શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 105


ਲਯੋ ਬੇੜਿ ਪਬੰ ਕੀਯੋ ਨਾਦ ਉਚੰ ॥
layo berr paban keeyo naad uchan |

તેઓએ પર્વતને ઘેરી લીધો અને તેમના અવાજની ટોચ પર બૂમો પાડવા લાગ્યા.

ਸੁਣੇ ਗਰਭਣੀਆਨਿ ਕੇ ਗਰਭ ਮੁਚੰ ॥੧੮॥੫੬॥
sune garabhaneeaan ke garabh muchan |18|56|

જે સાંભળવાથી મહિલાઓની ગર્ભાવસ્થાનો નાશ થઈ શકે છે.18.56.

ਸੁਣਿਯੋ ਨਾਦ ਸ੍ਰਵਣੰ ਕੀਯੋ ਦੇਵਿ ਕੋਪੰ ॥
suniyo naad sravanan keeyo dev kopan |

જ્યારે દેવીએ રાક્ષસ-મુખ્યત્વનો અવાજ સાંભળ્યો, ત્યારે તે ખૂબ જ ગુસ્સે થઈ ગઈ.

ਸਜੇ ਚਰਮ ਬਰਮੰ ਧਰੇ ਸੀਸਿ ਟੋਪੰ ॥
saje charam baraman dhare sees ttopan |

તેણીએ પોતાને ઢાલ અને બખ્તરથી સજ્જ કર્યું અને તેના માથા પર સ્ટીલ-હેલ્મેટ પહેર્યું.

ਭਈ ਸਿੰਘ ਸੁਆਰੰ ਕੀਯੋ ਨਾਦ ਉਚੰ ॥
bhee singh suaaran keeyo naad uchan |

તેણીએ સિંહને બેસાડ્યો અને જોરથી બૂમો પાડી.

ਸੁਨੇ ਦੀਹ ਦਾਨਵਾਨ ਕੇ ਮਾਨ ਮੁਚੰ ॥੧੯॥੫੭॥
sune deeh daanavaan ke maan muchan |19|57|

તેણીની બૂમો સાંભળીને રાક્ષસોનો અભિમાન નાશ પામ્યો.19.57.

ਮਹਾ ਕੋਪਿ ਦੇਵੀ ਧਸੀ ਸੈਨ ਮਧੰ ॥
mahaa kop devee dhasee sain madhan |

ભારે ક્રોધમાં, દેવી રાક્ષસ-સેનામાં ઘૂસી ગઈ.

ਕਰੇ ਬੀਰ ਬੰਕੇ ਤਹਾ ਅਧੁ ਅਧੰ ॥
kare beer banke tahaa adh adhan |

તેણીએ મહાન નાયકોને અડધા ભાગમાં કાપી નાખ્યા.

ਜਿਸੈ ਧਾਇ ਕੈ ਸੂਲ ਸੈਥੀ ਪ੍ਰਹਾਰਿਯੋ ॥
jisai dhaae kai sool saithee prahaariyo |

જેના પર દેવીએ તેના ત્રિશૂળ અને વિનાશક શસ્ત્ર (સૌહાથી) વડે પ્રહાર કર્યા હતા.

ਤਿਨੇ ਫੇਰਿ ਪਾਣੰ ਨ ਬਾਣੰ ਸੰਭਾਰਿਯੋ ॥੨੦॥੫੮॥
tine fer paanan na baanan sanbhaariyo |20|58|

તે ફરીથી તેના ધનુષ અને તીરને તેના હાથમાં પકડી શક્યો નહીં.20.58.

ਰਸਾਵਲ ਛੰਦ ॥
rasaaval chhand |

રસાવલ શ્લોક

ਜਿਸੈ ਬਾਣ ਮਾਰ੍ਯੋ ॥
jisai baan maarayo |

જેણે (દેવીએ) તીર વડે માર્યું,

ਤਿਸੈ ਮਾਰਿ ਡਾਰ੍ਯੋ ॥
tisai maar ddaarayo |

જેના પર તીર મારવામાં આવ્યું હતું, તે તરત જ માર્યો ગયો હતો.

ਜਿਤੈ ਸਿੰਘ ਧਾਯੋ ॥
jitai singh dhaayo |

સિંહ જ્યાં જાય છે,

ਤਿਤੈ ਸੈਨ ਘਾਯੋ ॥੨੧॥੫੯॥
titai sain ghaayo |21|59|

જ્યાં સિંહ આગળ ધસી આવ્યો ત્યાં તેણે સેનાનો નાશ કર્યો.21.59.

ਜਿਤੈ ਘਾਇ ਡਾਲੇ ॥
jitai ghaae ddaale |

જેટલા (દૈત્યકો) માર્યા ગયા,

ਤਿਤੈ ਘਾਰਿ ਘਾਲੇ ॥
titai ghaar ghaale |

જે લોકો માર્યા ગયા હતા, તેઓને ગુફાઓમાં ફેંકી દેવામાં આવ્યા હતા.

ਸਮੁਹਿ ਸਤ੍ਰੁ ਆਯੋ ॥
samuhi satru aayo |

ભલે ગમે તેટલા દુશ્મનો દેખાય,

ਸੁ ਜਾਨੇ ਨ ਪਾਯੋ ॥੨੨॥੬੦॥
su jaane na paayo |22|60|

જે દુશ્મનોનો મુકાબલો થયો હતો તેઓ જીવતા પાછા ફરી શકતા નથી.22.60.

ਜਿਤੇ ਜੁਝ ਰੁਝੇ ॥
jite jujh rujhe |

જેટલા લોકો યુદ્ધમાં ભાગ લે છે,

ਤਿਤੇ ਅੰਤ ਜੁਝੇ ॥
tite ant jujhe |

જેઓ યુદ્ધના મેદાનમાં સક્રિય હતા, તેઓ બધા નાશ પામ્યા.

ਜਿਨੈ ਸਸਤ੍ਰ ਘਾਲੇ ॥
jinai sasatr ghaale |

જેમની પાસે હથિયારો હતા તેઓ પણ,

ਤਿਤੇ ਮਾਰ ਡਾਲੇ ॥੨੩॥੬੧॥
tite maar ddaale |23|61|

જેમણે હથિયારો પકડ્યા, તે બધા માર્યા ગયા.23.61.

ਤਬੈ ਮਾਤ ਕਾਲੀ ॥
tabai maat kaalee |

પછી કાલી માતા અગ્નિ

ਤਪੀ ਤੇਜ ਜੁਵਾਲੀ ॥
tapee tej juvaalee |

ત્યારે માતા કાલી સળગતી અગ્નિની જેમ ભડકી ઉઠ્યા.

ਜਿਸੈ ਘਾਵ ਡਾਰਿਯੋ ॥
jisai ghaav ddaariyo |

જેમને (તેણે) ઘાયલ કર્યા,

ਸੁ ਸੁਰਗੰ ਸਿਧਾਰਿਯੋ ॥੨੪॥੬੨॥
su suragan sidhaariyo |24|62|

તેણીએ જેને પણ પ્રહાર કર્યો, તે સ્વર્ગમાં ગયો.24.62.

ਘਰੀ ਅਧ ਮਧੰ ॥
gharee adh madhan |

સમગ્ર સેનાને (દૈત્યોની).

ਹਨਿਯੋ ਸੈਨ ਸੁਧੰ ॥
haniyo sain sudhan |

આખી સેના ખૂબ જ ઓછા સમયમાં નાશ પામી.

ਹਨਿਯੋ ਧੂਮ੍ਰ ਨੈਣੰ ॥
haniyo dhoomr nainan |

ધુમરાએ નૈનને મારી નાખ્યો.

ਸੁਨਿਯੋ ਦੇਵ ਗੈਣੰ ॥੨੫॥੬੩॥
suniyo dev gainan |25|63|

ધુમર નૈન માર્યા ગયા અને દેવતાઓએ તેના વિશે સ્વર્ગમાં સાંભળ્યું.25.63.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહરા

ਭਜੀ ਬਿਰੂਥਨਿ ਦਾਨਵੀ ਗਈ ਭੂਪ ਕੇ ਪਾਸ ॥
bhajee biroothan daanavee gee bhoop ke paas |

રાક્ષસી દળો તેમના રાજા તરફ દોડ્યા.

ਧੂਮ੍ਰਨੈਣ ਕਾਲੀ ਹਨਿਯੋ ਭਜੀਯੋ ਸੈਨ ਨਿਰਾਸ ॥੨੬॥੬੪॥
dhoomranain kaalee haniyo bhajeeyo sain niraas |26|64|

કાલીએ ધુમર નૈનને મારી નાખ્યો છે અને સેનાઓ નિરાશ થઈને ભાગી ગયા છે.26.64.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕੇ ਚੰਡੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਧੂਮ੍ਰਨੈਨ ਬਧਤ ਦੁਤੀਆ ਧਿਆਇ ਸੰਪੂਰਨਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨॥
eit sree bachitr naattake chanddee charitr dhoomranain badhat duteea dhiaae sanpooranam sat subham sat |2|

અહી ‘ધુમર નૈનની હત્યા’ નામનું બીજું પ્રકરણ સમાપ્ત થાય છે, જે બચત્તર નાટકના ચંડી ચરિત્રનો ભાગ છે.2.

ਅਥ ਚੰਡ ਮੁੰਡ ਜੁਧ ਕਥਨੰ ॥
ath chandd mundd judh kathanan |

હવે ચંદ અને મુંડ સાથેના યુદ્ધનું વર્ણન છે:

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહરા

ਇਹ ਬਿਧ ਦੈਤ ਸੰਘਾਰ ਕਰ ਧਵਲਾ ਚਲੀ ਅਵਾਸ ॥
eih bidh dait sanghaar kar dhavalaa chalee avaas |

આ રીતે રાક્ષસોનો સંહાર કરીને દેવી દુર્ગા પોતાના ધામમાં ગઈ.

ਜੋ ਯਹ ਕਥਾ ਪੜੈ ਸੁਨੈ ਰਿਧਿ ਸਿਧਿ ਗ੍ਰਿਹਿ ਤਾਸ ॥੧॥੬੫॥
jo yah kathaa parrai sunai ridh sidh grihi taas |1|65|

જે આ પ્રવચન વાંચે છે કે સાંભળે છે, તે પોતાના ઘરમાં ધન અને ચમત્કારિક શક્તિઓ પ્રાપ્ત કરશે.1.65.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચૌપાઈ

ਧੂਮ੍ਰਨੈਣ ਜਬ ਸੁਣੇ ਸੰਘਾਰੇ ॥
dhoomranain jab sune sanghaare |

જ્યારે ખબર પડી કે ધુમર નૈન માર્યો ગયો છે.

ਚੰਡ ਮੁੰਡ ਤਬ ਭੂਪਿ ਹਕਾਰੇ ॥
chandd mundd tab bhoop hakaare |

ત્યારે રાક્ષસ રાજાએ ચંદ અને મુંડને બોલાવ્યા.

ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਕਰ ਪਠਏ ਸਨਮਾਨਾ ॥
bahu bidh kar patthe sanamaanaa |

તેમને ઘણા સન્માનો આપ્યા પછી મોકલવામાં આવ્યા હતા.

ਹੈ ਗੈ ਪਤਿ ਦੀਏ ਰਥ ਨਾਨਾ ॥੨॥੬੬॥
hai gai pat dee rath naanaa |2|66|

અને ઘોડા, હાથી અને રથ જેવી ઘણી ભેટો.2.66.

ਪ੍ਰਿਥਮ ਨਿਰਖਿ ਦੇਬੀਅਹਿ ਜੇ ਆਏ ॥
pritham nirakh debeeeh je aae |

જેઓએ અગાઉ દેવીના દર્શન કર્યા હતા

ਤੇ ਧਵਲਾ ਗਿਰਿ ਓਰਿ ਪਠਾਏ ॥
te dhavalaa gir or patthaae |

તેઓને કૈલાશ પર્વત (જાસૂસ તરીકે) તરફ મોકલવામાં આવ્યા હતા.

ਤਿਨ ਕੀ ਤਨਿਕ ਭਨਕ ਸੁਨਿ ਪਾਈ ॥
tin kee tanik bhanak sun paaee |

જ્યારે દેવીએ તેમના વિશે કેટલીક અફવા સાંભળી

ਨਿਸਿਰੀ ਸਸਤ੍ਰ ਅਸਤ੍ਰ ਲੈ ਮਾਈ ॥੩॥੬੭॥
nisiree sasatr asatr lai maaee |3|67|

તે પછી તે તરત જ તેના શસ્ત્રો અને બખ્તર સાથે નીચે આવી.3.67.