શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 282


ਕਹੂੰ ਭੂਤ ਪ੍ਰੇਤ ਭਕੰਤ ॥
kahoon bhoot pret bhakant |

ક્યાંક ભૂત બોલે છે

ਸੁ ਕਹੂੰ ਕਮਧ ਉਠੰਤ ॥
su kahoon kamadh utthant |

ક્યાંક ભૂત-પ્રેતની બૂમો પડવા લાગી તો ક્યાંક યુદ્ધના મેદાનમાં માથા વગરના થડ ઊગવા લાગ્યા.

ਕਹੂੰ ਨਾਚ ਬੀਰ ਬੈਤਾਲ ॥
kahoon naach beer baitaal |

બૈતાલ બીર ક્યાંક નૃત્ય કરી રહ્યું છે

ਸੋ ਬਮਤ ਡਾਕਣਿ ਜੁਆਲ ॥੭੮੧॥
so bamat ddaakan juaal |781|

ક્યાંક બહાદુર બેતાલો નાચ્યા તો ક્યાંક વેમ્પાયરોએ અગ્નિની જ્વાળાઓ ઉભી કરી.781.

ਰਣ ਘਾਇ ਘਾਏ ਵੀਰ ॥
ran ghaae ghaae veer |

યોદ્ધાઓ યુદ્ધના મેદાનમાં ઘા સહન કરી રહ્યા છે,

ਸਭ ਸ੍ਰੋਣ ਭੀਗੇ ਚੀਰ ॥
sabh sron bheege cheer |

યુદ્ધના મેદાનમાં ઘાયલ થવા પર યોદ્ધાઓના વસ્ત્રો લોહીથી ભરાઈ ગયા હતા

ਇਕ ਬੀਰ ਭਾਜਿ ਚਲੰਤ ॥
eik beer bhaaj chalant |

એક યોદ્ધા ભાગી જાય છે (યુદ્ધભૂમિમાંથી).

ਇਕ ਆਨ ਜੁਧ ਜੁਟੰਤ ॥੭੮੨॥
eik aan judh juttant |782|

એક તરફ યોદ્ધાઓ ભાગી રહ્યા છે અને બીજી બાજુ યુદ્ધમાં આવીને લડી રહ્યા છે.782.

ਇਕ ਐਂਚ ਐਂਚ ਕਮਾਨ ॥
eik aainch aainch kamaan |

ધનુષ્ય ખેંચીને

ਤਕ ਵੀਰ ਮਾਰਤ ਬਾਨ ॥
tak veer maarat baan |

એક તરફ યોદ્ધાઓ ધનુષ્ય લંબાવીને તીર છોડે છે

ਇਕ ਭਾਜ ਭਾਜ ਮਰੰਤ ॥
eik bhaaj bhaaj marant |

એક ભાગી જતાં મરી રહ્યો છે,

ਨਹੀ ਸੁਰਗ ਤਉਨ ਬਸੰਤ ॥੭੮੩॥
nahee surag taun basant |783|

બીજી બાજુ તેઓ ભાગી રહ્યા છે અને અંતિમ શ્વાસ લઈ રહ્યા છે, પરંતુ તેમને સ્વર્ગમાં સ્થાન મળતું નથી.783.

ਗਜ ਰਾਜ ਬਾਜ ਅਨੇਕ ॥
gaj raaj baaj anek |

ઘણા હાથી અને ઘોડાઓ મૃત્યુ પામ્યા.

ਜੁਝੇ ਨ ਬਾਚਾ ਏਕ ॥
jujhe na baachaa ek |

ઘણા હાથી અને ઘોડાઓ મૃત્યુ પામ્યા અને એક પણ બચ્યો નહીં

ਤਬ ਆਨ ਲੰਕਾ ਨਾਥ ॥
tab aan lankaa naath |

પછી લંકાના રાજા વિભીષણ આવ્યા

ਜੁਝਯੋ ਸਿਸਨ ਕੇ ਸਾਥ ॥੭੮੪॥
jujhayo sisan ke saath |784|

પછી લંકાના ભગવાન વિભીષણ છોકરાઓ સાથે લડ્યા.784.

ਬਹੋੜਾ ਛੰਦ ॥
bahorraa chhand |

બહોરા સ્ટેન્ઝા

ਲੰਕੇਸ ਕੇ ਉਰ ਮੋ ਤਕ ਬਾਨ ॥
lankes ke ur mo tak baan |

શ્રી રામના પુત્ર (લવ) એ વિભીષણની છાતીમાં છરો માર્યો

ਮਾਰਯੋ ਰਾਮ ਸਿਸਤ ਜਿ ਕਾਨ ॥
maarayo raam sisat ji kaan |

રામના પુત્રોએ ધનુષ્ય ખેંચતા લંકાના રાજાના હૃદયમાં તીર માર્યું

ਤਬ ਗਿਰਯੋ ਦਾਨਵ ਸੁ ਭੂਮਿ ਮਧ ॥
tab girayo daanav su bhoom madh |

તેથી વિભીષણ પૃથ્વી પર પડ્યા,

ਤਿਹ ਬਿਸੁਧ ਜਾਣ ਨਹੀ ਕੀਯੋ ਬਧ ॥੭੮੫॥
tih bisudh jaan nahee keeyo badh |785|

તે રાક્ષસ પૃથ્વી પર પડી ગયો અને તેને બેભાન સમજીને છોકરાઓએ તેને માર્યો નહિ.785.

ਤਬ ਰੁਕਯੋ ਤਾਸ ਸੁਗ੍ਰੀਵ ਆਨ ॥
tab rukayo taas sugreev aan |

પછી સુગ્રીવ આવીને તેની સાથે ઊભો રહ્યો (અને કહેવા લાગ્યો-)

ਕਹਾ ਜਾਤ ਬਾਲ ਨਹੀ ਪੈਸ ਜਾਨ ॥
kahaa jaat baal nahee pais jaan |

પછી સુગ્રીવ ત્યાં આવીને રોકાઈ ગયો અને બોલ્યો, હે છોકરાઓ! તમે ક્યાં જઈ રહ્યા છો? તમે દૂર જઈ શકતા નથી અને સુરક્ષિત રહી શકતા નથી.���

ਤਬ ਹਣਯੋ ਬਾਣ ਤਿਹ ਭਾਲ ਤਕ ॥
tab hanayo baan tih bhaal tak |

પછી (પ્રેમ) એનું કપાળ જોયું અને તીર માર્યું,

ਤਿਹ ਲਗਯੋ ਭਾਲ ਮੋ ਰਹਯੋ ਚਕ ॥੭੮੬॥
tih lagayo bhaal mo rahayo chak |786|

પછી ઋષિના છોકરાઓએ તેના કપાળને નિશાન બનાવ્યું અને તેનું તીર માર્યું જે તેના કપાળ પર વાગ્યું અને તીરની તીક્ષ્ણતા અનુભવીને તે ક્રિયાહીન થઈ ગયો.786.

ਚਪ ਚਲੀ ਸੈਣ ਕਪਣੀ ਸੁ ਕ੍ਰੁਧ ॥
chap chalee sain kapanee su krudh |

વાંદરાઓની સેના ગુસ્સે થઈ ગઈ (એક જ વારમાં) અને ભાગી ગઈ,

ਨਲ ਨੀਲ ਹਨੂ ਅੰਗਦ ਸੁ ਜੁਧ ॥
nal neel hanoo angad su judh |

આ જોઈને આખી સેના દબાઈ ગઈ અને ભારે રોષમાં આવીને તેઓ નલ, નીલ, હનુમાન અને અંગદ સાથે યુદ્ધ કરવા લાગ્યા.

ਤਬ ਤੀਨ ਤੀਨ ਲੈ ਬਾਲ ਬਾਨ ॥
tab teen teen lai baal baan |

તે જ સમયે, બાળકોએ ગુસ્સાથી ત્રણ તીર લીધા

ਤਿਹ ਹਣੋ ਭਾਲ ਮੋ ਰੋਸ ਠਾਨ ॥੭੮੭॥
tih hano bhaal mo ros tthaan |787|

પછી છોકરાઓએ ત્રણ ત્રણ તીર લીધા અને બધાના કપાળ પર માર્યા.787.

ਜੋ ਗਏ ਸੂਰ ਸੋ ਰਹੇ ਖੇਤ ॥
jo ge soor so rahe khet |

જે યોદ્ધાઓ ગયા તેઓ યુદ્ધના મેદાનમાં જ રહ્યા.

ਜੋ ਬਚੇ ਭਾਜ ਤੇ ਹੁਇ ਅਚੇਤ ॥
jo bache bhaaj te hue achet |

જેઓ મેદાનમાં રહ્યા તેઓ મોતને ભેટ્યા અને જે બચી ગયા તેઓ હોશ ગુમાવીને ભાગી ગયા

ਤਬ ਤਕਿ ਤਕਿ ਸਿਸ ਕਸਿ ਬਾਣ ॥
tab tak tak sis kas baan |

પછી બાળકોએ એક પછી એક તીર છોડ્યા

ਦਲ ਹਤਯੋ ਰਾਘਵੀ ਤਜਿ ਕਾਣਿ ॥੭੮੮॥
dal hatayo raaghavee taj kaan |788|

પછી તે છોકરાઓએ ચુસ્તપણે તેમના તીર પર તેમના નિશાન પર તીર માર્યા અને નિર્ભયપણે રામના દળોનો નાશ કર્યો.788.

ਅਨੂਪ ਨਰਾਜ ਛੰਦ ॥
anoop naraaj chhand |

અનૂપ નિરાજ સ્ટેન્ઝા

ਸੁ ਕੋਪਿ ਦੇਖਿ ਕੈ ਬਲੰ ਸੁ ਕ੍ਰੁਧ ਰਾਘਵੀ ਸਿਸੰ ॥
su kop dekh kai balan su krudh raaghavee sisan |

બળવાનનો ક્રોધ જોઈને શ્રીરામના પુત્રો ક્રોધિત થઈ જાય છે.

ਬਚਿਤ੍ਰ ਚਿਤ੍ਰਤ ਸਰੰ ਬਬਰਖ ਬਰਖਣੋ ਰਣੰ ॥
bachitr chitrat saran babarakh barakhano ranan |

રામના છોકરાઓ (પુત્રો) ની શક્તિ અને ક્રોધાવેશ જોઈને અને તે અદ્ભુત પ્રકારના યુદ્ધમાં તીરોની તે વોલીની કલ્પના કરવી,

ਭਭਜਿ ਆਸੁਰੀ ਸੁਤੰ ਉਠੰਤ ਭੇਕਰੀ ਧੁਨੰ ॥
bhabhaj aasuree sutan utthant bhekaree dhunan |

રાક્ષસોના પુત્રો (વિભીષણ વગેરે) દોડી રહ્યા છે અને ભયંકર અવાજ આવે છે.

ਭ੍ਰਮੰਤ ਕੁੰਡਲੀ ਕ੍ਰਿਤੰ ਪਪੀੜ ਦਾਰਣੰ ਸਰੰ ॥੭੮੯॥
bhramant kunddalee kritan papeerr daaranan saran |789|

રાક્ષસોની સેના, ભયંકર અવાજ ઉઠાવતી, દૂર ભાગી અને ગોળ ગોળ ભટકતી રહી.789.

ਘੁਮੰਤ ਘਾਇਲੋ ਘਣੰ ਤਤਛ ਬਾਣਣੋ ਬਰੰ ॥
ghumant ghaaeilo ghanan tatachh baanano baran |

મોટા ભાગના ફટારો આસપાસ ફરે છે અને તીક્ષ્ણ તીરોથી વીંધાય છે.

ਭਭਜ ਕਾਤਰੋ ਕਿਤੰ ਗਜੰਤ ਜੋਧਣੋ ਜੁਧੰ ॥
bhabhaj kaataro kitan gajant jodhano judhan |

તીક્ષ્ણ બાણોથી ઘાયલ થયેલા ઘણા યોદ્ધાઓ ભટકવા લાગ્યા અને ઘણા યોદ્ધાઓ ભટકવા લાગ્યા અને ઘણા યોદ્ધાઓ ગર્જના કરવા લાગ્યા અને તેમાંથી ઘણા લાચાર બની ગયા.

ਚਲੰਤ ਤੀਛਣੋ ਅਸੰ ਖਿਮੰਤ ਧਾਰ ਉਜਲੰ ॥
chalant teechhano asan khimant dhaar ujalan |

તીક્ષ્ણ તલવારો ફરે છે અને સફેદ બ્લેડ ચમકે છે.

ਪਪਾਤ ਅੰਗਦ ਕੇਸਰੀ ਹਨੂ ਵ ਸੁਗ੍ਰਿਵੰ ਬਲੰ ॥੭੯੦॥
papaat angad kesaree hanoo v sugrivan balan |790|

યુદ્ધના મેદાનમાં સફેદ ધારવાળી તીક્ષ્ણ તલવારનો પ્રહાર થયો, અંગદ, હનુમાન, સુગ્રીવ વગેરેનું બળ દૂર થવા લાગ્યું.790.

ਗਿਰੰਤ ਆਮੁਰੰ ਰਣੰ ਭਭਰਮ ਆਸੁਰੀ ਸਿਸੰ ॥
girant aamuran ranan bhabharam aasuree sisan |

(આ રીતે નાયકો પડ્યા છે) જાણે પવનના બળથી ભાલાઓ પૃથ્વી પર પડ્યા છે.

ਤਜੰਤ ਸੁਆਮਣੋ ਘਰੰ ਭਜੰਤ ਪ੍ਰਾਨ ਲੇ ਭਟੰ ॥
tajant suaamano gharan bhajant praan le bhattan |

તેઓના મોંમાંથી ધૂળ અને લોહીની ઉલટીઓથી ભરપૂર.

ਉਠੰਤ ਅੰਧ ਧੁੰਧਣੋ ਕਬੰਧ ਬੰਧਤੰ ਕਟੰ ॥
autthant andh dhundhano kabandh bandhatan kattan |

ડાકણો આકાશમાં ચીસો પાડે છે અને શિયાળ પૃથ્વી પર ફરે છે.

ਲਗੰਤ ਬਾਣਾਣੋ ਬਰੰ ਗਿਰੰਤ ਭੂਮਿ ਅਹਵਯੰ ॥੭੯੧॥
lagant baanaano baran girant bhoom ahavayan |791|

ભૂત-પ્રેત વાતો કરે છે અને પોસ્ટમેન ઓડકાર કરે છે. 792.

ਪਪਾਤ ਬ੍ਰਿਛਣੰ ਧਰੰ ਬਬੇਗ ਮਾਰ ਤੁਜਣੰ ॥
papaat brichhanan dharan babeg maar tujanan |

મુખ્ય યોદ્ધાઓ પર્વતોની જેમ પૃથ્વી પર પડે છે.

ਭਰੰਤ ਧੂਰ ਭੂਰਣੰ ਬਮੰਤ ਸ੍ਰੋਣਤੰ ਮੁਖੰ ॥
bharant dhoor bhooranan bamant sronatan mukhan |

તીર વડે મારવામાં આવતા યોદ્ધાઓ ઝડપથી પૃથ્વી પર પડવા લાગ્યા, તેમના શરીર પર ધૂળ ચોંટી ગઈ અને તેમના મોંમાંથી લોહી નીકળ્યું.