શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 890

ਨ੍ਰਿਪ ਕੋ ਬਚਨ ਭ੍ਰਿਤ ਸੁਨਿ ਧਾਏ ॥

nrip ko bachan bhrit sun dhaae |

રાજાની પરવાનગી સાંભળીને નોકરો ભાગી ગયા

ਮੰਤ੍ਰੀ ਕੀ ਦੁਹਿਤਾ ਢਿਗ ਆਏ ॥

mantree kee duhitaa dtig aae |

રાજાનો આદેશ મળતાં જ સેવકો મંત્રીની પુત્રી પાસે આવ્યા.

ਕੌਨ ਦੇਸ ਏਸ੍ਵਰ ਤੁਹਿ ਜਾਯੋ ॥

kauan des esvar tuhi jaayo |

(તેણે આવીને કહ્યું-) તું કયા દેશના રાજાનો પુત્ર છે?

ਚਲੋ ਰਾਵ ਜੂ ਬੋਲਿ ਪਠਾਯੋ ॥੧੭॥

chalo raav joo bol patthaayo |17|

'તમે કયા દેશમાં આવ્યા છો અને કોના પુત્ર છો? આવો અમારા રાજાએ તમને બોલાવ્યા છે.'(17)

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહીરા

ਕੌਨ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕੋ ਪੁਤ੍ਰ ਤੈ ਕ੍ਯੋ ਆਯੋ ਇਹ ਦੇਸ ॥

kauan nripat ko putr tai kayo aayo ih des |

'તમે કયા રાજાના પુત્ર છો અને અહીં શા માટે આવ્યા છો?

ਕ੍ਯੋ ਮੁਸਕੀ ਘੋਰਾ ਚਰਿਯੋ ਧਰਿਯੋ ਅਸਿਤ ਕ੍ਯੋ ਭੇਸ ॥੧੮॥

kayo musakee ghoraa chariyo dhariyo asit kayo bhes |18|

'તમે શા માટે આવા ભવ્ય ઘોડા પર સવારી કરો છો અને શા માટે તમે કાળા વસ્ત્રો પહેર્યા છો?' (18)

ਛਪੈ ਛੰਦ ॥

chhapai chhand |

છપે છંદ

ਨ ਹੈ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕੋ ਪੁਤ੍ਰ ਨ ਹੈ ਦੇਸਨ ਕੋ ਰਾਈ ॥

n hai nripat ko putr na hai desan ko raaee |

'ન તો હું રાજાનો પુત્ર છું, ન તો હું શાસક છું.

ਤਵ ਮੰਤ੍ਰੀ ਕੀ ਸੁਤਾ ਲਖਨ ਕੌਤਕ ਕੌ ਆਈ ॥

tav mantree kee sutaa lakhan kauatak kau aaee |

હું તમારા મંત્રીની દીકરીને મળવા આવ્યો છું.

ਸਾਸਤ੍ਰ ਸਿਮ੍ਰਿਤਨ ਮਾਹਿ ਸਦਾ ਸ੍ਰਵਨਨ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥

saasatr simritan maeh sadaa sravanan sun paayo |

'શાસ્ત્રો અને સિમૃતિઓમાં મૂળભૂત સત્યો વર્ણવવામાં આવ્યા છે,

ਤਤੁ ਲਖਨ ਕੇ ਹੇਤ ਮੋਰ ਹਿਯਰਾ ਉਮਗਾਯੋ ॥

tat lakhan ke het mor hiyaraa umagaayo |

'હું એનો ભાવાર્થ સમજી ગયો છું.

ਤਬੈ ਉਚਰਿਹੌ ਬੈਨ ਜਬੈ ਨੇਤ੍ਰਨ ਸੋ ਲਹਿਹੋ ॥

tabai ucharihau bain jabai netran so lahiho |

'જ્યારે મેં મારી પોતાની આંખોથી તેનું નિરીક્ષણ કર્યું છે, ત્યારે હું તમારી સાથે વાતચીત કરીશ

ਬਿਨੁ ਨੇਤ੍ਰਨ ਕੇ ਲਹੇ ਭੇਦ ਨ੍ਰਿਪ ਤੁਮੈ ਨ ਕਹਿਹੋ ॥੧੯॥

bin netran ke lahe bhed nrip tumai na kahiho |19|

'તેમને જોયા વિના હું નિર્ણય કરી શકતો નથી.'(l9)

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચોપાઈ

ਕਹਿਯੋ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਮੁਹਿ ਭੇਦ ਬਤਾਵਹੁ ॥

kahiyo nripat muhi bhed bataavahu |

રાજાએ કહ્યું, મને રહસ્ય કહો.

ਰੋਸਨ ਰਾਇ ਨ ਹ੍ਰਿਦੈ ਲਜਾਵਹੁ ॥

rosan raae na hridai lajaavahu |

રાજાએ કહ્યું, 'મને રહસ્ય જણાવો અને જરા પણ સંકોચ ન કરો.

ਤੁਮਰੀ ਕਹੀ ਹ੍ਰਿਦੈ ਮੈ ਰਾਖੋ ॥

tumaree kahee hridai mai raakho |

(હું) તમારા શબ્દો મારા હૃદયમાં રાખીશ

ਭੇਦ ਔਰ ਤਨ ਕਛੂ ਨ ਭਾਖੋ ॥੨੦॥

bhed aauar tan kachhoo na bhaakho |20|

'તમે મને જે પણ કહેશો, હું તેને મારા હૃદયમાં સાચવીશ અને દગો નહીં કરીશ.'(20)

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહીરા

ਸੁਨ ਰਾਜਾ ਜੂ ਮੈ ਕਹੋਂ ਕਿਸੂ ਨ ਦੀਜਹੁ ਭੇਦ ॥

sun raajaa joo mai kahon kisoo na deejahu bhed |

'સાંભળો, મારા રાજા, હું તમારી સાથે જે કંઈ સંબંધ રાખું, તે કોઈ દેહને જાહેર ન કર.

ਜੁ ਕਛੁ ਸਾਸਤ੍ਰ ਸਿਮ੍ਰਿਤਿ ਕਹਤ ਔਰ ਉਚਾਰਤ ਬੇਦ ॥੨੧॥

ju kachh saasatr simrit kahat aauar uchaarat bed |21|

'શાસ્ત્રો અને સિમૃતિઓમાં શું લખેલું છે તે હું તમને કહીશ.(21)

ਜਹਾ ਸਾਧ ਕਹ ਚੋਰ ਕਰਿ ਮਾਰਤ ਲੋਗ ਰਿਸਾਇ ॥

jahaa saadh kah chor kar maarat log risaae |

'એ ભૂમિ જ્યાં લોકો સંતોને ચોર ગણાવીને મારી નાખે છે,

ਤੁਰਤ ਧਰਨਿ ਤਿਹ ਠੌਰ ਕੀ ਧਸਕਿ ਰਸਾਤਲ ਜਾਇ ॥੨੨॥

turat dharan tih tthauar kee dhasak rasaatal jaae |22|

'તે જમીન ટૂંક સમયમાં (વિનાશ) હેઠળ જાય છે.'(22)

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચોપાઈ

ਜੋ ਸਾਸਤ੍ਰ ਸਿੰਮ੍ਰਤਨ ਸੁਨਿ ਪਾਈ ॥

jo saasatr sinmratan sun paaee |

શાસ્ત્ર સિમૃતિઓમાં જે સાંભળવામાં આવ્યું છે (લખવામાં આવ્યું છે),

ਸੋ ਕੌਤਕ ਦੇਖਨ ਕਹ ਆਈ ॥

so kauatak dekhan kah aaee |

'શાસ્ત્રો અને સિમૃતિઓમાં તે જે રીતે વ્યક્ત થાય છે, તે મને સમજાયું છે.

ਦੇਖੋ ਕਹਾ ਇਹ ਠਾ ਅਬ ਹ੍ਵੈ ਹੈ ॥

dekho kahaa ih tthaa ab hvai hai |

ચાલો જોઈએ આ જગ્યાએ શું થાય છે

ਫਟਿ ਹੈ ਧਰਨਿ ਕਿ ਨਾਹਿ ਫਟਿ ਜੈ ਹੈ ॥੨੩॥

fatt hai dharan ki naeh fatt jai hai |23|

'હવે આપણે જોઈશું કે પૃથ્વી નીચે જાય છે કે નહીં.(23)

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહીરા

ਜੁ ਕਛੁ ਕਥਾ ਸ੍ਰਵਨਨ ਸੁਨੀ ਸੁ ਕਛੁ ਕਹੀ ਤੁਯ ਦੇਵ ॥

ju kachh kathaa sravanan sunee su kachh kahee tuy dev |

'મેં જે પણ વર્ણન સાંભળ્યું છે, તે તમારી સાથે સંબંધિત છે.

ਅਪਨੇ ਚਿਤ ਮੈ ਰਾਖਿਯੋ ਕਿਸੂ ਨ ਦੀਜਹੁ ਭੇਵ ॥੨੪॥

apane chit mai raakhiyo kisoo na deejahu bhev |24|

'હવે તમે આ તમારા હૃદયમાં રાખો અને કૃપા કરીને ક્યારેય જાહેર કરશો નહીં.' (24)

ਸੁਨਤ ਬਚਨ ਤਾ ਕੇ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਨਿਕਟਿ ਬੋਲਿ ਤਿਹ ਲੀਨ ॥

sunat bachan taa ke nripat nikatt bol tih leen |

વાત સાંભળીને તેણે તેને પોતાની પાસે બોલાવ્યો,

ਸ੍ਯਾਮ ਸਾਹ ਕੋ ਪੁਤ੍ਰ ਲਖਿ ਤੁਰਤ ਬਿਦਾ ਕਰਿ ਦੀਨ ॥੨੫॥

sayaam saah ko putr lakh turat bidaa kar deen |25|

અને, તરત જ ઓળખીને, તેણે સિયામના પુત્રને છોડી દેવાનું કહ્યું.(25)

ਦੁਹਿਤਾ ਦਈ ਵਜੀਰ ਕੀ ਹੈ ਗੈ ਦਏ ਅਨੇਕ ॥

duhitaa dee vajeer kee hai gai de anek |

મંત્રીની પુત્રીની સાથે તેણે તેને ઘણા હાથી અને ઘોડા પણ આપ્યા.

ਪਤਿ ਕੀਨੋ ਛਲਿ ਕੈ ਤੁਰਤ ਬਾਰ ਨ ਬਾਕਯੋ ਏਕ ॥੨੬॥

pat keeno chhal kai turat baar na baakayo ek |26|

એક ચિતાર દ્વારા, તે છોકરીએ તેને તેના પતિ તરીકે બનાવ્યો, અને તેને કોઈ નુકસાન ન થવા દીધું.(26)

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચોપાઈ

ਝੂਠਾ ਤੇ ਸਾਚਾ ਕਰਿ ਡਾਰਿਯੋ ॥

jhootthaa te saachaa kar ddaariyo |

ખોટા સાચા સાબિત થયા.

ਕਿਨਹੂੰ ਭੇਦ ਨ ਹ੍ਰਿਦੈ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥

kinahoon bhed na hridai bichaariyo |

અસત્ય સત્યમાં ફેરવાઈ ગયું અને કોઈ પણ શરીર વાસ્તવિકતાને શોધી શક્યું નહીં.

ਸਾਮ ਦੇਸ ਲੈ ਤਾਹਿ ਸਿਧਾਈ ॥

saam des lai taeh sidhaaee |

તે (રોશની રાય) (તેના પતિને) લઈને સામ દેશમાં ગઈ હતી

ਤੇਗ ਤਰੇ ਤੇ ਲਯੋ ਬਚਾਈ ॥੨੭॥

teg tare te layo bachaaee |27|

તેને પોતાની સાથે લઈને, તેણી સિયામ દેશમાં ગઈ અને તેને તલવારની તીક્ષ્ણ ધારથી બચાવી.(27)

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહીરા

ਅਤਿਭੁਤ ਗਤਿ ਬਨਿਤਾਨ ਕੀ ਜਿਹ ਨ ਸਕਤ ਕੋਉ ਪਾਇ ॥

atibhut gat banitaan kee jih na sakat koau paae |

સ્ત્રીઓની સિદ્ધિઓ એવી છે કે જેને કોઈ સ્વીકારી શકતું નથી.

ਭੇਦ ਹਾਥ ਆਵੈ ਨਹੀ ਕੋਟਿਨ ਕਿਯੇ ਉਪਾਇ ॥੨੮॥

bhed haath aavai nahee kottin kiye upaae |28|

અસંખ્ય પ્રયત્નો છતાં, વ્યક્તિ તેમના કોયડાને સમજી શકતો નથી.(28)(I)

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਛਿਆਸਠਵੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੬੬॥੧੧੭੨॥ਅਫਜੂੰ॥

eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade chhiaasatthavo charitr samaapatam sat subham sat |66|1172|afajoon|

રાજા અને મંત્રીના શુભ ચરિત્ર સંવાદની છઠ્ઠીમી ઉપમા, આશીર્વાદ સાથે પૂર્ણ. (66)(1170)

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચોપાઈ

ਦਛਿਨ ਦੇਸ ਬਿਚਛਨ ਨਾਰੀ ॥

dachhin des bichachhan naaree |

દક્ષિણની સ્ત્રીઓ અનન્ય છે.

ਜੋਗੀ ਗਏ ਭਏ ਘਰ ਬਾਰੀ ॥

jogee ge bhe ghar baaree |

તપસ્વીઓ પણ તેમના સંગમાં ગૃહસ્થ બની જાય છે.

ਚਤੁਰ ਸਿੰਘ ਰਾਜ ਤਹ ਭਾਰੋ ॥

chatur singh raaj tah bhaaro |

એક બળવાન રાજા ચતુરસિંહ હતો

ਚੰਦ੍ਰਬੰਸ ਮੈ ਰਹੈ ਉਜਿਯਾਰੋ ॥੧॥

chandrabans mai rahai ujiyaaro |1|

ચંદ્ર બંસી કુળનો એક શાસક હતો, જેનું નામ ચેટર સિંહ હતું.(1)

ਹੈ ਗੈ ਰਥ ਪੈਦਲ ਬਹੁ ਵਾ ਕੇ ॥

hai gai rath paidal bahu vaa ke |

તેની પાસે ઘણા ઘોડા, હાથી, રથ અને પગ (સૈનિકો) હતા.

ਔਰ ਭੂਪ ਕੋਊ ਤੁਲਿ ਨ ਤਾ ਕੇ ॥

aauar bhoop koaoo tul na taa ke |

તેની પાસે અસંખ્ય હાથી, ઘોડા અને પગપાળા સૈનિકો હતા, અને અન્ય કોઈ શાસક તેના સ્થાયી ન હતા.

ਰੂਪ ਕਲਾ ਤਾ ਕੀ ਬਰ ਨਾਰੀ ॥

roop kalaa taa kee bar naaree |

તેનું સ્વરૂપ કલા નામની સુંદર સ્ત્રી હતું.

ਜਨੁ ਰਤਿ ਪਤਿ ਤੇ ਭਈ ਕੁਮਾਰੀ ॥੨॥

jan rat pat te bhee kumaaree |2|

રૂપ કલા તેની પત્ની હતી, જે કામદેવના લગ્નથી જન્મેલી દેખાતી હતી.(2)

ਅਧਿਕ ਰਾਵ ਤਾ ਕੇ ਬਸਿ ਰਹੈ ॥

adhik raav taa ke bas rahai |

રાજા મોટાભાગે તેમના નિવાસસ્થાનમાં રહેતા હતા.

ਜੋ ਵਹੁ ਮੁਖ ਤੇ ਕਹੈ ਸੁ ਕਹੈ ॥

jo vahu mukh te kahai su kahai |

સંખ્યાબંધ રાજાઓ તેમના આધિપત્ય હેઠળ હતા.

ਰੂਪ ਮਤੀ ਤਿਹ ਤ੍ਰਾਸ ਨ ਡਰੈ ॥

roop matee tih traas na ddarai |

રૂપ મતિ તેનાથી ડરતી ન હતી.

ਜੋ ਚਿਤ ਭਾਵੇ ਸੋਈ ਕਰੈ ॥੩॥

jo chit bhaave soee karai |3|

પરંતુ રૂપ કલાએ ક્યારેય તેનો ડર રાખ્યો ન હતો અને તેણીએ ગમે તે રીતે કામ કર્યું હતું.(3)

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહીરા

ਇਕ ਦਿਨ ਬੈਠੇ ਤ੍ਰਿਯਨ ਮੈ ਹੋਡ ਪਰੀ ਤਿਨ ਮਾਹਿ ॥

eik din baitthe triyan mai hodd paree tin maeh |

એક દિવસ સ્ત્રીઓ ભેગી થઈ, અને શરત થઈ,

ਪਿਯ ਦੇਖਤ ਕੋਊ ਜਾਰ ਸੋ ਭੋਗ ਸਕਤ ਕਰਿ ਨਾਹਿ ॥੪॥

piy dekhat koaoo jaar so bhog sakat kar naeh |4|

જ્યારે પતિ જોતો હતો ત્યારે કોણ તેના પ્રેમી સાથે પ્રેમ કરી શકે છે.(4)

ਚੌਪਈ ॥

chauapee |

ચોપાઈ

ਰਾਨੀ ਬਾਤ ਚਿਤ ਮੈ ਰਾਖੀ ॥

raanee baat chit mai raakhee |

રાનીએ આ બાબતને ધ્યાનમાં રાખી.

ਮੁਖ ਤੇ ਕਛੂ ਨ ਤਿਹ ਠਾ ਭਾਖੀ ॥

mukh te kachhoo na tih tthaa bhaakhee |

રાણીએ આ સંકેત પોતાના હૃદયમાં રાખ્યો; તેણીએ તેનો અવાજ ઉઠાવ્યો ન હતો.

ਏਕ ਦੋਇ ਜਬ ਮਾਸ ਬਿਤਾਯੋ ॥

ek doe jab maas bitaayo |

જ્યારે બે મહિના વીતી ગયા

ਆਨ ਰਾਵ ਸੋ ਬਚਨ ਸੁਨਾਯੋ ॥੫॥

aan raav so bachan sunaayo |5|

જ્યારે બે મહિના વીતી ગયા, તેણીએ આવીને રાજાને કહ્યું, (5)

ਸੁਨੁ ਨ੍ਰਿਪ ਮੈ ਸਿਵ ਪੂਜਨ ਗਈ ॥

sun nrip mai siv poojan gee |

ઓ રાજન! સાંભળો, હું ભગવાન શિવની પૂજા કરવા ગયો હતો.

ਬਾਨੀ ਮੋਹਿ ਤਹਾ ਤੈ ਭਈ ॥

baanee mohi tahaa tai bhee |

'મારા રાજા સાંભળો, હું શિવનો શિકાર કરવા ગયો હતો અને મને આકાશી વાણીથી સંપન્ન થયો હતો.

ਏਕ ਬਾਤ ਐਸੀ ਬਹਿ ਜੈਹੈ ॥

ek baat aaisee beh jaihai |

એક વાત થઈ કે (અહીં આવીને) કોણ બેસશે

ਸਭ ਕੋ ਭੋਗ ਕਰਤ ਦ੍ਰਿਸਟੈ ਹੈ ॥੬॥

sabh ko bhog karat drisattai hai |6|

'તે કહે છે, "જે અહીં આવે છે, દરેક શરીર, તેની સાથે સેક્સ-પ્લેમાં વ્યસ્ત રહેશે." (6)

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહીરા

ਜੁ ਕਛੁ ਮੋਹਿ ਸਿਵਜੂ ਕਹਿਯੋ ਸੁ ਕਛੁ ਕਹਿਯੋ ਤੁਹਿ ਦੇਵ ॥

ju kachh mohi sivajoo kahiyo su kachh kahiyo tuhi dev |

'હે મારા રાજા, શિવે મને જે કંઈ કહ્યું તે મેં તમને સંભળાવ્યું છે.

સૂચિ (1 - 1428)

જાપ પાન: 1 - 10

અਕਾਲ ઉસ્તਤ પાન: 11 - 38

બચિત્તર નાટક પાન: 39 - 73

ચાંદી ચરિત્તર ઉકાત બિલાસ પાન: 74 - 99

ચાંદી ચરિત્તર પાન: 100 - 118

વાર શ્રી ભૌગૌતિ જી કી પાન: 119 - 126

જ્ઞાન પ્રબોધ પાન: 127 - 154

ચૌબીસ અવતાર પાન: 155 - 610

બ્રહ્મ અવતાર પાન: 611 - 634

રુદ્ર અવતાર પાન: 635 - 708

શબ્દ હજારે પાન: 709 - 712

૩૩ સ્વૈયાય પાન: 712 - 716

ખાલસા મહિમા પાન: 716 - 716

શસ્ત્ર નામ માળા પાન: 717 - 808

ચરિત્રોપાખ્યાણ પાન: 809 - 1388

જફરનામા પાન: 1389 - 1394

હિકાયત પાન: 1394 - 1428