શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1312


ਹਮਰੋ ਪਾਪ ਪੁਰਾਤਨ ਗਯੋ ॥
hamaro paap puraatan gayo |

મારા જૂના પાપો દૂર થઈ ગયા છે.

ਸਫਲ ਜਨਮ ਹਮਰੋ ਅਬ ਭਯੋ ॥
safal janam hamaro ab bhayo |

મારો જન્મ હવે સફળ થયો છે.

ਜਗੰਨਾਥ ਕੋ ਪਾਯੋ ਦਰਸਨ ॥
jaganaath ko paayo darasan |

(તેમણે) જગનનાથની મુલાકાત લીધી

ਔਰ ਕਰਾ ਹਾਥਨ ਪਗ ਪਰਸਨ ॥੪॥
aauar karaa haathan pag parasan |4|

અને હાથ વડે ચરણ સ્પર્શ કર્યો. 4.

ਤਬ ਲਗ ਭੂਪ ਸੁਤਾ ਤਹ ਆਈ ॥
tab lag bhoop sutaa tah aaee |

ત્યાં સુધી રાજાની પુત્રી ત્યાં આવી.

ਪਿਤਾ ਸੁਨਤ ਅਸ ਕਹਾ ਸੁਨਾਈ ॥
pitaa sunat as kahaa sunaaee |

(તેણે) પિતાને આ રીતે કહ્યું,

ਸੁਨਿ ਮੈ ਸੈਨ ਆਜੁ ਹਿਯਾ ਕਰਿ ਹੋ ॥
sun mai sain aaj hiyaa kar ho |

સાંભળો! હું આજે અહીં જ રહીશ.

ਜਿਹ ਏ ਕਹੈ ਤਿਸੀ ਕਹ ਬਰਿ ਹੋ ॥੫॥
jih e kahai tisee kah bar ho |5|

જે જગનનાથ કહેવાશે તેની સાથે હું લગ્ન કરીશ. 5.

ਪ੍ਰਾਤ ਉਠੀ ਤਹ ਤੇ ਸੋਈ ਜਬ ॥
praat utthee tah te soee jab |

જ્યારે (તે) ત્યાં સૂતી હોય ત્યારે સવારે જાગી જાય છે

ਬਚਨ ਕਹਾ ਪਿਤ ਸੰਗ ਇਹ ਬਿਧਿ ਤਬ ॥
bachan kahaa pit sang ih bidh tab |

પછી પિતાને આ રીતે વાત કરી,

ਸੁਘਰ ਸੈਨ ਖਤ੍ਰੀ ਜੋ ਆਹੀ ॥
sughar sain khatree jo aahee |

સુગર સેન, જે એક છત્રી છે,

ਜਗੰਨਾਥ ਦੀਨੀ ਮੈ ਤਾਹੀ ॥੬॥
jaganaath deenee mai taahee |6|

જગનનાથે મને તેમને આપ્યો છે. 6.

ਰਾਜੈ ਬਚਨ ਸੁਨਾ ਇਹ ਬਿਧਿ ਜਬ ॥
raajai bachan sunaa ih bidh jab |

જ્યારે રાજાએ આવા શબ્દો સાંભળ્યા,

ਐਸ ਕਹਾ ਦੁਹਿਤਾ ਕੇ ਸੰਗ ਤਬ ॥
aais kahaa duhitaa ke sang tab |

પછી દીકરી આમ કહેવા લાગી.

ਜਗੰਨਾਥ ਜਾ ਕਹ ਤੂ ਦੀਨੀ ॥
jaganaath jaa kah too deenee |

જગનનાથ જેને તમે આપ્યા છે,

ਹਮ ਸੌ ਜਾਤ ਨ ਤਾ ਸੌ ਲੀਨੀ ॥੭॥
ham sau jaat na taa sau leenee |7|

હું તેની પાસેથી તે પાછું લઈ શકતો નથી.7.

ਭੇਦ ਅਭੇਦ ਨ ਕਛੁ ਜੜ ਪਾਯੋ ॥
bhed abhed na kachh jarr paayo |

તે મૂર્ખ કેટલાક રહસ્યો સમજી શક્યો નહીં.

ਇਹ ਛਲ ਅਪਨਾ ਮੂੰਡ ਮੁੰਡਾਯੋ ॥
eih chhal apanaa moondd munddaayo |

આ યુક્તિથી માથું મુંડાવ્યું (એટલે છેતરપિંડી).

ਜਗੰਨਾਥ ਕੋ ਬਚਨ ਪਛਾਨਾ ॥
jaganaath ko bachan pachhaanaa |

જગન્નાથની વાત (રાજાએ તેને સ્વીકારી લીધી.)

ਰਾਜ ਸੁਤਾ ਲੈ ਮੀਤ ਸਿਧਾਨਾ ॥੮॥
raaj sutaa lai meet sidhaanaa |8|

મિત્રા (સુગર સેન) રાજ કુમારી સાથે ચાલ્યા ગયા.8.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਤੀਨ ਸੌ ਸਾਠ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੩੬੦॥੬੫੮੦॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade teen sau saatth charitr samaapatam sat subham sat |360|6580|afajoon|

શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંબદનું 360મું ચરિત્ર અહીં સમાપ્ત થાય છે, બધું જ શુભ છે.360.6580. ચાલે છે

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਸੁਨੁ ਰਾਜਾ ਇਕ ਕਥਾ ਪੁਰਾਤਨ ॥
sun raajaa ik kathaa puraatan |

ઓ રાજન! (તમને) એક પ્રાચીન વાર્તા સંભળાવી,

ਜਿਹ ਬਿਧਿ ਪੰਡਿਤ ਕਹਤ ਮਹਾ ਮੁਨਿ ॥
jih bidh panddit kahat mahaa mun |

જેમ પંડિતો અને મહા મુનિઓએ કહ્યું છે.

ਏਕ ਮਹੇਸ੍ਰ ਸਿੰਘ ਰਾਜਾਨਾ ॥
ek mahesr singh raajaanaa |

મહેસરા સિંહ નામનો એક રાજા હતો

ਡੰਡ ਦੇਤ ਜਾ ਕੋ ਨ੍ਰਿਪ ਨਾਨਾ ॥੧॥
ddandd det jaa ko nrip naanaa |1|

જે પહેલા ઘણા રાજાઓ કર ચૂકવતા હતા. 1.

ਨਗਰ ਮਹੇਸ੍ਰਾਵਤਿ ਤਹ ਰਾਜਤ ॥
nagar mahesraavat tah raajat |

મહેશરાવતી નામનું એક નગર હતું.

ਅਮਰਾਵਤਿ ਜਹ ਦੁਤਿਯ ਬਿਰਾਜਤ ॥
amaraavat jah dutiy biraajat |

(તે શહેર એવું દેખાતું હતું) જાણે બીજી અમરાવતી શોભાયમાન હોય.

ਤਾ ਕੀ ਜਾਤ ਨ ਉਪਮਾ ਕਹੀ ॥
taa kee jaat na upamaa kahee |

તેની સમાનતા વર્ણવી શકાતી નથી.

ਅਲਕਾ ਨਿਰਖਿ ਥਕਿਤ ਤਿਹ ਰਹੀ ॥੨॥
alakaa nirakh thakit tih rahee |2|

અલકા (કુબેરની પુરી) પણ (તેમને) જોઈને થાકી જતી. 2.

ਗਜ ਗਾਮਿਨਿ ਦੇ ਸੁਤਾ ਭਨਿਜੈ ॥
gaj gaamin de sutaa bhanijai |

તેમની પુત્રી ગજા ગામીની (દેઈ) તરીકે ઓળખાતી હતી.

ਚੰਦ੍ਰ ਸੂਰ ਪਟਤਰ ਮੁਖ ਦਿਜੈ ॥
chandr soor pattatar mukh dijai |

જેનો ચહેરો ચંદ્ર અને સૂર્ય સાથે સરખાવવામાં આવ્યો હતો.

ਤਾ ਕੀ ਜਾਤ ਨ ਪ੍ਰਭਾ ਬਖਾਨੀ ॥
taa kee jaat na prabhaa bakhaanee |

તેણીની સુંદરતાનો અતિરેક કરી શકાતો નથી.

ਥਕਿਤ ਰਹਤ ਰਾਜਾ ਅਰੁ ਰਾਨੀ ॥੩॥
thakit rahat raajaa ar raanee |3|

રાજા અને રાણી પણ (તેનું રૂપ જોઈને) થાકી જતા હતા (એટલે કે તેઓ તેમનાથી મોં ફેરવી લેતા હતા).3.

ਤਾ ਕੀ ਲਗਨ ਏਕ ਸੋ ਲਾਗੀ ॥
taa kee lagan ek so laagee |

તે એક (વ્યક્તિ) સાથે પ્રેમમાં પડ્યો,

ਨੀਂਦ ਭੂਖਿ ਜਾ ਤੇ ਸਭ ਭਾਗੀ ॥
neend bhookh jaa te sabh bhaagee |

આમ કરવાથી, તેની નિંદ્રા અને ભૂખ સમાપ્ત થઈ ગઈ.

ਗਾਜੀ ਰਾਇ ਤਵਨ ਕੋ ਨਾਮਾ ॥
gaajee raae tavan ko naamaa |

તેમનું (વ્યક્તિનું) નામ ગાજી રાય હતું

ਥਕਿਤ ਰਹਤ ਜਾ ਕੌ ਲਿਖ ਬਾਮਾ ॥੪॥
thakit rahat jaa kau likh baamaa |4|

જેને જોઈને મહિલાઓ અકળાઈ જતી હતી. 4.

ਔਰ ਘਾਤ ਜਬ ਹਾਥ ਨ ਆਈ ॥
aauar ghaat jab haath na aaee |

જ્યારે અન્ય કોઈ બેટ્સ મૂકવામાં આવ્યા ન હતા,

ਏਕ ਨਾਵ ਤਵ ਨਿਕਟ ਮੰਗਾਈ ॥
ek naav tav nikatt mangaaee |

તેથી (ગાજી રાયે) તેની પાસેથી એક હોડી મંગાવી.

ਰਾਜ ਕੁਅਰਿ ਤਿਹ ਰਾਖਾ ਨਾਮਾ ॥
raaj kuar tih raakhaa naamaa |

એ (નાવ)ને 'રાજ કુમારી' નામ આપ્યું.

ਜਾਨਤ ਸਕਲ ਪੁਰਖ ਅਰੁ ਬਾਮਾ ॥੫॥
jaanat sakal purakh ar baamaa |5|

(આ બાબત) બધી સ્ત્રીઓ અને પુરુષોએ જાણવી જોઈએ. 5.

ਗਾਜੀ ਰਾਇ ਬੈਠਿ ਤਿਹ ਊਪਰ ॥
gaajee raae baitth tih aoopar |

ગાજી રાય તે (હોડી) પર બેઠા.

ਨਿਕਸਾ ਆਇ ਭੂਪ ਮਹਲਨ ਤਰ ॥
nikasaa aae bhoop mahalan tar |

અને રાજાના મહેલોની નીચે (શફલિંગ) આવ્યો.

ਲੈਨੀ ਹੋਇ ਨਾਵ ਤੌ ਲੀਜੈ ॥
lainee hoe naav tau leejai |

(તેણે આવીને કહ્યું કે) જો તમારે હોડી લેવી હોય તો લઈ લો

ਨਾਤਰੁ ਮੋਹਿ ਉਤਰ ਕਛੁ ਦੀਜੈ ॥੬॥
naatar mohi utar kachh deejai |6|

નહિંતર, મને કોઈ જવાબ આપો. 6.

ਮੈ ਲੈ ਰਾਜ ਕੁਅਰਿ ਕੌ ਜਾਊ ॥
mai lai raaj kuar kau jaaoo |

રાજ કુમારી (એટલે બોટ) લેશે.

ਬੇਚੌ ਜਾਇ ਔਰ ਹੀ ਗਾਊ ॥
bechau jaae aauar hee gaaoo |

અને બીજા ગામમાં વેચશે.

ਲੈਨੀ ਹੋਇ ਨਾਵ ਤਬ ਲੀਜੈ ॥
lainee hoe naav tab leejai |

તમારે ઘાટ લેવો હોય તો લઈ લો.

ਨਾਤਰ ਹਮੈ ਬਿਦਾ ਕਰਿ ਦੀਜੈ ॥੭॥
naatar hamai bidaa kar deejai |7|

નહિતર મને દૂર મોકલી દો.7.

ਮੂਰਖ ਭੂਪ ਬਾਤ ਨਹਿ ਪਾਈ ॥
moorakh bhoop baat neh paaee |

મૂર્ખ રાજા સમજ્યો નહિ.

ਬੀਤਾ ਦਿਨ ਰਜਨੀ ਹ੍ਵੈ ਆਈ ॥
beetaa din rajanee hvai aaee |

દિવસ વીત્યો અને રાત આવી.

ਰਾਜ ਸੁਤਾ ਤਬ ਦੇਗ ਮੰਗਾਇ ॥
raaj sutaa tab deg mangaae |

ત્યારબાદ રાજ કુમારીએ ફાયરને બોલાવ્યા

ਬੈਠੀ ਬੀਚ ਤਵਨ ਕੇ ਜਾਇ ॥੮॥
baitthee beech tavan ke jaae |8|

અને તેમાં બેઠા. 8.

ਛਿਦ੍ਰ ਮੂੰਦਿ ਨੌਕਾ ਤਰ ਬਾਧੀ ॥
chhidr moond nauakaa tar baadhee |

(ડેગનું) મોઢું બંધ કરીને હોડી સાથે બાંધેલું હતું

ਛੋਰੀ ਤਬੈ ਬਹੀ ਜਬ ਆਂਧੀ ॥
chhoree tabai bahee jab aandhee |

અને (હોડી) જ્યારે તે મધ્યમાં પહોંચી ત્યારે છોડી દીધી (અર્થ - જ્યારે પવન ફૂંકાવા લાગ્યો).

ਜਬ ਨ੍ਰਿਪ ਪ੍ਰਾਤ ਦਿਵਾਨ ਲਗਾਯੋ ॥
jab nrip praat divaan lagaayo |

જ્યારે રાજાએ સવારે દિવાન સ્થાપિત કર્યું,

ਤਬ ਤਿਨ ਤਹ ਇਕ ਮਨੁਖ ਪਠਾਯੋ ॥੯॥
tab tin tah ik manukh patthaayo |9|

પછી તેણે (ફેરીમેન) એક માણસને ત્યાં મોકલ્યો. 9.

ਜੌ ਤੁਮ ਨਾਵ ਨ ਮੋਲ ਚੁਕਾਵਤ ॥
jau tum naav na mol chukaavat |

જો તમે ઘાટની કિંમત ચૂકવશો નહીં

ਰਾਜ ਕੁਅਰਿ ਲੈ ਬਨਿਕ ਸਿਧਾਵਤ ॥
raaj kuar lai banik sidhaavat |

તેથી હું રાજ કુમારી (બોટ) લઈને બનમાં જઈશ.

ਜਾਨਿ ਦੇਹੁ ਜੋ ਮੋਲ ਨ ਬਨੀ ॥
jaan dehu jo mol na banee |

(રાજાએ કહ્યું) તેને જવા દો, (અમારી) તેની સાથે કોઈ કિંમત નથી.

ਮੇਰੇ ਘਰ ਨਵਕਾ ਹੈ ਘਨੀ ॥੧੦॥
mere ghar navakaa hai ghanee |10|

મારી પાસે ઘણી બોટ છે. 10.

ਹਰੀ ਕੁਅਰਿ ਰਾਜਾ ਕੌ ਕਹਿ ਕੈ ॥
haree kuar raajaa kau keh kai |

રાજાને જાણ કર્યા પછી, તે તેની કન્યાને લઈ ગયો.

ਮੂਰਖ ਸਕਾ ਭੇਦ ਨਹਿ ਲਹਿ ਕੈ ॥
moorakh sakaa bhed neh leh kai |

મૂર્ખ (રાજા) રહસ્ય સમજી શક્યો નહીં.

ਪ੍ਰਾਤ ਸੁਤਾ ਕੀ ਜਬ ਸੁਧਿ ਪਾਈ ॥
praat sutaa kee jab sudh paaee |

સવારે જ્યારે તેને દીકરી વિશે ખબર પડી.

ਬੈਠਿ ਰਹਾ ਮੂੰਡੀ ਨਿਹੁਰਾਈ ॥੧੧॥
baitth rahaa moonddee nihuraaee |11|

તેથી તે માથું નીચું કરીને બેઠો હતો. 11.

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਤੀਨ ਸੌ ਇਕਸਠ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੩੬੧॥੬੫੯੧॥ਅਫਜੂੰ॥
eit sree charitr pakhayaane triyaa charitre mantree bhoop sanbaade teen sau ikasatth charitr samaapatam sat subham sat |361|6591|afajoon|

શ્રી ચારિત્રોપાખ્યાનના ત્રિય ચરિત્રના મંત્રી ભૂપ સંબદનું 361મું ચરિત્ર અહીં સમાપ્ત થાય છે, બધું જ શુભ છે.361.6591. ચાલે છે

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਸੁਨੁ ਭੂਪਤਿ ਇਕ ਕਥਾ ਬਚਿਤ੍ਰ ॥
sun bhoopat ik kathaa bachitr |

ઓ રાજન! એક રમુજી વાર્તા સાંભળો,

ਜਿਹ ਬਿਧਿ ਕਿਯ ਇਕ ਨਾਰਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ॥
jih bidh kiy ik naar charitr |

જે રીતે એક મહિલાએ કેરેક્ટર કર્યું.

ਗੁਲੋ ਇਕ ਖਤ੍ਰਾਨੀ ਆਹੀ ॥
gulo ik khatraanee aahee |

ગુલો નામની એક છોકરી હતી

ਜੇਠ ਮਲ ਛਤ੍ਰੀ ਕਹ ਬ੍ਯਾਹੀ ॥੧॥
jetth mal chhatree kah bayaahee |1|

જેમના લગ્ન જેઠ માલ નામના છત્રી સાથે થયા હતા. 1.