શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 366


ਜੋਊ ਆਈ ਮਨਾਵਨ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਥੀ ਤਿਹ ਸੋ ਬਤੀਯਾ ਇਮ ਪੈ ਉਚਰੀ ॥
joaoo aaee manaavan gvaaran thee tih so bateeyaa im pai ucharee |

તેને ઉજવવા આવેલી ગોપીએ તેની સાથે આ રીતે વાત કરી.

ਸਖੀ ਕਾਹੇ ਕੌ ਹਉ ਹਰਿ ਪਾਸ ਚਲੋ ਹਰਿ ਕੀ ਕਛੁ ਮੋ ਪਰਵਾਹ ਪਰੀ ॥੭੧੦॥
sakhee kaahe kau hau har paas chalo har kee kachh mo paravaah paree |710|

આ વાત ગોપીને સમજાવવા આવેલી ગોપીને કહી, ઓ મિત્ર! મારે કૃષ્ણ પાસે શા માટે જવું જોઈએ? હું તેની શું કાળજી રાખું?���710.

ਯੌ ਇਹ ਉਤਰ ਦੇਤ ਭਈ ਤਬ ਯਾ ਬਿਧਿ ਸੋ ਉਨਿ ਬਾਤ ਕਰੀ ਹੈ ॥
yau ih utar det bhee tab yaa bidh so un baat karee hai |

રાધાએ આવો જવાબ આપ્યો ત્યારે મિત્રે ફરી કહ્યું,

ਰਾਧੇ ਬਲਾਇ ਲਿਉ ਰੋਸ ਕਰੋ ਨਹਿ ਕਿਉ ਕਿਹ ਕੋਪ ਕੇ ਸੰਗ ਭਰੀ ਹੈ ॥
raadhe balaae liau ros karo neh kiau kih kop ke sang bharee hai |

હે રાધા, તમે કૃષ્ણને કહો છો, તમે વ્યર્થ ગુસ્સે થઈ રહ્યા છો

ਤੂ ਇਤ ਮਾਨ ਰਹੀ ਕਰਿ ਕੈ ਉਤ ਹੇਰਤ ਪੈ ਰਿਪੁ ਚੰਦ ਹਰੀ ਹੈ ॥
too it maan rahee kar kai ut herat pai rip chand haree hai |

તમે અહીં ગુસ્સામાં બેઠા છો અને ત્યાં ચંદ્રના શત્રુ (શ્રી કૃષ્ણ) (તારો રસ્તો) જોઈ રહ્યા છે.

ਤੂ ਨ ਕਰੈ ਪਰਵਾਹ ਹਰੀ ਹਰਿ ਕੌ ਤੁਮਰੀ ਪਰਵਾਹ ਪਰੀ ਹੈ ॥੭੧੧॥
too na karai paravaah haree har kau tumaree paravaah paree hai |711|

આ બાજુ, તમે અહંકારનો વિરોધ કરી રહ્યા છો અને તે બાજુ ચંદ્રપ્રકાશ પણ કૃષ્ણ માટે પ્રતિકૂળ લાગે છે, નિઃશંકપણે, તમે કૃષ્ણની કાળજી લેતા નથી, પરંતુ કૃષ્ણ તમારી સંપૂર્ણ કાળજી રાખે છે.���711.

ਯੌਂ ਕਹਿ ਬਾਤ ਕਹੀ ਫਿਰਿ ਯੌ ਉਠਿ ਬੇਗ ਚਲੋ ਚਲਿ ਹੋਹੁ ਸੰਜੋਗੀ ॥
yauan keh baat kahee fir yau utth beg chalo chal hohu sanjogee |

આટલું કહીને પેલા મિત્રે ફરી કહ્યું, હે રાધા, તું જલ્દી જા અને જલ્દી કૃષ્ણને જોઈ લે

ਤਾਹੀ ਕੇ ਨੈਨ ਲਗੇ ਇਹ ਠਉਰ ਜੋਊ ਸਭ ਲੋਗਨ ਕੋ ਰਸ ਭੋਗੀ ॥
taahee ke nain lage ih tthaur joaoo sabh logan ko ras bhogee |

તે, જે બધાના પ્રખર પ્રેમનો આનંદ લેનાર છે, તેની આંખો તમારા આ ધામ પર કેન્દ્રિત છે.

ਤਾ ਕੇ ਨ ਪਾਸ ਚਲੈ ਸਜਨੀ ਉਨ ਕੋ ਕਛ ਜੈ ਹੈ ਨ ਆਪਨ ਖੋਗੀ ॥
taa ke na paas chalai sajanee un ko kachh jai hai na aapan khogee |

���હે મિત્ર! જો તમે તેની પાસે નહીં જાઓ, તો તે કંઈપણ ગુમાવશે નહીં, નુકસાન ફક્ત તમારું જ રહેશે

ਤੈ ਮੁਖ ਰੀ ਬਲਿ ਦੇਖਨ ਕੋ ਜਦੁਰਾਇ ਕੇ ਨੈਨ ਭਏ ਦੋਊ ਬਿਓਗੀ ॥੭੧੨॥
tai mukh ree bal dekhan ko jaduraae ke nain bhe doaoo biogee |712|

તમારાથી અલગ થવાથી કૃષ્ણની બંને આંખો દુ:ખી છે.712.

ਪੇਖਤ ਹੈ ਨਹੀ ਅਉਰ ਤ੍ਰੀਯਾ ਤੁਮਰੋ ਈ ਸੁਨੋ ਬਲਿ ਪੰਥ ਨਿਹਾਰੈ ॥
pekhat hai nahee aaur treeyaa tumaro ee suno bal panth nihaarai |

���હે રાધા! તે બીજી કોઈ સ્ત્રી તરફ જોતો નથી અને ફક્ત તમારા આવવાની શોધમાં છે

ਤੇਰੇ ਹੀ ਧ੍ਯਾਨ ਬਿਖੈ ਅਟਕੇ ਤੁਮਰੀ ਹੀ ਕਿਧੌ ਬਲਿ ਬਾਤ ਉਚਾਰੈ ॥
tere hee dhayaan bikhai attake tumaree hee kidhau bal baat uchaarai |

તે તમારું ધ્યાન તમારા પર કેન્દ્રિત કરે છે અને ફક્ત તમારા વિશે જ વાત કરે છે

ਝੂਮਿ ਗਿਰੈ ਕਬਹੂੰ ਧਰਨੀ ਕਰਿ ਤ੍ਵੈ ਮਧਿ ਆਪਨ ਆਪ ਸੰਭਾਰੈ ॥
jhoom girai kabahoon dharanee kar tvai madh aapan aap sanbhaarai |

���ક્યારેક, તે પોતાની જાતને કાબૂમાં રાખે છે અને ક્યારેક, તે ઝૂલે છે અને જમીન પર પડે છે

ਤਉਨ ਸਮੈ ਸਖੀ ਤੋਹਿ ਚਿਤਾਰਿ ਕੈ ਸ੍ਯਾਮਿ ਜੂ ਮੈਨ ਕੋ ਮਾਨ ਨਿਵਾਰੈ ॥੭੧੩॥
taun samai sakhee tohi chitaar kai sayaam joo main ko maan nivaarai |713|

ઓ મિત્ર! જ્યારે તે તમને યાદ કરે છે ત્યારે લાગે છે કે તે પ્રેમના દેવના અભિમાનને તોડી રહ્યો છે.���713.

ਤਾ ਤੇ ਨ ਮਾਨ ਕਰੋ ਸਜਨੀ ਉਠਿ ਬੇਗ ਚਲੋ ਕਛੁ ਸੰਕ ਨ ਆਨੋ ॥
taa te na maan karo sajanee utth beg chalo kachh sank na aano |

તેથી, હે મિત્ર! અહંકારી ન બનો અને તમારી ખચકાટ છોડીને ઝડપથી જાઓ

ਸ੍ਯਾਮ ਕੀ ਬਾਤ ਸੁਨੋ ਹਮ ਤੇ ਤੁਮਰੇ ਚਿਤ ਮੈ ਅਪਨੋ ਚਿਤ ਮਾਨੋ ॥
sayaam kee baat suno ham te tumare chit mai apano chit maano |

જો તમે મારી પાસેથી કૃષ્ણ વિશે પૂછો છો, તો વિચારો કે તેમનું મન ફક્ત તમારા મન વિશે જ વિચારે છે

ਤੇਰੇ ਹੀ ਧ੍ਯਾਨ ਫਸੇ ਹਰਿ ਜੂ ਕਰ ਕੈ ਮਨਿ ਸੋਕ ਅਸੋਕ ਬਹਾਨੋ ॥
tere hee dhayaan fase har joo kar kai man sok asok bahaano |

���તે અનેક બહાનાઓ હેઠળ તમારા વિચારોમાં ફસાઈ ગયો છે

ਮੂੜ ਰਹੀ ਅਬਲਾ ਕਰਿ ਮਾਨ ਕਛੂ ਹਰਿ ਕੋ ਨਹੀ ਹੇਤ ਪਛਾਨੋ ॥੭੧੪॥
moorr rahee abalaa kar maan kachhoo har ko nahee het pachhaano |714|

ઓ મૂર્ખ સ્ત્રી! તમે વ્યર્થ અહંકારી બની રહ્યા છો અને કૃષ્ણના હિતને ઓળખતા નથી.���714.

ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਕੀ ਸੁਨ ਕੈ ਬਤੀਯਾ ਤਬ ਰਾਧਿਕਾ ਉਤਰ ਦੇਤ ਭਈ ॥
gvaaran kee sun kai bateeyaa tab raadhikaa utar det bhee |

ગોપીની વાત સાંભળીને રાધાએ જવાબ આપવા માંડ્યો.

ਕਿਹ ਹੇਤ ਕਹਿਯੋ ਤਜਿ ਕੈ ਹਰਿ ਪਾਸਿ ਮਨਾਵਨ ਮੋਹੂ ਕੇ ਕਾਜ ਧਈ ॥
kih het kahiyo taj kai har paas manaavan mohoo ke kaaj dhee |

ગોપીઓની વાત સાંભળીને રાધાએ જવાબ આપ્યો, ‘તમને કોણે કહ્યું હતું કે કૃષ્ણને છોડીને મને મનાવવા આવવા?

ਨਹਿ ਹਉ ਚਲਿ ਹੋ ਹਰਿ ਪਾਸ ਕਹਿਯੋ ਤੁਮਰੀ ਧਉ ਕਹਾ ਗਤਿ ਹ੍ਵੈ ਹੈ ਦਈ ॥
neh hau chal ho har paas kahiyo tumaree dhau kahaa gat hvai hai dee |

હું કૃષ્ણ પાસે નહીં જઈશ, તમારા વિશે શું કહું, જો પ્રોવિડન્સ ઇચ્છે તો પણ હું તેની પાસે જઈશ નહીં

ਸਖੀ ਅਉਰਨ ਨਾਮ ਸੁ ਮੂੜ ਧਰੈ ਨ ਲਖੈ ਇਹ ਹਉਹੂੰ ਕਿ ਮੂੜ ਮਈ ॥੭੧੫॥
sakhee aauran naam su moorr dharai na lakhai ih hauhoon ki moorr mee |715|

ઓ મિત્ર! બીજાના નામ તેના મગજમાં રહે છે અને તે મારા જેવા મૂર્ખ તરફ જોતો નથી.���715.

ਸੁਨ ਕੈ ਬ੍ਰਿਖਭਾਨ ਸੁਤਾ ਕੋ ਕਹਿਯੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਸੋ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਉਤਰ ਦੀਨੋ ॥
sun kai brikhabhaan sutaa ko kahiyo ih bhaat so gvaaran utar deeno |

રાધાની વાત સાંભળીને ગોપીઓએ જવાબ આપ્યો, હે ગોપી! મારા શબ્દો સાંભળો

ਰੀ ਸੁਨ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਮੋ ਬਤੀਯਾ ਤਿਨ ਹੂੰ ਸੁਨਿ ਸ੍ਰੌਨ ਸੁਨੈਬੇ ਕਉ ਕੀਨੋ ॥
ree sun gvaaran mo bateeyaa tin hoon sun srauan sunaibe kau keeno |

તેણે મને તમારું ધ્યાન ખેંચવા માટે કંઈક કહેવા કહ્યું છે

ਮੋਹਿ ਕਹੈ ਮੁਖ ਤੇ ਕਿ ਤੂ ਮੂੜ ਮੈ ਮੂੜ ਤੁਹੀ ਮਨ ਮੈ ਕਰਿ ਚੀਨੋ ॥
mohi kahai mukh te ki too moorr mai moorr tuhee man mai kar cheeno |

���તમે મને મૂર્ખ કહીને સંબોધી રહ્યા છો, પણ થોડી વાર તમારા મનમાં વિચારો કે, હકીકતમાં, તમે મૂર્ખ છો.

ਜੈ ਜਦੁਰਾਇ ਕੀ ਭੇਜੀ ਅਈ ਸੁਨਿ ਤੈ ਜਦੁਰਾਇ ਹੂੰ ਸੋ ਹਠ ਕੀਨੋ ॥੭੧੬॥
jai jaduraae kee bhejee aee sun tai jaduraae hoon so hatth keeno |716|

મને કૃષ્ણ દ્વારા અહીં મોકલવામાં આવ્યો છે અને તમે તેમના વિશે તમારા વિચારોમાં સતત છો.���716.

ਯੌ ਕਹਿ ਕੈ ਇਹ ਭਾਤਿ ਕਹਿਯੋ ਚਲੀਯੈ ਉਠਿ ਕੈ ਬਲਿ ਸੰਕ ਨ ਆਨੋ ॥
yau keh kai ih bhaat kahiyo chaleeyai utth kai bal sank na aano |

આમ કહીને ગોપીએ આગળ કહ્યું, હે રાધા! તમારી શંકા છોડી દો અને જાઓ

ਤੋ ਹੀ ਸੋ ਹੇਤੁ ਘਨੋ ਹਰਿ ਕੋ ਤਿਹ ਤੇ ਤੁਮਹੂੰ ਕਹਿਯੋ ਸਾਚ ਹੀ ਜਾਨੋ ॥
to hee so het ghano har ko tih te tumahoon kahiyo saach hee jaano |

તેને સાચું માનો કે કૃષ્ણ તમને બીજા કરતા વધારે પ્રેમ કરે છે

ਪਾਇਨ ਤੋਰੇ ਪਰੋ ਲਲਨਾ ਹਠ ਦੂਰ ਕਰੋ ਕਬਹੂੰ ਫੁਨਿ ਮਾਨੋ ॥
paaein tore paro lalanaa hatth door karo kabahoon fun maano |

ઓ ડિયર! (હું) તમારા પગ પર પડો, જીદ દૂર કરો અને ક્યારેક (મારા શબ્દો) સ્વીકારો.

ਤਾ ਤੇ ਨਿਸੰਕ ਚਲੋ ਤਜਿ ਸੰਕ ਕਿਧੌ ਹਰਿ ਕੀ ਵਹ ਪ੍ਰੀਤਿ ਪਛਾਨੋ ॥੭੧੭॥
taa te nisank chalo taj sank kidhau har kee vah preet pachhaano |717|

���હે પ્રિય! હું તમારા પગે પડું છું, તમે તમારી જીદ છોડી દો અને કૃષ્ણના પ્રેમને ઓળખીને તેમની પાસે ખચકાટ વગર જાઓ.���717.

ਕੁੰਜਨ ਮੈ ਸਖੀ ਰਾਸ ਸਮੈ ਹਰਿ ਕੇਲ ਕਰੇ ਤੁਮ ਸੋ ਬਨ ਮੈ ॥
kunjan mai sakhee raas samai har kel kare tum so ban mai |

���હે મિત્ર! કૃષ્ણ તમારી સાથે આલ્કોવમાં અને જંગલમાં તેમની રમૂજી અને જુસ્સાદાર રમતમાં લીન હતા.

ਜਿਤਨੋ ਉਨ ਕੋ ਹਿਤ ਹੈ ਤੁਹਿ ਮੋ ਤਿਹ ਤੇ ਨਹੀ ਆਧਿਕ ਹੈ ਉਨ ਮੈ ॥
jitano un ko hit hai tuhi mo tih te nahee aadhik hai un mai |

તેનો તારી સાથેનો પ્રેમ અન્ય ગોપીઓ કરતાં ઘણો વધારે છે

ਮੁਰਝਾਇ ਗਏ ਬਿਨੁ ਤੈ ਹਰਿ ਜੂ ਨਹਿ ਖੇਲਤ ਹੈ ਫੁਨਿ ਗ੍ਵਾਰਿਨ ਮੈ ॥
murajhaae ge bin tai har joo neh khelat hai fun gvaarin mai |

કૃષ્ણ તમારા વિના સુકાઈ ગયા છે અને હવે તે અન્ય ગોપીઓ સાથે પણ રમી શકતા નથી

ਤਿਹ ਤੇ ਸੁਨ ਬੇਗ ਨਿਸੰਕ ਚਲੋ ਕਰ ਕੈ ਸੁਧਿ ਪੈ ਬਨ ਕੀ ਮਨ ਮੈ ॥੭੧੮॥
tih te sun beg nisank chalo kar kai sudh pai ban kee man mai |718|

તેથી, જંગલમાં રમૂજી રમતને યાદ કરીને, સંકોચ વિના તેની પાસે જાઓ. 718.

ਸ੍ਯਾਮ ਬੁਲਾਵਤ ਹੈ ਚਲੀਯੈ ਬਲਿ ਪੈ ਮਨ ਮੈ ਨ ਕਛੂ ਹਠੁ ਕੀਜੈ ॥
sayaam bulaavat hai chaleeyai bal pai man mai na kachhoo hatth keejai |

ઓ બલિદાન! શ્રી કૃષ્ણ બોલાવે છે, તેથી તમારા મગજમાં કંઈપણ ઠીક ન કરો અને જાઓ.

ਬੈਠ ਰਹੀ ਕਰਿ ਮਾਨ ਘਨੋ ਕਛੁ ਅਉਰਨ ਹੂੰ ਕੋ ਕਹਿਯੋ ਸੁਨ ਲੀਜੈ ॥
baitth rahee kar maan ghano kachh aauran hoon ko kahiyo sun leejai |

���હે મિત્ર! કૃષ્ણ તમને બોલાવે છે, તમે કોઈ પણ જાતની અડચણ વિના તેમની પાસે જાઓ, તમે તમારા અભિમાનમાં અહીં બેઠા છો, પણ તમારે બીજાની વાત સાંભળવી જોઈએ.

ਤਾ ਤੇ ਹਉ ਬਾਤ ਕਰੋ ਤੁਮ ਸੋ ਇਹ ਤੇ ਨ ਕਛੂ ਤੁਮਰੋ ਕਹਿਯੋ ਛੀਜੈ ॥
taa te hau baat karo tum so ih te na kachhoo tumaro kahiyo chheejai |

તેથી જ હું તમારી સાથે વાત કરું છું અને કહું છું કે તમારી સાથે કંઈ ખોટું નથી.

ਨੈਕੁ ਨਿਹਾਰ ਕਹਿਯੋ ਹਮ ਓਰਿ ਸਭੈ ਤਜ ਮਾਨ ਅਬੈ ਹਸਿ ਦੀਜੈ ॥੭੧੯॥
naik nihaar kahiyo ham or sabhai taj maan abai has deejai |719|

���તેથી, હું તમને કહું છું કે જો તમે મારી સામે જોઈને અને તમારા અભિમાનને ત્યજીને થોડીવાર હસશો તો તમે કંઈપણ ગુમાવશો નહીં.���719.

ਰਾਧੇ ਬਾਚ ਦੂਤੀ ਸੋ ॥
raadhe baach dootee so |

સંદેશવાહકને સંબોધિત રાધિકાનું ભાષણ:

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

સ્વય્યા

ਮੈ ਨ ਹਸੋ ਹਰਿ ਪਾਸ ਚਲੋ ਨਹੀ ਜਉ ਤੁਹਿ ਸੀ ਸਖੀ ਕੋਟਿਕ ਆਵੈ ॥
mai na haso har paas chalo nahee jau tuhi see sakhee kottik aavai |

તમારા જેવા લાખો મિત્રો આવે તો પણ હું હસીશ નહીં કે જઈશ નહીં

ਆਇ ਉਪਾਵ ਅਨੇਕ ਕਰੈ ਅਰੁ ਪਾਇਨ ਊਪਰ ਸੀਸ ਨਿਆਵੈ ॥
aae upaav anek karai ar paaein aoopar sees niaavai |

ભલે તમારા જેવા મિત્રો ઘણા પ્રયત્નો કરે અને મારા ચરણોમાં માથું નમાવે

ਮੈ ਕਬਹੂ ਨਹੀ ਜਾਉ ਤਹਾ ਤੁਹ ਸੀ ਕਹਿ ਕੋਟਿਕ ਬਾਤ ਬਨਾਵੈ ॥
mai kabahoo nahee jaau tahaa tuh see keh kottik baat banaavai |

હું ત્યાં જઈશ નહિ, બેશક લાખો વાતો કહી શકે

ਅਉਰ ਕੀ ਕਉਨ ਗਨੈ ਗਨਤੀ ਬਲਿ ਆਪਨ ਕਾਨ੍ਰਹ੍ਰਹ ਜੂ ਸੀਸ ਝੁਕਾਵੈ ॥੭੨੦॥
aaur kee kaun ganai ganatee bal aapan kaanrahrah joo sees jhukaavai |720|

હું બીજા કોઈની ગણતરી કરતો નથી અને કહું છું કે કૃષ્ણ પોતે આવીને મારી આગળ માથું નમાવી શકે.���720.

ਪ੍ਰਤਿਉਤਰ ਬਾਚ ॥
pratiautar baach |

જવાબમાં ભાષણ:

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

સ્વય્યા

ਜੋ ਇਨ ਐਸੀ ਕਹੀ ਬਤੀਯਾ ਤਬ ਹੀ ਉਹ ਗ੍ਵਾਰਨਿ ਯੌ ਕਹਿਯੌ ਹੋ ਰੀ ॥
jo in aaisee kahee bateeyaa tab hee uh gvaaran yau kahiyau ho ree |

જ્યારે તેણી (રાધા) આવું બોલી, ત્યારે તે ગોપી (દેવદૂત) બોલ્યા, ના!

ਜਉ ਹਮ ਬਾਤ ਕਹੀ ਚਲੀਯੈ ਤੂ ਕਹੈ ਹਮ ਸ੍ਯਾਮ ਸੋ ਪ੍ਰੀਤ ਹੀ ਛੋਰੀ ॥
jau ham baat kahee chaleeyai too kahai ham sayaam so preet hee chhoree |

રાધાએ આમ કહ્યું ત્યારે ગોપીઓએ ઉત્તર આપ્યો, હે રાધા! જ્યારે મેં તમને જવા માટે કહ્યું ત્યારે તમે એવું કહ્યું કે તમે કૃષ્ણને પણ પ્રેમ કરતા નથી