શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1093


ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਕਾਢਿ ਕਾਢਿ ਕਰਿ ਖੜਗ ਪਖਰਿਯਾ ਧਾਵਹੀ ॥
kaadt kaadt kar kharrag pakhariyaa dhaavahee |

ઘોડેસવારો તલવારો લઈને દોડવા લાગ્યા

ਮਹਾ ਖੇਤ ਮੈ ਖਤ੍ਰੀ ਖਿੰਗ ਨਚਾਵਈ ॥
mahaa khet mai khatree khing nachaavee |

અને મહાયુદ્ધમાં છત્રી ઘોડાઓ નાચવા લાગ્યા.

ਖੰਡ ਖੰਡ ਹ੍ਵੈ ਗਿਰੇ ਖਗਿਸ ਕੇ ਸਰ ਲਗੇ ॥
khandd khandd hvai gire khagis ke sar lage |

શ્રી કૃષ્ણ ('ખાગીસ') ના તીરોથી યોદ્ધાઓ ટુકડાઓમાં પડવા લાગ્યા.

ਹੋ ਚਲੇ ਖੇਤ ਕੋ ਛਾਡਿ ਕ੍ਰੋਧ ਅਤਿ ਹੀ ਜਗੇ ॥੧੩॥
ho chale khet ko chhaadd krodh at hee jage |13|

તે ખૂબ જ ગુસ્સે થઈ ગયો અને યુદ્ધભૂમિ છોડી ગયો. 13.

ਭੁਜੰਗ ਛੰਦ ॥
bhujang chhand |

ભુજંગ શ્લોક:

ਮੰਡੇ ਆਨਿ ਮਾਨੀ ਮਹਾ ਕੋਪ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ॥
mandde aan maanee mahaa kop hvai kai |

ખૂબ જ અભિમાની (હીરો) ખૂબ ગુસ્સે થઈ ગયા છે અને મક્કમ થઈને ઊભા છે.

ਕਿਤੇ ਬਾਢਵਾਰੀਨ ਕੌ ਬਾਧਿ ਕੈ ਕੈ ॥
kite baadtavaareen kau baadh kai kai |

કેટલાએ પોતાની તલવારો બાંધી છે.

ਕਿਤੇ ਪਾਨਿ ਮਾਗੈ ਕਿਤੇ ਮਾਰਿ ਕੂਕੈ ॥
kite paan maagai kite maar kookai |

ક્યાંક (કોઈ) પાણી માંગી રહ્યું છે અને ક્યાંક (કોઈ) 'મારી નાખો' 'મારી નાખો'ની બૂમો પાડી રહ્યું છે.

ਕਿਤੇ ਚਾਰਿ ਓਰਾਨ ਤੇ ਆਨ ਢੂਕੈ ॥੧੪॥
kite chaar oraan te aan dtookai |14|

તે (દુશ્મન) ચારે બાજુથી આવી રહ્યા છે. 14.

ਕਿਤੇ ਸਸਤ੍ਰ ਅਸਤ੍ਰਾਨ ਲੈ ਕੈ ਪਧਾਰੈ ॥
kite sasatr asatraan lai kai padhaarai |

કેટલા હથિયારો સાથે આવી પહોંચ્યા છે.

ਕਿਤੇ ਬਾਢਵਾਰੀ ਕਿਤੇ ਬਾਨ ਮਾਰੈ ॥
kite baadtavaaree kite baan maarai |

કેટલી (ચાલતી) તલવારો છે અને કેટલા તીર ચલાવે છે.

ਕਿਤੇ ਹਾਕ ਕੂਕੈ ਕਿਤੇ ਰੂਹ ਛੋਰੈ ॥
kite haak kookai kite rooh chhorai |

કેટલા ચીસો પાડી રહ્યા છે અને કેટલા જીવ છોડી રહ્યા છે.

ਕਿਤੇ ਛਿਪ੍ਰ ਛਤ੍ਰੀਨ ਕੇ ਛਤ੍ਰ ਤੋਰੈ ॥੧੫॥
kite chhipr chhatreen ke chhatr torai |15|

તેઓ કેટલી ઝડપથી છત્રીઓની છત્રો તોડી રહ્યા છે. 15.

ਭਏ ਨਾਦ ਭਾਰੇ ਮਹਾ ਕੋਪ ਕੈ ਕੈ ॥
bhe naad bhaare mahaa kop kai kai |

(કેટલા) મોટા ગુસ્સાથી મોટા અવાજો કરી રહ્યા છે.

ਕਿਤੇ ਬਾਢਵਾਰੀਨ ਕੋ ਬਾਢ ਦੈ ਕੈ ॥
kite baadtavaareen ko baadt dai kai |

કેટકેટલા ક્રીપાનથી લણણી કરી રહ્યા છે.

ਹਨ੍ਯੋ ਕ੍ਰਿਸਨ ਕ੍ਰੋਧੀ ਭਟੰ ਬ੍ਰਿਣਤ ਘਾਯੋ ॥
hanayo krisan krodhee bhattan brinat ghaayo |

ક્રોધિત થઈને કૃષ્ણએ યોદ્ધાઓને મારી નાખ્યા.

ਭਜੈ ਸੂਰਮਾ ਰੁਕਮ ਕੋਟੈ ਗਿਰਾਯੋ ॥੧੬॥
bhajai sooramaa rukam kottai giraayo |16|

ચાંદીનો કિલ્લો ધરાશાયી થતાં તમામ ભાગી ગયા છે. 16.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਰੁਕਮ ਕੋਟ ਕੌ ਜੀਤਿ ਕੈ ਤਹਾ ਪਹੂਚਿਯੋ ਜਾਇ ॥
rukam kott kau jeet kai tahaa pahoochiyo jaae |

(શ્રી કૃષ્ણ) ચાંદીનો કિલ્લો જીતીને ત્યાં પહોંચ્યા

ਜਹਾ ਦੁਰਗ ਕਲਧੋਤ ਕੌ ਰਾਖ੍ਯੋ ਦ੍ਰੁਗਤ ਬਨਾਇ ॥੧੭॥
jahaa durag kaladhot kau raakhayo drugat banaae |17|

જ્યાં સોનાનો કઠણ (અગમ્ય) કિલ્લો બાંધવામાં આવ્યો હતો. 17.

ਭੁਜੰਗ ਛੰਦ ॥
bhujang chhand |

ભુજંગ શ્લોક:

ਤਹੀ ਜਾਇ ਲਾਗੋ ਮਚਿਯੋ ਲੋਹ ਗਾਢੋ ॥
tahee jaae laago machiyo loh gaadto |

જ્યારે (શ્રી કૃષ્ણ) ત્યાં પહોંચ્યા ત્યારે ખૂબ જ ભારે યુદ્ધ થયું.

ਮਹਾ ਛਤ੍ਰ ਧਾਰੀਨ ਕੌ ਛੋਭ ਬਾਢੋ ॥
mahaa chhatr dhaareen kau chhobh baadto |

મોટા છત્રધારીઓનો ગુસ્સો ઘણો વધી ગયો.

ਕਿਤੇ ਫਾਸ ਫਾਸੇ ਕਿਤੇ ਮਾਰਿ ਛੋਰੇ ॥
kite faas faase kite maar chhore |

કેટલા જાળમાં ફસાયા અને કેટલા માર્યા ગયા.

ਫਿਰੈ ਮਤ ਦੰਤੀ ਕਹੂੰ ਛੂਛ ਘੋਰੇ ॥੧੮॥
firai mat dantee kahoon chhoochh ghore |18|

ક્યાંક નશામાં ધૂત હાથી ફરતા હોય છે તો ક્યાંક ખાલી ઘોડાઓ ફરતા હોય છે. 18.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਜੁਝਿ ਜੁਝਿ ਸੁਭਟ ਸਾਮੁਹੇ ਮਰੈ ॥
jujh jujh subhatt saamuhe marai |

યોદ્ધાઓ મોરચે લડતા મરી રહ્યા છે.

ਚੁਨਿ ਚੁਨਿ ਕਿਤੇ ਬਰੰਗਨਿਨ ਬਰੈ ॥
chun chun kite baranganin barai |

કેટકેટલા પસંદગીપૂર્વક પીડાય છે.

ਬਰਤ ਬਰੰਗਨਿਨ ਜੁ ਨਰ ਨਿਹਾਰੈ ॥
barat baranganin ju nar nihaarai |

એક વ્યક્તિ જે દુષ્ટ આત્માઓથી પીડિત લોકોને જુએ છે,

ਲਰਿ ਲਰਿ ਮਰੈ ਨ ਸਦਨ ਸਿਧਾਰੈ ॥੧੯॥
lar lar marai na sadan sidhaarai |19|

તેઓ લડતા મરી જાય છે, પરંતુ ઘરે પાછા ફરતા નથી. 19.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਕ੍ਰਿਸਨ ਜੀਤਿ ਸਭ ਸੂਰਮਾ ਰਾਜਾ ਦਏ ਛੁਰਾਇ ॥
krisan jeet sabh sooramaa raajaa de chhuraae |

કૃષ્ણે વિજય મેળવ્યો અને તમામ બહાદુર રાજાઓને મુક્ત કર્યા.

ਨਰਕਾਸੁਰ ਕੌ ਘਾਇਯੋ ਅਬਲਾ ਲਈ ਛਿਨਾਇ ॥੨੦॥
narakaasur kau ghaaeiyo abalaa lee chhinaae |20|

નરકાસુરનો વધ કર્યા પછી તે સ્ત્રીઓને લઈ ગયો. 20.

ਇਹ ਚਰਿਤ੍ਰ ਤਨ ਚੰਚਲਾ ਰਾਜਾ ਦਏ ਛੁਰਾਇ ॥
eih charitr tan chanchalaa raajaa de chhuraae |

આ પાત્ર ભજવીને સ્ત્રીએ રાજાઓને મુક્ત કર્યા

ਕ੍ਰਿਸਨ ਨਾਥ ਸਭ ਹੂ ਕਰੇ ਨਰਕਾਸੁਰਹਿ ਹਨਾਇ ॥੨੧॥
krisan naath sabh hoo kare narakaasureh hanaae |21|

અને નરકાસુરનો વધ કરીને બધાએ કૃષ્ણને પોતાના પતિ બનાવ્યા. 21.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਸੋਰਹ ਸਪਤ ਕ੍ਰਿਸਨ ਤਿਯ ਬਰੀ ॥
sorah sapat krisan tiy baree |

કૃષ્ણએ સોળ હજાર સ્ત્રીઓ સાથે લગ્ન કર્યા

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਕੇ ਭੋਗਨ ਭਰੀ ॥
bhaat bhaat ke bhogan bharee |

અને અનેક રીતે રમણ કર્યું.

ਕੰਚਨ ਕੋ ਸਭ ਕੋਟ ਗਿਰਾਯੋ ॥
kanchan ko sabh kott giraayo |

સોનાનો આખો કિલ્લો નીચે લાવીને

ਆਨਿ ਦ੍ਵਾਰਿਕਾ ਦੁਰਗ ਬਨਾਯੋ ॥੨੨॥
aan dvaarikaa durag banaayo |22|

તેણે દ્વારિકા આવીને કિલ્લો બાંધ્યો. 22.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

સ્વ:

ਗ੍ਰਿਹ ਕਾਹੂ ਕੇ ਚੌਪਰਿ ਮੰਡਤ ਹੈ ਤ੍ਰਿਯ ਕਾਹੂ ਸੋ ਫਾਗ ਮਚਾਵਤ ਹੈ ॥
grih kaahoo ke chauapar manddat hai triy kaahoo so faag machaavat hai |

કોઈના ઘરમાં ચોપાર વગાડવામાં આવે છે તો ક્યાંક મહિલાઓ ફાગ વગાડી રહી છે.

ਕਹੂੰ ਗਾਵਤ ਗੀਤ ਬਜਾਵਤ ਤਾਲ ਸੁ ਬਾਲ ਕਹੂੰ ਦੁਲਰਾਵਤ ਹੈ ॥
kahoon gaavat geet bajaavat taal su baal kahoon dularaavat hai |

ક્યાંક ગીતો ગાવામાં આવી રહ્યા છે, ક્યાંક તાલ વગાડવામાં આવી રહ્યા છે તો ક્યાંક બાળકોના લાડ લડાવવામાં આવી રહ્યા છે.

ਗਨਿਕਾਨ ਕੇ ਖ੍ਯਾਲ ਸੁਨੈ ਕਤਹੂੰ ਕਹੂੰ ਬਸਤ੍ਰ ਅਨੂਪ ਬਨਾਵਤ ਹੈ ॥
ganikaan ke khayaal sunai katahoon kahoon basatr anoop banaavat hai |

ક્યાંક વેશ્યાઓ (ગીતનું એક સ્વરૂપ)ના વિચારો સંભળાઈ રહ્યા છે તો ક્યાંક અનોખા વસ્ત્રો બનાવવામાં આવી રહ્યા છે.

ਸੁਭ ਚਿਤ੍ਰਨ ਚਿਤ ਸੁ ਬਿਤ ਹਰੇ ਕੋਊ ਤਾ ਕੌ ਚਰਿਤ੍ਰ ਨ ਪਾਵਤ ਹੈ ॥੨੩॥
subh chitran chit su bit hare koaoo taa kau charitr na paavat hai |23|

(ક્યાંક) શુભ છબીઓ સંપત્તિની ચોરી કરે છે અને તે પાત્રોને કોઈ સમજતું નથી. 23.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਤਿੰਨ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੦੩॥੩੮੩੦॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade doe sau tin charitr samaapatam sat subham sat |203|3830|afajoon|

અહીં શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંવાદનો 203મો અધ્યાય સમાપ્ત થાય છે, બધું જ શુભ છે. 203.3830. ચાલે છે

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ: