ નાનક દેવને અંગદ

ਅਮਰ ਦਾਸ ਅੰਗਦ ਪਹਿਚਾਨਾ ॥

amar daas angad pahichaanaa |

શ્રી નાનકને અંગદમાં અને અંગદને અમરદાસમાં ઓળખવામાં આવ્યા હતા.

ਅਮਰ ਦਾਸ ਰਾਮਦਾਸ ਕਹਾਯੋ ॥

amar daas raamadaas kahaayo |

અને (ગુરુ) અમરદાસ (ગુરુ) રામદાસ તરીકે ઓળખાયા.

ਸਾਧਨ ਲਖਾ ਮੂੜ ਨਹਿ ਪਾਯੋ ॥੯॥

saadhan lakhaa moorr neh paayo |9|

અમર દાસને રામદાસ કહેવાતા, તે માત્ર સંતો જ જાણે છે અને મૂર્ખ નથી જાણતા.9.

ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਸਭਹੂੰ ਕਰਿ ਜਾਨਾ ॥

bhin bhin sabhahoon kar jaanaa |

બધા લોકો (તેમને) અલગ અલગ રીતે ઓળખે છે,

ਏਕ ਰੂਪ ਕਿਨਹੂੰ ਪਹਿਚਾਨਾ ॥

ek roop kinahoon pahichaanaa |

એકંદરે લોકો તેમને અલગ માનતા હતા, પરંતુ એવા થોડા હતા જેમણે તેમને એક અને સમાન તરીકે ઓળખ્યા.

ਜਿਨ ਜਾਨਾ ਤਿਨ ਹੀ ਸਿਧਿ ਪਾਈ ॥

jin jaanaa tin hee sidh paaee |

જેમણે (તેમને એક સ્વરૂપમાં) જાણ્યું છે તેમને મુક્તિ (સીધી રીતે) પ્રાપ્ત થઈ છે.

ਬਿਨੁ ਸਮਝੇ ਸਿਧਿ ਹਾਥਿ ਨ ਆਈ ॥੧੦॥

bin samajhe sidh haath na aaee |10|

જેમણે તેમને એક તરીકે ઓળખ્યા, તેઓ આધ્યાત્મિક સ્તરે સફળ થયા. માન્યતા વિના સફળતા મળી ન હતી.10.

ਰਾਮਦਾਸ ਹਰਿ ਸੋ ਮਿਲਿ ਗਏ ॥

raamadaas har so mil ge |

(ગુરુ) રામદાસ હરિમાં ભળી ગયા

ਗੁਰਤਾ ਦੇਤ ਅਰਜੁਨਹਿ ਭਏ ॥

gurataa det arajuneh bhe |

જ્યારે રામદાસ ભગવાનમાં ભળી ગયા, ત્યારે અર્જનને ગુરુપદ પ્રાપ્ત થયું.

ਜਬ ਅਰਜੁਨ ਪ੍ਰਭ ਲੋਕਿ ਸਿਧਾਏ ॥

jab arajun prabh lok sidhaae |

જ્યારે (ગુરુ) અર્જન પ્રભુ-લોક પાસે ગયા,

ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਤਿਹ ਠਾ ਠਹਰਾਏ ॥੧੧॥

harigobind tih tthaa tthaharaae |11|

જ્યારે અર્જન ભગવાનના ધામ માટે નીકળ્યા ત્યારે હરગોવિંદ આ સિંહાસન પર બિરાજમાન હતા.11.

ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਪ੍ਰਭ ਲੋਕਿ ਸਿਧਾਰੇ ॥

harigobind prabh lok sidhaare |

જ્યારે (ગુરુ) હરગોવિંદ ભગવાન પાસે ગયા,

ਹਰੀ ਰਾਇ ਤਿਹ ਠਾ ਬੈਠਾਰੇ ॥

haree raae tih tthaa baitthaare |

જ્યારે હરગોવિંદ ભગવાનના ધામમાં જવા નીકળ્યા ત્યારે હર રાય તેમના સ્થાને બિરાજમાન હતા.

ਹਰੀ ਕ੍ਰਿਸਨਿ ਤਿਨ ਕੇ ਸੁਤ ਵਏ ॥

haree krisan tin ke sut ve |

તેમના પુત્ર (ગુરુ) હરિ કૃષ્ણ બન્યા.

ਤਿਨ ਤੇ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਭਏ ॥੧੨॥

tin te teg bahaadur bhe |12|

હર કૃષ્ણ (આગામી ગુરુ) તેમના પુત્ર હતા, તેમના પછી, તેગ બહાદુર ગુરુ બન્યા.12.

ਤਿਲਕ ਜੰਞੂ ਰਾਖਾ ਪ੍ਰਭ ਤਾ ਕਾ ॥

tilak janyoo raakhaa prabh taa kaa |

(ગુરુ) તેગ બહાદુરે તેમના (બ્રાહ્મણો) તિલક અને જંજુનું રક્ષણ કર્યું.

ਕੀਨੋ ਬਡੋ ਕਲੂ ਮਹਿ ਸਾਕਾ ॥

keeno baddo kaloo meh saakaa |

તેમણે કપાળના ચિહ્ન અને પવિત્ર થ્રેડ (હિંદુઓના) નું રક્ષણ કર્યું જે આયર્ન યુગમાં એક મહાન ઘટનાને ચિહ્નિત કરે છે.

ਸਾਧਨ ਹੇਤਿ ਇਤੀ ਜਿਨਿ ਕਰੀ ॥

saadhan het itee jin karee |

સાધુ-પુરુષો માટે જેમણે (ત્યાગ) મર્યાદા કરી છે.

ਸੀਸੁ ਦੀਆ ਪਰੁ ਸੀ ਨ ਉਚਰੀ ॥੧੩॥

sees deea par see na ucharee |13|

સંતોની ખાતર, તેણે એક પણ નિશાની વિના પોતાનું માથું નીચે મૂક્યું.13.

ਧਰਮ ਹੇਤ ਸਾਕਾ ਜਿਨਿ ਕੀਆ ॥

dharam het saakaa jin keea |

જેમણે ધર્મને ખાતર આવો સાક્ષાત્કાર કર્યો

ਸੀਸੁ ਦੀਆ ਪਰੁ ਸਿਰਰੁ ਨ ਦੀਆ ॥

sees deea par sirar na deea |

ધર્મ ખાતર તેણે પોતાનું બલિદાન આપ્યું. તેણે પોતાનું માથું નીચે મૂક્યું પરંતુ તેનો પંથ નહીં.

ਨਾਟਕ ਚੇਟਕ ਕੀਏ ਕੁਕਾਜਾ ॥

naattak chettak kee kukaajaa |

(ધર્મ-કર્મ કરવા) જે (સાધકો) નાટકો અને ચેતક કરે છે

ਪ੍ਰਭ ਲੋਗਨ ਕਹ ਆਵਤ ਲਾਜਾ ॥੧੪॥

prabh logan kah aavat laajaa |14|

ભગવાનના સંતો ચમત્કારો અને ગેરરીતિઓના પ્રદર્શનને ધિક્કારે છે. 14.

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહરા

ਠੀਕਰ ਫੋਰਿ ਦਿਲੀਸ ਸਿਰਿ ਪ੍ਰਭ ਪੁਰਿ ਕੀਯਾ ਪਯਾਨ ॥

ttheekar for dilees sir prabh pur keeyaa payaan |

દિલ્હીના રાજા (ઔરંગઝેબ) ના પોતાના શરીરના માથાના પોટશેર્ડ તોડીને, તે ભગવાનના નિવાસસ્થાન માટે રવાના થયો.

ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਸੀ ਕ੍ਰਿਆ ਕਰੀ ਨ ਕਿਨਹੂੰ ਆਨਿ ॥੧੫॥

teg bahaadur see kriaa karee na kinahoon aan |15|

તેગ બહાદુર જેવું પરાક્રમ કોઈ કરી શક્યું નથી.15.

ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਕੇ ਚਲਤ ਭਯੋ ਜਗਤ ਕੋ ਸੋਕ ॥

teg bahaadur ke chalat bhayo jagat ko sok |

તેગ બહાદુરની વિદાયથી આખી દુનિયા શોકમાં ગરકાવ થઈ ગઈ.

ਹੈ ਹੈ ਹੈ ਸਭ ਜਗ ਭਯੋ ਜੈ ਜੈ ਜੈ ਸੁਰ ਲੋਕਿ ॥੧੬॥

hai hai hai sabh jag bhayo jai jai jai sur lok |16|

આખી દુનિયામાં ધૂમ મચાવી દેવતાઓએ સ્વર્ગમાં તેમના આગમનને વધાવ્યું.16.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਪਾਤਸਾਹੀ ਬਰਨਨੰ ਨਾਮ ਪੰਚਮੋ ਧਿਆਉ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੫॥੨੧੫॥

eit sree bachitr naattak granthe paatasaahee barananan naam panchamo dhiaau samaapatam sat subham sat |5|215|

બચત્તર નાટકના પાંચમા પ્રકરણનો અંત ��આધ્યાત્મિક રાજાઓનું વર્ણન (પ્રીસેપ્ટર્સ).5.

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચૌપાઈ

ਅਬ ਮੈ ਅਪਨੀ ਕਥਾ ਬਖਾਨੋ ॥

ab mai apanee kathaa bakhaano |

હવે હું મારા ભાષણની શરૂઆત કરું છું,

ਤਪ ਸਾਧਤ ਜਿਹ ਬਿਧਿ ਮੁਹਿ ਆਨੋ ॥

tap saadhat jih bidh muhi aano |

હવે હું મારી પોતાની વાર્તા કહું છું કે મને અહીં કેવી રીતે લાવવામાં આવ્યો, જ્યારે હું ઊંડા ધ્યાન માં લીન હતો.

ਹੇਮ ਕੁੰਟ ਪਰਬਤ ਹੈ ਜਹਾ ॥

hem kuntt parabat hai jahaa |

હેમકુંટ પર્વત ક્યાં છે

ਸਪਤ ਸ੍ਰਿੰਗ ਸੋਭਿਤ ਹੈ ਤਹਾ ॥੧॥

sapat sring sobhit hai tahaa |1|

આ સ્થળ હેમકુંટ નામનો પર્વત હતો, જેમાં સાત શિખરો હતા અને ત્યાં ખૂબ જ પ્રભાવશાળી લાગે છે.1.

ਸਪਤਸ੍ਰਿੰਗ ਤਿਹ ਨਾਮੁ ਕਹਾਵਾ ॥

sapatasring tih naam kahaavaa |

તે (સ્થળ)નું નામ 'સ્પટસિંગ' પડ્યું.

ਪੰਡੁ ਰਾਜ ਜਹ ਜੋਗੁ ਕਮਾਵਾ ॥

pandd raaj jah jog kamaavaa |

તે પર્વતને સપ્ત શ્રિંગ (સાત શિખરવાળો પર્વત) કહેવામાં આવે છે, જ્યાં પાંડવોએ યોગનો અભ્યાસ કર્યો હતો.

ਤਹ ਹਮ ਅਧਿਕ ਤਪਸਿਆ ਸਾਧੀ ॥

tah ham adhik tapasiaa saadhee |

અમે એ જગ્યાએ ઘણી તપસ્યા કરી

ਮਹਾਕਾਲ ਕਾਲਕਾ ਅਰਾਧੀ ॥੨॥

mahaakaal kaalakaa araadhee |2|

ત્યાં હું આદિમ શક્તિ, સર્વોચ્ચ કાલ.2 પર ઊંડા ધ્યાન માં લીન હતો.

ਇਹ ਬਿਧਿ ਕਰਤ ਤਪਸਿਆ ਭਯੋ ॥

eih bidh karat tapasiaa bhayo |

આમ તપસ્યા કરવી (અને અંતે તપસ્યાનું પરિણામ)

ਦ੍ਵੈ ਤੇ ਏਕ ਰੂਪ ਹ੍ਵੈ ਗਯੋ ॥

dvai te ek roop hvai gayo |

આ રીતે, મારું ધ્યાન તેના પરાકાષ્ઠાએ પહોંચ્યું અને હું સર્વશક્તિમાન ભગવાન સાથે એક થઈ ગયો.

ਤਾਤ ਮਾਤ ਮੁਰ ਅਲਖ ਅਰਾਧਾ ॥

taat maat mur alakh araadhaa |

મારા માતા-પિતા ભગવાનની પૂજા કરતા હતા

ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਜੋਗ ਸਾਧਨਾ ਸਾਧਾ ॥੩॥

bahu bidh jog saadhanaa saadhaa |3|

મારા માતા-પિતાએ પણ અગમ્ય ભગવાન સાથેના મિલન માટે તપ કર્યું અને મિલન માટે અનેક પ્રકારની વિદ્યાઓ કરી.

ਤਿਨ ਜੋ ਕਰੀ ਅਲਖ ਕੀ ਸੇਵਾ ॥

tin jo karee alakh kee sevaa |

તેઓએ અલખ (ઈશ્વર)ની જે સેવા કરી,

ਤਾ ਤੇ ਭਏ ਪ੍ਰਸੰਨਿ ਗੁਰਦੇਵਾ ॥

taa te bhe prasan guradevaa |

તેઓએ અગમ્ય ભગવાનની જે સેવા કરી, તેનાથી પરમ ગુરુ (એટલે કે ભગવાન)ની પ્રસન્નતા થઈ.

ਤਿਨ ਪ੍ਰਭ ਜਬ ਆਇਸੁ ਮੁਹਿ ਦੀਆ ॥

tin prabh jab aaeis muhi deea |

જ્યારે પ્રભુએ મને મંજૂરી આપી

ਤਬ ਹਮ ਜਨਮ ਕਲੂ ਮਹਿ ਲੀਆ ॥੪॥

tab ham janam kaloo meh leea |4|

જ્યારે ભગવાને મને આદેશ આપ્યો, ત્યારે હું આ લોહયુગમાં જન્મ્યો હતો.4.

ਚਿਤ ਨ ਭਯੋ ਹਮਰੋ ਆਵਨ ਕਹਿ ॥

chit na bhayo hamaro aavan keh |

તેને અમારા આવવાનો વાંધો નહોતો

ਚੁਭੀ ਰਹੀ ਸ੍ਰੁਤਿ ਪ੍ਰਭੁ ਚਰਨਨ ਮਹਿ ॥

chubhee rahee srut prabh charanan meh |

મને આવવાની કોઈ ઈચ્છા ન હતી, કારણ કે હું ભગવાનના પવિત્ર ચરણોની ભક્તિમાં સંપૂર્ણ રીતે લીન હતો.

ਜਿਉ ਤਿਉ ਪ੍ਰਭ ਹਮ ਕੋ ਸਮਝਾਯੋ ॥

jiau tiau prabh ham ko samajhaayo |

જેમ પ્રભુએ અમને સમજાવ્યું

ਇਮ ਕਹਿ ਕੈ ਇਹ ਲੋਕਿ ਪਠਾਯੋ ॥੫॥

eim keh kai ih lok patthaayo |5|

પરંતુ પ્રભુએ મને તેમની ઈચ્છા સમજવી અને નીચેના શબ્દો સાથે મને આ દુનિયામાં મોકલ્યો.5.

ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਬਾਚ ਇਸ ਕੀਟ ਪ੍ਰਤਿ ॥

akaal purakh baach is keett prat |

આ જંતુ માટે નોન-ટેમ્પોરલ ભગવાનના શબ્દો:

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચૌપાઈ

ਜਬ ਪਹਿਲੇ ਹਮ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਬਨਾਈ ॥

jab pahile ham srisatt banaaee |

જ્યારે આપણે પ્રથમ સર્જન બનાવ્યું,

ਦਈਤ ਰਚੇ ਦੁਸਟ ਦੁਖ ਦਾਈ ॥

deet rache dusatt dukh daaee |

જ્યારે મેં શરૂઆતમાં વિશ્વની રચના કરી, ત્યારે મેં અપમાનજનક અને ભયાનક દૈત્યોની રચના કરી.

ਤੇ ਭੁਜ ਬਲ ਬਵਰੇ ਹ੍ਵੈ ਗਏ ॥

te bhuj bal bavare hvai ge |

તેઓ તેમના ભુજ-બાલ પર પાગલ થઈ ગયા

ਪੂਜਤ ਪਰਮ ਪੁਰਖ ਰਹਿ ਗਏ ॥੬॥

poojat param purakh reh ge |6|

જેણે શક્તિથી પાગલ થઈને પરમ પુરૂષની ઉપાસના છોડી દીધી.6.

ਤੇ ਹਮ ਤਮਕਿ ਤਨਿਕ ਮੋ ਖਾਪੇ ॥

te ham tamak tanik mo khaape |

અમારા ગુસ્સામાં, અમે તેમનો નાશ કર્યો.

ਤਿਨ ਕੀ ਠਉਰ ਦੇਵਤਾ ਥਾਪੇ ॥

tin kee tthaur devataa thaape |

મેં તેઓનો વિનાશ કર્યો અને તેમની જગ્યાએ દેવતાઓ બનાવ્યા.

ਤੇ ਭੀ ਬਲਿ ਪੂਜਾ ਉਰਝਾਏ ॥

te bhee bal poojaa urajhaae |

તેઓ તેમના યજ્ઞ અને પૂજામાં પણ સામેલ થયા

ਆਪਨ ਹੀ ਪਰਮੇਸੁਰ ਕਹਾਏ ॥੭॥

aapan hee paramesur kahaae |7|

તેઓ શક્તિની ઉપાસનામાં પણ લીન હતા અને પોતાને Ominipotednt.7 કહેતા હતા.

ਮਹਾਦੇਵ ਅਚੁਤ ਕਹਵਾਯੋ ॥

mahaadev achut kahavaayo |

શિવ (પોતાને) અદિગ ('અચ્યુત') કહે છે.

સૂચિ (1 - 1428)

જાપ પાન: 1 - 10

અਕਾਲ ઉસ્તਤ પાન: 11 - 38

બચિત્તર નાટક પાન: 39 - 73

ચાંદી ચરિત્તર ઉકાત બિલાસ પાન: 74 - 99

ચાંદી ચરિત્તર પાન: 100 - 118

વાર શ્રી ભૌગૌતિ જી કી પાન: 119 - 126

જ્ઞાન પ્રબોધ પાન: 127 - 154

ચૌબીસ અવતાર પાન: 155 - 610

બ્રહ્મ અવતાર પાન: 611 - 634

રુદ્ર અવતાર પાન: 635 - 708

શબ્દ હજારે પાન: 709 - 712

૩૩ સ્વૈયાય પાન: 712 - 716

ખાલસા મહિમા પાન: 716 - 716

શસ્ત્ર નામ માળા પાન: 717 - 808

ચરિત્રોપાખ્યાણ પાન: 809 - 1388

જફરનામા પાન: 1389 - 1394

હિકાયત પાન: 1394 - 1428