શ્રી દસમ ગ્રંથ

પાન - 497

ਮਾਨਹੁ ਕ੍ਰੋਧ ਸਭੈ ਤਿਹ ਕੋ ਸੁ ਪ੍ਰਤਛ ਹੈ ਸ੍ਯਾਮ ਕੇ ਊਪਰ ਧਾਯੋ ॥੧੯੯੬॥

maanahu krodh sabhai tih ko su pratachh hai sayaam ke aoopar dhaayo |1996|

એમ કહીને, તેણે પોતાનું ધનુષ્ય તેના કાન સુધી ખેંચ્યું અને એવું તીર છોડ્યું કે એવું લાગતું હતું કે તેનો બધો ગુસ્સો, બાણના રૂપમાં પ્રગટ થતો કૃષ્ણ પર પડ્યો હતો.1996.

ਦੋਹਰਾ ॥

doharaa |

દોહરા

ਸੋ ਸਰ ਆਵਤ ਦੇਖ ਕੈ ਕ੍ਰੁਧਤ ਹੁਇ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ॥

so sar aavat dekh kai krudhat hue brijanaath |

એ તીર આવતા જોઈને ગુસ્સે થયા

ਕਟਿ ਮਾਰਗ ਭੀਤਰ ਦਯੋ ਏਕ ਬਾਨ ਕੇ ਸਾਥ ॥੧੯੯੭॥

katt maarag bheetar dayo ek baan ke saath |1997|

તે તીર આવતા જોઈને કૃષ્ણ ગુસ્સે થઈ ગયા અને પોતાના તીર વડે તે જ મધ્યમાં અટકાવી દીધા.1997.

ਸਵੈਯਾ ॥

savaiyaa |

સ્વય્યા

ਸਰ ਕਾਟਿ ਕੈ ਸ੍ਯੰਦਨ ਕਾਟਿ ਦਯੋ ਅਰੁ ਸੂਤ ਕੋ ਸੀਸ ਦਯੋ ਕਟਿ ਕੈ ॥

sar kaatt kai sayandan kaatt dayo ar soot ko sees dayo katt kai |

તીરને અટકાવ્યા પછી, તેણે રથને તોડી નાખ્યો અને સારથિનું માથું કાપી નાખ્યું.

ਅਰੁ ਚਾਰੋ ਹੀ ਅਸ੍ਵਨ ਸੀਸ ਕਟੇ ਬਹੁ ਢਾਲਨ ਕੇ ਤਬ ਹੀ ਝਟਿ ਕੈ ॥

ar chaaro hee asvan sees katte bahu dtaalan ke tab hee jhatt kai |

અને તેના તીરના ફટકાથી અને ધક્કાથી તેણે ચારેય ઘોડાઓના માથા કાપી નાખ્યા.

ਫਿਰਿ ਦਉਰਿ ਚਪੇਟ ਚਟਾਕ ਹਨਿਓ ਗਿਰ ਗਯੋ ਜਬ ਚੋਟ ਲਗੀ ਭਟਿ ਕੈ ॥

fir daur chapett chattaak hanio gir gayo jab chott lagee bhatt kai |

પછી તેની તરફ દોડીને તેણે તેને (શિશુપાલ) માર્યો, જે ઘાયલ થઈને નીચે પડી ગયો

ਤੁਮ ਹੀ ਨ ਕਹੋ ਭਟ ਕਉਨ ਬੀਯੋ ਜਗ ਮੈ ਜੋਊ ਸ੍ਯਾਮ ਜੂ ਸੋ ਅਟਕੈ ॥੧੯੯੮॥

tum hee na kaho bhatt kaun beeyo jag mai joaoo sayaam joo so attakai |1998|

વિશ્વમાં એવો કોણ હીરો છે, જે કૃષ્ણનો પ્રતિકાર કરી શકે?1998.

ਚਿਤ ਮੈ ਜਿਨ ਧਿਆਨ ਧਰਿਯੋ ਹਿਤ ਕੈ ਸੋਊ ਸ੍ਰੀਪਤਿ ਲੋਕਹਿ ਕੋ ਸਟਿਕਿਯੋ ॥

chit mai jin dhiaan dhariyo hit kai soaoo sreepat lokeh ko sattikiyo |

જેમણે રસ સાથે ચિત્ત પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું છે, તેઓ શ્રી કૃષ્ણના લોકો (એટલે કે બૈકુંઠ) પાસે ગયા છે.

ਪਗ ਰੋਪ ਜੋਊ ਅਟਕਿਯੋ ਪ੍ਰਭੂ ਸੋ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਕਹੈ ਪਲ ਸੋ ਨ ਟਿਕਿਯੋ ॥

pag rop joaoo attakiyo prabhoo so kab sayaam kahai pal so na ttikiyo |

જેણે ભગવાનનું ધ્યાન કર્યું, તે ભગવાનના ધામમાં પહોંચ્યો અને જેણે પોતાને સ્થિર કરી, કૃષ્ણની સામે યુદ્ધ કર્યું, તે એક ક્ષણ માટે પણ ત્યાં રહી શક્યો નહીં.

ਅਟਕਿਯੋ ਜੋਊ ਪ੍ਰੇਮ ਸੋ ਬੇਧ ਕੈ ਲੋਕ ਚਲਿਯੋ ਤਿਹ ਕਉ ਨ ਕਿਨ ਹੀ ਹਟਕਿਯੋ ॥

attakiyo joaoo prem so bedh kai lok chaliyo tih kau na kin hee hattakiyo |

જેણે પોતાની જાતને તેના પ્રેમમાં લીન કરી લીધી, તેણે, સમગ્ર વિશ્વમાં પ્રવેશ કરીને, કોઈપણ અવરોધ વિના ભગવાનના વાસનો સાક્ષાત્કાર કર્યો.

ਜਿਹ ਨੈਕੁ ਬਿਰੋਧ ਹੀਯੋ ਸਟਕਿਯੋ ਨਰ ਸੋ ਸਭ ਹੀ ਭੂਅ ਮੋ ਪਟਕਿਯੋ ॥੧੯੯੯॥

jih naik birodh heeyo sattakiyo nar so sabh hee bhooa mo pattakiyo |1999|

તેણે, જેણે તેનો વિરોધ કર્યો, તે વ્યક્તિ સહેજ પણ પકડાઈ ગયો અને જમીન પર પછાડ્યો.1999.

ਫਉਜ ਬਿਦਾਰ ਘਨੀ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਬਿਮੁੰਛਤ ਕੈ ਸਿਸੁਪਾਲ ਗਿਰਾਯੋ ॥

fauj bidaar ghanee brijanaath bimunchhat kai sisupaal giraayo |

અસંખ્ય સૈન્યને માર્યા પછી કૃષ્ણએ શિશુપાલને બેભાન થઈને નીચે પડી ગયો

ਅਉਰ ਜਿਤੋ ਦਲੁ ਠਾਢੋ ਹੁਤੋ ਸੋਊ ਦੇਖਿ ਦਸਾ ਕਰਿ ਤ੍ਰਾਸ ਪਰਾਯੋ ॥

aaur jito dal tthaadto huto soaoo dekh dasaa kar traas paraayo |

આ સ્થિતિ જોઈને ત્યાં ઊભેલી સેના ભયભીત થઈને ભાગી ગઈ

ਫੇਰਿ ਰਹੇ ਤਿਨ ਕੋ ਬਹੁ ਬਾਰਿ ਕੋਊ ਫਿਰਿ ਜੁਧ ਕੇ ਕਾਜ ਨ ਆਯੋ ॥

fer rahe tin ko bahu baar koaoo fir judh ke kaaj na aayo |

જો કે તેમને રોકવાના પ્રયત્નો કરવામાં આવ્યા હતા, પરંતુ તેમાંથી કોઈ પણ લડાઈ માટે પાછા ફર્યા નહીં

ਤਉ ਰੁਕਮੀ ਦਲ ਲੈ ਬਹੁਤੋ ਸੰਗਿ ਆਪਨੇ ਆਪ ਹੀ ਜੁਧ ਕੋ ਧਾਯੋ ॥੨੦੦੦॥

tau rukamee dal lai bahuto sang aapane aap hee judh ko dhaayo |2000|

પછી રુકમી તેની મોટી સેના સાથે લડવા આવ્યો.2000.

ਬੀਰ ਬਡੇ ਇਹ ਕੀ ਦਿਸ ਕੇ ਰਿਸ ਸੋ ਜਦੁਬੀਰ ਕਉ ਮਾਰਨ ਧਾਏ ॥

beer badde ih kee dis ke ris so jadubeer kau maaran dhaae |

તેની બાજુના ખૂબ જ મજબૂત યોદ્ધાઓ ગુસ્સે થયા અને શ્રી કૃષ્ણને મારવા દોડી ગયા.

ਜਾਤ ਕਹਾ ਫਿਰਿ ਸ੍ਯਾਮ ਲਰੋ ਹਮ ਸੋ ਸਭ ਹੀ ਇਹ ਭਾਤਿ ਬੁਲਾਏ ॥

jaat kahaa fir sayaam laro ham so sabh hee ih bhaat bulaae |

તેની બાજુમાં ઘણા યોદ્ધાઓ આગળ ધસી આવ્યા, ભારે ક્રોધમાં, કૃષ્ણને મારવા ગયા અને કહ્યું, "હે કૃષ્ણ, તમે ક્યાં જાઓ છો? અમારી સાથે લડો"

ਤੇ ਬ੍ਰਿਜਨਾਥ ਹਨੇ ਸਭ ਹੀ ਕਹਿ ਕੈ ਉਪਮਾ ਕਬਿ ਸ੍ਯਾਮ ਸੁਨਾਏ ॥

te brijanaath hane sabh hee keh kai upamaa kab sayaam sunaae |

તે બધાની હત્યા શ્રી કૃષ્ણ દ્વારા કરવામાં આવી હતી. કવિ પોતાની ઉપમા શ્યામ તરીકે સંભળાવે છે.

ਮਾਨਹੁ ਹੇਰਿ ਪਤੰਗ ਦੀਆ ਕਹੁ ਟੂਟਿ ਪਰੇ ਫਿਰਿ ਜੀਤ ਨ ਆਏ ॥੨੦੦੧॥

maanahu her patang deea kahu ttoott pare fir jeet na aae |2001|

તેઓ જીવાતની જેમ કૃષ્ણ દ્વારા માર્યા ગયા, માટીના દીવાની શોધમાં તેના પર પડી ગયા, પરંતુ જીવતા પાછા ફર્યા નહીં.2001.

ਜਬ ਸੈਨ ਹਨਿਯੋ ਘਨ ਸ੍ਯਾਮ ਸਭੈ ਰੁਕਮੀ ਕੁਪ ਕੈ ਤਬ ਐਸੇ ਕਹਿਓ ॥

jab sain haniyo ghan sayaam sabhai rukamee kup kai tab aaise kahio |

જ્યારે ભગવાન શ્રીકૃષ્ણએ આખી સેનાનો સંહાર કર્યો ત્યારે રુક્મીએ ગુસ્સે થઈને કહ્યું,

ਜਬ ਗੂਜਰ ਹ੍ਵੈ ਧਨ ਬਾਨ ਗਹਿਯੋ ਛਤ੍ਰਾਪਨ ਛਤ੍ਰਿਨ ਤੇ ਤੋ ਰਹਿਓ ॥

jab goojar hvai dhan baan gahiyo chhatraapan chhatrin te to rahio |

જ્યારે કૃષ્ણ દ્વારા સૈન્યને મારવામાં આવ્યું, ત્યારે ક્રોધિત થઈને રુક્મીએ તેની સેનાને કહ્યું, "જ્યારે કૃષ્ણ, દૂધવાળો ધનુષ અને બાણ પકડી શકે છે, ત્યારે ક્ષત્રિયોએ પણ આ કાર્ય નિશ્ચિતપણે કરવું જોઈએ."