શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1084


ਬੈਠਿ ਸਭਾ ਕਛੁ ਕਾਜ ਸਵਾਰੈ ॥
baitth sabhaa kachh kaaj savaarai |

(તે સમયે) તેઓ રાજ્યસભામાં બેસીને કોઈ કામ કરી રહ્યા હતા.

ਤਾ ਕੇ ਤਿਲਹਿ ਬਿਲੋਕਿਯੋ ਜਬ ਹੀ ॥
taa ke tileh bilokiyo jab hee |

જ્યારે (તેણે) તેનો છછુંદર જોયો

ਭਰਮ ਬਢਿਯੋ ਰਾਜਾ ਕੈ ਤਬ ਹੀ ॥੭॥
bharam badtiyo raajaa kai tab hee |7|

તેથી તેની શંકા વધી.7.

ਤਬ ਨ੍ਰਿਪ ਤਿਨ ਮੰਤ੍ਰਿਨ ਗਹਿ ਮਾਰਿਯੋ ॥
tab nrip tin mantrin geh maariyo |

પછી રાજાએ તે મંત્રીઓને (શંકાના આધારે) મોતને ઘાટ ઉતારી દીધા.

ਇਨ ਰਾਨੀ ਸੌ ਕਾਜ ਬਿਗਾਰਿਯੋ ॥
ein raanee sau kaaj bigaariyo |

(કારણ કે) તે રાણી સાથે કંઈક ખરાબ કરવામાં આવ્યું હતું.

ਦਿਬ੍ਰਯ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਇਨ ਕੇ ਕਤ ਹੋਈ ॥
dibray drisatt in ke kat hoee |

તેમની પાસે બેવડી દ્રષ્ટિ કેવી રીતે હોઈ શકે?

ਕੇਲ ਕਰੇ ਬਿਨੁ ਲਖੈ ਨ ਕੋਈ ॥੮॥
kel kare bin lakhai na koee |8|

રતિ-ક્રિડા કર્યા વિના (આ છછુંદર) કેવી રીતે જોઈ શકાય. 8.

ਜਬ ਮੰਤ੍ਰੀ ਦੋਊ ਨ੍ਰਿਪ ਮਾਰਿਯੋ ॥
jab mantree doaoo nrip maariyo |

જ્યારે રાજાએ બે મંત્રીઓને મારી નાખ્યા

ਸਾਹ ਤਨੈ ਤਿਨ ਪੂਤ ਪੁਕਾਰਿਯੋ ॥
saah tanai tin poot pukaariyo |

તેથી તેઓના પુત્રોએ રાજાને પોકાર કર્યો

ਏਕ ਚਿਤਉਰ ਪਦੁਮਿਨਿ ਨਾਰੀ ॥
ek chitaur padumin naaree |

કે ચિત્તોડમાં એક પદ્મણી સ્ત્રી છે.

ਜਾ ਸਮ ਕਾਨ ਸੁਨੀ ਨ ਨਿਹਾਰੀ ॥੯॥
jaa sam kaan sunee na nihaaree |9|

તેમની જેમ મેં ન તો મારા કાનથી સાંભળ્યું છે અને ન તો મારી આંખે જોયું છે. 9.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਤਨਿਕ ਭਨਕ ਪਦੁਮਿਨਿ ਜਬ ਸਹ ਕਾਨਨ ਪਰੀ ॥
tanik bhanak padumin jab sah kaanan paree |

જ્યારે પદ્મણી વિશે, રાજાના કાનમાં થોડો કળતર થયો

ਅਮਿਤ ਸੈਨ ਲੈ ਸੰਗ ਚੜਤ ਤਿਤ ਕੌ ਕਰੀ ॥
amit sain lai sang charrat tith kau karee |

તેથી (તે) અસંખ્ય સેના લઈને તે તરફ ધસી ગયો.

ਗੜਹਿ ਗਿਰਦ ਕਰਿ ਜੁਧ ਬਹੁਤ ਭਾਤਿਨ ਕਰਿਯੋ ॥
garreh girad kar judh bahut bhaatin kariyo |

(તેણે) કિલ્લાને ઘેરી લીધો અને મહાન યુદ્ધ કર્યું.

ਹੋ ਜੈਨ ਲਾਵਦੀ ਤਬੈ ਚਿਤ ਮੈ ਰਿਸਿ ਭਰਿਯੋ ॥੧੦॥
ho jain laavadee tabai chit mai ris bhariyo |10|

ત્યારે અલાઉદ્દીન ગુસ્સાથી ભરાઈ ગયો. 10.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਨਿਜੁ ਕਰਿ ਲਾਇ ਆਂਬ ਤਿਨ ਖਾਏ ॥
nij kar laae aanb tin khaae |

(રાજા) પોતાના હાથે આંબાના વૃક્ષો વાવ્યા અને પછી તેમની કેરીઓ ખાધી (એટલે લાંબા સમય સુધી યુદ્ધ ચાલુ રહ્યું).

ਗੜ ਚਿਤੌਰ ਹਾਥ ਨਹਿ ਆਏ ॥
garr chitauar haath neh aae |

પરંતુ ચિત્તોડના કિલ્લાને સ્પર્શશો નહીં.

ਤਬ ਤਿਨ ਸਾਹ ਦਗਾ ਯੌ ਕਿਯੋ ॥
tab tin saah dagaa yau kiyo |

પછી રાજાએ આ રીતે છેતરપિંડી કરી

ਲਿਖਿ ਕੈ ਲਿਖੋ ਪਠੈ ਇਕ ਦਿਯੋ ॥੧੧॥
likh kai likho patthai ik diyo |11|

અને પત્ર લખીને મોકલ્યો. 11.

ਸੁਨੁ ਰਾਨਾ ਜੀ ਮੈ ਅਤਿ ਹਾਰੋ ॥
sun raanaa jee mai at haaro |

(પત્રમાં લખેલું) હે રાજા! સાંભળો હું ખૂબ થાકી ગયો છું (કિલ્લાને ઘેરીને).

ਅਬ ਛੋਡਤ ਹੌ ਦੁਰਗ ਤਿਹਾਰੋ ॥
ab chhoddat hau durag tihaaro |

હવે હું તમારો કિલ્લો છોડીશ.

ਏਕ ਸ੍ਵਾਰ ਸੌ ਮੈ ਹ੍ਯਾਂ ਆਊ ॥
ek svaar sau mai hayaan aaoo |

હું અહીં માત્ર એક સવાર સાથે (કિલ્લાની અંદર) આવીશ

ਗੜਿਹਿ ਨਿਹਾਰਿ ਘਰਹਿ ਉਠਿ ਜਾਊ ॥੧੨॥
garrihi nihaar ghareh utth jaaoo |12|

અને હું કિલ્લો જોઈને ઘરે જઈશ. 12.

ਰਾਨਾ ਬਾਤ ਤਬੈ ਯਹ ਮਾਨੀ ॥
raanaa baat tabai yah maanee |

ત્યારે રાણેએ આ વાત સ્વીકારી હતી

ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਕੀ ਰੀਤਿ ਨ ਜਾਨੀ ॥
bhed abhed kee reet na jaanee |

અને તફાવત સમજી શક્યો નહીં.

ਏਕ ਸ੍ਵਾਰ ਸੰਗ ਲੈ ਤਹ ਗਯੋ ॥
ek svaar sang lai tah gayo |

(તે) એક સવાર સાથે ત્યાં ગયો

ਤਾ ਕੌ ਸੰਗ ਅਪਨੇ ਕਰਿ ਲਯੋ ॥੧੩॥
taa kau sang apane kar layo |13|

અને તેને પોતાની પાસે રાખ્યો હતો. 13.

ਜੋ ਜੋ ਦ੍ਵਾਰ ਉਤਰਤ ਗੜ ਆਵੈ ॥
jo jo dvaar utarat garr aavai |

તે કિલ્લાના દરવાજેથી નીચે આવે છે,

ਤਹੀ ਤਹੀ ਸਿਰਪਾਉ ਬਧਾਵੈ ॥
tahee tahee sirapaau badhaavai |

ત્યાં (તેમને) સિરપાવ અર્પણ કરવામાં આવ્યો હતો.

ਸਪਤ ਦ੍ਵਾਰ ਉਤਰਤ ਜਬ ਭਯੋ ॥
sapat dvaar utarat jab bhayo |

જ્યારે તેણે સાતમા દરવાજાથી ઉતરવાનું શરૂ કર્યું

ਤਬ ਹੀ ਪਕਰਿ ਨਰਾਧਿਪ ਲਯੋ ॥੧੪॥
tab hee pakar naraadhip layo |14|

તેથી તેણે રાજાને પકડ્યો. 14.

ਐਸੀ ਭਾਤਿ ਸਾਹਿ ਛਲ ਕੀਨੋ ॥
aaisee bhaat saeh chhal keeno |

રાજાએ આ રીતે છેતરપિંડી કરી.

ਮੂਰਖ ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਨ ਚੀਨੋ ॥
moorakh bhed abhed na cheeno |

મૂર્ખ રાજાને ભેદ સમજાયો નહિ.

ਜਬ ਲੰਘਿ ਸਭ ਦ੍ਰੁਗ ਦ੍ਵਾਰਨ ਆਯੋ ॥
jab langh sabh drug dvaaran aayo |

જ્યારે તે કિલ્લાઓના તમામ દરવાજાઓમાંથી પસાર થયો,

ਤਬ ਹੀ ਬਾਧਿ ਤਵਨ ਕੌ ਲ੍ਯਾਯੋ ॥੧੫॥
tab hee baadh tavan kau layaayo |15|

પછી તેને બાંધીને લઈ આવ્યો. 15.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਜਬ ਰਾਨਾ ਛਲ ਸੌ ਗਹਿਯੋ ਕਹਿਯੋ ਹਨਤ ਹੈ ਤੋਹਿ ॥
jab raanaa chhal sau gahiyo kahiyo hanat hai tohi |

જ્યારે રાણે યુક્તિથી પકડાયો ત્યારે તેણે કહ્યું કે હું તને મારી નાખીશ.

ਨਾਤਰ ਅਪਨੀ ਪਦੁਮਿਨੀ ਆਨਿ ਦੀਜਿਯੈ ਮੋਹਿ ॥੧੬॥
naatar apanee paduminee aan deejiyai mohi |16|

નહિતર મને તમારી પદ્મણી લાવો. 16.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਤਬ ਪਦੁਮਿਨਿ ਇਹ ਚਰਿਤ ਬਨਾਯੋ ॥
tab padumin ih charit banaayo |

જ્યારે પદ્મણીએ આ પાત્રનું સર્જન કર્યું હતું.

ਗੌਰਾ ਬਾਦਿਲ ਨਿਕਟ ਬੁਲਾਯੋ ॥
gauaraa baadil nikatt bulaayo |

ગોરા અને બાદલ (નામ યોદ્ધાઓ) ને પોતાની પાસે બોલાવ્યા.

ਤਿਨ ਪ੍ਰਤਿ ਕਹਿਯੋ ਕਹਿਯੋ ਮੁਰਿ ਕੀਜੈ ॥
tin prat kahiyo kahiyo mur keejai |

તેણે તેઓને કહ્યું કે (તમે) હું કહું તેમ કરો

ਹਜਰਤਿ ਸਾਥ ਜ੍ਵਾਬ ਯੌ ਦੀਜੈ ॥੧੭॥
hajarat saath jvaab yau deejai |17|

અને આ જવાબ રાજાને આપો. 17.

ਅਸਟ ਸਹਸ ਪਾਲਕੀ ਸਵਾਰੋ ॥
asatt sahas paalakee savaaro |

(અને કહ્યું) આઠ હજાર પાલખીઓ તૈયાર કરો

ਅਸਟ ਅਸਟ ਤਾ ਮੈ ਭਟ ਡਾਰੋ ॥
asatt asatt taa mai bhatt ddaaro |

અને તે પાલખીઓમાં આઠ યોદ્ધાઓ મૂકો.

ਗੜ ਲਗਿ ਲਿਆਇ ਸਭਨ ਤਿਨ ਧਰੋ ॥
garr lag liaae sabhan tin dharo |

તેમને કિલ્લામાં લાવો અને તે બધાને રાખો