શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1239


ਬਿਸੁਕਰਮਾ ਕੀ ਜਾਨ ਕੁਮਾਰੀ ॥੧੪॥
bisukaramaa kee jaan kumaaree |14|

જાણે વિશ્વકર્માની પુત્રી. 14.

ਇਕ ਚਤੁਰਾ ਅਰੁ ਦੁਤਿਯ ਚਿਤੇਰੀ ॥
eik chaturaa ar dutiy chiteree |

એક હોશિયાર અને બીજો હોશિયાર,

ਪ੍ਰਤਿਮਾ ਦੁਤਿਯ ਮਦਨ ਜਨ ਕੇਰੀ ॥
pratimaa dutiy madan jan keree |

મનો એ કામની બીજી મૂર્તિ છે.

ਗੋਰ ਬਰਨ ਅਰੁ ਖਾਏ ਪਾਨਾ ॥
gor baran ar khaae paanaa |

(તે) ગોરા રંગની હતી અને પાન ખાતી હતી.

ਜਾਨੁਕ ਚੜਾ ਚੰਦ ਅਸਮਾਨਾ ॥੧੫॥
jaanuk charraa chand asamaanaa |15|

(એવું લાગતું હતું) જાણે આકાશમાં ચંદ્ર ઉગ્યો હોય. 15.

ਤਾ ਕੇ ਧਾਮ ਚਿਤੇਰਨਿ ਗਈ ॥
taa ke dhaam chiteran gee |

(તેણી) ચિટેરી (દેવદૂત) તેના ઘરે ગઈ

ਲਿਖਿ ਲ੍ਯਾਵਤ ਪ੍ਰਤਿਮਾ ਤਿਹ ਭਈ ॥
likh layaavat pratimaa tih bhee |

અને તેની એક તસવીર લાવ્યો.

ਜਬ ਲੈ ਕਰਿ ਕਰ ਸਾਹ ਨਿਹਾਰੀ ॥
jab lai kar kar saah nihaaree |

જ્યારે રાજાએ તેના હાથમાં મૂર્તિ જોઈ.

ਜਾਨੁਕ ਤਾਨਿ ਕਟਾਰੀ ਮਾਰੀ ॥੧੬॥
jaanuk taan kattaaree maaree |16|

(એવું લાગતું હતું કે) જાણે (કામદેવ) એ દોરને ચુસ્તપણે કાપી નાખ્યો હતો. 16.

ਸਭ ਸੁਧਿ ਗਈ ਮਤ ਹ੍ਵੈ ਝੂੰਮਾ ॥
sabh sudh gee mat hvai jhoonmaa |

(તેની) આખી ચેતના જતી રહી અને તે નશાની હાલતમાં નાચવા લાગ્યો.

ਘਾਇ ਲਗੇ ਘਾਯਲ ਜਨੁ ਘੂੰਮਾ ॥
ghaae lage ghaayal jan ghoonmaa |

(આવું દેખાતું હતું) જાણે ઘા ફરતો હતો.

ਤਨ ਕੀ ਰਹੀ ਨ ਤਨਿਕ ਸੰਭਾਰਾ ॥
tan kee rahee na tanik sanbhaaraa |

તે પોતાના શરીરની સંભાળ રાખી શકતો ન હતો.

ਜਨੁ ਡਸਿ ਗਯੋ ਨਾਗ ਕੌਡਿਯਾਰਾ ॥੧੭॥
jan ddas gayo naag kauaddiyaaraa |17|

જાણે કાંટા વડે સાપ કરડ્યો હોય. 17.

ਇਕ ਦਿਨ ਕਰੀ ਸਾਹ ਮਿਜਮਾਨੀ ॥
eik din karee saah mijamaanee |

એક દિવસ રાજાની મિજબાની હતી

ਸਭ ਪੁਰ ਨਾਰਿ ਧਾਮ ਮਹਿ ਆਨੀ ॥
sabh pur naar dhaam meh aanee |

અને શહેરની તમામ સ્ત્રીઓને મહેલમાં લઈ આવ્યા.

ਸਿਧ ਪਾਲ ਕੀ ਸੁਤਾ ਜਬਾਈ ॥
sidh paal kee sutaa jabaaee |

જ્યારે સિદ્ધ પાલની પુત્રી આવી, (તે આ રીતે દેખાઈ)

ਸਕਲ ਦੀਪ ਜ੍ਯੋਂ ਸਭਾ ਸੁਹਾਈ ॥੧੮॥
sakal deep jayon sabhaa suhaaee |18|

જાણે આખી સભામાં દીપક આશીર્વાદરૂપ બની ગયો. 18.

ਛਿਦ੍ਰ ਬੀਚ ਕਰਿ ਤਾਹਿ ਨਿਹਾਰਾ ॥
chhidr beech kar taeh nihaaraa |

એક છિદ્ર દ્વારા તેણે (રાજા) જોયું,

ਹਜਰਤਿ ਭਯੋ ਤਬੈ ਮਤਵਾਰਾ ॥
hajarat bhayo tabai matavaaraa |

ત્યારે જ હઝરત મતવાલા બન્યા.

ਮਨ ਤਰੁਨੀ ਕੇ ਰੂਪ ਬਿਕਾਨ੍ਰਯੋ ॥
man tarunee ke roop bikaanrayo |

(તેનું) મન સ્ત્રીના રૂપ પર વેચાઈ ગયું

ਮ੍ਰਿਤਕ ਸੋ ਤਨੁ ਰਹਿਯੋ ਪਛਾਨ੍ਯੋ ॥੧੯॥
mritak so tan rahiyo pachhaanayo |19|

અને (આ) સમજો કે તેનું શરીર લોત જેવું બની ગયું. 19.

ਹਜਰਤਿ ਸਕਲ ਪਠਾਨ ਬੁਲਾਏ ॥
hajarat sakal patthaan bulaae |

હઝરતે બધા પઠાણોને બોલાવ્યા

ਸਿਧ ਪਾਲ ਕੈ ਧਾਮ ਪਠਾਏ ॥
sidh paal kai dhaam patthaae |

અને સિદ્ધ પાલના ઘરે મોકલ્યો.

ਕੈ ਅਪਨੀ ਦੁਹਿਤਾ ਮੁਹਿ ਦੀਜੈ ॥
kai apanee duhitaa muhi deejai |

(તેમના દ્વારા મોકલીને) કાં તો મને તમારી પુત્રી આપો.

ਨਾਤਰ ਮੀਚ ਮੂੰਡ ਪਰ ਲੀਜੈ ॥੨੦॥
naatar meech moondd par leejai |20|

નહિંતર, વિચારો કે મૃત્યુ તમારા માથા પર આવી ગયું છે. 20.

ਸਕਲ ਪਠਾਨ ਤਵਨ ਕੇ ਗਏ ॥
sakal patthaan tavan ke ge |

બધા પઠાણો તેના (ઘરે) ગયા.

ਹਜਰਤਿ ਕਹੀ ਸੁ ਭਾਖਤ ਭਏ ॥
hajarat kahee su bhaakhat bhe |

તેણે હઝરત જે કહ્યું હતું તે કહ્યું

ਸਿਧ ਪਾਲ ਧੰਨ ਭਾਗ ਤਿਹਾਰੇ ॥
sidh paal dhan bhaag tihaare |

કે ઓ સિદ્ધ પાલ! તમે નસીબદાર છો

ਗ੍ਰਿਹ ਆਵਹਿਗੇ ਸਾਹ ਸਵਾਰੇ ॥੨੧॥
grih aavahige saah savaare |21|

(કારણ કે) રાજાની સવારી તમારા ઘરે આવશે. 21.

ਸਿਧ ਪਾਲ ਐਸੋ ਜਬ ਸੁਨਾ ॥
sidh paal aaiso jab sunaa |

જ્યારે સિદ્ધ પાલે આ સાંભળ્યું.

ਅਧਿਕ ਦੁਖਿਤ ਹ੍ਵੈ ਮਸਤਕ ਧੁਨਾ ॥
adhik dukhit hvai masatak dhunaa |

(પછી) તેણે અત્યંત દુ:ખમાં તેના કપાળને સ્પર્શ કર્યો.

ਦੈਵ ਕਵਨ ਗਤਿ ਕਰੀ ਹਮਾਰੀ ॥
daiv kavan gat karee hamaaree |

(એ વિચારીને) ભગવાને મારી કેવી હાલત કરી છે?

ਗ੍ਰਿਹ ਅਸਿ ਉਪਜੀ ਸੁਤਾ ਦੁਖਾਰੀ ॥੨੨॥
grih as upajee sutaa dukhaaree |22|

મારા ઘરે આવી દુઃખી દીકરીનો જન્મ થયો છે. 22.

ਜੌ ਨਹਿ ਦੇਤ ਤੁ ਬਿਗਰਤ ਕਾਜਾ ॥
jau neh det tu bigarat kaajaa |

જો તે ન આપે તો કામ બગડે છે (એટલે કે રાજા નારાજ થાય છે).

ਜਾਤ ਦਏ ਛਤ੍ਰਿਨ ਕੀ ਲਾਜਾ ॥
jaat de chhatrin kee laajaa |

જો હું આપું, તો છત્રીઓ લોજ જેવી લાગે છે.

ਮੁਗਲ ਪਠਾਨ ਤੁਰਕ ਘਰ ਮਾਹੀ ॥
mugal patthaan turak ghar maahee |

(કારણ કે) મુઘલ, પઠાણ કે તુર્કનું ઘર

ਅਬ ਲਗਿ ਗੀ ਛਤ੍ਰਾਨੀ ਨਾਹੀ ॥੨੩॥
ab lag gee chhatraanee naahee |23|

(કોઈ) હજી છત્રાણી ગયા નથી. 23.

ਛਤ੍ਰਿਨ ਕੇ ਅਬ ਲਗੇ ਨ ਭਈ ॥
chhatrin ke ab lage na bhee |

હજુ સુધી છત્રીઓમાં થયું નથી

ਦੁਹਿਤਾ ਕਾਢਿ ਤੁਰਕ ਕਹ ਦਈ ॥
duhitaa kaadt turak kah dee |

કે તુર્કોને (ઘરેથી) લઈ જવામાં આવ્યા અને એક પુત્રી આપવામાં આવી.

ਰਜਪੂਤਨ ਕੇ ਹੋਤਹ ਆਈ ॥
rajapootan ke hotah aaee |

રાજપૂતોમાં બનતું આવ્યું છે

ਪੁਤ੍ਰੀ ਧਾਮ ਮਲੇਛ ਪਠਾਈ ॥੨੪॥
putree dhaam malechh patthaaee |24|

કે દીકરીઓને (મલેછાના ઘરે) મોકલવામાં આવી છે. 24.

ਹਾਡਨ ਏਕ ਦੂਸਰਨ ਖਤ੍ਰੀ ॥
haaddan ek doosaran khatree |

(પણ) આ એક હોડી અને બીજી છત્રીઓ

ਤੁਰਕਨ ਕਹ ਇਨ ਦਈ ਨ ਪੁਤ੍ਰੀ ॥
turakan kah in dee na putree |

તુર્કોને ક્યારેય પોતાનું પુત્રત્વ આપ્યું નહીં.

ਜੋ ਛਤ੍ਰੀ ਅਸ ਕਰਮ ਕਮਾਵੈ ॥
jo chhatree as karam kamaavai |

જે છત્રી આ પ્રકારનું કામ કરે છે,

ਕੁੰਭੀ ਨਰਕ ਦੇਹ ਜੁਤ ਜਾਵੈ ॥੨੫॥
kunbhee narak deh jut jaavai |25|

(પછી) તે પોતાના શરીર સાથે કુમ્ફી નરકમાં જાય છે. 25.

ਜੋ ਨਰ ਤੁਰਕਹਿ ਦੇਤ ਦੁਲਾਰੀ ॥
jo nar turakeh det dulaaree |

જે પુરૂષ તુર્કોને પુત્રીઓ આપે છે,

ਧ੍ਰਿਗ ਧ੍ਰਿਗ ਜਗ ਤਿਹ ਕਰਤ ਉਚਾਰੀ ॥
dhrig dhrig jag tih karat uchaaree |

દુનિયા તેને 'ધ્રીગ ધૃગ' કહે છે.

ਲੋਕ ਪ੍ਰਲੋਕ ਤਾਹਿ ਕੋ ਜੈਹੈ ॥
lok pralok taeh ko jaihai |

તે (છત્ર) ના લોકો પરલોકમાં (બંને) જશે.