શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 184


ਲਯੋ ਉਠਾਇ ਸੂਲ ਕਰਿ ਬਲੈ ॥
layo utthaae sool kar balai |

જ્યારે શિવ એ સ્થાન પર પહોંચ્યા જ્યાં સતીએ પોતાને બાળી નાખ્યા હતા, ત્યારે તેમણે પોતાનું ત્રિશૂળ પણ ખૂબ જ મજબૂતીથી પકડ્યું હતું.

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਤਿਨ ਕਰੇ ਪ੍ਰਹਾਰਾ ॥
bhaat bhaat tin kare prahaaraa |

તેણે ઘણી રીતે હુમલો કર્યો.

ਸਕਲ ਬਿਧੁੰਸ ਜਗ ਕਰ ਡਾਰਾ ॥੧੭॥
sakal bidhuns jag kar ddaaraa |17|

વિવિધ પ્રકારના મારામારીથી તેણે સમગ્ર યજ્ઞ (બલિદાન)ની યોગ્યતાનો નાશ કર્યો.17.

ਭਾਤਿ ਭਾਤਿ ਤਨ ਭੂਪ ਸੰਘਾਰੇ ॥
bhaat bhaat tan bhoop sanghaare |

(શિવ) રાજાઓને વિવિધ રીતે માર્યા.

ਇਕ ਇਕ ਤੇ ਕਰ ਦੁਇ ਦੁਇ ਡਾਰੇ ॥
eik ik te kar due due ddaare |

તેણે ઘણા રાજાઓનો નાશ કર્યો અને તેમના શરીરના ટુકડા કરી નાખ્યા.

ਜਾ ਕਹੁ ਪਹੁੰਚਿ ਤ੍ਰਿਸੂਲ ਪ੍ਰਹਾਰਾ ॥
jaa kahu pahunch trisool prahaaraa |

ત્રિશૂળ સુધી પહોંચવું અને પ્રહાર કરવું,

ਤਾ ਕਹੁ ਮਾਰ ਠਉਰ ਹੀ ਡਾਰਾ ॥੧੮॥
taa kahu maar tthaur hee ddaaraa |18|

જેના પર ત્રિશૂળનો ફટકો પડ્યો, તે ત્યાં જ મૃત્યુ પામ્યો.18.

ਜਗ ਕੁੰਡ ਨਿਰਖਤ ਭਯੋ ਜਬ ਹੀ ॥
jag kundd nirakhat bhayo jab hee |

જ્યારે શિવે યાગ કુંડ તરફ જોયું,

ਜੂਟ ਜਟਾਨ ਉਖਾਰਸ ਤਬ ਹੀ ॥
joott jattaan ukhaaras tab hee |

જ્યારે શિવે બલિદાનના ખાડામાં જોયું અને જોયું કે તેણે ગૌરીના શરીરને બાળી નાખ્યું, ત્યારે તેણે તેના ગટેલા વાળ ઉપાડવાનું શરૂ કર્યું.

ਬੀਰਭਦ੍ਰ ਤਬ ਕੀਆ ਪ੍ਰਕਾਸਾ ॥
beerabhadr tab keea prakaasaa |

તે જ ક્ષણે વીર ભદ્ર (તેમની પાસેથી) પ્રગટ થયા.

ਉਪਜਤ ਕਰੋ ਨਰੇਸਨ ਨਾਸਾ ॥੧੯॥
aupajat karo naresan naasaa |19|

તે સમયે વીરભંદ્ર ત્યાં પ્રગટ થયા અને તેના પ્રગટ થયા પછી તે રાજાઓનો નાશ કરવા લાગ્યો.19.

ਕੇਤਕ ਕਰੇ ਖੰਡ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਬਰ ॥
ketak kare khandd nripat bar |

(વીર ભાદર) અનેક મહાન રાજાઓના ટુકડા કરી નાખ્યા

ਕੇਤਕ ਪਠੈ ਦਏ ਜਮ ਕੇ ਘਰਿ ॥
ketak patthai de jam ke ghar |

તેણે ઘણા રાજાઓના ટુકડા કરી નાખ્યા અને તેમાંથી ઘણાને યમના ધામમાં મોકલી દીધા.

ਕੇਤਕ ਗਿਰੇ ਧਰਣਿ ਬਿਕਰਾਰਾ ॥
ketak gire dharan bikaraaraa |

હાર્યા પછી કેટલા ધરતી પર પડશે,

ਜਨੁ ਸਰਤਾ ਕੇ ਗਿਰੇ ਕਰਾਰਾ ॥੨੦॥
jan sarataa ke gire karaaraa |20|

જેમ નદીના પૂરથી કાંઠાઓ વધુ ક્ષીણ થઈ જાય છે, તેવી જ રીતે ઘણા ભયંકર યોદ્ધાઓ પૃથ્વી પર પડવા લાગ્યા.20.

ਤਬ ਲਉ ਸਿਵਹ ਚੇਤਨਾ ਆਈ ॥
tab lau sivah chetanaa aaee |

ત્યાં સુધીમાં, શિવને યાદ આવી ગયું (ગોરજોનું મૃત્યુ).

ਗਹਿ ਪਿਨਾਕ ਕਹੁ ਪਰੋ ਰਿਸਾਈ ॥
geh pinaak kahu paro risaaee |

તે સમયે શિવ ફરી હોશમાં આવ્યા અને હાથમાં ધનુષ્ય લઈને શત્રુ પર પડ્યા.

ਜਾ ਕੈ ਤਾਣਿ ਬਾਣ ਤਨ ਮਾਰਾ ॥
jaa kai taan baan tan maaraa |

જેના શરીરમાં તીર વાગ્યું હતું,

ਪ੍ਰਾਨ ਤਜੇ ਤਿਨ ਪਾਨਿ ਨੁਚਾਰਾ ॥੨੧॥
praan taje tin paan nuchaaraa |21|

જેને પણ શિવે ધનુષ્ય ખેંચીને તીર માર્યું, તેણે ત્યાં અને પછી અંતિમ શ્વાસ લીધા.21.

ਡਮਾ ਡਮ ਡਉਰੂ ਬਹੁ ਬਾਜੇ ॥
ddamaa ddam ddauroo bahu baaje |

તેઓ ઢોલ વગાડીને ઘણા ડ્રમ વગાડતા હતા,

ਭੂਤ ਪ੍ਰੇਤ ਦਸਊ ਦਿਸਿ ਗਾਜੈ ॥
bhoot pret dsaoo dis gaajai |

ટેબરો ગૂંજવા લાગ્યા અને તમામ દસ દિશાઓમાં ભૂત-પ્રેત ગર્જના કરવા લાગ્યા.

ਝਿਮ ਝਿਮ ਕਰਤ ਅਸਿਨ ਕੀ ਧਾਰਾ ॥
jhim jhim karat asin kee dhaaraa |

તલવારોની ધાર ચમકતી અને પ્રહાર કરતી હતી,

ਨਾਚੇ ਰੁੰਡ ਮੁੰਡ ਬਿਕਰਾਰਾ ॥੨੨॥
naache rundd mundd bikaraaraa |22|

તલવારો ચમકી અને તેમના મારામારી થઈ અને ચારેય બાજુ માથા વગરની થડ નાચવા લાગી.22.

ਬਜੇ ਢੋਲ ਸਨਾਇ ਨਗਾਰੇ ॥
baje dtol sanaae nagaare |

ઢોલ, ખંજરી અને નાગરો વગાડતા હતા,

ਜੁਟੈ ਜੰਗ ਕੋ ਜੋਧ ਜੁਝਾਰੇ ॥
juttai jang ko jodh jujhaare |

ટ્રમ્પેટ અને ડ્રમ્સ ગૂંજતા હતા અને તેનો અવાજ સાંભળવામાં આવ્યો હતો કે યોદ્ધાઓ યુદ્ધમાં બહાદુરીથી લડ્યા હતા.

ਖਹਿ ਖਹਿ ਮਰੇ ਅਪਰ ਰਿਸ ਬਢੇ ॥
kheh kheh mare apar ris badte |

એક મરી રહ્યો હતો અને બીજા ગુસ્સે થઈ રહ્યા હતા.

ਬਹੁਰਿ ਨ ਦੇਖੀਯਤ ਤਾਜੀਅਨ ਚਢੇ ॥੨੩॥
bahur na dekheeyat taajeean chadte |23|

તેઓ એક બીજા સાથે અથડાયા, ભારે ક્રોધથી ભરાઈ ગયા, અને તેઓ તેમના ઘોડા પર સવાર થઈને ફરી ક્યારેય જોવા મળ્યા નહીં.23.

ਜਾ ਪਰ ਮੁਸਟ ਤ੍ਰਿਸੂਲ ਪ੍ਰਹਾਰਾ ॥
jaa par musatt trisool prahaaraa |

જેના પર શિવે ત્રિશૂળ વડે પ્રહાર કર્યા હતા.

ਤਾਕਹੁ ਠਉਰ ਮਾਰ ਹੀ ਡਾਰਾ ॥
taakahu tthaur maar hee ddaaraa |

જેના પર શિવની મુઠ્ઠીમાં ત્રિશૂળનો પ્રહાર થયો હતો, તે ત્યાં જ માર્યો ગયો અને પછી,

ਐਸੋ ਭਯੋ ਬੀਰ ਘਮਸਾਨਾ ॥
aaiso bhayo beer ghamasaanaa |

આવું યોદ્ધાઓના ગૌરવનું યુદ્ધ હતું

ਭਕ ਭਕਾਇ ਤਹ ਜਗੇ ਮਸਾਨਾ ॥੨੪॥
bhak bhakaae tah jage masaanaa |24|

વીરભદ્રએ એવી ભીષણ લડાઈ લડી, કે ભારે મૂંઝવણમાં, ભૂત-પ્રેત જાગી ગયા.24.

ਦੋਹਰਾ ॥
doharaa |

દોહરા

ਤੀਰ ਤਬਰ ਬਰਛੀ ਬਿਛੂਅ ਬਰਸੇ ਬਿਸਖ ਅਨੇਕ ॥
teer tabar barachhee bichhooa barase bisakh anek |

તીર, ખંજર, લેન્સ અને અન્ય પ્રકારના શસ્ત્રોનો વરસાદ કરવામાં આવ્યો હતો,

ਸਬ ਸੂਰਾ ਜੂਝਤ ਭਏ ਸਾਬਤ ਬਚਾ ਨ ਏਕ ॥੨੫॥
sab sooraa joojhat bhe saabat bachaa na ek |25|

અને બધા યોદ્ધાઓ શહીદ થયા અને કોઈ પણ જીવિત ન રહ્યું.25.

ਚੌਪਈ ॥
chauapee |

ચૌપાઈ

ਕਟਿ ਕਟਿ ਮਰੇ ਨਰੇਸ ਦੁਖੰਡਾ ॥
katt katt mare nares dukhanddaa |

રાજાઓએ એકબીજાને કાપી નાખ્યા અને બે-બે મર્યા.

ਬਾਇ ਹਨੇ ਗਿਰਿ ਗੇ ਜਨੁ ਝੰਡਾ ॥
baae hane gir ge jan jhanddaa |

રાજાઓ, ટુકડાઓમાં કાપેલા, પવનના ફટકાથી નીચે પડેલા ઝાડના ઝુંડ પર પડ્યા હતા.

ਸੂਲ ਸੰਭਾਰਿ ਰੁਦ੍ਰ ਜਬ ਪਰਿਯੋ ॥
sool sanbhaar rudr jab pariyo |

ત્રિશૂળ પકડીને, જ્યારે શિવ (વેરીડલ પર) ગયા.

ਚਿਤ੍ਰ ਬਚਿਤ੍ਰ ਅਯੋਧਨ ਕਰਿਯੋ ॥੨੬॥
chitr bachitr ayodhan kariyo |26|

જ્યારે રુદ્ર, તેના ત્રિશૂળને પકડીને વિનાશનું કામ કરે છે, ત્યારે તે સ્થળની સુગંધ ખૂબ જ વિચિત્ર લાગતી હતી.26.

ਭਾਜ ਭਾਜ ਤਬ ਚਲੇ ਨਰੇਸਾ ॥
bhaaj bhaaj tab chale naresaa |

(યજ્ઞમાં હાજરી આપવા આવ્યો હતો) રાજા ભાગી ગયો

ਜਗ ਬਿਸਾਰ ਸੰਭਾਰਿਯੋ ਦੇਸਾ ॥
jag bisaar sanbhaariyo desaa |

પછી રાજાઓ યજ્ઞને ભૂલીને પોતાના દેશ તરફ ભાગવા લાગ્યા.

ਜਬ ਰਣ ਰੁਦ੍ਰ ਰੁਦ੍ਰ ਹੁਐ ਧਾਏ ॥
jab ran rudr rudr huaai dhaae |

જ્યારે શિવે ઉગ્ર સ્વરૂપમાં હુમલો કર્યો,

ਭਾਜਤ ਭੂਪ ਨ ਬਾਚਨ ਪਾਏ ॥੨੭॥
bhaajat bhoop na baachan paae |27|

જ્યારે રુદ્રએ પ્રકોપ-અવતાર તરીકે તેમનો પીછો કર્યો, ત્યારે દોડતા રાજાઓમાંથી કોઈ પણ બચી શક્યું નહીં.27.

ਤਬ ਸਬ ਭਰੇ ਤੇਜ ਤਨੁ ਰਾਜਾ ॥
tab sab bhare tej tan raajaa |

ત્યારે બધા રાજાઓ ક્રોધથી ભરાઈ ગયા

ਬਾਜਨ ਲਗੇ ਅਨੰਤਨ ਬਾਜਾ ॥
baajan lage anantan baajaa |

પછી બધા રાજાઓ સાવધાન થઈને અત્યંત સક્રિય થઈ ગયા અને ચારે બાજુથી સંગીતનાં સાધનો ગુંજી ઉઠ્યા.

ਮਚਿਯੋ ਬਹੁਰਿ ਘੋਰਿ ਸੰਗ੍ਰਾਮਾ ॥
machiyo bahur ghor sangraamaa |

પછી ઈમસાન યુદ્ધ શરૂ થયું.

ਜਮ ਕੋ ਭਰਾ ਛਿਨਕ ਮਹਿ ਧਾਮਾ ॥੨੮॥
jam ko bharaa chhinak meh dhaamaa |28|

પછી યુદ્ધ વધુ ઉગ્ર બન્યું અને યમનું ઘર મૃતકોથી ભરાવા લાગ્યું.28.

ਭੂਪਤ ਫਿਰੇ ਜੁਧ ਕੇ ਕਾਰਨ ॥
bhoopat fire judh ke kaaran |

(ઘરે ભાગી) રાજાઓ ફરીથી લડવા માટે વળ્યા.