શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1088


ਖੜਗ ਕਾਢ ਕਰ ਮੈ ਲਯੋ ਮੋਹਿ ਨ ਪਕਰਿਯੋ ਕੋਇ ॥
kharrag kaadt kar mai layo mohi na pakariyo koe |

(રાજાએ) હાથમાં તલવાર કાઢી અને કહ્યું, "કોઈને મને પકડવા ન દો."

ਕੈ ਕਾਢੌਂ ਇਹ ਕੈ ਜਰੌਂ ਕਰਤਾ ਕਰੈ ਸੋ ਹੋਇ ॥੨੫॥
kai kaadtauan ih kai jarauan karataa karai so hoe |25|

અથવા હું તેને ખેંચીશ, અથવા બર્ન કરીશ. (પહેલાં) કર્તા જે કંઈ કરશે, તે થશે. 25.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਖੜਗ ਕਾਢਿ ਕਰ ਮਾਝ ਧਵਾਵਤ ਹੈ ਭਯੋ ॥
kharrag kaadt kar maajh dhavaavat hai bhayo |

(રાજા ત્યાં આવ્યો) હાથમાં તલવાર લઈને ઘોડો ચલાવતો હતો

ਜਰਤ ਜਹਾ ਤ੍ਰਿਯ ਹੁਤੀ ਚਿਤਾ ਮੈ ਪਤਿ ਗਯੋ ॥
jarat jahaa triy hutee chitaa mai pat gayo |

જ્યાં મહિલા સળગી રહી હતી અને પતિ ચિતામાં પ્રવેશ્યો હતો.

ਪਕਰ ਭੁਜਾ ਤੇ ਐਂਚਿ ਤਰੁਨ ਤਰੁਨੀ ਲਿਯੋ ॥
pakar bhujaa te aainch tarun tarunee liyo |

રાજાએ સ્ત્રીને હાથથી પકડીને બહાર ખેંચી લીધી

ਹੋ ਰਾਜ ਸਿੰਘਾਸਨ ਪਾਵ ਬਹੁਰਿ ਅਪਨੋ ਦਿਯੋ ॥੨੬॥
ho raaj singhaasan paav bahur apano diyo |26|

અને પછી તમારા પગ સિંહાસન પર મૂકો. 26.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਨਿਰਖ ਰਾਵ ਤਨ ਕਹਿ ਉਠੇ ਧੰਨ੍ਯ ਧੰਨ੍ਯ ਸਭ ਸੂਰ ॥
nirakh raav tan keh utthe dhanay dhanay sabh soor |

રાજાને જોઈને બધા યોદ્ધાઓ ધન્ય કહેવા લાગ્યા.

ਮਰੈ ਸ੍ਵਰਗ ਬਾਸਾ ਤਿਨੈ ਜੀਵਤ ਬਾਚਾ ਪੂਰ ॥੨੭॥
marai svarag baasaa tinai jeevat baachaa poor |27|

(આવા વીર) મૃત્યુ પછી સ્વર્ગમાં જાય છે અને જીવતી વખતે પોતાની વાત પૂરી કરે છે. 27.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਸਭ ਰਾਨਿਨ ਐਸੇ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥
sabh raanin aaise sun paayo |

જ્યારે બધી રાણીઓએ આ સાંભળ્યું

ਤਾਹਿ ਜਰਤ ਨ੍ਰਿਪ ਆਪੁ ਬਚਾਯੋ ॥
taeh jarat nrip aap bachaayo |

કે રાજાએ પોતે જ એ સડતી સ્ત્રીને બચાવી છે. (ક્રિયાપદ સ્વરૂપો જુઓ)

ਮਰਤ ਹੁਤੀ ਜੀਵਤ ਸੋ ਭਈ ॥
marat hutee jeevat so bhee |

શું મરવાનું હતું, તે જીવતી થઈ ગઈ

ਜੀਵਤ ਹੁਤੀ ਮ੍ਰਿਤਕ ਹ੍ਵੈ ਗਈ ॥੨੮॥
jeevat hutee mritak hvai gee |28|

અને જે જીવતી હતી, તે મરી ગઈ. 28.

ਅਬ ਹਮ ਕੌ ਨ੍ਰਿਪ ਚਿਤ ਨ ਲਯੈ ਹੈ ॥
ab ham kau nrip chit na layai hai |

(બીજી રાણીએ વિચાર્યું) હવે રાજા મને તેના મહેલમાં નહીં રાખે

ਵਾਹੀ ਕੇ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਬਸਿ ਜੈ ਹੈ ॥
vaahee ke hvai kai bas jai hai |

અને તે તેના દ્વારા વસવાટ કરશે.

ਅਬ ਕਛੁ ਐਸ ਉਪਾਇ ਬਨਾਊ ॥
ab kachh aais upaae banaaoo |

હવે આવું કંઈક કરીએ

ਯਾ ਸੌ ਪਤਿ ਕੀ ਪ੍ਰੀਤ ਮਿਟਾਊ ॥੨੯॥
yaa sau pat kee preet mittaaoo |29|

જેની મદદથી હું મારા પતિના પ્રેમને ખતમ કરી શકું છું. 29.

ਦੇਖਹੁ ਇਹ ਰਾਵਹਿ ਕ੍ਯਾ ਕਹਿਯੈ ॥
dekhahu ih raaveh kayaa kahiyai |

જુઓ, આ રાજાને શું કહેવું જોઈએ.

ਮਨ ਮੈ ਸਮੁਝਿ ਮੌਨਿ ਹ੍ਵੈ ਰਹਿਯੈ ॥
man mai samujh mauan hvai rahiyai |

મનમાં સમજો અને મૌન રહો.

ਜੋ ਲੈ ਮੂਰਤਿ ਜਾਰ ਕੀ ਜਰੀ ॥
jo lai moorat jaar kee jaree |

તેને યારની મૂર્તિ સાથે બાળવામાં આવે છે.

ਤਾ ਕੇ ਹੇਤ ਇਤੀ ਇਨ ਕਰੀ ॥੩੦॥
taa ke het itee in karee |30|

આ (રાજા)એ તેના માટે ઘણું કર્યું છે. 30.

ਯਹ ਲੈ ਮੂਰਤਿ ਜਾਰ ਕੀ ਜਰੀ ॥
yah lai moorat jaar kee jaree |

તે માણસની મૂર્તિને બાળવા માંગતો હતો,

ਹ੍ਵੈ ਹੈ ਅਰਧ ਜਰੀ ਹੂੰ ਪਰੀ ॥
hvai hai aradh jaree hoon paree |

તે હજી અડધી બળી છે.

ਜੌ ਤਾ ਕੌ ਇਹ ਰਾਵ ਨਿਹਾਰੈ ॥
jau taa kau ih raav nihaarai |

જો આ રાજા તેને જુએ

ਅਬ ਹੀ ਯਾ ਕੌ ਜਿਯਤੇ ਮਾਰੈ ॥੩੧॥
ab hee yaa kau jiyate maarai |31|

તો હવે તેને જીવતો મારી નાખો. 31.

ਯੌ ਜਬ ਬੈਨ ਰਾਵ ਸੁਨਿ ਪਾਯੋ ॥
yau jab bain raav sun paayo |

જ્યારે રાજાએ આ સાંભળ્યું

ਹੇਰਨ ਤਵਨ ਚਿਤਾ ਕਹ ਆਯੋ ॥
heran tavan chitaa kah aayo |

તેથી તેમની ચિતા જોવા આવ્યા હતા.

ਅਰਧ ਜਰੀ ਪ੍ਰਤਿਮਾ ਲਹਿ ਲੀਨੀ ॥
aradh jaree pratimaa leh leenee |

તેણે અડધી બળેલી મૂર્તિ લઈ લીધી

ਪ੍ਰੀਤਿ ਜੁ ਬਢੀ ਹੁਤੀ ਤਜਿ ਦੀਨੀ ॥੩੨॥
preet ju badtee hutee taj deenee |32|

અને (તે રાણી માટે) જે પ્રેમ વધી ગયો હતો, તેણે તેનો ત્યાગ કર્યો. 32.

ਤਬ ਬਾਨੀ ਨਭ ਤੇ ਇਹ ਹੋਈ ॥
tab baanee nabh te ih hoee |

પછી આકાશ ખુલ્યું

ਉਡਗ ਪ੍ਰਭਾ ਮਹਿ ਦੋਸੁ ਨ ਕੋਈ ॥
auddag prabhaa meh dos na koee |

કે 'ઉદગ પ્રભા' (ઉદગીન્દ્ર પ્રભા)માં કોઈ દોષ નથી.

ਬਿਸੁਸਿ ਪ੍ਰਭਾ ਯਹਿ ਚਰਿਤ ਬਨਾਯੋ ॥
bisus prabhaa yeh charit banaayo |

બિસુસી પ્રભા' (બિસુનાથ પ્રભા) એ આ પાત્રનું સર્જન કર્યું છે

ਤਾ ਤੇ ਚਿਤ ਤੁਮਰੋ ਡਹਿਕਾਯੋ ॥੩੩॥
taa te chit tumaro ddahikaayo |33|

જેના કારણે તમારું મન ભ્રમિત થઈ ગયું છે. 33.

ਜਿਹ ਤ੍ਰਿਯ ਤੁਮ ਤਨ ਜਰਿਯੋ ਨ ਗਯੋ ॥
jih triy tum tan jariyo na gayo |

તે સ્ત્રી પાસેથી જે તમારા માટે બળી ન હતી,

ਤਵਨਿ ਬਾਲ ਅਸਿ ਚਰਿਤ ਬਨਯੋ ॥
tavan baal as charit banayo |

તે સ્ત્રીએ આ પાત્ર બનાવ્યું છે.

ਜਿਨਿ ਨ੍ਰਿਪ ਕੀ ਯਾ ਸੌ ਰੁਚਿ ਬਾਢੈ ॥
jin nrip kee yaa sau ruch baadtai |

તેના માટે રાજાનો પ્રેમ વધે

ਜੀਯਤ ਹਮੈ ਛੋਰਿ ਕਰਿ ਛਾਡੈ ॥੩੪॥
jeeyat hamai chhor kar chhaaddai |34|

અને અમને જીવતા છોડી દો. 34.

ਤਬ ਰਾਜੇ ਐਸੇ ਸੁਨਿ ਪਾਈ ॥
tab raaje aaise sun paaee |

પછી રાજાએ આ સાંભળ્યું

ਸਾਚੀ ਹੀ ਸਾਚੀ ਠਹਰਾਈ ॥
saachee hee saachee tthaharaaee |

સાચું (શ્લોક) સાચું તરીકે સ્વીકારો.

ਉਡਗਿ ਪ੍ਰਭਾ ਤਨ ਅਤਿ ਹਿਤ ਕੀਨੋ ॥
auddag prabhaa tan at hit keeno |

(રાજા) ઉદગ પ્રભામાં ખૂબ રસ લીધો

ਵਾ ਸੌ ਤ੍ਯਾਗਿ ਨੇਹ ਸਭ ਦੀਨੋ ॥੩੫॥
vaa sau tayaag neh sabh deeno |35|

અને તેણી (બીજા) સાથેના તમામ પ્રેમનો ત્યાગ કર્યો. 35.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਸ੍ਰੀ ਉਡਗਿੰਦ੍ਰ ਪ੍ਰਭਾ ਭਏ ਰਾਜ ਕਰਿਯੋ ਸੁਖ ਮਾਨ ॥
sree uddagindr prabhaa bhe raaj kariyo sukh maan |

રાજા શ્રી ઉદગીન્દ્ર પ્રભા સાથે રાજીખુશીથી રાજ કરતા હતા.

ਬਿਸੁਸਿ ਪ੍ਰਭਾ ਸੰਗ ਦੋਸਤੀ ਦੀਨੀ ਤ੍ਯਾਗ ਨਿਦਾਨ ॥੩੬॥
bisus prabhaa sang dosatee deenee tayaag nidaan |36|

બિસુસી પ્રભા સાથેની મિત્રતા આખરે છૂટી ગઈ. 36.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੦੦॥੩੭੬੩॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade doe sau charitr samaapatam sat subham sat |200|3763|afajoon|

અહીં શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંવાદના 200મા અધ્યાયનું સમાપન છે, બધું જ શુભ છે. 200.3763. ચાલે છે

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ: