શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 1094


ਇਕ ਕੈਲਾਸ ਮਤੀ ਰਹੈ ਰਾਨੀ ਰੂਪ ਅਪਾਰ ॥
eik kailaas matee rahai raanee roop apaar |

કૈલાસમાતી નામની એક ખૂબ જ સુંદર રાણી રહેતી હતી

ਜਾ ਤੇ ਜਗਤ ਨਰੇਸ ਬਿਧਿ ਸੀਖੀ ਜੁਧ ਮਝਾਰ ॥੧॥
jaa te jagat nares bidh seekhee judh majhaar |1|

જેમની પાસેથી વિશ્વના રાજાઓએ યુદ્ધ શીખ્યા. 1.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਸਿੰਘ ਸੁ ਬੀਰ ਨਾਥ ਇਕ ਤਾ ਕੋ ॥
singh su beer naath ik taa ko |

તેના પતિ એક બીર સિંહ (નામવાળી વ્યક્તિ) હતા.

ਰੂਪ ਬੇਸ ਭਾਖਤ ਜਗ ਵਾ ਕੋ ॥
roop bes bhaakhat jag vaa ko |

જેના સ્વરૂપ અને વેશની દુનિયા ચર્ચા કરતી હતી.

ਅਪ੍ਰਮਾਨ ਤਿਹ ਪ੍ਰਭਾ ਬਿਰਾਜੈ ॥
apramaan tih prabhaa biraajai |

તેની અપાર સુંદરતા સુંદર હતી

ਨਿਸਿਸਿ ਦਿਨਿਸਿ ਨਿਰਖਤ ਮਨੁ ਲਾਜੈ ॥੨॥
nisis dinis nirakhat man laajai |2|

જેમને જોઈને સૂર્ય અને ચંદ્ર તેમના મનમાં રહેતા હતા. 2.

ਰੈਨਿ ਦਿਵਸ ਬੈਰਿਯਨ ਬਿਦਾਰੈ ॥
rain divas bairiyan bidaarai |

(તે) દિવસ-રાત શત્રુઓનો નાશ કરતો હતો

ਸਾਹ ਕੇ ਰੋਜ ਪਰਗਨੇ ਮਾਰੈ ॥
saah ke roj paragane maarai |

અને રાજાના પરગણાને મારતા હતા.

ਏਕ ਜਹਾਜ ਜਾਨ ਨਹਿ ਦੇਵੈ ॥
ek jahaaj jaan neh devai |

તે એક પણ વિમાનને જવા દેતો ન હતો.

ਲੂਟਿ ਲੂਟਿ ਸਭਹਿਨ ਕੋ ਲੇਵੈ ॥੩॥
loott loott sabhahin ko levai |3|

તે બધાને લૂંટતો હતો. 3.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਲੂਟਿ ਫਿਰੰਗੀ ਲਏ ਸਕਲ ਇਕਠੇ ਭਏ ॥
loott firangee le sakal ikatthe bhe |

બધાએ સાથે મળીને લૂંટ કરી

ਸਾਹਜਹਾ ਜੂ ਜਹਾ ਤਹੀ ਸਭ ਹੀ ਗਏ ॥
saahajahaa joo jahaa tahee sabh hee ge |

તે ત્યાં ગયો જ્યાં શાહજહાં બાદશાહ હતો.

ਸਭੈ ਲਗੇ ਦੀਵਾਨਿ ਪੁਕਾਰੇ ਆਇ ਕੈ ॥
sabhai lage deevaan pukaare aae kai |

દરેક જણ દરબારમાં આવ્યા અને બૂમો પાડવા લાગ્યા,

ਹੋ ਹਮਰੋ ਨ੍ਯਾਇ ਕਰੋ ਇਹ ਹਨੋ ਰਿਸਾਇ ਕੈ ॥੪॥
ho hamaro nayaae karo ih hano risaae kai |4|

(હે રાજા!) અમારો ન્યાય કરો અને તેમને મારી નાખો. 4.

ਸਾਹ ਬਾਚ ॥
saah baach |

રાજાએ કહ્યું:

ਕਹੋ ਲੂਟਿ ਕਿਨ ਲਏ ਤਿਸੀ ਕੋ ਮਾਰਿਯੈ ॥
kaho loott kin le tisee ko maariyai |

કહો, તમને કોણે લૂંટ્યા, (અમે) તેને મારી નાખો.

ਤਾਹੀ ਕੌ ਇਹ ਠੌਰ ਸੁ ਨਾਇ ਉਚਾਰਿਯੈ ॥
taahee kau ih tthauar su naae uchaariyai |

તેને અહીં નામ આપો.

ਤਾ ਪੈ ਅਬ ਹੀ ਅਪਨੀ ਫੌਜ ਪਠਾਇ ਹੈ ॥
taa pai ab hee apanee fauaj patthaae hai |

હવે હું મારી સેના તેના પર ચઢાવી રહ્યો છું

ਹੋ ਤਾ ਤੇ ਤੁਮਰੋ ਸਭ ਹੀ ਮਾਲ ਦਿਲਾਇ ਹੈ ॥੫॥
ho taa te tumaro sabh hee maal dilaae hai |5|

અને હું તમારો બધો માલ તેની પાસેથી મેળવી લઈશ. 5.

ਫਿਰੰਗੀ ਵਾਚ ॥
firangee vaach |

ફિરંગીઓએ કહ્યું:

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દ્વિ:

ਜਹਾ ਕਮਛ੍ਰਯਾ ਕੋ ਭਵਨ ਤਿਸੀ ਠੌਰ ਕੇ ਰਾਇ ॥
jahaa kamachhrayaa ko bhavan tisee tthauar ke raae |

જ્યાં કામચ્યા (દેવી)નું મંદિર છે, તે તે જગ્યાના રાજા છે.

ਅਧਿਕ ਫਿਰੰਗੀ ਮਾਰਿ ਕੈ ਲੀਨੋ ਮਾਲ ਛਿਨਾਇ ॥੬॥
adhik firangee maar kai leeno maal chhinaae |6|

(તેણે) ઘણા ફિરંગીઓને મારી નાખ્યા અને સંપત્તિ છીનવી લીધી. 6.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચોવીસ:

ਐਸੇ ਜਬ ਹਜਰਤਿ ਸੁਨਿ ਪਾਈ ॥
aaise jab hajarat sun paaee |

આમ જ્યારે રાજાએ સાંભળ્યું

ਫੌਜੈ ਅਤਿ ਹੀ ਤਹਾ ਪਠਾਈ ॥
fauajai at hee tahaa patthaaee |

ઘણી ટુકડીઓ ત્યાં મોકલવામાં આવી હતી.

ਉਮਡਿ ਅਨੀ ਚਲਿ ਆਵੈ ਤਹਾ ॥
aumadd anee chal aavai tahaa |

સેના ત્યાં આવી રહી હતી.

ਰਾਜਤ ਭਵਨ ਕਮਛ੍ਰਯਾ ਜਹਾ ॥੭॥
raajat bhavan kamachhrayaa jahaa |7|

જ્યાં કામચાયાના મંદિરને શણગારવામાં આવ્યું હતું.7.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ

ਤਬ ਲੌ ਸਿੰਘ ਸੁ ਬੀਰ ਲੋਕ ਦਿਵ ਕੇ ਗਯੋ ॥
tab lau singh su beer lok div ke gayo |

ત્યાં સુધીમાં બીર સિંહ દિવ-લોક (સ્વર્ગ) ગયા હતા.

ਰਾਨੀ ਦਯੋ ਜਰਾਇ ਨ ਲੋਗਨ ਭਾਖਿਯੋ ॥
raanee dayo jaraae na logan bhaakhiyo |

રાણીએ (રાજાનું શરીર) બાળી નાખ્યું, પરંતુ લોકોને કહ્યું નહીં.

ਕਹਿਯੋ ਅਨਮਨੋ ਰਾਵ ਕਛੁਕ ਦਿਨ ਦ੍ਵੈ ਰਹਿਯੋ ॥
kahiyo anamano raav kachhuk din dvai rahiyo |

(તેણે લોકોને કહ્યું) કે રાજા કેટલાક દિવસોથી બીમાર છે.

ਹੋ ਰਾਜ ਸਾਜ ਲੈ ਹਾਥ ਆਪੁ ਅਸਿ ਕੌ ਗਹਿਯੋ ॥੮॥
ho raaj saaj lai haath aap as kau gahiyo |8|

(રાણીએ) તલવાર ઉપાડીને રાજ્યની બાબતો સંભાળી. 8.

ਜਬ ਲਗਿ ਰਾਜਾ ਨਾਇ ਤਬ ਲਗੇ ਜਾਇ ਹੌ ॥
jab lag raajaa naae tab lage jaae hau |

જ્યાં સુધી રાજા ન આવે ત્યાં સુધી હું જાઉં છું.

ਇਨ ਬੈਰਿਨ ਕੇ ਸਿਰ ਪਰ ਖੜਗ ਮਚਾਇ ਹੌ ॥
ein bairin ke sir par kharrag machaae hau |

હું આ દુશ્મનોના માથા પર તલવાર ચલાવું છું.

ਸਕਲ ਬੈਰਿਯਨ ਘਾਇ ਪਲਟਿ ਘਰ ਆਇ ਕੈ ॥
sakal bairiyan ghaae palatt ghar aae kai |

બધા દુશ્મનોને મારી નાખ્યા પછી, (પછી) હું ઘરે પાછો આવીશ

ਹੋ ਕਰਿ ਹੌ ਜਾਇ ਪ੍ਰਨਾਮ ਪਤਿਹਿ ਮੁਸਕਾਇ ਕੈ ॥੯॥
ho kar hau jaae pranaam patihi musakaae kai |9|

અને હું મારા પતિને સ્મિત સાથે પ્રણામ કરીશ. 9.

ਸੁਨਿ ਐਸੇ ਬਚ ਸੂਰ ਸਭੇ ਹਰਖਤ ਭਏ ॥
sun aaise bach soor sabhe harakhat bhe |

આવા શબ્દો સાંભળીને બધા યોદ્ધાઓ ખુશ થઈ ગયા.

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਕੇ ਸਸਤ੍ਰ ਸਭਨ ਹਾਥਨ ਲਏ ॥
bhaat bhaat ke sasatr sabhan haathan le |

બધાએ એકબીજાના બખ્તર હાથમાં લીધા.

ਕਛੁ ਭਟ ਦਲਹਿ ਦਿਖਾਇ ਲ੍ਯਾਏ ਲਾਇ ਕੈ ॥
kachh bhatt daleh dikhaae layaae laae kai |

કેટલાક યોદ્ધાઓએ રાણીને (દુશ્મનની) સેના બતાવી.

ਹੋ ਬਡੀ ਫੌਜ ਮਹਿ ਆਨਿ ਦਏ ਸਭ ਘਾਇ ਕੈ ॥੧੦॥
ho baddee fauaj meh aan de sabh ghaae kai |10|

તેણીએ સૈન્યમાં પ્રવેશ કર્યો અને દરેકને મારી નાખ્યો. 10.

ਦਸ ਸਹਸ੍ਰ ਨਿਸਿ ਕੋ ਲਿਯ ਬੈਲ ਮੰਗਾਇ ਕੈ ॥
das sahasr nis ko liy bail mangaae kai |

(રાણીએ) રાત્રે દસ હજાર બળદ મંગાવ્યા

ਦ੍ਵੈ ਦ੍ਵੈ ਸੀਂਗਨ ਬਧੀ ਮਸਾਲ ਜਰਾਇ ਕੈ ॥
dvai dvai seengan badhee masaal jaraae kai |

અને બે-બે મસાલા પ્રગટાવીને બળદના શિંગડા સાથે બાંધી દીધા.

ਇਹ ਦਿਸਿ ਦਲਹਿ ਦਿਖਾਇ ਆਇ ਓਹਿ ਦਿਸਿ ਪਰੀ ॥
eih dis daleh dikhaae aae ohi dis paree |

આ બાજુ દુશ્મન પક્ષને (બળદ) બતાવ્યા પછી, તે (પોતે) બીજી બાજુથી આવી.

ਹੋ ਬਡੇ ਬਡੇ ਨ੍ਰਿਪ ਘਾਇ ਮਾਰ ਕ੍ਰੀਚਕ ਕਰੀ ॥੧੧॥
ho badde badde nrip ghaae maar kreechak karee |11|

ક્રિકેટ જેવા મોટા મોટા રાજાઓને મારી નાખ્યા. 11.

ਅੜਿਲ ॥
arril |

અડગ