ਪੰਜਾਬੀ 
English 
پنجابی 
Español 
Français 
Deutsch 
Português 
Bahasa Indonesia 
Türkçe 
Tiếng Việt 
Filipino 
Svenska हिंदी संस्कृत 
Nederlands 
Română 
Magyar 
Polski 
Čeština 
Afrikaans 
Italiano Català 
Shqip 
Gaeilge Cymraeg 
Slovenčina 
Slovenščina 
Dansk 
Eesti 
Latviešu 
Lietuvių 
Norsk 
Malti 
Íslenska Galego 
Kreyòl Ayisyen 
Latin 
Bahasa Melayu 
Kiswahili 
Hrvatski 
Suomi 
Русский मराठी ગુજરાતી తెలుగు ಕನ್ನಡ தமிழ் മലയാളം 
বাংলা 
Ελληνικά 
日本語 
中文 اردو سنڌي 
فارسی 
العربية 
עברית 
한국어 શ્રી દસમ ગ્રંથ
પાન - 201
ਪੁਨਿ ਸੈਨ ਸਮਿਤ੍ਰ ਨਰੇਸ ਬਰੰ ॥
pun sain samitr nares baran |ત્યારે સ્મિત્રા સેન નામનો (એક) મહાન રાજા હતો.
ਜਿਹ ਜੁਧ ਲਯੋ ਮਦ੍ਰ ਦੇਸ ਹਰੰ ॥
jih judh layo madr des haran |પરાક્રમી અને પ્રતાપી રાજા સુમિત્રા, મદ્રા દેશનો વિજેતા હતો.
ਸੁਮਿਤ੍ਰਾ ਤਿਹ ਧਾਮ ਭਈ ਦੁਹਿਤਾ ॥
sumitraa tih dhaam bhee duhitaa |તેમના ઘરે 'સુમિત્રા' નામની છોકરીનો જન્મ થયો.
ਜਿਹ ਜੀਤ ਲਈ ਸਸ ਸੂਰ ਪ੍ਰਭਾ ॥੧੨॥
jih jeet lee sas soor prabhaa |12|તેમના ઘરે સુમિત્રા નામની પુત્રી હતી. તે કુમારિકા એટલી સુંદર અને તેજસ્વી હતી કે તેણે સૂર્ય અને ચંદ્રની ચમકને જીતી લીધી હોય તેવું લાગતું હતું.12.
ਸੋਊ ਬਾਰਿ ਸਬੁਧ ਭਈ ਜਬ ਹੀ ॥
soaoo baar sabudh bhee jab hee |જ્યારે છોકરી હોશમાં આવી,
ਅਵਧੇਸਹ ਚੀਨ ਬਰਿਓ ਤਬ ਹੀ ॥
avadhesah cheen bario tab hee |જ્યારે તે ઉમરનો થયો ત્યારે તેણે અવધના રાજા સાથે લગ્ન પણ કર્યા.
ਗਨ ਯਾਹ ਭਯੋ ਕਸਟੁਆਰ ਨ੍ਰਿਪੰ ॥
gan yaah bhayo kasattuaar nripan |આમ કહીને હવે કશ્તુઆર રાજેનું રાજ્ય કહીએ છીએ,
ਜਿਹ ਕੇਕਈ ਧਾਮ ਸੁ ਤਾਸੁ ਪ੍ਰਭੰ ॥੧੩॥
jih kekee dhaam su taas prabhan |13|કૈકેયના રાજા સાથે પણ આવું જ થયું, જેને કૈકી નામની ભવ્ય પુત્રી હતી.13.
ਇਨ ਤੇ ਗ੍ਰਹ ਮੋ ਸੁਤ ਜਉਨ ਥੀਓ ॥
ein te grah mo sut jaun theeo |(જ્યારે દશરથે કૈકાઈ સાથે લગ્ન કરવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી ત્યારે રાજાએ કહ્યું) - આનાથી તારા ઘરે જે પુત્રનો જન્મ થશે (તે રાજ્યનો હકદાર બનશે).
ਤਬ ਬੈਠ ਨਰੇਸ ਬਿਚਾਰ ਕੀਓ ॥
tab baitth nares bichaar keeo |રાજાએ તેની પુત્રીને જન્મ લેવાના પુત્ર વિશે (તેના મનમાં) વિચાર કર્યો.
ਤਬ ਕੇਕਈ ਨਾਰ ਬਿਚਾਰ ਕਰੀ ॥
tab kekee naar bichaar karee |પછી વિચારપૂર્વક કૈકાઈને સ્ત્રીનો વેશ ધારણ કર્યો,
ਜਿਹ ਤੇ ਸਸਿ ਸੂਰਜ ਸੋਭ ਧਰੀ ॥੧੪॥
jih te sas sooraj sobh dharee |14|કૈકેયીએ પણ તેના વિશે વિચાર્યું, તે સૂર્ય અને ચંદ્રની જેમ અત્યંત સુંદર હતી.14.
ਤਿਹ ਬਯਾਹਤ ਮਾਗ ਲਏ ਦੁ ਬਰੰ ॥
tih bayaahat maag le du baran |કેટલાકે લગ્ન સમયે બે વર્ષ માંગ્યા હતા.
ਜਿਹ ਤੇ ਅਵਧੇਸ ਕੇ ਪ੍ਰਾਣ ਹਰੰ ॥
jih te avadhes ke praan haran |લગ્ન કર્યા પછી તેણે રાજા પાસેથી બે વરદાન માંગ્યા, જે આખરે તેના મૃત્યુમાં પરિણમ્યા.
ਸਮਝੀ ਨ ਨਰੇਸਰ ਬਾਤ ਹੀਏ ॥
samajhee na naresar baat hee |મહારાજાને મનમાં આ વાત સમજાઈ નહિ
ਤਬ ਹੀ ਤਹ ਕੋ ਬਰ ਦੋਇ ਦੀਏ ॥੧੫॥
tab hee tah ko bar doe dee |15|તે સમયે, રાજા (વરદાનનું) રહસ્ય સમજી શક્યા નહીં અને તેમના માટે તેમની સંમતિ આપી.15.
ਪੁਨ ਦੇਵ ਅਦੇਵਨ ਜੁਧ ਪਰੋ ॥
pun dev adevan judh paro |પછી દેવો અને દાનવો વચ્ચે યુદ્ધ (એક સમયે) થયું
ਜਹ ਜੁਧ ਘਣੋ ਨ੍ਰਿਪ ਆਪ ਕਰੋ ॥
jah judh ghano nrip aap karo |પછી એક વખત દેવતાઓ અને દાનવો વચ્ચે યુદ્ધ થયું, જેમાં રાજાએ દેવતાઓના પક્ષમાંથી સખત લડાઈ આપી.
ਹਤ ਸਾਰਥੀ ਸਯੰਦਨ ਨਾਰ ਹਕਿਯੋ ॥
hat saarathee sayandan naar hakiyo |તે યુદ્ધમાં (રાજાનો) સારથિ માર્યો ગયો. (તેથી દશરથની) પત્ની કૈકાઈએ (પોતે) રથ ચલાવ્યો.
ਯਹ ਕੌਤਕ ਦੇਖ ਨਰੇਸ ਚਕਿਯੋ ॥੧੬॥
yah kauatak dekh nares chakiyo |16|પછી એકવાર રાજાનો યુદ્ધ સારથિ માર્યો ગયો, અને તેના બદલે કૈકેયીએ આ જોઈને રથ ચલાવ્યો, રાજા અસ્વસ્થ થઈ ગયો.16.
ਪੁਨ ਰੀਝ ਦਏ ਦੋਊ ਤੀਅ ਬਰੰ ॥
pun reejh de doaoo teea baran |ત્યારે રાજાએ પ્રસન્ન થઈને સ્ત્રીને બે આશીર્વાદ આપ્યા
ਚਿਤ ਮੋ ਸੁ ਬਿਚਾਰ ਕਛੂ ਨ ਕਰੰ ॥
chit mo su bichaar kachhoo na karan |રાજાએ પ્રસન્ન થઈને બીજા બે વરદાન આપ્યા, તેના મનમાં કોઈ અવિશ્વાસ ન હતો.
ਕਹੀ ਨਾਟਕ ਮਧ ਚਰਿਤ੍ਰ ਕਥਾ ॥
kahee naattak madh charitr kathaa |(આ) વાર્તા (વિગતવાર) (હનુમાન) નાટકોમાં અને (રામાયણ વગેરે) રામ-ચરિત્રોમાં કહેવામાં આવી છે.
ਜਯ ਦੀਨ ਸੁਰੇਸ ਨਰੇਸ ਜਥਾ ॥੧੭॥
jay deen sures nares jathaa |17|દેવોના રાજા ઇન્દ્રના વિજય માટે રાજાએ કેવી રીતે સહકાર આપ્યો, આ વાર્તા નાટકમાં કહેવામાં આવી છે.17.
ਅਰਿ ਜੀਤਿ ਅਨੇਕ ਅਨੇਕ ਬਿਧੰ ॥
ar jeet anek anek bidhan |દશરથે અનેક રીતે ઘણા શત્રુઓ પર વિજય મેળવ્યો
ਸਭ ਕਾਜ ਨਰੇਸ੍ਵਰ ਕੀਨ ਸਿਧੰ ॥
sabh kaaj naresvar keen sidhan |રાજાએ ઘણા શત્રુઓ પર વિજય મેળવીને પોતાના હૃદયની ઈચ્છાઓ પૂરી કરી.
ਦਿਨ ਰੈਣ ਬਿਹਾਰਤ ਮਧਿ ਬਣੰ ॥
din rain bihaarat madh banan |(દશરથ મહારાજા) જંગલમાં દિવસ-રાત શિકાર કરતા હતા.
ਜਲ ਲੈਨ ਦਿਜਾਇ ਤਹਾ ਸ੍ਰਵਣੰ ॥੧੮॥
jal lain dijaae tahaa sravanan |18|તેણે પોતાનો સમય મોટાભાગે ફોર્સર્ટ્સમાં પસાર કર્યો. એકવાર શર્વણ કુમાર નામનો બ્રાહ્મણ પાણીની શોધમાં ત્યાં ફરતો હતો.18.
ਪਿਤ ਮਾਤ ਤਜੇ ਦੋਊ ਅੰਧ ਭੂਯੰ ॥
pit maat taje doaoo andh bhooyan |(શ્રવણે પોતાના) બે અંધ માતા-પિતાને પૃથ્વી પર છોડી દીધા
ਗਹਿ ਪਾਤ੍ਰ ਚਲਿਯੋ ਜਲੁ ਲੈਨ ਸੁਯੰ ॥
geh paatr chaliyo jal lain suyan |પોતાના અંધ માતા-પિતાને કોઈ જગ્યાએ છોડીને, પુત્ર હાથમાં ઘડો પકડીને પાણી લેવા આવ્યો હતો.
ਮੁਨਿ ਨੋ ਦਿਤ ਕਾਲ ਸਿਧਾਰ ਤਹਾ ॥
mun no dit kaal sidhaar tahaa |(શ્રવણ) જ્ઞાની પુરુષની પ્રેયા ત્યાં ગઈ,
ਨ੍ਰਿਪ ਬੈਠ ਪਤਊਵਨ ਬਾਧ ਜਹਾ ॥੧੯॥
nrip baitth ptaoovan baadh jahaa |19|તે બ્રાહ્મણ ઋષિને મૃત્યુ દ્વારા ત્યાં મોકલવામાં આવ્યો હતો, જ્યાં રાજા તંબુમાં આરામ કરી રહ્યા હતા.19.
ਭਭਕੰਤ ਘਟੰ ਅਤਿ ਨਾਦਿ ਹੁਅੰ ॥
bhabhakant ghattan at naad huan |(પાણી ભરીને) ઘડામાંથી ધડાકાનો અવાજ આવ્યો
ਧੁਨਿ ਕਾਨ ਪਰੀ ਅਜ ਰਾਜ ਸੁਅੰ ॥
dhun kaan paree aj raaj suan |ઘડામાં પાણી ભરવાનો અવાજ આવ્યો, જે રાજાએ સાંભળ્યો.
ਗਹਿ ਪਾਣ ਸੁ ਬਾਣਹਿ ਤਾਨ ਧਨੰ ॥
geh paan su baaneh taan dhanan |(તે વખતે) બાણ હાથમાં પકડી ધનુષ્યમાં દોર્યું
ਮ੍ਰਿਗ ਜਾਣ ਦਿਜੰ ਸਰ ਸੁਧ ਹਨੰ ॥੨੦॥
mrig jaan dijan sar sudh hanan |20|રાજાએ ધનુષ્યમાં તીર ફીટ કરીને ખેંચ્યું અને બ્રાહ્મણને હરણ સમજીને તેના પર તીર મારીને તેને મારી નાખ્યો.20.
ਗਿਰ ਗਯੋ ਸੁ ਲਗੇ ਸਰ ਸੁਧ ਮੁਨੰ ॥
gir gayo su lage sar sudh munan |તીર વાગતાં જ મુનિ ઢળી પડ્યા.
ਨਿਸਰੀ ਮੁਖ ਤੇ ਹਹਕਾਰ ਧੁਨੰ ॥
nisaree mukh te hahakaar dhunan |તીર વાગતાં જ તપસ્વી નીચે પડી ગયા અને તેમના મુખમાંથી વિલાપનો અવાજ આવ્યો.
ਮ੍ਰਿਗਨਾਤ ਕਹਾ ਨ੍ਰਿਪ ਜਾਇ ਲਹੈ ॥
mriganaat kahaa nrip jaae lahai |હરણ ક્યાં મરી ગયું? (જાણવા) રાજા (સરોવરની બીજી બાજુ) ગયા.
ਦਿਜ ਦੇਖ ਦੋਊ ਕਰ ਦਾਤ ਗਹੈ ॥੨੧॥
dij dekh doaoo kar daat gahai |21|જ્યાં હરણનું મૃત્યુ થયું હતું તે સ્થળ જોવા માટે રાજા ત્યાં ગયા, પરંતુ તે બ્રાહ્મણને જોઈને તેણે દુઃખમાં દાંત નીચે આંગળી દબાવી દીધી.21.
ਸਰਵਣ ਬਾਚਿ ॥
saravan baach |શ્રાવણની વાણી:
ਕਛੁ ਪ੍ਰਾਨ ਰਹੇ ਤਿਹ ਮਧ ਤਨੰ ॥
kachh praan rahe tih madh tanan |શ્રવણના શરીરમાં (હજુ પણ) કેટલાક પ્રાણ જીવતા હતા.
ਨਿਕਰੰਤ ਕਹਾ ਜੀਅ ਬਿਪ੍ਰ ਨ੍ਰਿਪੰ ॥
nikarant kahaa jeea bipr nripan |શ્રવણના શરીરમાં હજુ કેટલાંક પ્રાણ-શ્વાસ હતાં. જીવનના અંતિમ શ્વાસોચ્છવાસમાં, બ્રાહ્મણે જાતકને કહ્યું:
ਮੁਰ ਤਾਤ ਰੁ ਮਾਤ ਨ੍ਰਿਚਛ ਪਰੇ ॥
mur taat ru maat nrichachh pare |મારા અંધ માતાપિતા જૂઠું બોલે છે
ਤਿਹ ਪਾਨ ਪਿਆਇ ਨ੍ਰਿਪਾਧ ਮਰੇ ॥੨੨॥
tih paan piaae nripaadh mare |22|મારા માતા અને પિતા અંધ છે અને તે બાજુ પર પડેલા છે. તમે ત્યાં જાઓ અને તેમને પાણી પીવડાવો, જેથી હું શાંતિથી મરી શકું.���22.
ਪਾਧੜੀ ਛੰਦ ॥
paadharree chhand |પધ્ધરાય સ્તંખ
ਬਿਨ ਚਛ ਭੂਪ ਦੋਊ ਤਾਤ ਮਾਤ ॥
bin chachh bhoop doaoo taat maat |ઓ રાજન! (મારા) બંને માતા-પિતા અંધ છે. હું તમને આ કહું છું.
ਤਿਨ ਦੇਹ ਪਾਨ ਤੁਹ ਕਹੌਂ ਬਾਤ ॥
tin deh paan tuh kahauan baat |�હે રાજા! મારા માતાપિતા બંને દૃષ્ટિહીન છે, મારી વાત સાંભળો અને તેમને પાણી આપો.