શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1087


ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਚਾਬਿ ਚਾਬਿ ਕਰਿ ਓਸਠ ਦੁਬਹਿਯਾ ਧਾਵਹੀ ॥
chaab chaab kar osatth dubahiyaa dhaavahee |

બખ્તરધારીઓ બંને હાથ પોતાના હોઠ કરડીને દોડી રહ્યા છે.

ਬਜ੍ਰ ਬਾਨ ਬਿਛੂਅਨ ਕੇ ਬ੍ਰਿਨਨ ਲਗਾਵਹੀ ॥
bajr baan bichhooan ke brinan lagaavahee |

બાજરાનાં તીર અને વીંછીના ઘા ઝીંકી રહ્યા છે.

ਟੂਕ ਟੂਕ ਹ੍ਵੈ ਗਿਰੈ ਨ ਮੋਰੈ ਨੇਕ ਮਨ ॥
ttook ttook hvai girai na morai nek man |

(યોદ્ધાઓ) ટુકડાઓમાં પડી રહ્યા છે, (પરંતુ યુદ્ધમાંથી) તેઓ પાછા ફરતા નથી.

ਹੋ ਤਨਿਕ ਤਨਿਕ ਲਗਿ ਗਏ ਅਸਿਨ ਕੀ ਧਾਰ ਤਨ ॥੧੪॥
ho tanik tanik lag ge asin kee dhaar tan |14|

તલવારોની ધારથી, (તેમના) દેહ વિખૂટા પડી ગયા છે. 14.

ਮੋਰਿ ਬਾਗ ਬਾਜਨ ਕੀ ਨੈਕ ਨ ਭਾਜਹੀ ॥
mor baag baajan kee naik na bhaajahee |

તેઓ ઘોડાઓના ગાડા ફેરવવા જેટલા દૂર નથી.

ਖਰੇ ਖੇਤ ਕੇ ਮਾਝ ਸਿੰਘ ਜ੍ਯੋਂ ਗਾਜਹੀ ॥
khare khet ke maajh singh jayon gaajahee |

સિંહની જેમ ગર્જના કરતા યુદ્ધના મેદાનમાં ઉભા રહ્યા.

ਖੰਡ ਖੰਡ ਹ੍ਵੈ ਗਿਰੇ ਖੰਡਿਸਨ ਖੰਡ ਕਰਿ ॥
khandd khandd hvai gire khanddisan khandd kar |

તેઓ તૂટેલા ટુકડાઓમાં નીચે પડી રહ્યા છે.

ਹੋ ਖੰਡੇ ਖੜਗ ਕੀ ਧਾਰ ਗਏ ਭਵਿਸਿੰਧ ਤਰਿ ॥੧੫॥
ho khandde kharrag kee dhaar ge bhavisindh tar |15|

ખડગની ધારથી તૂટીને તેઓ ભવસાગર પાર કરી ગયા છે. 15.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਭਕਭਕਾਹਿ ਘਾਯਲ ਕਹੂੰ ਰੁੰਡ ਮੁੰਡ ਬਿਕਰਾਰ ॥
bhakabhakaeh ghaayal kahoon rundd mundd bikaraar |

ક્યાંક ઘાયલ માથું અને ધડ ધડકતા હોય છે.

ਤਰਫਰਾਹਿ ਲਾਗੇ ਕਹੂੰ ਛਤ੍ਰੀ ਛਤ੍ਰਨ ਧਾਰਿ ॥੧੬॥
tarafaraeh laage kahoon chhatree chhatran dhaar |16|

ક્યાંક છત્રીઓ સંઘર્ષ કરી રહી છે. 16.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਹਾਕਿ ਹਾਕਿ ਭਟ ਤਰੈ ਧਵਾਵਹਿ ॥
haak haak bhatt tarai dhavaaveh |

યોદ્ધાઓ ઘોડાઓને હિંચકા સાથે ચાર્જ કરે છે.

ਗਹਿ ਗਹਿ ਅਸਿਨ ਅਰਿਨ ਬ੍ਰਿਣ ਲਾਵਹਿ ॥
geh geh asin arin brin laaveh |

તલવારો પકડીને દુશ્મનોને ઘાયલ કરે છે.

ਚਟਪਟ ਸੁਭਟ ਬਿਕਟ ਕਟਿ ਮਰੈ ॥
chattapatt subhatt bikatt katt marai |

તરત જ, હીરો તેમને કાપીને મરી રહ્યા છે.

ਚੁਨਿ ਚੁਨਿ ਐਨ ਅਪਛਰਾ ਬਰੇ ॥੧੭॥
chun chun aain apachharaa bare |17|

અપચારો સારી પસંદગી સાથે (તેમને) વરસાવી રહ્યા છે. 17.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਦ੍ਰੁਗਤਿ ਸਿੰਘ ਕੇ ਸੂਰ ਸਕਲ ਭਾਜਤ ਭਏ ॥
drugat singh ke soor sakal bhaajat bhe |

દ્રુગતિ સિંહના બધા નાયકો ભાગવા લાગ્યા.

ਨ੍ਰਿਪ ਜੂਝੇ ਰਨ ਮਾਹਿ ਸੰਦੇਸਾ ਅਸ ਦਏ ॥
nrip joojhe ran maeh sandesaa as de |

(તેઓએ) સંદેશો આપ્યો કે રાજા યુદ્ધમાં માર્યા ગયા છે.

ਸੁਨਿ ਬਿਸੁਨਾਥ ਪ੍ਰਭਾ ਚਿਤ ਭੀਤਰਿ ਚਕਿ ਗਈ ॥
sun bisunaath prabhaa chit bheetar chak gee |

આ (સંદેશ) સાંભળીને બિસુનાથ પ્રભા ચોંકી ગયા.

ਹੋ ਸ੍ਰੀ ਉਡਗਿੰਦ੍ਰ ਪ੍ਰਭਾ ਜਰਬੇ ਕਹ ਉਦਿਤ ਭਈ ॥੧੮॥
ho sree uddagindr prabhaa jarabe kah udit bhee |18|

અને શ્રી ઉદગીન્દ્ર પ્રભા સળગવા તૈયાર થઈ ગયા (અર્થાત્ સતી થવા).18.

ਜੋ ਧਨੁ ਤਾ ਕੋ ਹੁਤੋ ਸੁ ਦਿਯੋ ਲੁਟਾਇ ਕੈ ॥
jo dhan taa ko huto su diyo luttaae kai |

તેની પાસે જે પૈસા હતા તે તેણે (લોકોમાં) વહેંચી દીધા.

ਚਲੀ ਜਰਨ ਕੇ ਹੇਤ ਮ੍ਰਿਦੰਗ ਬਜਾਇ ਕੈ ॥
chalee jaran ke het mridang bajaae kai |

અને બાળવા માટે મૃદંગા વગાડતા ચાલ્યા ગયા.

ਪ੍ਰਾਨ ਨਾਥ ਜਿਤ ਗਏ ਤਹੀ ਮੈ ਜਾਇ ਹੌ ॥
praan naath jit ge tahee mai jaae hau |

જ્યાં પ્રાણનાથ ગયો છે, ત્યાં હું જઈશ.

ਹੋ ਜਿਯਤ ਨ ਆਵਤ ਧਾਮ ਮਰੇ ਤੇ ਪਾਇ ਹੌ ॥੧੯॥
ho jiyat na aavat dhaam mare te paae hau |19|

જો તેઓ જીવતા હોત, તો તેઓ મારા ઘરે ન આવતા, પરંતુ જ્યારે તેઓ મૃત્યુ પામે છે, ત્યારે હું (તેમને) પ્રાપ્ત કરીશ. 19.

ਸ੍ਰੀ ਬਿਸੁਨਾਥ ਪ੍ਰਭਾ ਜਰਬੇ ਤੇ ਡਰਿ ਗਈ ॥
sree bisunaath prabhaa jarabe te ddar gee |

શ્રી બિસુનાથ પ્રભા બળી જવાથી ડરતા હતા.

ਮਰਿਯੋ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਸੁਨਿ ਕਾਨ ਅਧਿਕ ਪੀਟਤ ਭਈ ॥
mariyo nripat sun kaan adhik peettat bhee |

પતિના મૃત્યુની વાત સાંભળીને તે ખૂબ જ પરેશાન થઈ ગઈ.

ਤਬ ਲੌ ਅਰਿਨ ਬਿਦਾਰਿ ਗਯੋ ਨ੍ਰਿਪ ਆਇ ਕੈ ॥
tab lau arin bidaar gayo nrip aae kai |

તે સમયે, રાજા દુશ્મનોને હરાવીને આવ્યા

ਹੋ ਹੇਰਿ ਸਤੀ ਕੀ ਮੀਚਿ ਰਹਿਯੋ ਬਿਸਮਾਇ ਕੈ ॥੨੦॥
ho her satee kee meech rahiyo bisamaae kai |20|

અને સતીના મૃત્યુ વિશે સાંભળીને આઘાત લાગ્યો. 20.

ਜਬ ਉਡਗਿੰਦ੍ਰ ਪ੍ਰਭਾ ਕੀ ਸੁਧਿ ਕਾਨਨ ਪਰੀ ॥
jab uddagindr prabhaa kee sudh kaanan paree |

જ્યારે ઉદગીન્દ્ર પ્રભાના સમાચાર (તેમના) કાને પહોંચ્યા

ਬਿਰਹ ਤਿਹਾਰੇ ਬਾਲ ਅਗਨਿ ਮੋ ਜਰਿ ਮਰੀ ॥
birah tihaare baal agan mo jar maree |

કે સ્ત્રી તમારા હાથમાં મરી ગઈ છે,

ਤਬ ਪਿਯ ਤਬ ਹੀ ਤਹਾ ਪਹੂਚ੍ਯੋ ਆਇ ਕੈ ॥
tab piy tab hee tahaa pahoochayo aae kai |

પછી પ્રિય ઝડપથી ઝડપી ઘોડાઓમાં

ਹੋ ਤਰਲ ਤੁਰੰਗਨ ਮਾਝ ਤੁਰੰਗ ਧਵਾਇ ਕੈ ॥੨੧॥
ho taral turangan maajh turang dhavaae kai |21|

ખૂબ જ ઝડપી ઘોડો દોડીને ત્યાં પહોંચ્યો. 21.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਨ੍ਰਿਪ ਆਵਤ ਲੌ ਮੂਰਖਨ ਦੀਨੀ ਚਿਤਾ ਜਰਾਇ ॥
nrip aavat lau moorakhan deenee chitaa jaraae |

રાજાના આગમન સુધી, મૂર્ખાઓએ ચિતાને અગ્નિદાહ આપ્યો હતો.

ਜਿਯਤ ਮਰੇ ਪਤਿ ਕੀ ਕਛੂ ਸੁਧਿ ਨਹਿ ਲਈ ਬਨਾਇ ॥੨੨॥
jiyat mare pat kee kachhoo sudh neh lee banaae |22|

પતિ જીવિત છે કે મરી ગયો છે તે જાણ્યા વિના તેઓએ (બધું કર્યું). 22.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਤ੍ਰਿਯ ਕੋ ਲੈ ਲੈ ਨਾਮੁ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਪੀਟਤ ਭਯੋ ॥
triy ko lai lai naam nripat peettat bhayo |

સ્ત્રીનું નામ લઈને રાજા તેને મારવા લાગ્યો.

ਮੁਹਿ ਕਾਰਨ ਇਹ ਬਾਲ ਅਗਨਿ ਮਹਿ ਜਿਯ ਦਯੋ ॥
muhi kaaran ih baal agan meh jiy dayo |

મારા માટે આ મહિલાએ પોતાનો જીવ અગ્નિમાં આપી દીધો છે.

ਬਰਤ ਬਾਲ ਕੌ ਅਬ ਹੀ ਐਂਚਿ ਨਿਕਾਰਿ ਹੌ ॥
barat baal kau ab hee aainch nikaar hau |

હું સળગતી સ્ત્રીને હવે ખેંચી જઈશ,

ਹੋ ਨਾਤਰ ਜਰਿ ਯਾਹੀ ਸੰਗ ਸ੍ਵਰਗ ਸਿਧਾਰਿ ਹੌ ॥੨੩॥
ho naatar jar yaahee sang svarag sidhaar hau |23|

નહિંતર, હું બળી જઈશ અને સ્વર્ગમાં જઈશ. 23.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਅਬ ਹੀ ਤੁਰੰਗ ਅਗਨਿ ਮੈ ਡਾਰੌ ॥
ab hee turang agan mai ddaarau |

હું ફક્ત ઘોડાને આગમાં ફેંકી દઉં છું.

ਜਰਤ ਪ੍ਰਿਯਾ ਕਹੁ ਐਚਿ ਨਿਕਾਰੋ ॥
jarat priyaa kahu aaich nikaaro |

સળગતા પ્રિયને બહાર કાઢો.

ਕੈ ਹਮਹੂੰ ਯਾਹੀ ਚਿਤ ਜਰਿ ਹੈ ॥
kai hamahoon yaahee chit jar hai |

અથવા હું આ ચિતામાં બળીને મરી જઈશ

ਸੁਰ ਪੁਰ ਦੋਊ ਪਯਾਨੋ ਕਰਿ ਹੈ ॥੨੪॥
sur pur doaoo payaano kar hai |24|

અને બંને સ્વર્ગ તરફ પ્રયાણ કરે છે. 24.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ: