શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 65


ਭਾਤਿ ਅਨੇਕਨ ਕੇ ਕਰੇ ਪੁਰਿ ਅਨੰਦ ਸੁਖ ਆਨਿ ॥੨੪॥
bhaat anekan ke kare pur anand sukh aan |24|

અને આનંદપુર પહોંચ્યા બાદ વિવિધ રીતે આનંદ માણ્યો હતો.24.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਨਦੌਨ ਜੁਧ ਬਰਨਨੰ ਨਾਮ ਨੌਮੋ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੯॥੩੪੪॥
eit sree bachitr naattak granthe nadauan judh barananan naam nauamo dhiaae samaapatam sat subham sat |9|344|

બચત્તર નાટકના નવમા અધ્યાયનો અંત ���નાદૌનના યુદ્ધનું વર્ણન.9.344.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચૌપાઈ

ਬਹੁਤ ਬਰਖ ਇਹ ਭਾਤਿ ਬਿਤਾਏ ॥
bahut barakh ih bhaat bitaae |

ઘણા વર્ષો આમ (ખુશીથી) વીતી ગયા.

ਚੁਨਿ ਚੁਨਿ ਚੋਰ ਸਬੈ ਗਹਿ ਘਾਏ ॥
chun chun chor sabai geh ghaae |

આ રીતે ઘણા વર્ષો વીતી ગયા, બધા દુષ્ટ વ્યક્તિઓ (ચોરો) જોવામાં આવ્યા, પકડાયા અને માર્યા ગયા.

ਕੇਤਕਿ ਭਾਜਿ ਸਹਿਰ ਤੇ ਗਏ ॥
ketak bhaaj sahir te ge |

આનંદપુર નગરમાંથી ઘણા ભાગી ગયા.

ਭੂਖਿ ਮਰਤ ਫਿਰਿ ਆਵਤ ਭਏ ॥੧॥
bhookh marat fir aavat bhe |1|

તેમાંથી કેટલાક શહેરથી દૂર ભાગી ગયા, પરંતુ સરેવેશનને કારણે પાછા આવ્યા.1.

ਤਬ ਲੌ ਖਾਨ ਦਿਲਾਵਰ ਆਏ ॥
tab lau khaan dilaavar aae |

પછી (લાહોરના સુબેદાર) દલાવર ખાન (અલફ ખાન) પાસે આવ્યા.

ਪੂਤ ਆਪਨ ਹਮ ਓਰਿ ਪਠਾਏ ॥
poot aapan ham or patthaae |

પછી દિલવાર ખાને (લાહોરના ગવર્નર) તેમના પુત્રને મારી સામે મોકલ્યો.

ਦ੍ਵੈਕ ਘਰੀ ਬੀਤੀ ਨਿਸਿ ਜਬੈ ॥
dvaik gharee beetee nis jabai |

જ્યારે રાત્રિના બે કલાક વીતી ગયા હતા

ਚੜਤ ਕਰੀ ਖਾਨਨ ਮਿਲਿ ਤਬੈ ॥੨॥
charrat karee khaanan mil tabai |2|

રાત પડવાના થોડા કલાકો પછી, ખાન એકઠા થયા અને હુમલા માટે આગળ વધ્યા.2

ਜਬ ਦਲ ਪਾਰ ਨਦੀ ਕੇ ਆਯੋ ॥
jab dal paar nadee ke aayo |

જ્યારે દુશ્મન નદી પાર આવ્યો

ਆਨਿ ਆਲਮੈ ਹਮੈ ਜਗਾਯੋ ॥
aan aalamai hamai jagaayo |

જ્યારે તેમની સેના નદી પાર કરી, ત્યારે આલમ (સિંઘ) આવ્યો અને મને જગાડ્યો.

ਸੋਰੁ ਪਰਾ ਸਭ ਹੀ ਨਰ ਜਾਗੇ ॥
sor paraa sabh hee nar jaage |

અવાજ થતાં બધા સૈનિકો જાગી ગયા

ਗਹਿ ਗਹਿ ਸਸਤ੍ਰ ਬੀਰ ਰਿਸ ਪਾਗੇ ॥੩॥
geh geh sasatr beer ris paage |3|

ભારે ખળભળાટ મચી ગયો અને બધા લોકો ઉભા થઈ ગયા. તેઓએ બહાદુરી અને ઉત્સાહ સાથે તેમના હથિયારો ઉપાડ્યા.3.

ਛੂਟਨ ਲਗੀ ਤੁਫੰਗੈ ਤਬਹੀ ॥
chhoottan lagee tufangai tabahee |

ત્યારબાદ બંદૂકોએ ગોળીબાર શરૂ કર્યો

ਗਹਿ ਗਹਿ ਸਸਤ੍ਰ ਰਿਸਾਨੇ ਸਬਹੀ ॥
geh geh sasatr risaane sabahee |

બંદૂકોમાંથી શોટની વોલીઓનું વિસર્જન તરત જ શરૂ થયું. દરેક જણ ગુસ્સામાં હતા, હાથમાં હાથ પકડીને.

ਕ੍ਰੂਰ ਭਾਤਿ ਤਿਨ ਕਰੀ ਪੁਕਾਰਾ ॥
kraoor bhaat tin karee pukaaraa |

તેઓએ (પઠાણો) ભયંકર અવાજ કર્યો.

ਸੋਰੁ ਸੁਨਾ ਸਰਤਾ ਕੈ ਪਾਰਾ ॥੪॥
sor sunaa sarataa kai paaraa |4|

તેઓએ વિવિધ ભયાનક બૂમો પાડી. નદીની બીજી બાજુએ અવાજ સંભળાયો.4.

ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥
bhujang prayaat chhand |

ભુજંગ પ્રયાત શ્લોક

ਬਜੀ ਭੈਰ ਭੁੰਕਾਰ ਧੁੰਕੈ ਨਗਾਰੇ ॥
bajee bhair bhunkaar dhunkai nagaare |

જોર જોરથી ઘંટડીઓ રણકી ઉઠી.

ਮਹਾ ਬੀਰ ਬਾਨੈਤ ਬੰਕੇ ਬਕਾਰੇ ॥
mahaa beer baanait banke bakaare |

બગલ્સ ફૂંકાયા, ટ્રમ્પેટ ગૂંજ્યા, મહાન નાયકો મેદાનમાં પ્રવેશ્યા, મોટેથી બૂમો પાડતા.

ਭਏ ਬਾਹੁ ਆਘਾਤ ਨਚੇ ਮਰਾਲੰ ॥
bhe baahu aaghaat nache maraalan |

(લંબાયેલા) હાથો (એકબીજા પર) અથડાયા અને ઘોડાઓ નાચવા લાગ્યા.

ਕ੍ਰਿਪਾ ਸਿੰਧੁ ਕਾਲੀ ਗਰਜੀ ਕਰਾਲੰ ॥੫॥
kripaa sindh kaalee garajee karaalan |5|

બંને બાજુથી, હથિયારો બળથી રણકતા હતા અને ઘોડાઓ નાચતા હતા, એવું લાગતું હતું કે ભયંકર દેવી કાલી યુદ્ધના મેદાનમાં ગર્જના કરી રહી છે.5.

ਨਦੀਯੰ ਲਖ੍ਯੋ ਕਾਲਰਾਤ੍ਰ ਸਮਾਨੰ ॥
nadeeyan lakhayo kaalaraatr samaanan |

(તે પઠાણો) નદીને કાલ-રાત્રી માનતા હતા,

ਕਰੇ ਸੂਰਮਾ ਸੀਤਿ ਪਿੰਗੰ ਪ੍ਰਮਾਨੰ ॥
kare sooramaa seet pingan pramaanan |

નદી મૃત્યુની રાત જેવી દેખાતી હતી, સખત ઠંડીએ સૈનિકોને તંગ કરી દીધા હતા.

ਇਤੇ ਬੀਰ ਗਜੇ ਭਏ ਨਾਦ ਭਾਰੇ ॥
eite beer gaje bhe naad bhaare |

અહીંથી યોદ્ધાઓ ગર્જના કરી અને ભયંકર અવાજો સંભળાવા લાગ્યા.

ਭਜੇ ਖਾਨ ਖੂਨੀ ਬਿਨਾ ਸਸਤ੍ਰ ਝਾਰੇ ॥੬॥
bhaje khaan khoonee binaa sasatr jhaare |6|

નાયકો આ (મારી) બાજુએ ગર્જના કરે છે અને લોહિયાળ ખાન તેમના શસ્ત્રોનો ઉપયોગ કર્યા વિના ભાગી ગયા હતા.6.

ਨਰਾਜ ਛੰਦ ॥
naraaj chhand |

નારજ સ્તન્ઝા

ਨਿਲਜ ਖਾਨ ਭਜਿਯੋ ॥
nilaj khaan bhajiyo |

નિર્લજ ખાન ભાગી ગયો.

ਕਿਨੀ ਨ ਸਸਤ੍ਰ ਸਜਿਯੋ ॥
kinee na sasatr sajiyo |

બેશરમ ખાન ભાગી ગયા અને તેમાંથી કોઈએ હથિયાર પહેર્યા નહીં.

ਸੁ ਤਿਆਗ ਖੇਤ ਕੋ ਚਲੇ ॥
su tiaag khet ko chale |

તેઓ રાણુ-ભૂમિનો ત્યાગ કરીને ચાલ્યા ગયા

ਸੁ ਬੀਰ ਬੀਰਹਾ ਭਲੇ ॥੭॥
su beer beerahaa bhale |7|

તેઓ બહાદુર નાયકો હોવાનો ઢોંગ કરતા હોવા છતાં તેઓ યુદ્ધભૂમિ છોડી ગયા.7.

ਚਲੇ ਤੁਰੇ ਤੁਰਾਇ ਕੈ ॥
chale ture turaae kai |

(તેઓએ) ઘોડાઓને ભગાડી દીધા.

ਸਕੈ ਨ ਸਸਤ੍ਰ ਉਠਾਇ ਕੈ ॥
sakai na sasatr utthaae kai |

તેઓ દોડતા ઘોડાઓ પર ચાલ્યા ગયા અને શસ્ત્રોનો ઉપયોગ કરી શક્યા નહીં.

ਨ ਲੈ ਹਥਿਆਰ ਗਜਹੀ ॥
n lai hathiaar gajahee |

તેમ જ (તેઓ) શસ્ત્રો વહન કરતા નથી.

ਨਿਹਾਰਿ ਨਾਰਿ ਲਜਹੀ ॥੮॥
nihaar naar lajahee |8|

તેઓ શૂરવીરોની જેમ જોરથી બૂમો પાડતા ન હતા અને મહિલાઓને જોઈને શરમ અનુભવતા હતા.8.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહરા

ਬਰਵਾ ਗਾਉ ਉਜਾਰ ਕੈ ਕਰੇ ਮੁਕਾਮ ਭਲਾਨ ॥
baravaa gaau ujaar kai kare mukaam bhalaan |

રસ્તામાં તેઓએ બરવા ગામ લૂંટી લીધું અને ભલ્લોન ખાતે રોકાઈ ગયા.

ਪ੍ਰਭ ਬਲ ਹਮੈ ਨ ਛੁਇ ਸਕੈ ਭਾਜਤ ਭਏ ਨਿਦਾਨ ॥੯॥
prabh bal hamai na chhue sakai bhaajat bhe nidaan |9|

પ્રભુની કૃપાને લીધે તેઓ મને સ્પર્શી શક્યા નહિ અને છેવટે નાસી ગયા.9.

ਤਵ ਬਲਿ ਈਹਾ ਨ ਪਰ ਸਕੈ ਬਰਵਾ ਹਨਾ ਰਿਸਾਇ ॥
tav bal eehaa na par sakai baravaa hanaa risaae |

તારી કૃપાને લીધે, હે પ્રભુ! તેઓ કોઈ હરામખોર કરી શક્યા નહીં, પરંતુ ભારે ક્રોધથી ભરાઈને તેઓએ બરવા ગામનો નાશ કર્યો.

ਸਾਲਿਨ ਰਸ ਜਿਮ ਬਾਨੀਯ ਰੋਰਨ ਖਾਤ ਬਨਾਇ ॥੧੦॥
saalin ras jim baaneey roran khaat banaae |10|

જેમ કે વિષ્યા (બાનિયા), માંસનો સ્વાદ ચાખવા ઈચ્છતો હોવા છતાં, વાસ્તવમાં તેનો સ્વાદ લઈ શકતો નથી, પરંતુ તેના બદલે તે સૂકા ઘઉંનો મીઠું ચડાવેલું સૂપ તૈયાર કરે છે અને ખાય છે. 10.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਗ੍ਰੰਥੇ ਖਾਨਜਾਦੇ ਕੋ ਆਗਮਨ ਤ੍ਰਾਸਿਤ ਉਠ ਜੈਬੋ ਬਰਨਨੰ ਨਾਮ ਦਸਮੋ ਧਯਾਇ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੧੦॥੩੫੪॥
eit sree bachitr naattak granthe khaanajaade ko aagaman traasit utth jaibo barananan naam dasamo dhayaae samaapatam sat subham sat |10|354|

બચિત્તર નાટકના દસમા પ્રકરણનો અંત શીર્ષક ધરાવતા ���ખાનઝાદાના અભિયાનનું વર્ણન અને ભયમાંથી તેમની ઉડાન���.10.354.

ਹੁਸੈਨੀ ਜੁਧ ਕਥਨੰ ॥
husainee judh kathanan |

હુસૈની સાથેના યુદ્ધનું વર્ણન:

ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥
bhujang prayaat chhand |

ભુજંગ પ્રયાત શ્લોક

ਗਯੋ ਖਾਨਜਾਦਾ ਪਿਤਾ ਪਾਸ ਭਜੰ ॥
gayo khaanajaadaa pitaa paas bhajan |

ખાનઝાદા ભાગીને પિતા પાસે ગયો.

ਸਕੈ ਜ੍ਵਾਬੁ ਦੈ ਨ ਹਨੇ ਸੂਰ ਲਜੰ ॥
sakai jvaab dai na hane soor lajan |

ખાનઝાદા તેના પિતા પાસે ભાગી ગયો અને તેના વર્તનથી શરમાઈ ગયો, તે બોલી શક્યો નહીં.

ਤਹਾ ਠੋਕਿ ਬਾਹਾ ਹੁਸੈਨੀ ਗਰਜਿਯੰ ॥
tahaa tthok baahaa husainee garajiyan |

(પછી) હુસૈનીએ ત્યાં ગર્જના કરી, હાથ માર્યો