શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 930


ਭੁਜੰਗ ਛੰਦ ॥
bhujang chhand |

ભુજંગ શ્લોક:

ਚਹੂੰ ਓਰ ਤੇ ਚਾਵਡੈ ਚੀਤਕਾਰੀ ॥
chahoon or te chaavaddai cheetakaaree |

તેઓ ચારે બાજુથી ચીસો પાડે છે.

ਰਹੇ ਗਿਧ ਆਕਾਸ ਮੰਡਰਾਇ ਭਾਰੀ ॥
rahe gidh aakaas manddaraae bhaaree |

મોટા ગીધ આકાશમાં ઉડી રહ્યા છે.

ਲਗੇ ਘਾਇ ਜੋਧਾ ਗਿਰੇ ਭੂਮਿ ਭਾਰੇ ॥
lage ghaae jodhaa gire bhoom bhaare |

મહાન યોદ્ધાઓ ઘાયલ થઈને જમીન પર પડ્યા.

ਐਸੀ ਭਾਤਿ ਝੂਮੇ ਮਨੌ ਮਤਵਾਰੇ ॥੨੭॥
aaisee bhaat jhoome manau matavaare |27|

તેઓ આ રીતે સ્વિંગ કરે છે, જાણે તેઓ ખૂબ જ મસ્તીમાં હોય. 27.

ਪਰੀ ਬਾਨ ਗੋਲਾਨ ਕੀ ਭੀਰ ਭਾਰੀ ॥
paree baan golaan kee bheer bhaaree |

ગોળીઓ અને તીરોનો ભારે (વરસાદ) છે.

ਬਹੈ ਤੀਰ ਤਰਵਾਰਿ ਕਾਤੀ ਕਟਾਰੀ ॥
bahai teer taravaar kaatee kattaaree |

તલવારો, ખંજર, બરછી અને તીર ફરતા હોય છે.

ਹਠੈ ਐਠਿਯਾਰੇ ਮਹਾਬੀਰ ਧਾਏ ॥
hatthai aaitthiyaare mahaabeer dhaae |

મોટા હઠીલા અને લોભી નાયકો પડ્યા છે.

ਬਧੇ ਗੋਲ ਗਾੜੇ ਚਲੇ ਖੇਤ ਆਏ ॥੨੮॥
badhe gol gaarre chale khet aae |28|

સર્કલ બનાવીને તેઓ યુદ્ધના મેદાનમાં આવ્યા છે. 28.

ਗੁਰਿਯਾ ਖੇਲ ਮਹਮੰਦਿ ਲੇਜਾਕ ਮਾਰੇ ॥
guriyaa khel mahamand lejaak maare |

ગુરિયા ખેલ (ગુરેખેલ) મહામંડી, લેજક,

ਦਓਜਈ ਅਫਰੀਤਿ ਲੋਦੀ ਸੰਘਾਰੇ ॥
dojee afareet lodee sanghaare |

દોજાઈ, આફ્રિદી અને લોદી જાતિના લોકો માર્યા ગયા છે.

ਬਲੀ ਸੂਰ ਨ੍ਰਯਾਜੀ ਐਸੀ ਭਾਤਿ ਕੂਟੇ ॥
balee soor nrayaajee aaisee bhaat kootte |

પરાક્રમી નિયાઝી યોદ્ધાઓને આ રીતે મારવામાં આવે છે.

ਚਲੇ ਭਾਜ ਜੋਧਾ ਸਭੈ ਸੀਸ ਫੂਟੇ ॥੨੯॥
chale bhaaj jodhaa sabhai sees footte |29|

(જેના) મસ્તક ફાડી નાખવામાં આવ્યા છે, તે બધા યોદ્ધાઓ ભાગી ગયા છે. 29.

ਸਵੈਯਾ ॥
savaiyaa |

સ્વ:

ਸੂਰ ਗਏ ਕਟਿ ਕੈ ਝਟ ਦੈ ਤਬ ਬਾਲ ਕੁਪੀ ਹਥਿਆਰ ਸੰਭਾਰੇ ॥
soor ge katt kai jhatt dai tab baal kupee hathiaar sanbhaare |

જ્યારે યોદ્ધાઓ ઉતાવળે ચાલ્યા ગયા ત્યારે પઠાણીએ શસ્ત્રો ઉપાડ્યા અને ખૂબ ગુસ્સે થયા.

ਪਟਿਸ ਲੋਹ ਹਥੀ ਪਰਸੇ ਇਕ ਬਾਰ ਹੀ ਬੈਰਨਿ ਕੇ ਤਨ ਝਾਰੇ ॥
pattis loh hathee parase ik baar hee bairan ke tan jhaare |

કેટલાકે લડવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો, કેટલાક ભયથી મૃત્યુ પામ્યા હતા અને જેઓ બચી ગયા હતા તેઓ મૃત સમાન હતા.

ਏਕ ਲਰੇ ਇਕ ਹਾਰਿ ਟਰੇ ਇਕ ਦੇਖਿ ਡਰੇ ਮਰਿ ਗੇ ਬਿਨੁ ਮਾਰੇ ॥
ek lare ik haar ttare ik dekh ddare mar ge bin maare |

એક લડે છે, એક પરાજિત થાય છે, એકને જોઈને ડરી જાય છે અને કોઈને માર્યા વિના જ માર્યા જાય છે.

ਬੀਰ ਕਰੋਰਿ ਸਰਾਸਨ ਛੋਰਿ ਤ੍ਰਿਣਾਨ ਕੌ ਤੋਰਿ ਸੁ ਆਨਨ ਡਾਰੇ ॥੩੦॥
beer karor saraasan chhor trinaan kau tor su aanan ddaare |30|

અને હજારો લોકોએ ધનુષ ફેંક્યા અને હાર સ્વીકારી.(30)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਕੋਪੇ ਅਰਿ ਬਿਲੋਕਿ ਤਬ ਭਾਰੇ ॥
kope ar bilok tab bhaare |

ત્યારે આ જોઈને દુશ્મનો ખૂબ ગુસ્સે થયા

ਦੁੰਦਭ ਚਲੇ ਬਜਾਇ ਨਗਾਰੇ ॥
dundabh chale bajaae nagaare |

અને ઘંટ અને સીટી વગાડીને ચાલ્યા ગયા.

ਟੂਟੇ ਚਹੂੰ ਓਰ ਰਿਸਿ ਕੈ ਕੈ ॥
ttootte chahoon or ris kai kai |

(દુશ્મન સૈનિકો) ગુસ્સે થવું

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਕੇ ਆਯੁਧੁ ਲੈ ਕੈ ॥੩੧॥
bhaat bhaat ke aayudh lai kai |31|

અને તેમાંથી દરેકે અલગ-અલગ શસ્ત્રો લીધા અને ચારે બાજુથી અલગ પડી ગયા. 31.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਬਜ੍ਰਬਾਨ ਬਿਛੂਆ ਬਿਸਿਖ ਬਰਸਿਯੋ ਸਾਰ ਅਪਾਰ ॥
bajrabaan bichhooaa bisikh barasiyo saar apaar |

બજરબન, વિછુઆ, તીર વગેરે સ્વરૂપે લોખંડનો પુષ્કળ વરસાદ થયો

ਊਚ ਨੀਚ ਕਾਯਰ ਸੁਭਟ ਸਭ ਕੀਨੇ ਇਕ ਸਾਰ ॥੩੨॥
aooch neech kaayar subhatt sabh keene ik saar |32|

કે ઉંચા અને નીચા, કાયર અને બહાદુર બધાને સરખા બનાવ્યા. 32.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਐਸੀ ਭਾਤਿ ਖੇਤ ਜਬ ਪਰਿਯੋ ॥
aaisee bhaat khet jab pariyo |

આ તે છે જ્યારે યુદ્ધ થયું

ਅਰਬ ਰਾਇ ਕੁਪਿ ਬਚਨ ਉਚਰਿਯੋ ॥
arab raae kup bachan uchariyo |

જ્યારે આવી સ્થિતિ ઊભી થઈ ત્યારે અર્થ રાય (દુશ્મન) મોટેથી બોલ્યા,

ਯਾ ਕੋ ਜਿਯਤ ਜਾਨ ਨਹੀ ਦੀਜੈ ॥
yaa ko jiyat jaan nahee deejai |

તેમને જીવવા ન દો

ਘੇਰਿ ਦਸੋ ਦਿਸਿ ਤੇ ਬਧੁ ਕੀਜੈ ॥੩੩॥
gher daso dis te badh keejai |33|

'તેમને જવા દો નહીં, તેમને ઘેરી લો અને સખત લડાઈ આપો.'(33)

ਅਰਬ ਰਾਇ ਕੁਪਿ ਬਚਨ ਉਚਾਰੇ ॥
arab raae kup bachan uchaare |

અરેબિયાના રાજાએ ગુસ્સે થઈને શબ્દો ઉચ્ચાર્યા,

ਕੋਪੇ ਸੂਰਬੀਰ ਐਠ੍ਰਯਾਰੇ ॥
kope soorabeer aaitthrayaare |

તેની જુસ્સાદાર વાતો સાંભળીને તેના અહંકારીઓ તૈયાર થઈ ગયા.

ਤਾਨਿ ਕਮਾਨਨ ਬਾਨ ਚਲਾਏ ॥
taan kamaanan baan chalaae |

(તેઓએ) ધનુષ્ય બાંધ્યા અને તીર માર્યા,

ਬੇਧਿ ਬਾਲ ਕੋ ਪਾਰ ਪਰਾਏ ॥੩੪॥
bedh baal ko paar paraae |34|

તેઓએ તેમના ધનુષ્યમાંથી તીર છોડ્યા અને મહિલાને માર્યા.(34)

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહીરા

ਬੇਧਿ ਬਾਨ ਜਬ ਤਨ ਗਏ ਤਬ ਤ੍ਰਿਯ ਕੋਪ ਬਢਾਇ ॥
bedh baan jab tan ge tab triy kop badtaae |

જ્યારે તેના શરીર પર તીર મારવામાં આવ્યા ત્યારે તે ક્રોધિત થઈ ગઈ.

ਅਮਿਤ ਜੁਧ ਤਿਹ ਠਾ ਕਿਯੋ ਸੋ ਮੈ ਕਹਤ ਬਨਾਇ ॥੩੫॥
amit judh tih tthaa kiyo so mai kahat banaae |35|

ભયાનક લડાઈ, જે તેણીએ પરિણમ્યું, હું, હવે, તે સંબંધિત કરવા જઈ રહ્યો છું,(35)

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોપાઈ

ਲਗੇ ਦੇਹ ਤੇ ਬਾਨ ਨਿਕਾਰੇ ॥
lage deh te baan nikaare |

તેણે શરીરમાં ફસાયેલા તીરને બહાર કાઢ્યા

ਤਨ ਪੁਨਿ ਵਹੈ ਬੈਰਿਯਨ ਮਾਰੇ ॥
tan pun vahai bairiyan maare |

તીર, જેમાંથી વીંધેલા હતા, તેણીએ તેમને ઉપાડી લીધા

ਜਿਨ ਕੀ ਦੇਹ ਘਾਵ ਦਿੜ ਲਾਗੇ ॥
jin kee deh ghaav dirr laage |

જેમના શરીર પર મોટા ઘા છે,

ਤੁਰਤ ਬਰੰਗਨਿਨ ਸੋ ਅਨੁਰਾਗੇ ॥੩੬॥
turat baranganin so anuraage |36|

બહાર નીકળી, અને તે જ દુશ્મન પર પાછું ફેંકી દીધું.(36)

ਐਸੀ ਭਾਤਿ ਬੀਰ ਬਹੁ ਮਾਰੇ ॥
aaisee bhaat beer bahu maare |

ઘણા વીરોને આ રીતે માર્યા ગયા.

ਬਾਜੀ ਕਰੀ ਰਥੀ ਹਨਿ ਡਾਰੇ ॥
baajee karee rathee han ddaare |

તે તીર કોને માર્યા, તે પરીઓ લઈ ગયા

ਤੁਮਲ ਜੁਧ ਤਿਹ ਠਾ ਅਤਿ ਮਚਿਯੋ ॥
tumal judh tih tthaa at machiyo |

ત્યાં ખૂબ જ કડવું યુદ્ધ થયું

ਏਕ ਸੂਰ ਜੀਯਤ ਨਹ ਬਚਿਯੋ ॥੩੭॥
ek soor jeeyat nah bachiyo |37|

મૃત્યુમાંથી અને કોઈને પણ જીવ બચાવ્યો ન હતો.(37)

ਅਰਬ ਰਾਇ ਆਪਨ ਤਬ ਧਾਯੋ ॥
arab raae aapan tab dhaayo |

તેથી અરબના રાજા પોતે આગળ વધ્યા